Muallung mihrâng -Thanṭhuama

Mizo pipu te chanchin, zo nunze mawi, tlawmngaihna, ai upa zahna lam lantir thei thawnthu....
Rohlupuia Renthlei
Posts: 20
Joined: April 29th, 2021, 8:10 pm

Muallung mihrâng -Thanṭhuama

Unread post by Rohlupuia Renthlei » May 6th, 2021, 10:03 pm

*MUALLUNG MI HRÂNG - THANṬHUAMA*

BUNG-1-NA

Ruatfela Pa Renthlei



Ni a tla dawn suar suar tawh a, khuain hniam lam panin, lo sul haw leh kawtchhuah lama a hmuaktu naupang rawl a zawi tial tial a. Vawkpui no hruai leh Arpui no hruai te pawhin an hmun lam panin an note te an liampui zut zut a. Ui tang rual pawhin sumhmun thim lam chuhin, chaw nawi ei hun nghakin an bawk ham bawi bawi tawh bawk a! Ni tla pil ruai ruai karah Se rual khat pawhin kawtchhuah panin, a hma hruai leh hnung dawl te chuan beng an tun deuh hrû hrû bawk a! Chutih lai tak chuan Rawlthar lian thelh thawlh, 'Zawlbuk a kaina pawh kum a la vei lo tawp ang' tih tur hi kawtchhuah aṭanga hla lutuk lo, Se rual ho awmna aṭanga finghnih velah chuan beng chhi hrâ chung hian a pen thauh thauh mai a. Amahah chuan pasalṭha tam takin an neih fo, hlauhawm lo thleng tur hriat lawkna chuan a ṭham ni ngei tur a ni, fimkhur leh thawm dim em em hian a hma lam chu ngun takin a melh pah ran a. A kut dinglamah chuan a Chempui hman thiam em em mai, a kalna a pianga a taksa pêng pakhat ang maia bet tlat ṭhin chu a hum ran mai bawk a!



A hmâ lawka luang hung chu ngun fahrana thlir chungin chu Rawlthar chu a ṭhu hniam ta sat mai. A ṭhu fel awrh ang e....tih velah chuan chu luang hung aṭang chuan Keipui lian zet mai hi huk tuar chungin a rawn dawk chhuak zawk mai a. Mahse, chu Keipui chuan a hmachhawn mêk rawlthar zuan zang leh huaisen, chempui hmang thiam lutuk mai chu a zuan ṭhelh chiang ngei mai. Huk tuar chungin a kaihza tha chat ṭhawt avang chuan a tla thum dawp mai a. A inher rem meuh chuan chu rawlthar chu a lo inpeih at hman tih hriat zet hian, mit khap lêk lo hian a lo thlir ran mai a. Keipui hliam tuar thinrim, a ke hnung pakhat hmang thei tawh lo chuan zuan fuh ngei tumin a rawn zuan leh fua a. Ke pakhat hmang ṭha thei lo chung pawhin a ṭuan a la rang kher mai.



Chu rawlthar pawh chuan ngun taka Keipui chezia thlir chung chuan a chem chu a lo vai fua mai a, a chem vai rual deuh thaw chuan a bek chu a rawn nghing lawih mai bawk a....Thil ri dawp a hriat rual chuan a mit sulha, engmah a hre zui ta lo. Khatia Keipuiin a rawn zuan rual a, inher zeuh paha a lo vai ngheng khan, che leh tur awm hlek loin chu Keipui hrawkah tak chuan a lo vai kaw hawk maia. A lû chu a bung lo chauh a ni e. Chutih rual chuan, Keipui pawhin a ke phah hrawl zet mai chuan a bekah a lo beng hman ve reng mai! Ram hnuai lal leh Rawlthar huaisen chu chu dai reh, thim hmul ah chuan buaipuitu nei lovin an hlawm dun ta reng mai le!



Muallung khaw chhungah pawh zanriah kil reh lai tak a ni a. Chhungtin mai chuan mahni tawkah ṭha hnem ngai takin an pumpui an hrai mawlh mawlh a. Chutihlai chuan Dam veng keltil lama In awngrawp ve tawh lam, thawm ṭhat ngai ve tawh tak chhungah erawh ngaihṭhat lohna in bu a khuar mêk thung a. Nu ber chuan, "Mami, i nau pawh chu eng a ti nge le, chu chen chen a thang mai chu aw...."ti vang vangin, a fanu, tap kâwm bela a sam huh hniang mai lo zût dalh dalh chu a'n melh kawk a. A fanu chuan sam zet hian, "Daiah Sahdal thang kamna tur thlithlai paha sava veh a tum a nih kha mawle...." a lo ti a. A nu chuan, "eng ka ti nge ni, ka ngaih reng zuk nuam thei hauh lova...." tih leh sum hmun lam thlir chu a rual a. Eng a hmu a zeng lah a ni law....An nufa chuan rilru bet lo zet hian zanriah an bâr zui mawlh mawlh a.



Hetih lai vek hian Muallung khaw dai ngul leh innghahna zinga pakhat, pasalṭha Darhnûna pawhin zawi muangin in lam panin a Sakhi kah chu a ak haw hnang hnang a. Khua a thim deuh tawh avangin meichher tur a melh pah that that a. Chutihlai chuan thlifim dawng zawng takin pasalṭha Darhnuna chu a ding thlan dai a! Thlifim kârah chuan sapui rim, thang huam mai chu a hnar fing zet chuan a man rang kher mai. A sakhi puak chu nghat thuaiin, a silai pawh hman mai theih turin a lek chhuak nghal a. Chu rim chu Sapui rim satliah a ni ngawt lova, a rim kârah chuan thisen rim a tel tih a man pha tlat a ni. Rang taka inherin a piah lam, thlang lam deuha hnim pe deuh sul chu hmu riai ruaiin, a sir deuh aṭang chuan a hel kual ta a. Fimkhur taka pan hnai zelin, rum ṭiah ṭiah ri a hriat chuan a meng zau kawk a. Ngun zawka en chung chuan hmalam a han pan leh a, a piah maia Keipui ṭhankin zet tawh, lu uai hnawpa lo zangthal der mai chu a hmu ta ruai a. Chu veleh rum thawm a hriatna lam chu pan nghalin, thim thet thet kara Rawlthar pakhat lo let bam mai, rum deuh ṭiah ṭiah chu hmuin, aw rawl chhuah meuha panin, "Vala, lo zam hlek suh aw...." tiin a pan nghal ruak a.



A bul a va thlen chuan a han belchiang that that a, an khaw rawlthar huaisen, dam veng hmeithai, Chalhliri fapa, Thanṭhuama a ni tih a hriat chuan a thaw huai a. A theih ang anga bawihsawmin, hmuamda zet a buaipui hnu chuan a lo harh ta a. "Sakei kha...." tih leh a chem han dap chu a rual a. Chutihlai chuan pasalṭha Darhnuna chuan, "E khai, Ṭhuama, Sakei chu i tihlum fel tawh e, hahdam takin awm rawh khai...." tiin a lo chelh thuai a. Chutih pah chuan Darhnuna chuan thil awmzia a zawt zui a.



Thanṭhuama chuan, "Khatia kan feh haw, ka u te pensana sahdal thang kamna turte ka enfel hnu khan, hmanhmawh lem lo taka sava te ka veh chhoh lai tak khan he sapui hian mi lo pel nge ni, nge, se rual haw lam kha a lo zui zawk, tum loh deuhin helai hmunah hian kan in nangching a, tlema tlemah Pu Pawlan min sai lo chauh chu a ni e....Mi rawn bawihsawm hlauh lo la chu, ka nasa awm lo asin ni...." tih pah chuan sakei ruang chu a thlir vang vang a. Pasalṭha chuan, "Ti teh le, kawngah khian i chhuak chho teh ang, Sakei erawh chhawlchhin mai ila, tlangval hoin an zuk zawn mai tur lah ni, in lam i pan teh ang...." tih pah chuan sakei ruang chu chhawlin a khuh liam luam a; an kalsan ta vang vang a. Hmun dang pan ta lo chuan, Darhnuna te inah chuan inzui lutin, Sakhi sa chu an chan zui mawlh mawlh a. A zat ve a Pasalṭha Darhnuna'n a chheh chu duh lovin, an vawikhat ei zet tur chauh nen chuan pek belh hman rual lohin in lam a pan ta vang vang a. Sumhmun a han rah rik rak rual chuan a nu a rawn dawk chhuak nghal vat a!



"Bawiha, eng i ti nge ni chu chen chen i thang mai ni...."a tih rual chuan a fapa sakhi sa hawn chu a hmu nghal a. "Ka nu ṭhin hi a, rei pawh a nih loh hi, i mangang hma ṭhin lutuk, ṭhenawm khawveng te reu reuin an hria ange....Puitling kan nih tawh hi, min ngaihtuah lutuk lo teh...." tia lo chhangin, tuium hunna panin a insil nghal puat puat a. A nu chuan chaw ei siam nghalin, a u chuan a ipte a lo chhuah mawlh mawlh a. A sava hawn te chu a lo puah zui nghal bawk a. Chaw a ei kham meuh chuan, pasalṭha Darhnuna pawh a lo thleng fel hman reng tawh mai. Eng sawi lo chuan an inzui chhuak a, lal in panin an liam ta vut a!



Zawlbuk kaina hman awm hek lo le, Lal Inah chuan luh an han dil a, Tlangauin kawng a lo hawn chuan an inzui lut zat a. Lalpa chuan a khaw daingul hmel a hmuh chuan, "Chhe hei le, ka pasalṭha lah ni in, pawihai a awm ta em ni le? Engti zia a lo lang teh hlawl nge in nih a? In mawng han hûng teh u. Hei lah, i mi han hruai chu, ka pâ pasalṭha, Zakapa siar lah ni!" a lo ti hlut a.Pasalṭha Dârhnuna chuan, "Pawihai awm lah lo e Lalpa, hei, zanin tlai ka sa chang hnufualin Thanṭhuama, keipui ruang bula a lo let reng mai ka rawn pal fuh hlauh a, i hnen ka rawn thlen a nih hi. Ani, rawlthar mai hian keipui ṭhankin zet a lo tukzal der mai a, chêkah, amah pawh kan chân lo chauh chu a nih hmêl e ka ti...." a'n ti dam thluam a. Thanṭhuama lah Lal In a chuan kai hmasakna ber a nih avangin a zak kher mai. Chhuat bih ranin pasalṭha Darhnuna sirah chuan a ṭhu kun ngar mai a.



"Aw hawi, a va ropui teh kher ve le....Chu lah chanchin duhawm a nih ngei chu le....Keipui ruang chu khawnge? Khawchhung in luhpui tawh em ni? Tlangval, engtia han intawnga, han dahṭha mai nge maw i nih chu le....? Thanṭhuama melh chung chuan a han ti a. Thanṭhuama lah chuan melh pawh melh ngam lo chuan, "Lalpa, hlauh luatah vanneih thilthuin ka lo vai fuh palh mai a nih hmêl e..." a ti thawp sat ngam ṭawk mai a. Darhnûna chuan khua an la luhpui loh thu a lo hrilh var a. Lal chuan, "Hnûna, chuti a nih zawngin, sa ruang lama zan a rei hmaa chetchhuah a ngai zuk nia, sa lû pawh keimah ngeiin ka ai ngei tur a ni."



Tlangaupa, nang mawng zangah, Zawlbukah zuk kal ta la, sa ruang hlawm turin tlangval ho zuk pun tawh khai. Val upa Sairuma han ko la, hetah lo chho se, sa ruang awmna te chu pasalṭha te hian lo hrilh ang hmiang...."a tih zawm zat a. Tlangaupa pawh rang fahranin a phek chhuak nghal a. Chutihlai in lal chuan, "Nangni zawng, helamah lo chawl hahdam ula, hah zû ka lo zuk ang che u, Taia nu, nang han che mai ta che, tlangaupa lah kan tir chhuak a nih si...." tiin, zu khawn tur buatsaih turin Lalnu chu a tir zui zat a.Val upa Sairuma lo lutin, sa ruang awmna te chiang taka an inhrilh hnu chuan a chhuak zui leh ta nghal a. Pasalṭha Dârhnûna pawh chuan, "e khai lalpa, kan hah lul love," tih leh thawh rual nghalin, Thanṭhuama nen chuan chelh rual lohin an chhuak zui nghal a.Chutihlai chuan Khawnbawl ho pawh an rawn lawi lut diah diah a. Chanchin an han hriat chuan an lawmin, an pasalṭhate thachhang dawltu an nei ṭha dawn hlein an hria a. . Lalnu chuan zu bêl rawn chhawpin, dawn fung a vuah nghal a. Lal leh upa te chuan khawn liam liamin an titi zui ham ham a.



Thanṭhuama Pa hi Thanruma niin, a pû chu Mualnuam lal, Lalkhuma pa pasalṭha chhuan vawr a ni a.Mualnuam lal, Lalkhuma hian rawlthar Thanṭhuama hi a hre hauh lo hi thil mak teh chiam a ni hran lova. Thanṭhuama pa hian naupang chumchiap a nih laiin a boral san tawh a, a nû hoin, an unau hi pa thum niin, a nu hian a ṭulpui zui ta a. An berh zual lai chanchin ngat phei hi chu, a nu hian a hrilh duh hauh lo a ni a. A pû, pasalṭha Zakapa thih hnu lama piang a ni chhap nen, lal an lo inthlak chho bawk a. Tuna an lal tan hi chuan han hriatzui viau a har ve bawk a ni.



Muallung khuaah pawh hriat hlawh lutuk lo, hmeithai fapa lehnghalin Sapui a han tihlum mai chu a khuain an sawi duh ngei mai. Chu mai ni loin, an Lalpa chuan sa lû a la ai sak zui rawl nen. Muallung, In za nufa khuaah zet chuan, chu Zawlbuk kai hlim deuh mai Thanṭhuama aia lar leh mite titi luahtu chu an awm kher awm lo e.



Sawi tawh ang khan, Thanṭhuama hi rawlthar chhuak zawt, Zawlbuk a kaina pawh zan tam a la ral lo ang tih tur a ni a. Amah hi pa sanghet lam aia airia lam mah, a taksa a thâwl deuh mange...tih mai tur hi a ni a. Kum han vei tam deuh se, a taksa a puitlin leh kum chhir tam mil zelin a taksa pawh a muk chho ngei chuan a rinawm. Pa vangtlang tak a ni a, sa thawl viau e ti lo chuan, a fuke hraw leh taksa invuah khawm fuh zet mai han hmuh chuan, 'a hmêl en aiin thahrui a ngah ang' tih tur chi hi a ni. A hmai tlâng hriam hraih mai leh tisen deuh sawk chuan a kum phû loin hna a thawk nasa tih a hriat a. A che vel reng reng chu a inringtawk khat hle tih a hriat theih a ni. Ṭawng tam lo tak leh tlangval rual zinga awm aia mahnia awm melh melh nuam ti chi a ni a. An khuaah ngei pawh hian, ṭhian tia han mal fak tur a nei hauh lo.

Chutiang chu ni mah se, amah hian a tlei ve em em ringawt mai a. Ramhnuaia han vah a, duhtawk maia nunchan han zir te chu a kham thei reng reng lo emaw tih mai tur hi a ni a. A bikin, Chempui hman leh Thal kah ah na nana chuan han huphurh leh tluknloh neih reng a inring bik lo. Fei nise, a duh tawka a han lek kual vel chu hmuhnawm tham a ni a. Silai a awh erawh a bâng thei hauh lo. An chhungkaw dinhmunin a zir rih ngang si lova, 'engtik ni ah emaw chuan ka la nei ve ngei ang....' tih chu a inhnemna ber a ni.



Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)