DEH LOH SAKEI HUAI!! BY Puitea Tuallawt

Kan group pawn lam a mi, thuziak tha tak tak lak khawm...
Ngaia
Site Admin
Posts: 25946
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

DEH LOH SAKEI HUAI!! BY Puitea Tuallawt

Unread post by Ngaia » May 21st, 2016, 9:11 pm

DEH LOH SAKEI HUAI!!

Amahah chuan engkim mai hi a inkawkalhin a inkawlkalh vek a ni ber. He khawvelah hian kum 33 chhûng chauh a dam a; mahse, kum 2000 liam hnuah pawh a sulhnute chu a hmelmate ngei pawhin tun thlengin sum lak luhna hnar pui ber atana an la hmang a ni. Pathian fapa a ni a, mihring fapa a ni bawk a. Tum khat phei chu naupangte a nih laiin Synagog-ah puithiam rual ho a hnial dang titih der mai a ni. A kawlhrawng reuh khawp mai.

Pathian Lehkhabu Thiltithei Baibulah hian a chanchin a inziak a. Mahse, mak tak maiin, a pian lai vel leh naupang 8-12 bawr vel a nih lai a lang zuai a, a bak chu a reh hmak mai. Kum 30 mi a nihin a chanchin hi a rawn lang leh hlawl mai.

Kum 20 vel zet chhûnga a nun hlimthla chu thianpa Saihminga Sailo khan (Ka Thianpa Mithianghlim’ tih thupuia hmangin) thiam takin a rawn ziak tawh. Zeldin thubawl ni mah se, thudik a hlat vak lo mai thei. Muslim ho Baibul ve chhang, Koran-ah hian Isua chungchang vawi 90 ngawt mai a inziak a. Chumi zinga thu panga(5) chauh chu la chhuakin Islam thurin angin an inzirtir a. Chungte chu:

(1) Isua hi Thlarau Thianghlim atanga lo piang a ni. (Sura Al-Al Imran 45-50 Para 3 naah te, Sura-An-Nisa:171, Para 6 naah leh bung leh chang dang 10 laiah a inziak a ni.)

(2) Pathian Fapa a ni lova Zawlnei pakhat a ni. (Manjil 2 Ruku 23 naah te a inziak)

(3) Nung chungin Vanah a lawn, Allah (Pathian) in a hnënah a la chho. ( Sura An-Nisa 158, Para 6, Manjil 2 Ruku 22 ah te a inziak)

(4) A lo kal leh ang (Sura Kaiyamat 6 Para 26 ah te, Suruh Ambia: 96, adt ah a inziak a ni.)

(5) Isua kha a thi lo.( Sura An-Nisa 157 Para 6 naah te, Majil 2 Ruku 22 ah te a inziak.)

Muslim te chuan heng bak hi Isua chanchinah rin dang an nei a ni lo, an ti hmiah mai a ni. Hetia an zirtirna chhan hi hriatthiam a har hle a, Isua chanchin Koran-ah vawi 90 lai a ziah lan laia chumi zinga panga(5) chauh an inzirtir a, 85 dang an thup bo hmak mai hian Koran-a thu inziak te hi pawm chin leh pawm loh chin an nei em maw ni tih mai tur a ni. An Koran lah chu van atanga Allah-in a rawn thlak niin an la sawi zui si. He pa (Isua) zet hi zawng sawi bo tum eng ang mah se, History leh sakhaw dang lehkhabuah meuh a hming a chuang vung mai si. Han sawi bo mai kha a khawlh khirh chingchivêt riau mai a ni.

Ama chipui Juda ten Rom sawrkar hnênah an hêk a, thiam loh an chantir a, kross-ah an khengbet a. A chipui Judate chuan “A thisen chu keimahni chungah leh kan fate chungah awm rawh se,”(Mat 27:25) an ti a. Pathian Fapa anga insawi ve si, mahni pawh inchhandam thei si lo chu, Sanhedrin memberte chuan nasa taka diriamin an elsen zui a. Khua a lo tlai a, behliang mun hun lai velin Isua chu a thi ta a.

Thlana phum a nih hnu chuan hun eng emaw chen chu Jerusalem khawpui pawh khuavang kal lai ang maiin a reh duk mai a ni. Sanhedrin member te pawh an thaw huai a ni.

Mahse, Juda khawvel mai pawh ni lo, khawvel pumpui chhem vira, thuai bingbilet zangthal khaikhup thak tur thlipui huaisar inmun, a siruk laa a lo tleh dawn avanga a reh vung vung ang chauh hi a lo ni. Vawi lehkhatah chu thlipui chu a lo thawk ta phut mai a ni.

Tsunami leh Tornado chu nepte a ni ringawt. Jerusalemah bu khuarin, Juda inpuisâng chu a chhêm phirsi leuh a, Judate chu hmun tin hmun tangah a biling a balangin a chhêm vir darh nawk nawk a.

German mi tawrawt Hitlera chuan Juda mi amak amaka maktaduai tel teh meuh a ti hlum bawk a. An ngam a, an cho a, an rim a an rim thlu ta bawk a. Judate chuan ‘A thisen mawh chu an phur chiang kher a sin aw!!

Thil inmil lo tak tak hlir hi amahah chuan a in chhûng khawm a. Tharum thawh that loh zia a sawi a;mahse, tum khat erawh chu Biak in pawnah tharum a thawh chiam mai. Inhnial hrat tak a ni lo a; mahse, a dam chhûng zawngin vawi khat mah a dang zawkah a tang ngai lo. Kum thum pawh tling tha thum mang lo rawng a bawl a. A zirtirte lah chu mi mawl te te, ziak leh chhiar pawh thiam mang lo te an ni. Mahse, chûng mi 12 lek te hmang chuan khawvelah a thusawite chu tih darhin a awm ta a ni.

A dam chhungin eng thu leh hla mah a ziah kan hre lo va; mahse, khawvela lehkhabu ziaktuten mi pakhat chanchin an ziah tam ber chu he pa chanchin hi a ni. Chu mai a la ni lo, lemziak lama a tui thu leh a thiam thu hriat a ni lo; mahse, khawvela lemziak thiam turu buru pui pui ten a lemthla hi an ziak hnem em em a, he pa lem tluka lem ziak thiamten an tuipui leh an ziah nasat hi a awm lo hial ang.

Lem ziak thiam hmingthang, Raphael, Michael Angelo leh Leonardo da Vincy te chuan Amah hriatrengna tur lem mawi tak tak an ziah sak thung. Hla pakhat mah a phuah thu hriat a ni lo, a zaithiam thu pawh hriat a ni hek lo. Eng music mah a hnuchhiah lo va, rimawi a ngainat thu lah kan hmu hek lo; mahse, Handel, Beethoven, Rokunga, Pate-a, RL Kamlala leh musician tam takin Amah chawimawina an siam chhuak si a ni.

Kum 3 vel chhûng rawng a bawl laia a thusawite chu mawl mang te te a ni. Mahse, kum 2000 chuang a vei hnuah pawh a thusawi te chuan awmze thar an nei zel a. Mi mawl ber tan pawh hriatthiam a harsa lo va, mi fing tan pawh hriat thiam a harsa chuang lo.

Pathian (YHWH) chu “KA PA’ tiin a ko mai thin a. Pharisai leh Saddukai hote chuan a tawng sual chang reng rengin a thusawi an ngaithla a,tum khat phei chu hmeichhe pakhat, a uire lai ngei an man hi a bulah an rawn hruai a. Pharisai ho te leh lehkhaziaktute chuan, “ Zirtirtu, he hmeichhia hi a uirê lai an man a ni, a uire lai takin. Dan lehkhabuah, Mosian heti ang mi hi lunga den hlum thu min pe a; nangin engtin nge i ngaih?” tiin patling hmai sen hler hlur chal ngalh leh biang paratha zet zet ho khan tifuh intizet hian zawhna chhan har lutuk nia lang kha an rawn zawt khauh mai.

Ani chu a ngawi vang vang, leiah a kutin thil a ziak a. (Bible Scholar thenkhat chuan hetah hian Mosia dan chu chhiarkawp kan chawk ang hian a chawk a ni an ti-PT) , ‘Deng rawh u’ a tih chuan ama zirtirna, hmelmate pawh hmangaih tur, biang lehlama bengtu hnenah chuan lehlam pawh dawh tur a tih chu a kalh tihna a ni dawn a. ‘Deng suh u’ a tih chuan Mosia dan a kalh dawn bawk si a.

Mite chuan a dang ta ngei niin an hria a an lungtum lian pui pui ken te chuan an ti uaih uaih tawh mai, in hmu sual palh a ni lo maw han ti chi lah kha a ni der lo, a uire lai an man naran pawh a ni mai lo, a uire lai takin an man miau si, an thu leh hla kha khikhawk deuh mai a ni.

Johana ziakah phei chuan an zawta pawh ti mai lovin an zawt sek sek a a ti deuh kher nghe nghe a ni; mahse, a lo ding chuak a, ‘deng rawh u’ pawh a ti lo, ‘deng suh u’ pawh a ti chuang lo, “In zinga sual nei lo apiangin amah chu lungin deng hmasa rawh se,” a ti ta thên mai a ni. Sual nei miah lo khawpa tha famkim kha chu anni hlawm bik chiah si lo. A mal te tein an kal bo ta pheuh pheuh ringawt mai a ni.

Tum khat chu an ril a tam hle mai a, sabbath ni a ni, Mosia danah chuan theipui hnah ro aia rit pawh ken phal a ni lo; mahse, a zirtirte nen chuan buhvui te thliakin an tam hnem turin huana mi thil an ei a, an chet sual chang reng renga, bihthla reng thinte chuan, “Engati nge Mosia dan i bawh chhiat, Shabbath ah engati nge heti ang i tih mai ni,” tiin an chhuah chhal a. A ni chuan, “Mihring hi chawlhni atana siam a ni lo, chawlhni hi mihring tan siam a ni zawk .Mhring Fapa hi Chawlhni Lal a ni bawk,” tiin awlsam te, hnial hleih theih miah si loh hian a lo chháng thla hmak mai a ni. A chhuahchhal tute tan kha chuan ngeiawm ve ngel ngawl tak a ni.

He Nazareth tlangval virgin Isua an mana a chungchang an rel dan hi Dan Thiam Mite thlirna atang phei chuan a dik lo hul hual bawk. Tun laia dan zirmite pawhin Isua chungchang an rel dan hi an thlir nawn fo a. Hektu a nei a. A chungchang ngaihtuahtu (roreltu) a nei bawk a. He rorelna hi a mak danglam (Unique) em em chhan chu A chungchang an ngaihtuaha hi Pathian Fapa a ni tlat a.

Siamtu (Creator) chu a thilsiamte’n a chungchang an ngaihtuah mauh mai a ni. Kum 1973-ah khan Israel ram Supreme Court-ah Isua chungchang hi ngaihtuah tha leh tura ngenna(petition) a lût a. Eilat khawpuia cheng, David Biton-a aiawhin dan thiam pakhatin petition chu a pu lut nghe nghe a ni. Hemi chungchanga thu kal zel pawh hi ngaihnawm tham a awm. Israel rama chanchinbu lar ber, Jerusalem Post chuan NO JUSTICE FOR JESUS tih thupuia hmangin Isua chungchang an rel dan fair tawk loh zia hi a ziak lang nghe nghe a ni.

Juda te Mishnah buah chuan mi sual chunga rorel dan tur pawh chiang takin a inziak thlap a. Chu chu Sanhedrin lam pawhin an zui mai tur a ni. Haim H.Cohn chuan Isua chungchanga an rorelna dik lohzia point 11 lai a ziak a:

1. Sanhedrin hote hian tihhlum turin Isua hi an phiar ru tur a ni lo va. An dinhmun tur zawk chu Isua hum sathliah mai pawh ni lovin, a chhuah theihna turin a lamah an tang tur a ni

2. Sanhedrin-hote hian thuhretu tur an zawng tur a ni lo. Thuhretuah pawh
thuhretu der an zawng lehnghal hi a dik lo zual.

3. Thuhretu derte kha hrem zawk tur an ni.

4. Thihna khawp thubuai (capital case) chu zanah ngaihtuah tur a ni lo.

5. Thihna khawp thubuaiah chuan thutlukna chu chawp-leh-chilha siam tur a ni lo va, ni khat tak thutlukna siam hmain nghah ngei ngei tur a ni.

6. Thihna khawp thubuai chu Sabbath leh Kut (Festival) hma chiah ni-ah emaw, heng ni pahnihahte hian emaw ngaihtuah tur a ni lo. Isua chungchang chu Kalhlen Kut niin an ngaihtuah a; chubakah Sabbath hma ni chiah a ni bawk.

7. Thihna khawp thubuaiah chuan chechhamna thu (Oath of Testimony) hman phal a ni lo bawk.

8. Puithiam Lalber, Kaipha khan ama kutzalin thubuai kha a la tur a ni lo va; Isua hektute lamah a tang tur a ni hek lo.

9. Thihna khawp thubuaiah reng reng thubuai nei lai chhuah a nih theih nan hnialna(argument) a awm tur a ni.

10. Roreltute zinga naupang deuh zawkte kha senior zawkte thusawiin a kaihhruai (influence) loh nan thu sawi hmasaah a naupang lam te chu an tang tur a ni. Isua chungchangah erawh chuan Puithiam Lalber kha a tawng hmasaberah a tang tlat!

11. Thihna khawp thubuaiah chuan an vaiin thu khat vuain thiam loh chantir turin an tang ho tur a ni lo.

Isua chungchanga an rorel dan hi Mishnah bua, rorelna dan tur kalphung inziak chu a bawh chhe deuh vek a. Thu hretute pahnihte thu a inhmuh lohvah khan an chhuah mai tur a ni. Amaherawhchu, Kaipha, leh Sanhedrin member te khan thubuai ngaihtuah hma khan rilru hmun khatin ngaihdan an lo siam fel tawh. Isua kha thiam loh chantir an tum ngar ngar ringawt mai a ni.

British ukil thiam hmingthang Frank J.Powell chuan, “ Judate leh Rom sawrkar chuan an rorelna chu dik tak niin an sawi thin a. Isua chungchangah erawh chuan an tidik lo ve ve a ni. A khawi ve ve pawhin dik takin ro an relsak lo va. Dikna (Justice) kenkawh a ni lo va. NAZARETH ISUA, JUDA-TE MESSIA , KHAWVEL CHHANDAMTU CHU AN THAT tiin Isua chunga rorelna dik loh zia chu a ziak hial a ni.

Bawkte kût zawh hnuah Isua chu Jerusalemah a la cham zel a. Chu chu amah phiartute tan chuan hun remchang tak a ni. Ramhuai zawlah an puh a. A ni Isua lah chuan hniak phawi hlek lovin, “ In thlahtu Abrahama awm hmain ka awm tawh,” te a la ti tak deuh deuh va.

Rom sawrkar Governor Pilata khan “Judate Lal i ni em?” tiin a zawt a, “Lal ka ni mahse, he khawvel hi ka lalram chu a ni lo,” a ti leh daih lawi si. ‘Sawisel suh u, sawisela in awm loh nan’ tiin mite a zirtir a; mahse, lehkhaziaktu, pharisai leh saddukaite chu a sawi sel hmiah hmiah mai. A pian hma fea thu ropui tak lo ziak tawh, a hnam pui te meuh pawhin an ngaihsan em em Mosia chu “Keima chanchin a ziaktu a ni,” a ti mauh mai bawk. Mak ve tak chu a ni.

Uluk taka mi a melh tawh chuan an thlarau thlengin a hmu tlang vek thei. A thih tur thu pawh ho hote hnenah a sawi lawk vek a; mahse, a hote chuan a tak taka tihhlum a nih hma loh chuan an hre thiam thei chuang lo. A thih hnu lawkah a zirtirte chu an kal darha, a thenin an hna ngai an thawk leh hlawm a. Mahse, nithum hnuah thlan ata a tho leh a, a zirtirte chu a hruai khawm leh vek a ni.

He pa hi hi a mak khawp a sin, khawvel mifing Socrates a chuan kum 40 chhung a zirtir a, Plato-an kum 50 chhung, Aristotle chuan kum 40 a zirtir a. He kan mi sawi pa erawh hi chuan kum thum chiah a zirtir hman. Nimahsela, kum thum chhung chauh a zirtirna chuan heng philosopher ropuiten kum 130 chhung an zirtirna hi a khum daih a ni.

Indo thiam hmingthang Napoleon chuan, “Socrates kha kan awmna pindah hian lo lut ta se la, kan ngaihsanzia entirnan kan lo ding (standing ovation) vek ang; Isua kha rawn lut ve ta se la chu thingthiin Amah chu chibai kan buk theuh ang!” tiin a sawi hial a ni.

Tum khat chu Muslim pakhat hian intithei takin Kristian hnenah, “Keini chuan kristiante neih ve hauhloh kan nei a sin. Medina a kan kal chuan, kuang pakhat kan hmu a, a chhungah Mohammed a ruang a awm avangin a ni chu khawvelah hian a lo awm ngei a ni tih a chiang. Nangni ve chu Jerusalem ah kal mah ula, thlan ruak bak hmuh tur in nei ve reng reng hleinem,” a ti a.

Kristian chuan, “I ti lawmawm hle mai, i thil sawi kha a dik lutuk! chu chuan chatuana danglamna a thlen ta a. Thlan ruak kan hmuh avang tak chuan kan zuia hi a tho leh tih ka hriat chian phah a ni,” tiin a chhang dang der mai nia.

Ekhai, a thui lutuk dawn, he lei leh van dehloh sakei huai chanchin zet hi chu a ropui rapthlak turu buru rura nasa a ni tawp mai.
-----------------------------------------------------------

(Maruati Chhakchhuak nula fel leh duhawm tak cancer natna avanga rum tlawk tlawk kha. Unaunu hei hi i pualin ka hlan e.)



Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)