MANGTHA LE SUMI
(Competition)
(Min lo chhiar sak vek turin ka ngen che u a, fel hlel leh tih sual tam tak ka nei ang tih erawh ka chiang. Competition ah hian ka tel ngai hauh lova, midang cho chhuah nan leh a ti tam tu atan ka'n tel ve a nge.)
31 December 2013 a ni a, ka room tukverh atang chuan tlai ni tla tur chu a lang chiang hle a, kum hlui thlah ve nana whisky um 1 ka thingrem mawnga ka dah that ve rauh rauh chu ka phawrh a, dawhkanah chuan ka dah a, tlai ni tla tur chu ka thlir a.
Ni tla tur chu rangkachak rawng ang mai in a tle siâr siâr a, a bul vela chhum tlem lo awm phauh phauh te chu a chhun êng phût a, chûng chhum lo awm ve te chuan tlai ni tla tur chu a ti mawi zual hle a, dawhkan a ka whiskey dah chu a khât tawkin ka lem leh khalh thin bawk a, thlifim in min rawn chhem heuh heuh a, ka thil in hnathawh avang chuan ka lu a kâi ta deuh a, lunglenna in min rawn zem riai riai a, khawharna chuan min tham er er bawk a, nunhlui chhui kir in suangtuahna ramah ka leng ta delh delh a.
Kum 2013 chhunga ka nun dan te ka ngaihtuah let a, ka duh danin ka nung lova, ka nun dan lah ka duh dan a ni hek lo, ka nun dan tha ka ti lova, tha ka tih danin nun ka lo tum reng reng chuang silo. Thian siam ka thiam lova, thian tel lova nun ka thiam chuang si lo, ka hlimna te chu midangte tan hnawksak an ni a, ka lungngaihna te chu an tan lawmna mai zawk an chang leh thin. Min hmangaih tak tak tu thian neiin ka in hre lova, fapa tlan bo te hial kha ka in chan lek lek thin.
Sumi nen kan in tawn dante ka chhui kir zela, NSS Mega Camp nei turin Tezpur University kan thleng ve rawih kha a nia, kan thlen zana Delhi ho nen kan in tih buai dan te, hindi thiam lo emaw min tih avanga min hmusitna leh min rel dan kan lo hriatthiam vek thu te, mizo tlem tê mah ni ila kan zam loh zia leh an mutna kan luahlan dan te , a hnu a an kawm ngeih ber leh an ngaih ber kan nih tak dan te ziah lan ka tum hran lo.
Hnam dang karah ka la cheng tam lutuk lova, an mizia awm tur pawh ka hre tam lutuk lo. India ram state zawng zawng atangin thalai mi 400 rual te meuh fuan khawm kan ni bawk a, hmel a dang lam a, pian a in ang lova, mizia a thuhmun lova, duh dan phei chu danglam tak a ni. Chutiang teh nuaih chu ni mahse kan in unau a kan inpawh tlan theih nan he mega camp hi buatsaih a ni tlat lawi si.
Tezpur University hi hrechiang turin rei kan châm hman lova, chutih rualin University nuam tak niin ka hria, campus hi hung chhuah vek a ni a, gate security pawh a felfai khawp mai, field nuam tak natural grass hring dup mai te chu hmuh a nuam hle a, kan zoram kawngpui te ang lo takin campus chhung chu kawngpui hnûm hlarhin a kal chhuak vek a, bawlhhlawh bawm a bawlhhlawh tih loh chu khawlaiah bawlhhlawh tla hmuh tur a awm lo, a fai han mai a ni, entawn atan a awhawm ngawt mai. School building tha tak tak te, conference hall leh community hall tha tak te, hospital bakah chawlh hahdam nan a cafe changtlung tak awm te chuan a ti phuisui hle a ni.
Kan thlen zan hian khua a vawt ang reng hle a, puan sin tur pakhat bak ka ken loh avangin ka vawt ti chu ka muhil meuh lova, ka thiante pawh an muhil bik meuh lo, kan in leh chhawk sek a, zun zung tur pawhin kan tho chhuak peih meuh lo. Khawvar dawn hnaih chuan ka lo chhing ve sek a, ka harh meuh chuan an lo tho vek tawh a, ka in phih fai hnu chuan field lam ka pan ve a.
Field ka thlen chuan an lo awm thup tawh a, state hrang hrang te chu a hrang theuhin kan intlar a, min maimitchhin tir a, ni chhuahna lam min hawi tir a, thawk min lak tir vak a, thluk sei thei ang ber in 'OM' (an pathian biakna ni hmiang ka ti mai@Zet) min han tih tir a, a rukin ka meng ru a, ka han hawi kual a, kan bul a Nagaland ho chuan an lo ti ve duh hauh lo. Piangthar ni lem lo mahila Kristian sakhaw bia ka nihna chuan inthiam lohna min neih tir a, khawi hmunah pawh awmin eng mi pawh ni ila ringlo mite zinga fimkhur a ngaihzia min hriat chhuah tir thung. Chumi zawh chuan taksa min sawi zawi tir a, zan mut that loh nen ka ti tha peih meuh lo. A tawp lamah min han nuih luih tir tak tak mai a, kan nuih za lo lutuk chu kan nuih a za letling a, kan nui nasa ngei mai. Ka harhin ka zân phah sawt in ka hria.
Kanchanzunga Men's Hostel chu kan chaw eina hmun a nih avangin kan in tlar leh pût tawh a, ka thiante aia ka dawh hma avangin keimahin ka lo ei a, ka bulah chuan Sikkim atanga lokal ho an rawn thu ve a, an ri deuh nak nak a. Hawi chhuak lem lo chuan ka ei bawrh bawrh a, ka thleng a artui chhum ka dah chu Sikkim tleirawl tê chuan a rawn la a, ka chalah chuan a rawn chhu keh a, kan vawi khat in hmuhna a nih avangin mak ka ti deuh a, a mah ka han en chuan min lo nuih sen sen a, a bak chu kan in be zui hran lo, a hnu deuhah artui chhum chuan a in rin loh laiin a lu ah ka han chhu ve a, min rawn melh a, a meng phâwk hmasa zet a, a nuih sêih a, a zak leh deuh nge ni hnuai lam min bih san ta daih a, chu tê mai chu a ni Sumi nen kan inhriat tan dan chu.
Sumi chu ka rilruah a châm ta tlat a, ngaihtuah loh ka tum in ka hlawhchham a, theihnghilh ka tum in rilruah a lo lang a, ka maimitchhinin a nui hmel mawlh mai kha a lo lang leh thin.
Kan thil tihna leh kan kalna a piangah chuan hmuh leh beiseiin ka mit ka lên ruai a, han in tawn fuh chang hian a lâi deuh tlat a hriatna ka nei a, hun remchang ka nei a nih chuan bawh pelh ka tum lo. Amah hnaihna hun erawh a vâng viau lawi si. A tum a tum na na na chu vanneihna pawhin min kalsan reng bik lova, hun tha chu ka nei thei ta. Cafe kawtah a mah chauhin a lo ding a, coffee in pahin a bulah ka va ding ve a, a hming te zawt in ka inhmelhriat tir a, zah theih loh na zawng zawng sawm khawmin a mobile number ka dil a, a nui sêih a, min kalsan ta daih a, a hrilhhai thlak duh ang reng hle. Min hua in min be zui duh tawh lo ang tih ka hlauthawng tak zet.
Zan dar 8 ah zanriah chaw kan ei a, kan ei kham chuan thiante nen cafe kawtah coffee in pahin kan titi mai mai a, Sumi te thian ho chu an lo kal ve a, ka lo en reng a, min rawn melh leh zauh zauh thin a, a mah mai ni lo a thiante pawh chuan min rawn melh leh zauh zauh takah chuan engemaw tak chu a awm ang tih chu ka ring a. An kal leh dawn chuan a thiannu pakhat chu ka bulah rawn kalin lehkha them min rawn pe a, a zak chu a sen tâwn tâwn bawk a, a thiante um in a tlan phei nghal a, an bul a thlen chuan a chum taih taih hlawm a, ka nuih pawh a ti za ang reng hle a, an kal liam hnu chuan lehkha them min pek chu ka en a, phone no leh a hnuaiah Sumi tih chu a lo in ziak a, kha tih laia ka lawm zia kha aw. . .ka zuang lo chauh a ni, ka hlimna khan van a tawng hial ta ve ang.
Phone hmang chuan kan inbe ta zeuh zeuh a, ka ngainat thu ka hrilh fo a, a ni pawh chuan min hrilh ve leh zauh thin bawk a, mahse, thian ang bak chu kan la thleng dun lo.
Zan 1 chu Community Hall ah Cultural programme kan hmang a, an community hall hi stage leh dressing room tih loh chuan chung nei tho si in bang a nei lova, boruak uap lutuk tur a veng hle a, a remchangin a tha ka ti hle, mahse, kan ram ah hi chuan kan hall te hi engkim tih nana kan hman avangin hian bang nei lova tih ve ngawt chu thil tih chi a ni chu ka ring lo. Sarlamkai kan entir a, kan lam lai a kan han âu leh kan han haw haw te chu vai hovin hrethiam ve hek lo, min lo au pui nasa lutuk a, kan khuang vuak ri pawh kan hre thei meuh lova, tihsual pawi loh lai a ni bawk a, kan lâm zo thei hram a, kan lam zawh chuan tlar hnung ber thuthleng a Sumi amah chauha lo thu chu ka pan phei a, min lo melh zauh a, hmun dang min melh san leh daih a. A inchei dan chu a inhmeh hle a, ka en ngawih ngawih a ni ber a, ka hawi sawn phal meuh lo.
A bul ka thlen chuan, " I nalh hle mai," ka ti a, min melh zauh pah chuan, " Ka lawm e. In lâm thiam lutuk," a ti ve a. Thlâ lak puiah ka sawm a, rem a tih nan a lo bu nghauh a, mawi deuh tura kan rinna field lam kan pan a, midang pawh an lo awm ve nak nak a. Field chu light in a lo chhun êng phût a, chhum lei vak a lo zam delh delh bawk a, tunlai tawngkam takin nula tlangval tan chuan a romantic hle a, thlâ kan lak zawh chuan a banah ka vuan a, thutna lam pan ta lo chuan hmun dang ka pan pui a, min hnial lo chuan min zui ve zel a.
Kawngpui ngil tak sir ah chuan a khât tawkin thing a in phun tlar phei vek a. Chûng thing zar leh hnah te chuan kawngpui chu an zar hlim duai bawk a, thing hnah karah chuan thla eng zung zâm te chu a rawn in chhun lut râih hlawm a, kan pahnih chuan titi pahin kan in zui phei zel a, kan piah lama vai hla ring taka an play pawh chu a zawi ve hret hret zel a. Kan thiante ho awmna chu kan hlat tial tial thung a, an thawm bengchheng lutuk pawh kan hre pha tawh lo. Sumi chu ka en a, min lo nuih seih a, a mit takah chuan ka en a, " ka hmangaih che Sumi," ka ti a, ka zâm êm avangin ka thu sawi chu kei pawh chuan ka hre meuh lovin ka hria. Chhanna beisei taka ka en reng lai chuan, hnuai lam a bih a, a kut tin a sik niap niap a, a ngawi vang vang a, a zah vang nge a huat thu ka sawi zawk tih pawh ka hrethiam lo, ka zah ve tho avangin sawi leh mai tur ka vân ve hle a. Inti huaisen luiin hnuai lam bih a a kûn reng chu ka kuai dak a, a mittui lo tling pam chu ka hmuh hmaih hauh lo. Ka awmah chuan a rawn bei thlawp a, min kuah bet tlat a, kei pawh chuan engmah sawi zui ta bik lo in lungchim takin ka lo kuah let a, a sam dum tle siau chu duat takin ka chul sak heuh heuh bawk a.
A hnu deuhah chuan "Engatinge i tah a, i huat thu ka sawi em ni ?" ka ti a. Sumi chuan, " Zet , min hrethiam rawh, ka lawm lutuk a, ka lung a chhe thut a, ka in veng hman lo a ni. Keipawhin ka hmangaih che lawm," a ti a. Sawi leh mai tur hre lo chuan kan ngawi dun vang vang a.
Chhawrthlapui chu a mawi tawk chauh in a eng no nghulh a, thlifim a tleh heuh heuh reng bawk a. Chû thla eng ring chuan a hmel chu ka en ngawih ngawih a, a hmui tan thar ang mai a sen vam hiam chu ka hmui chuan ka chuktuah a, maimitchhing chung chuan min lo chhang let ve thuai a. Duh thawh takin ka fawp mawlh mawlh a. Hun kan ngah lo tih ka hai hauh lova, hetiang ang hun tha kan nei leh a ngem tih pawh ka hre hek lo. Nghet takin ka kuah a, ka pawm vawng vawng a.
" Zet, ka thaw thei lo a nia," a tih ri chuan min ti harh zawk a, amah ka ngaih leh ka thlakhlelh lutuk vang chuan ka lo kuah nghet lutuk a lo ni. Ka bân chu ka thlah dul a, a rawn hawi chhuak a, min nuih sen sen a, thla êngin a chhun pawi sawi lo a mit meng paw riai chu ka en reng a, a hmui ah chuan ka fawp leh zauh a, kan piah deuh thut hahdamna an siam lam chu kan pan a, daiin a lo tlak huh dap tawh a, kan hruk hul hnu chuan insi rialin thut hmun kan rem a. Ka koki ah chuan a lu a rawn nghat a, engeng emaw sawiin kan titi sep sep a.
Chu zan thla eng no riai hnuaiah chuan hmangaihna chi kan theh a, a lo tiak a, thang lian a par chhuang turin duat taka tuia kan chawm erawh a ngai dawn a ni.
Ka phone chu a rawn zai rat rat a, ka en chuan Chhuana a lo ni a.
" Hello "
" Khawge i awm ? Chaw ei hma ang u, lam zir kan ngai si."
" Aw, ka rawn thleng nghal."
Ka phone chu ka hmet hlum nghal a, ka sana chu ka en a, dar 8 a lo ri der tawh a lo ni a, Sumi kianga la awm chu thlahlel hle mahila kan kal a hun tawh tlat si. Chhun lam class lak laia sana kal muang ka tih thin tehlul nen hun chu kal chak riau in ka hria a. Ka sana, rinawm taka hun min vawn sak thin tu pawh chu ka ringhlel ta rum rum mai.
Community Hall lama programme chu a la zawh loh avangin inkai rialin chu lam chu kan pan a, kan thlen dawn hnaih chuan a kut chu ka hmer sak vang vang a, chaw eina lam chu ka pan san a.
A tuk chu sight seeing tura kan kal dawn avangin hma taka zing kan thawh a ngai a, zan dang zawng aiin kan mu hma hlawm theuh a. Thiante leh kan room a mu ve ho chu an hnar bawrh bawrh tawh hlawm a, kei erawh chu muhil ve mai thei lo chuan nghate rep an sawi ang maiin ka la meng kar thung a.
Sumi chu ka ngaihtuah a, ka taksa chu a kiangah awm lo mahse ka thinlung ngaihtuahna erawh in a zui reng thung a. Engtia hetia intawng mai nge maw kan nih le? Khuanu ruat an tih hi em ni dawn? Lo ni ta se engatinge hnam khatah kan pian si loh? In tawng lo tur kan intawng em ni zawk le? Keimah leh keimah chu ka inzawt mawlh mawlh a. Kan awm chhoh zel dan tur pawh ka ngaihtuah thiam lo a, enge kan pahnih tana tha ber tur pawh ka ngaihtuah thiam lo. Then leh mai turin ka in dah phal lova, kum khua a ka ta ni turin beiseina tak ngial pawh ka nei ngam chuang hauh silo.
Ka mutthilh theih tak mai loh ah chuan Sumi ka tawn hma a hmangaih ka lo tawn sual tawh dan te ka ngaihtuah kir zel a, hmeichhia hmangaih ka neih leh theih pawh ka ring tawh lo kha a nia. Mahse, Sumi ka tawn hnuah chu ka rindan lo dik loh zia te chu ka hrechhuak uarh uarh a.
Class X compartment a ka pass ve hram avangin class XI hi ka tan tlai bik a, thian leh thurualpui pawh nei lovin kan class room tur chu ka pan a, thutna awl pawh a lo awm meuh lova, tlar hmasa ber a awl awm chhun hmeichhe bulah chuan ka thu ve a, ka classmate te chu ka tân chuan mi thar vek an nih avangin ka thu ngawi reng a, ka tei chhuak ve peih meuh lo.
Engnge maw ngaihtuah a ka ngawih vêng vêng lai chuan ka bul a thu nu chuan, " Tuai a mi i nih?" min rawn ti fiamthu a, ka suangtuahna ram a ta ka harh zawk a, ka tûm deuh bâr a, tuai hmuh a min hmu chu ka lawm viau lo. "Ka fiamthu a nih kha," tiin a hming min hrilh ta zawk a. 'LALNUNPUII PUITEI' ka nalh tih zawng tak a ni.
Puitei nen chuan kan inkawm deuh chawt a, thian dang neih belh mahila, ka kawm tam lutuk lo. Zirna lamah theih tawpin kan inpui tawn a, kan inzui deuh chawt bawk a. Nitin a inzui a inkawm ta chu inngainatna a lo pung ve zel a, thian atangin thian tha ah, thian tha atangin ngaihzawngah kan chuang kai ve ta reng mai.
Ni a liam a, kâr a kal a, thla a ral a, kum a vei a, reilotê a maw kan tih chhungin class XII kan lo zo ve ta reng mai. Ti chhe em em bik lovin a vantlang pawlin Puitei nen chuan kan pass ve a, kan lawm dun kher mai.
College kan kal dun zel a, an in ah pawh ka chuangkai ve fo a, kan inngaizawng tih pawh an hre ve thuai a, a chhungte erawhin min lawm teh chiam lo. A tawi zawngin sawi ta ila, min then turin an lo nawr fo a, kan dinhmun inthlauhna avanga a chhungte min hmuhsitna chu ka nihna mah nise ka thin a rim ve hle a, kan pahnih tan a tha zawk tur a nih beiseiin inthen mai chu tha ka ti a. Kan inthen chu a ni ta reng mai.
Kan inthen atanga rei vak lovah an vêng mi hlun leh awm thei ve tak pasalah a nei a, inthen tawh mahila hmangaihna a reh chuang lova rilru a na duh hle mai. Ka Zirna pawhin a tlak chhiat phah rawih rawih a, zu ka in phah ta bawk a. Mahse, ka huat phah lova, hlim taka chhungkaw din turin ka duhsak zawk a ni.
Puitei hi ka hmangaih a, a ni pawhin min hmangaih ve viau chuan ka hria, mahse, ka hriatna mai kha a lo tawk hauh lova. Ka beisei leh rinnate chu vawi leh khatah um bo in a awm ta kha a nia, ka hriat ve chhun kha a lo tlem em zawk a lo ni. Hmangaihna hi rosum a lei chi ah ka ngai ngai lova, mahse, ka hmangaihna chu rosumin a luahlan leh tlat lawi si a ni. Aizawl milian fanu tan hian kei hi ka lian tawk lova, ka hmangaihna ringawt lahin awmzia a nei pha hek lo. A tirah thinrimin nâ ti viau mahila, ka phur zawh loh tur nghawngkawl atanga ka chhuak ta kha tun hnu ah hi chuan ka lawm letling tawh zawk a. Lo innei thei ta tehreng pawh ni ila, keini mi rethei, mi ei ang pawh ei pha lo inchhung angah chuan tuk zan tha neiin kan hlim reng chuang in ka ring ta lo. Chubakah, mi fate kan ti rethei mai mai dawn zawk a lo ni. Nu leh pa te pawhin fa te tan chuan a tha ber an duh vek miau a lawm le. An chanah han in dah hian keipawhin ka fate ka thlah ngam a ngem le? Dem bik tur an awm love.
Chhuana chuan midang tih harh hlau tak chuan min kai tho sar sar a, ka men rei deuh avang chuan ka la muhil der lui tlat thung a. Muhil tak tak aiin muhil der kaihthawh an har zawk an tih chu a van dik teh lul em! Ka harh duh miau loh avang chuan min han sawi nawk nawk a, ka la muhil der zui zel. Ka harh duh chuan loh avangin ka puan sin lai chu a theh hlim thawt a,
" Rawn tho vat teh, ka sam meh that a ngai nia," a ti khur khur a, mut luih chi a ni ta lo. Zik tual tual pah chuan amah chu ka en a, ka nuihza lutuk insum zo lo chu ka nui chhuak a, a hmelah lungawi hmel alang lo. A sam chu a tuai a tuai a, " Rawn tho vat mai teh." a ti vin deuh hluk a, ka nuih a za tulh tulh. Zana a zu ruih lu meh lamah a thawk a, amah leh mah a in meh a, kei lo rui ve tho chuan "A tha lutuk" ka lo ti zel kha a nia, zing khaw engah harhfim a ka'n en chu a bek kheng deuhin chhing tak thlengin a kawlh chho vek a, a chung lam chu ka sawi thiam dan ber chuan bawng keih hrep hnu ka tehkhin ber. A theih ang ang chuan ka siam that sak a, a duhthu sam lo mahse tih ngaihna dang awm hek lo, a put mai a ngai ta. Kan zingah chuan a langsar vah tawh ngei ang.
Kan bus chuanna tur an rawn sawi a, Sikkim leh Arunachal Pradesh nen chuang ho tur kan lo ni a, Sumi bula ka thu thei tur chu ka lawm kher mai. Kan tum ram lam pan chuan kan tlan zel a, a then an zai a, a then an lam bawk a, Sumi nen chuan zai kan ngaithla a, kan titi sep sep bawk a, a khat tawkin Mami te ho chuan min chhaih leh zauh thin a, ka zak duh hran lo, an ni pawn punjabi pa an star ve tho a, ka hre ru ve tlat. An sawi dan phei chuan mizo tlawmngaihna a nei an ti mauh mai. Chu erawh ka awih hran lo. Vai tlawmngaihna chu ti se ka awih sak mahna le.
Kan tum ram kan thleng a, hmanlai lal ho sulhnu an kulh te, hmun hma leh in ropui tak tak te kan tlawh a, kan hlim tlang hle a, thla kan la mawlh mawlh hlawm a, hmun dang dang kan tlawh kual a, kan kalna ho zingah KAREN GHAR lo chu an hming hriat ka nei ta lo.
Sumi nen chuan kan inzui chawt a, midang kan mamawh hran lo. Kan pahnih chuan kan lungawi ve em em a, tudang mah kan ngai bik lo.
Sumi nen kan intawn atangin kar khat a lo liam ve ta reng mai, kar 2 châm tur kan ni a, ni 3 chauh hun kan nei tawh, chu hun reilo tê chu âm taka hman ka tum a, a theih anga tam a kianga hun hman chu ka tum dan a ni.
Zan lamah cultural programme kan hmang leh a, Cheraw leh Chheihlam kan entir a, Cheraw hi mizote hian kan kal na hrang hrangah kan entir thin vang nge ni; Chheihlam kan entir chuan lawm a hlawh mah zawk a, hnam dang ho chuan thiam leh thiam lovin an lo ti ve nasa mai a, kan lam zawh chuan thlalak puitu pawh kan ngah hle a, kan hlim tlang hle a ni.
Programme kan hman zawh chuan min hruaitu Miss Malawmi chuan chaw eikhamah field-ah inhmuhkhawm lawk a ngaih thu min hrilh a, chaw kan eikham chuan Chhuana nen chuan field lam kan pan a, Anthony-a chu hnamdang a thian thar te nen phone number an in pe khawmuang leh rih a. Âdika chuan hnung lamah min rawn um tuang tuang thung a, tlai thang Mami, Jenny leh Afaki te chu hmuh mai tur an la awm lo. A hnu deuhah chuan hmanhmawh chuang hauh lovin an rawn thleng ve a. Kan thlen kim hnu chuan Miss Malawmi chuan, " Naktuk tlai lamah Guwahati kan pan a ngai, a nih loh chuan an band dawn avangin kan duh hunah kan haw thei lo ang," a ti a. Ka rin loh lam daih a sawi avang chuan min thawng hle a, kei chauh nilo ka thian dangte pawh chu a thawng ve tho mai. Krismass hman kan hrehloh tlan tehlul nen. Sumi bula la awm chu thlahlel viau in, ka thiante pawh chuan cham rih chu la châk viau mahse tih ngaihna dang awm hek lo, Guwahati pan chu kan remti tlang a.
A tuk khua avar chuan exer la turin field lam kan pan a, tuk dang ang tho in ni chu chhuak mahse ka rilru min hriatpui ve nge ni. A ngui ve ruaiin ka hria a, eng tih mah chu ka phur lo. Tih dan tur an sawi te chu ka ti liam ve mai mai a, ka tlingtla ve thei hram a. Kan zawh hnu chuan field sir thing buk hnuai kan thut dun fo thin naah Sumi chuan min lo nghak leh vang tawh a, a lam pan chuan muangchangin ka phei chhat chhat a, tuk dangah chuan phur fahranin ka pan ding nal nal a, ka thlen hnu ah a thiante chuan min kalsan a, Sumi chuan min nuih seih a, a biangah ka piai zauh a, hlim takin breakfast ei turin chaw eina hmun lam kan pan thin kha a nia, mahse, tuk dang ang a ni tawh tlat lo. Sumi kianga awm chu thlahlel in a bula awm chu nuam ti em em chung siin a hmel hmuh chu ka hreh ngawih ngawih a. Engtinnge a bulah ka sawi tak ang le.
A bul ka thlen chuan min lo nuih leh var var a, sawi hmasak ber tur hre lovin ka ngaihtuahna chu a buai hle a, kan haw thut tur chu sawi tan dan tur ka hre mawlh lo. A thawng ve tho dawn tih ka hria a, a lung dam dan tur ber chu ka ngaihtuah a ni.
Ni dang ang ka ni lo tih chu chîk taka min entu chuan a lo hai hauh lova. " Zet, ngatinge? Diklo a awm a mi.? I va nguai ve," min ti a. Engmah a awm loh thu a ka chhan zawh chuan chhun lamah class la lo a len khawthawn puiah ka sawm a, a lo remti ve mai a. Ani lah taka, nilenga mi thusawi ngaithla a lo thut nilên ve ringawt chu a ninawm ve em bawk a ni. Kawng a kham duh bawk nen.
Breakfast ka ei zawh hnu chuan ka insiam mawlh mawlh a, ka thiante ho chu class la lo a ka lên tur chu ka hrilh zung zung a, Chhuana chuan min nuih deuh vur vur chung hian," Rawn haw har suh u aw. " a ti a, keimah chauhin ka leng dawn lo tih chu a hrethiam nghal vek tih a tawngkam hmanah chuan ka hai hauh lo. Chuvang chuan zep buai duh lem lovin a tawp nan len chhuah pui ka tum thu chu ka hrilh leh hnuhnawh a.
Campus pawnah chuan ka lo nghak a, darkar chanve dawn ka nghah hnu chuan a thiannu nen an rawn kal ve thei hram a, a thiannu ka hmuh tel avang chuan ka lung a awi zân lo. Kan pahnih chauhin tû ma tih buai loh a len ka duh avanga ka thiante pawh hruai lo ka ni a, a thiannu a rawn hruai chu ka thin a rim hman a. Mahse, a thiannu chuan midang hriat loh a arûk a an rawn kal thu leh amah chauh a rawn kal tir a hreh avanga a rawn thlah thu chu min hrilh zung zung a, haw har lutuk lo turin min chah mawlh mawlh a, hlim taka hun hmang turin duhsakna min hlan a, min kalsan ta a. A hma a ka hmuh tel ve a vanga engmah hre chianglo a ka thin ka lo ti rim a, ka lo lungawilo ve ringawt chu a ruk tak chuan ka zak a, mahse, ka sawichhuak duh lem lo.
Auto Rickshaw ka lo biak fel diam tawh ah chuan kan chuang a, kan tlan chhuak nghal a, rei fe kan tlan hnu chuan hmun nuam deuh pakhat kan thleng a, a hming erawh ka ngaihtuah chhuak zo ta lo. Kan chhuk hnu chuan driver chu a phone number ka la a, tlai lama min rawn hruai leh turin ka hrilh a, min let san nghal a.
Chu hmun chu park a nih loh avangin midang hmuh ve tur an awm lo a, mahse lên khaw thawn nana nuam em em a ni lawi a, phul a cham phei duai a, a piah deuhah dil lian vak lo a awm bawk a, a kotlang velah chuan thing a ding thluah bawk a.
Thing hlim hnuaiah chuan thut hmun kan rem a, eitur kan ken te ei pahin kan titi a, kan infiam bawrh bawrh a, a chang leh kan nui bâwk bâwk a, ka thil sawi tur chu sawi pawh ka tum rih lo. A kiangah hun tam ka nei tawh lo a, reilote chhung tal a nui hmel chu hmuh ka la duh a ni. A hlim hmel chu ka en a, engmah sawi loh mai te chu ka duh leh rum rum a, mahse, chu erawh a ni thei ngawt silo. Tunah hrilh lo mahila, loh theih loh a ka kal san a ngai dawn tho tho a, inthenna thu sawi lo mahila engtikah nge kan inhmuh leh theih chuan ang le.
Khua chu dur hauh si lo in a dul ruih a, chu hmun len khawthawnna atana iaiawm loh fahran phul hmun cham duaiah chuan inchhaih pahin kan in um fiam vel a, achangin ka man a, ka thlah leh a, achangin kan inbawh thlu ang rup rup a, a nui leh âr âr thin a, ka sawi tum chu sawi ka huphurh tak zet.
Sumi tlan lai chu a ding thut a, maimitchhing chungin a ban a phar a, thli thaw chu a inchhem tir vâng vâng a, kei pawh chu ding ve in Sumi chu ka thlir reng a, a sam thli in a chhem len siâu siâu te pawh chu a ngai pawimawh duh hran lo. Chû thli a mah chhemtu chu zo thlifîm ni zawk se ka va'n ti tak em! Chutiang chu ni ngat se chu; hnam hrangah piang lovin zohnahthlak lanu ngei a ni anga, ka len chhuah pui chhan ber kumkhua atana mangtha tih chu a ngai lo tur. Mahse, chu erawh duhaisam mai a ni si. A ni nena awm dun thei lo turin hnam hrang kan nihna chuan kan inkarah daidanna bang sang tak min siam a. Kum khua a awm dun turin chung lamin kan vanneihna ah a ziak ve silo.
Reilotê emaw tih chhungin ni chuan vanlaizawl a lo pel fel leh der tawh a, hun kan ngah tawh lo tih ka hria. Sumi chu ka pan hnai a, a hnung lam atang chuan ka kuah vâwng vâwng a. Thil hrilh tur ka neih thu ka hrilh a, ka lam a rawn a hawi a, ka thil sawi tur chu nghakhlel awm takin min en reng a. Sawi chu ka hreh kher mai, ka ngawi vang vang a, ka chil ka lem khalh a, hreh tak chung chuan kan haw thut tur thu chu ka hrilh ta a. Engmah sawi lovin hnuai lam a bih tlat a, engemaw chen a ngawih hnu chuan thawk a la halh a, a rawn hawi chhuak a, ka nghawngah kuahin min en a, " Ka ngai dawn hle mai che " a ti a. " Keipawhin ka ngai ngawt ang che " ka ti let ve a.
A mit meng chu ka en reng a, a mittui tla tur a dang hram hram a ni tih hriat takin a mittui chu a tling pam a, nghet taka min kuahin ka awmah chuan a bei hle hle a, ka pawm vawng vawng a, engmah sawi loin kan ngawi dun vang vang a, thlifim rawn thaw chuan min chhem heuh heuh reng a, ka kuahna chu ka thlah dul a, a kutah ka vuan a, in kai rialin dil kam lam chu kan pan a.
Tlai ni tla tur chuan dil tui chu a chhun sen phût a, thli a thaw heuh heuh bawk a, kan boruak tawnin a zir bawk a a lunglen thlak duh kher mai. Dil kamah chuan thut hmun kan rem a, ka darah a lu a rawn nghat a, ka ban a kuah tlat bawk a, tlai ni tla tur chu kan thlir a.
''Zet, min kalsan hunah chuan ka khua a har ngawt ang, ka ngai ngawih ngawih dawn che a, ka hre reng ang che. Nang chuan min hre reng turin ka phut lo che a, tlai ni tla tur i thlir chang apiangin min han hre chhuak thin dawn nia, kei pawhin ka bula awm angin ka ngai ziah thei ang che," a ti a.
"Sumi, engtikah mah ka theihnghilh tawh lo ang che. Ka thinlungah hian i cham reng tawh dawn a nih hi,"' ka ti a.
Min rawn en a, dan rual loh in a mittui chu a rawn luang thla ngiai ngiai a, a hmuiah chuan ka fawp zauh a, kei pawh chuan insum harsa ka ti tak zet. Ka hnuk a ulh teuh a, engmah ka sawi thei bik tawh lo.
Sana chu ka en a, hun chu kal chak ka ti kher mai. Auto Rickshow driver ka biak fel sa chu min lo hruai tur in ka ti a, a lo thlen chuan campus lam chu kan pan nghal a.
Kan thlen chuan gate bulah Sumi thiannu chuan min lo hmuak a, girls hostel lam kan pan a. Ka kal san dawn chuan a kutah ka hmer vawng vawng a, kum khua atan ka mangtha ta a. Ka kal liam dawn chuan ka hawi let a, a thiannu nen chuan min lo la thlir reng a, a thiannu chuan ban a rawn vai a, DAM TAKIN MANGTHA tih nan ka kut chu ka phar ve a, Sumi pawh chuan a mittui hruk zauh pahin zawi tê in a kut a rawn vai ve a, hawi kir tawh lovin ka thiante lam chu ka pan ta a.
Ka thiante chuan cafe kawtah min lo nghak a, ka thawmhnaw pawh min lo lak sak diam tawh a. Megalaya atanga lokal ve kan thian te nen chuan thlâ te kan la a, thlâ kan lak zawh chuan auto rickshow in station lam kan pan nghal a. Campus gate kan thlen dawn chuan ka hawi let a, MANGTHA LE SUMI tiin ka phun sep a, hnunglam hawi kir tawh lovin kan kal ta vang vang a.
'MANGTHA' tih tawngkam mawi tak pawh hi a sawitu leh a dawng sawngtu; a hun leh hmun a zir hian tawng 'ÂNCHHEDAWNG' a va'n lo ni thei teh reng em! In hmu leh tur leh in tawng leh turin mite chu an in MANGTHA a, keini pahnih ve zawng kum khua a in then hrang tawh turin kan in MANGTHA ta si. Sumi chu ka tan chuan chhum reilotê lo lang a, ral leh ang mai a ni si.
Ka nu in, "Chaw kan ei dawn a nia." a tih ri chuan ka suangtuahna ram ata min kai harh a, ni pawh a lo tla fel der tawh a.
"SUMI, i taksa ka kiangah awm lo mahse, ka hriat rengna ah erawh i awm reng tawh dawn a nih hi. Kei pawh i kiangah awm lo mahila ka ngaihtuahna chuan a zui reng ang che.'' tiin ka hriat phak tawk lekin ka phun sep a. Chaw ei turin choka lam ka pan nghal a.
A TAWP TA.
(Note: Hmun thenkhat leh thil thenkhat hi a tak vek a nia, ka ngaituahna leh suangtuahna mitthla ka bilh tel nual bawk. Hmingte hi a tak vek an nih avangin, huat ah an em lovang chu maw. @Zet Khawlhring)
MANGTHA LE SUMI BY Zet Khawlhring (Competition)
ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)