Muallung mihrâng -Thanṭhuama

Mizo pipu te chanchin, zo nunze mawi, tlawmngaihna, ai upa zahna lam lantir thei thawnthu....
Rohlupuia Renthlei
Posts: 20
Joined: April 29th, 2021, 8:10 pm

Muallung mihrâng -Thanṭhuama

Unread post by Rohlupuia Renthlei » May 8th, 2021, 2:55 pm

MUALLUNG MI HRÂNG- THANṬHUAMA


BUNG 2-NA

Ruatfela Pa Renthlei



Lal meuhin a sakei thah lû a aisak hnu chuan, Thanṭhuama pawh a chhungrilah hlimna chhiarsen loh in bu a khuar a ni ngei ang. An khawtlâng tâna a theihna awm ve apianga theihtawp chhuah tur leh, mipui mimir muantu nih ngei tumin a rilru a siam sauh sauh a. Silai te la nei zo lo mahse, a pa-in a kalsan, a chempui lian leh hlai hlep hlawp chu englai pawhin a taksaah a bet ta emaw tih turin, a kut dinglam chu a luah deuh chawt mai a. Iptepui, tar lam deuh tawh, Ngau vun aṭanga siam, a pa thihsan bawk chu a ak deuh reng mai bawk a. Fei, tawi fel ren rawn hi hawl chhuah a ching fo bawk a. Chu mai niloin, Thal, amah ngeiin a siam leh thal fang engemawzat, a kal tidik tura Vahrit hmul leh Ar hmul a hmawra a vuah, thir them hmanga a hmawr zum a siam chu a hnungzângah chuan a bet chawt a. Chung a hmanraw neih ho zingah ngat chuan, a Chempui leh Thal aia ngainat leh duh chu a nei lo emaw tih mai turin an insi deuh chawt reng mai a ni.


Ṭumkhat chu an zanriah kil laiin a nu chuan, " Bawiha, hei, tlangvâl tak taka chhiar ngam i lo ni ve ta reng mai. Lal leh khawtlângin nangmahah beiseina sâng tak an nei tih hria la, khaw tihmingṭha a, khawtlang muantu ni ngei turin theihtawp chhuah ang che. Chapo ngai suh la, midang hma khalh zut zut tur khawpin duhamnain chenchilh lo che sela, i pû leh i pa te hnung zuiin, mite tân malsawmna nih tum tlat ang che..." tiin a fuih malh malh a. A nu thusawi chu a chhâng lo na a, a rilru chuan a vawng khiau ngei ang le!


Hun a ral a, ni a liam zel a, hun bi kimin ni leh thla a inher ve zel a! Chutiang kârah chuan, lei do ti a han sawi tur nei lovin Muallung khua paw'n hun bi an chhiar chho ve zel a. He khua hi Ṭiau lui aṭanga nihnih kal zenzawn vela awm an ni a. Tlang chhipah, luh khan pahnih chauh awmin, chhim lam luhkâ chu an zawh rim ber leh kawtchhuah nuam fahran mai awmna hmun a ni a. A khaw thleng a remin a nuam em em mai bawk nen, kham chawi vel khua ti ila, a dik ber awm e. An Lal, Lalkhuma nise, thahtute aṭanga rorel thiam, pachhia leh hmeithaite hlamchhiah ngai lo, fahrah leh chhumchhiate thlamuanpui khawpa lal rilru zau a ni a. An khaw tui tlanin a zir vang ni maw, an nulâ tlangvâlte ni se, an dawng ngoh hlawm mai a. Khaw chheh vel aṭanga ranngo zawnga rawn tei lut hlawl hlawl tawk lah bo lo!


Zankhat chu, Thanṭhuama zanriah bar zo, Vaibêl fawp paha kawmchâr lam a thlir vang vang lai chuan an Sumhmun chu a rawn ri rak rak a. "In awm maw...?" tih thawmin a zui nghal a. Thanṭhuama nu, Chalhliri chuan lo chhawn varin, "Awm ê, lo lut tawh....aw hawi, kan lal fapa lah ni rengin....Eng ti tiha lo tei lut teh hlawl nge maw i nih le....?" a lo ti a. Lal fapa, Dârkhuma, Dâra tia an koh mai chuan, "Ka nu Hlir, Ṭhuama a awm em?" tih pah chuan a hawi kual vat vat a. "Saw, a chaw ei kham kawmchâr lamah a zi mar vel a nih saw, Bawiha, lo lut teh, hei, Lal fapa a lo kal e...." tiin a au zui zat a.

Thanṭhuama chu rang fahran hian a rawn lut zuinghal a. "E khai, lal fapa teh hlawl chu, eng titiha kan In te i rawn chuan kai teh hlawl le? Pawi hai a awm chu a ni em lo maw?" a rawnti lut barh barh a. "Awm lah lo ê, hei, Chapchar awllen a ni chho si a, ram dai lam hrûta zan hnih khat han chhuah vah i hman dah law maw?" tiin ka rawn tei lut rawih a nih hi. "Hman loh thu a awm nang....Keini kianga ram vah chu, hlawhchham inhuam a ngai nasa deuh ṭhin a!" Ṭhuama'n a tih chuan, "Vawiin inbuatsaih nan hmang ila, naktuk zing Varṭianah, Ngawpui tlâng sâng lam hrut turin kal ila, Pasalṭha Dârhnûna ka lo va thawt lawk bawk dawn nia...." tiin a chhuak zui nghal a.


Lal fapa meuhin ram chhuak tura a rawn sawm chu, chak viau mahse, a ralthuam neihte a han ngaihtuah a, a hreh in a huphurh ru ang reng hle mai. A hmanraw neih ve, Thal leh Fei te chu lek vat vatin, uluk fahran chuan a tuai hnum hlarh a. A rilru te te chuan, 'Silai nei ve ta lo chu, buk nghakah tal ka ṭangkai turah ngai ang....' tih niah niah pahin a hmanrua te chu a lek vat vat a. Inbuatsaih vak ngaihna awm ta lo chu, Hreipui leh Chempui nen, a Thal akin, dai lam a pan ta a. In thawm ṭhat nân Thing tuai ngil ṭha deuh leh hmerh hnâng te dap paha vakchhuak a ni a. Chutia thing tuai te sata, a duh khawp a lak khawm hnu chuan, hman rem chan apianga lakah...tiin, uluk takin a tung khawm a. In lam a pan ta a.


Zanriah eikham veleh Ṭhuama chuan Zawlbuk a pan nghal a. Pasalṭha Darhnuna leh pa ṭhenkhat chuan titi an lo vawrh siam siam a. Ngawi renga Bawhbel bawh liamin, mei engin a chhun phak loh chin aṭang chuan an titi chu a lo ngaithla kar a. Tlangval ho an rawn lut khap khap a, titi hrang hrang nen an phul hlut hnu chuan, lêng len ar a lo khuang thliai thliai a. Tlangvâl tam zawk chu nula rim turin an chhuak ta a. Thanṭhuama leh lal fapa bakah, pasalṭha Darhnuna leh pa upa lam chuan Zawlbuk mei chu an kil tiau a. An ram chhuah tumna hmun leh sa chi hrang hrang chet ṭhin dan, upa lamte sawi chu ngun takin an ngaithla kar a. Thanṭhuama chuan ngun taka ngaithlain, a chhinchhiah nghat nghat zel a. An titi kârah chuan fiamthu nen an ri deuh ham ham reng a. An khaw pasalṭha, uaithla lam tawh, Thanbuanga an tih chuan fiamthu zeh tel zauh zauh pah hian Savawm man dan a sawi pek a!


Heti hian a tia lawm, "Savawm tlat duhna ram lama chet tlat dawn reng rengin, thing tuai suih zum, kiu ṭhu aia tawi deuh, leh lam leh lam zum tawn hi keng ila, a lai takah vaiza hrui hrual fip ṭeng ṭawng, nghet tawkin thlung ila. Savawm nen kan in tawka, kan thu a inhmu ta lo hlauh a nih chuan, chu thing zum tawn chu hum ila, ani'n kan hmai seh tuma a rawn an sen huam lai takin, chu thing chuan a kâ kap thut tur a ni. A lo hap chut anga, a hap bur vû lai chuan, duh lam hawi hawiin kan kai kual tawh mai dawn zuk nia....!" a tih chuan, tlangval, nula rim lo leh Zawlbuk mei chhim pa ho chu an nui tlawrh tlawrh mai a! Lêng hawn ar an khuan thliai thliai takah chuan Zawlbuk kai pa ho pawh an ṭin ta sap sap a.


A tuk zing varṭianah chuan Pasalṭha Darhnûna ho chuan "Ngawpui Tlâng sâng" pan chuan, zanriah buhfai nen, hmanraw chikim nen an inzui chhuak diah diah a. An vaiin panga an ni a. Pasalṭha Darhnûna hoin, lal fapa leh Thanṭhuama bakah, an khaw Val upa, Sairuma leh Buk nghak atân rawlthar zam ṭha, Ṭhuama te rual vel tur Chalkhuma leh Duhthanga te hoin an ni a. Zukchal ki hreu ropui zet mai beiseia kal an ni nghe nghe nghe.


Chhun vanglai takin Ngawpui tlang sâng panna pêng chu an thleng a. Pasalṭha Darhnûna chuan, "Val upa, he lai pêngah hian chaw fak ila, muang marin kan tum hmun lam kan pan zui tawh dawn em ni ang?" tiin Val upa Sairuma chu a'n rawn a. "A ṭha e, a remchâng phian alawm...." tiin a lo chhâng a. An phur te dah sang sangin, chaw chhun bar tur chuan an in buatsaih sang sang a. Chawte an bar zawh hnu, Vaibêl beng hnih zet an zuk zawh hnu chuan an tum ram panin an liam zui leh nghal a.



Zanriah chhum hun velah an tum ram thlengin, Val upa chuan, "He lai luite tui ṭhatna hmunah hian riahbuk sual ila, Pasalṭha leh Ṭhuama te'n Chawhmeh han dap ta ula, lal fapa hoin Buk kan lo sual thung ange...." tiin ro a rêl zung zung a. Thu dang sawi loin, mahni hna tur lam chu an pan sang sang a. Pasalṭha Darhnûna chuan, an kal chhan ber, Zukchal ki hreu ropui zet mai awmna ni a an sawi, Ngawpui tlâng sâng lam pan chuan a chhuak chho a. Thanṭhuama erawh an innghahna bul luite chu zawh thlain, a thal leh chempui akin a chhuk thla thung a.



Thanṭhuam chuan luikam lama perkai pahin, sa hnu tharlâm deuhte a han bih kual thuak thuak a. Sa hnu chu rinai takin a hlui riau mai a. Vahrit leh Ramar zanriak tur te tawn fuh beiseiin, luidung chu a zawh zui ta zawk a. Lui kawi nga vel a zawh hnu chuan, luikam luang hung phena engemaw han che zeuh hi a hmu a. Rang taka ṭhu hniam nghal vatin, lui kam ko pang behchhan chuan uluk zetin a thlek vang vang a, Sakhi bawk, mei hem che vat vat hi chiang zetin a hmu ta a. Thal han thla nân chuan duhaia a hlat deuh avangin lui dungah chuan a vak thla ta zel a. A hnai khat tawh ang tih turah chuan, ko pang behchhan bawk chuan a'n dak dêk dêk a. Sakhi pawh lo ding chhuakin, luang no chu a lo pet malh malh a. Thanṭhuama chuan a thal chu kuaiin, sakhi zakdawh tin vang vang chung chuan a thal chu a thlah vung ta fua mai. Sakhi pawh a zakdawha thalfang lut avang chuan a zuang zawk a. In chhung dung chen vel chu chak fahrana tlanin, theibal kung su dawt chuan a thal ta reng mai a. Hmanhmawh taka thal fang vuah lehin, sakhi lam chu a pan nghal a. Thal thlah nawn ngai hauh loin a hnuk a lo chat fel der tawh mai.



Sakhi chu pu nawlhin, an buk sualna lam pan chuan a chhohpui ta vawk vawk a. Buk a han thlen chuan an Val upa ho chuan buk chung an lo zâr mêk a. Ṭhuama, sakhi pu chunga an hmuh meuh chuan, phûl hlut chungin an rawn bawr zui lât lât a! Lal fapa Dâra leh Duhthanga chuan val upa thu angin sa chu an chan nghal sawk sawk a. Anni ho erawhin buk chung chu an han zâr zo thuai a. An peihfel meuh chuan Dâra te pahnih pawhin sakhi chu an lo puah zo titih der mai. 'Nang chu chu lo ti rawh' tih ngai miah lovin, tih tur ṭul apiang mai chu an vai hma hmiah hmiah mai a. Val upa Sairuma, rawng bawl tuma a phe buai vel pawh chu Tlangval ho chuan hma khalh zung zungin, ni a liam fel meuh chuan zanriah an peih titih der mai. Buk tuala thing ro an chheh khawm malh malh lai chuan Pasalṭha Darhnûna pawh a rawn thleng ve ta. Ramâr pa chal rawn hawnin, Duhthanga te chuan an han puah zui nghal bawrh bawrh a. Sakhi chek rim chuan an pum ruak a tizual teh lêk nge ni, an pum a ri kal riak riak hlawm a. Val upa chuan, "Zanriah han buatsaih ula, chaw ei kham lamah naktuk awm dan tur chu Pasalṭha hoin kan rêl fel mai dawn nia. Pum lamin sakhi chek a mamawh tawh a nih hi...." a tih chuan, Duhthanga leh Chalkhuma te chu an phe ta vat vat a. Ṭhuama leh Dâra ten pui bawkin, zanriah chu puar êl euhin an bar ho ta a.


Chaweina te an sengfel hnu chuan, sakhi sa rep ur pahin vaibêl an pak hlat hlat a. Meilum hnungpuak ar ar chungin Pasalṭha Dârhnûna chuan, "Hei le, kan tum ram chu kan thleng ta, naktuk aṭangin kan Sazuk ki hreu hmingthang chu kan han beisei ṭan aniang chu! Riah chawhmeh kan nei ṭha bawk a, Sa dang chuan min rawn nûl thuak thuak a nih ngawt loh chuan thal thlah rih lo ta ila. Kan Zuk chal ber hi nihnih khat chu han beisei phawt ila a ṭha ange...." a'n ti chuar chuar a! Sawi zawm zelin, "Hei, a hmingin Silai fung thum ngawt kan hawl chhuak thei a, Thanṭhuama hian Silai chu a mamawh hauh lo mai a, a fei leh Thal hmang hian a duh zawng a tithei mai zel a. Tin, Chala te ṭhiandunin buk lo nghak se, keini pali hi naktuk leilung lan rualin chechhuak ila a ṭha mai ang chu maw...." tiin Val upa chu a'n melh ralh a.

Val upa Sairuma chuan, "Ni e, kan pasalṭha sawi ang khan, varṭianah chetchhuah tum ila, buk nghak kan nei ṭha bawk a. Tukṭhuan bâr tura buk lama let leh kan tum ṭheuh ang a. Pasalṭha leh Dâra hian Tlâng pang a sih lian ber kha han chian se, kei leh Ṭhuama hian luidung kan zawh thla ang a, tukṭhuan bar pahin hmalak zel dan tur chu kan sawi leh a niang chu...." tiin a rawn chhunzawm ve zat a.

Titi dangah pakaiin, pasalṭha Darhnûna chuan, nui duh hlek lo hian, "Zâwng hi an mak ang reng khawp a, lung, kut tum tia léng lawng han hum ngei ila, an ṭhu hle hle lai hi "hei" tiin han au ila, tlan chhe mai ta lo hian an rawn hawi let ngei ngei ṭhin a. Duh thâlin a chalah lo vawm lawlh tawh mai tur a ni..., silai mu heksak hauh loin kan vawm hlum mai zel...." a'n ti sup a! Duhthanga leh Chalkhuma te chu meipui bulah chuan dul thuar na urh khawpin an nui bu tlawrh tlawrh mai a!


An sarep te an khuh ṭhat a, meipui an vur belh hluah hnu chuan buk chhung lam an pan ta a. Val upa chuan an buk hual chuan Tuibur al te chu an phuh ṭhawt ṭhawt a. Ṭhuama chu a hnung bera lutin, buk kawngka bul setah chuan a mutna remin, a tuk zìnga an chet tlatna turte chu ngaihtuah vang vang a, a helhhawlh chu a muhil lawk thei lo a. A kianga mû Pasalṭha Darhnuna a hnar kûk kûk tawh pawh chuan a la meng kar mai a. Chutia a inleh deuh zak zak lai chuan a beng hriatna chak tak mai chuan an buk chhak lama thingṭang tliak ri bak chu a hre chiang kher mai. Beng chhi kar chung chuan thawm chu a ngaithla kar mai a. A kutah a chempui chu a lo hum hman reng mai.


Thawm rik dan aṭang chuan Duhlian Ṭawng thiam loin an buk chu a hel kual a ni ngat mai. A ṭhiante tih harh hlau tak chung chuan a tho ṭhem ṭhem a. An meipui chheh rem lam tawh chu vur belhin, mau ro an lak khawm chu meichher atân a puah mawlh mawlh a, a chhit kai fel chuan thawm rikna chu a aia hla deuh hlek aṭang chuan a kal hual ve ta thung a. Keipui meuh pawh chuan a tuar ngam lo nge ni, vawi hnih a hel khum hnu chuan a inthiar fihlim ta a ni ngei ang, thawm a reh ta riai mai. Zan lam nungcha hram chiah chiah bak thawm hriat tur a awm ta lo. Dimtein buk lam chu a pan a, engmah thleng lo ang mai chuan a inthawlh fel at a, tui tak chuan a mu ta bawrh bawrh a.


Tual chhunga awm ni se chuan, khuan hmasa an khuang al al vel ang tihah chuan Ṭhuama chu thoin, meipui chu a'n tuah eng leh hluai a. Vaibêl bengkhat a zuk zawh meuh chuan a ṭhiante pawh an rawn tho sang sang a. Mahni hmanrua te enfela an buai nek nek chhungin leilung a lo lang ṭan a, an chan lam pan tur chuan an inṭhen ta a. Val upa Sairuma leh Ṭhuama te chuan ngawpui tlâng bulṭhut, an buk mawng lam chu an pan vang vang a. Lo fing thum awm vel an kal hnu chuan, tlang bulṭhut chu thlengthlain, tlang pang hrûta, sa hnu vai tum chuan an vak kual dun a. Thui an kal hma chuan Sih lian ve ang reng tak hi an hmu a, an han bel chiang a, sa chi hrang hrangin an tlan ani tih hriat takin sahnu a chiar dup mai a. Sahnu ṭhenkhat chuan tlâng lam an pan a, tlâng lam aṭanga lo chhuk hnu a chiar dup bawk a. An beisei ber Sazuk hnu pawh a 'hlui deuh e' tih loh chu, a hnu a lo awm dep dup bawk a. Val upa chuan Ṭhuama chu, "He sih hi lo ṭhut chilh ta la, heng sa hnu kual kawi dan vel hi keiin ka'n chian ang a, tuk ṭhuan bar hmàa ka lo kir ta lo a nih leh, buk lam mi lo pansan mai dawn nia...." tiin a kalsan zui nghal vawk vawk a.


Ngun leh zuala sa hnu bih pahin, Ṭhuama chuan sa channa tur remchâng a melh pah a. Sih chhak lawka Thlanvawng kung upa lam tawh, awn deuh dû chu hmu fuhin, chu tah chuan lawnin ṭhut hmun a rem ta a. Rei pawh a ṭhut hmain, thlang lam aṭang chuan a rawn thum deuh tlat tlat a, a thawm aṭang chuan sa lian tak a ni lo tih a hriat mai a. Rei lote hnuah Sakhi pachal hi sih tui dawt tur chuan a rawn chhuak zan zan mai a. An hotupa thusawi hre rengin, che lo chang lo chuan a thlir liam ta a. Rei vak loah nghal rual rawn lawr lehin, an in nawr ngek leh ṭhat ṭhat ṭhin a. Ui tak chungin a thlir liam zel a. A che chhuak hmâ pawlin tuk ṭhuan an bâr tawh awm e...tih hun velah chuan a ṭhutna piah, val upa liamna chhak deuh si ah chuan Thehlei a rawn tlak zat zat a. A reh leh thuai a, chumi hnu rei vak loah chuan a rawn tlak leh zet zet a, Ṭhuama beng hriatna chak zet mai chuan Sa lian ke pen thawm a hre ta!



Ngun fahranin chu Thehlei tlak zat zatna lam chu a thlir reng a. Tuibûr hmuam da hnih vel a ral awm e tih velah chuan, a ṭhutna piah, patling hlam thum lo liam a ni awm love tih tura hnaiah chuan an beisei ber mai Zukchal ki hreu, a aia mawi leh nalh a awm chuang lo ang a....tih tur khawpa ki hreu nalh leh ropui, zâr bum mai chu fimkhur tih hriat zet hian a rawn lawr ta ruau ruau mai le.....



Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)