PASALTHA SANGTUALA BY Vana Fanai (Completed)

Mizo pipu te chanchin, zo nunze mawi, tlawmngaihna, ai upa zahna lam lantir thei thawnthu....
Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Re: PASALTHA SANGTUALA BY Vana Fanai 1 - 167

Unread post by Ngaia » September 29th, 2018, 7:04 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA ( Mampuia pa )

BUNG – 167

( NET that lai chuh in ka lo hung lut leh rawk e, in chhiar mam thiam leh a ngaihnawm deuh mahna. Ka AC atangin ka lo dah theilo a, ka nupui duh tak AC a tangin ka lo dah ta mai)

Ngiazoa nu chuan hmeichhe lam chu hawiin eng emaw sawi chuan a kawk ta sawk sawk a, chu hmeichhia chuan hlauh luat vang a tawng tha theilo in Satlâk tlangvalte leh an thlang a hrumzial ruang let phung hawi tawn zauh zauh chuan thu a han sawi a. Lo thleng thar zing a phanchang deuh ber chu bu ngut nghutin eng emaw chu a sawi zung zung a, a mah chuan silai chu dah thlain tlangval dangte pawh chuan silai leh an hmanrua chu an dah thla a, mak ti tak chuan an hmelhriat ngai loh tlangvalte leh kawr lam a hrumzial ruang let phung chu an melh tawn zauh zauh reng a. Tlangval lo thleng thar zing a pakhat chuan ngaihdan hran a nei tih hriat tak chuan silai chu dah thla ve mai lo chuan, Satlâk tlangvalte lam pan chuan kalin, a hnungah chuan a thian sawmhnih tha zet hian an lo zui thla a, ha châng thial ri rawp rawp chung chuan midangte hmakhalh chuan eng emaw sawiin a phun malwh mawlh a.Chu pa khawsa zia a hmuh chuan pasâltha Sângtuala chuan ‘inring rawh ule, an duh chuan kan phul pal mai tur lah niin’ tiin an chhak taptia lek zawl a tawk ngei tur chuan a pen chho ta hmiah hmiah a. zawl tawpah chuan dingin an mahni pan mek tu tlangval sawmhnihte chu an lo melh ran a. Lo kal thar zing a an hruaitu chuan lo dangin thinrim fe chuan an hmaah chuan ding an kawng a lo dal hmak a. Thûamkunga chuan ‘a va nuam leh dawn ve, duh thalin che ang aw’ tiin a thiante chu a fuih sauh sauh hlawm a.

Chu lo thleng thar thu duh deuh chuan Ngiazoa nu a hmu chiang chiah chu a ding chawt a, a hmelah chuan mak tihna leh pawi tihna chu lo langin thinrim tak chuan eng emaw sawiin a silai chuan a tin ta thut zawk a. Pasâltha Sângtuala a mitmeng sen ham a hmuh chuan a che lai chu tawp chawtin a meng hnuai deuh rawih a. Lo thlirtute chu mak ti a ka hauin Ngiazoa nu lah chuan hlau hauh lo chuan a kawk sawk sawk a, an hma a mi mitmeng dang lam zawk a hmuh chuan pasâltha Sângtuala chuan a silai chu hmet puak durin a hma a mi ruh khawih lo tawk chiah chuan a malah chuan a sai nghal zawk a. Silai a hmeh puah rual chuan sir lamah a zuang nghal zawk a. Ngiazoa nu chu pawm lawkin an piah thing phenah chuan a nghat nghal a, silai mu chuan pasâltha Sângtuala dar veilam leh a mal vel chu thawi sa zawk zawk a, silai puak dur an hriat chuan Satlâk tlangvalte chuan silai chu a hmet puak zui dur dur a. Satlâk tlangvalte chu ‘Ngiazoa nu hi hmunhim ah kal pui vat ru’ tiin pasâltha Sângtuala chu a au tuar tuar a, chempui chu a phawr nghal zat bawk a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘tumah tawlhhlek loh tur a tul chuan kan thihchilh thak tur a ni, ti a au tuar tuar pah chuan an mahni lam pan a tlangval te nawk nawk lamah chuan a dawk nghal zawk a, Thûamkunga chuan ‘kha keimahni Satlâk tlangval zam ngailo te kan ni ngai e’ ti a au tuar tuar pah chuan chempui nen hma lamah chuan a lim ve nghal zawk a. Pasâltha Sângtuala chu ding leh vei a tlan leu zak zak chungin mi bitna laiah chuan chempui chu a vai tle nghal zawk zawk a, rang tak a satin a awmhmun chu a sawn kual zung zung a. a chempui vai chhuah a piang chuan hliam tuar te thawt chu lo chhuakin a tum tak, Ngiazoa nu thah tum a silai lek chu mal thi hnuang thinrim tak a te tuar tuar bul chu a thleng thei ta, chu pa chuan thenno chung chuan chempui hum chu harsa ti tak chuan a han vai zawk a. Pasâltha Sângtuala chuan chempui lo thlawk vai per lawp in a khupin a khabe kualah chuan a su thal tawp a, a sutthluk pa chhipsam ah dimna tel hauh lo chuan a thuai vir nghal lawp a, ‘in chet leh chuan he pa hi a thi a ni mai’ tiin a au vin thak a, a thusawi chu hre ve ang hrimin chung khual valte pawh chuan pasâltha Sângtuala chu an en thap a.

Ngiazoa nu chu sam thur huang chuan tlangvalte hmachhawn in a hrawk that that reng a, Ngiazoa nun pasâltha Sângtuala bul a lo thlen chuan eng emaw sawi chuan a phun mawlh mawlh, chung khual valrual chempui hum furte chuan an chem chu an iptepuiah âk thain an ding zum za hlawm a. Ngiazoa nu thintim chu ang zui bawrh bawrh reng in, a ban chu vai zawk a Pasâltha Sângtuala man beh pa hmai ah chuan dimna tel hauh lo chuan a beng thuai a, a mi ben pa thinrim chuan chil chhak thawtin a thawh tum in tal nghal phat a. pasâltha Sângtuala chuan a kaihza ah chuan rap hrualin a khup chuan lei chu a thingthi rawp a, thinrim tak a a mah tlawhtu melh in a ang zui bawrh bawrh a, pasâltha Sângtuala chu chil a chhak zui thawt a. A mah man tu mitmeng a hmuh chuan hnuai lam chu a bih ran a ‘a ve mai mai che chuan, nang misual hi ka dim vak che i ring elaw’ tiin pasâltha Sângtuala chuan a hmaiah chuan a lawk thuai a. a lawk tu thain a hneh bawk a lei charah chuan a thal tawp a, a ching zui leh tur chu ‘ka nau a tawk rih e, kha chu kei man ka lo ching felh tawh a nge’ tiin Ngiazoa pa chuan thinrim hmel dur khup chuan a lo khap ta a. Ngiazoa nun a pasâl a hmuh chuan lungchhe tak chuan tah aw tiau chuan eng emaw sawiin lei char a nikhaw hre meuh tawh lo let reng chu a kawk zauh zauh a. A nupui thusawi a hriat hnu chuan Ngiazoa pa hmel chu pawisak neilo tih hriat tak chuan a meng â ruai a, thinrim tak chuan a tawng zui bawrh bawrhin lei char a thawh tum a in beng kang mek chu dimna tel hauh lo chuan a naknem ah chuan a chhir dawp a, chu hliam pa chu ek thawt in a leng dawrh a, a han ching zui leh tur chu ‘insum rih rawh, hetia i tihtawp mai chuan thu dik mipuiim an hre thei dawn lo a nia’ tiin pasâltha Sângtuala chu a lo inrawlh thuai a. Ngiazoa pa thinrim chu a ding khur zawih zawih a. Ngiazoa pa thinrim zual pui a reh deuh chuan ‘Sângte hei hi a nia ka pa chu’ tiin an hnung a lu var vo tawh ban zur tap leh chiang tak a an mahni lo thlir reng tu chu a han kawh hmuh a. Chu putar chu pan in ‘ ka pu chibai le, dam tak a kan hmu thei che chu kan lawm e’ tiin a nui pah sak a. Ngiazoa pan pasâltha Sângtuala tawng a lehlin chuan chu putar pawh chu eng emaw sawi chuan a phun sup sup a, a thusawi tawp lamah phei chuan a mittui chu a lo luang chhuak ta ngiai ngiai a. Ngiazoa pan ‘in zarah ka fapa leh ka famô leh tute pawh ka hmu leh thei a, ka lawm lutuk . . . ‘ a ti a nih chu tiin aw lawi rut chuan a sawi thei hram a. Ngiazoa nun a pasâl nu a hmuh chuan lawm vang a rawl chhuah meuh chuan tap hawm hawm in an in chibai lawp lawp a.

Putar chu eng emaw sawi a a phun zui sup sup hnu chuan tlangvalte chuan Satlâk tlangval chung a hriam lek tute chu man betin, dimna tel tehchiam lo chuan an phuar ta mawlh mawlh a. Hlim tak a then sakin ‘tlem chuan lo tlai hlek ula chuan kan in hmuh leh na chu a dang viau ang chu’ tiin Thûamkunga chuan Ngiazoa pa chu a melh zauh a. Ngiazoa pa pawh chuan ‘tlem a tlemah dam in kan in hmu lo thelh a nih tak kha’ tiin an buai chhan chu a han zawt chiang a. Thûamkungan thil thlen dan a hrilh chuan Lal Fapa thinrim lutuk chu a bek a thisen zamte chu a lo pawng tawlh tawlh hial a. Vin thak hian eng emaw sawiin tlangval eng emaw zat chu kawr lamah chuan an tlan thla thuai a, hrumzial ruang sawmhnih lai an lo zawn chhoin an theh khawm rulh a, hrumzialho hmanrua chu tlangvalte chuan Lal putar hmaah chuan an theh khawm thuai a. Ngiazoa pa chu a hnung a putar lam hawi chuan eng emaw sawi chuan a phun sap sap a. Chu putar chu Satlâk tlangvalte lam hawi chuan a phar du in hmel hlim tak chuan a khi suk suk a, a khaw tlangval hriam lek tute lam chu hawiin thinrim hmel tak chuan thu chu rang tak tak hian a sawi zung zung a. Satlâk tlangvalte chuan ‘kan putar a mai mai chu, a thusawi chu a khuate pawh hian an hre hman dawn a mi ?’ tiin an lo ngaihtuah nauh nauh a. Tleirawl thing phur tur a kal râl lak a him ta chu hlauh luat vang a dang deuh lap leh khur bauh bauh chung chuan a lo kun chhuak ran a.

Ngiazoa nu chuan pan thuaiin a bul ah chuan a va ding thuai a, zawite te chuan a beng bulah chuan thu a sawi sap sap in, a bul a hmeichhia a lo din takah chuan tlemin chu tleirawl khur pawh chu a zia ta deuh a, kawr lam kawk zauh zauh in eng emaw chu a sawi sap sap a. Tlangval zing a phanchang deuh pakhat chuan eng emaw chu a lo zawt zauh zauh a. Tleirawlin thu a sawi zawh chuan ‘nangni ka tlangvalten mut mawh hnar mawh a in neih hi, heng tlangvalte hian an lo thlen rualin an ching fel nghal a ni a, thu dik hre duh lo in ka khaw himna tur a nun thapte chungah hriam in lo lek a maw ?’ tiin chu putar thinrim chu a kut te chu a khur ta hlawk hlawk a. Tlangval an hnungkhirh te kawkin ‘nangni hian eng vangin nge an chungah hriam in lo lek, a tuartu berin a sawi hnu pawh a in awih duh lo hian ka hming leh kan hnam tih mualpho in tum em mi ?’ tiin thinrim luat vang a thusawi theilo in a hachang chu a thial ta rep rep a. A pa thusawi chu zawi te te chuan lo lehlin sakin Satlâk tlangvalte chuan Lal putar sam tuak var vo thusawi lai chu an lo thlir thap a.

A tir a tlangvalte dangtu chu lo pen chhuakin Lal putar sam var vo hmaah chuan kun lap hian a han ding a, thu a sawi zawh chuan Satlâk tlangvalte lam hawi a meng hnuai raih chuan thu a sawi nual a. Pasâltha Sukthanga leh Phulliana te chu an in melh ralh a. Ngiazoa pa chuan ‘tlangvalte chet danah ngaihdam a dil che u a nih kha’ tiin a lo sawi sap a. Pasâltha pahnihte chuan ‘engmah tham a nih loh kha, mipa te chu han rik rep rep chang a awm lo theilo a lawm’ tiin an lo then dun var var a. Ngiazoa pan an thusawi a lehlin zawh chuan Lal putar chuan ‘khang tlangvalte kha rip chhungah dah ula, zanin ah an chungchang kan ngaihtuah ang, ka fate lo hawng in lawm danah ka lawm loh rualin, kan khual valte chetdan erawh chuan in nghahna tlak an nih zia a hril chiang hle mai’ tiin a han sawi leh bauh a, khaw lam pan chuan a khawnbawlte nen chuan an in zui chho ta a. Tlangval hriam lek tute zing a hnarkai tu ber chu a khat tawk chuan a phun leh bal bal thin a. Chungliana beng bulah ‘in lawm luhna nuam tak leh hlu tak a ni, a nuam khawp mai ti raw’ tiin Thûamkunga chu a phun sur sur a. Buk nghat nghat pah chuan ‘chhinchhiah tlak tak a ni, a hma phelho pawh an zia zang viau mai thei a nia’ tiin a lo tuihnih ve sup a. Lungdawh an thlen dawn chuan an khua chu an lo hung phui chuk in, a khat tawk chuan râlven buk a lo awm thluah a. Ngiazoa pa chuan an dai chu melh kualin ‘tunhma chuan tiang hi kan ni ngai bik lo a nia, tunah erawh chuan hna hau tak takin min hmuak a ni’ tiin Satlâk valrualte chu a hrilh sap sap a.
Nunau te chu ‘Abei suazi tla nga hla maw ei si’ tiin an lo au rual dual dual a, Thûamkunga chuan ‘an va mak del dual ve aw, keini min lawm an ni chek ang chu maw’ tiin a khi hai a. Ngiazoa pa chuan ‘kei mahni min lawmna a nih chu’ tiin Satlâk tlangvalte chu a hril sap sap a. Nunau zingah chuan tleirawl sam dum ngil siau leh biang sum nei kalh mai chu Chungliana chuan hmu fuh in ‘khi nau ngei khi a ni ka mâng a ka hmuh ngei kha, engthil tak chu min hrilh tur nei ang maw, i tan chuan ka huam thui viau ang’ tiin a ngaihtuah rauh rauh a. An thianpa khawdang hawi map lo a nui sang chung a ding an hmuh chuan ‘Thlarau hmu ang mai a i din reng mai chu le, lo kal rawh thlamâng lam a khaw dang lawi lutah an ngai mai tur che a sin’ tiin Thûamkunga chuan Chungliana chu bu lawp khawp chuan a beng dawt a. A ngaihtuahna a tang a harh zawkin ‘khi ngei khi a ni, eng emaw tak chuan min hmuak dawn chiang khawp e’ tiin Chungliana chu a phun sap a, an thianpa hmel tak deuh ngaih leh ngaihtuahna ding tih hriat tak a tleirawl sam ngil sang leh biak sum nei, mitmeng phelh phang a hawi kual ruai chu a hmu ve ta a. Pasâltha Sângtuala chuan melh leh ralh ralh thin a. Ngiazoa nu pawh chuan Chungliana mitmeng tak deuh ngal a hmuh chuan ‘nang te reuh chu eng tak chu hmu che maw, kan nulate hian in thianzaho hian hip tang vek che u sela, keini tan chuan muang leiin kan leng tur hi a nia le’ tiin a ngaihtuah vang vang a.Pasâltha Sângtuala chuan ‘Chung thian, eng thil nge i va ngaihtuah muk ve’ tiin a bul a hawi kual deuh hu hu reng chu a nghawk zauh a. Chungliana chuan ‘hman zan ka mang ah tleirawl ka la hmuh ngai hauh loh mangang hmel tak hi ka hmu a, a harsatna tawh thuah eng emaw hi min hrilh in a thusawi chu ka hre thei hauh lo mai a, chu thil min hrilh tu chu nichin mai khan nunau zingah ka hmuh a ni, a mitmeng ka hmuh khan ka mang chu chiang takin a lo lang leh uaih uaih a ni’ tiin chung nunau zingah chuan a mit chu a len kual ruai reng a. Ngioazoa nu chuan Chungliana tu emaw zawng a mit a len ruai a hmuh chuan mak ti leh lawm ru tak chuan a lo melh khi sak sak a.

Chungliana chuan a thil zawn a hmu tih hriat tak chuan hma lamah chuan a pen zawt zawt a, Ngiazoa nun mak ti tak a a thlir reng lai chuan Chungliana pan mek chu mipa pian tha deuh tlangval upa lam, hmai mawk deuh leh ka reh zim, thinchhiat hmel tak chuan chu tleirawl chu lo panin a beng bulah chuan a phun sup sup a, chu tleirawlte chuan hnial ngam lo tih hriat tak chuan kun ran chung chuan Chungliana melh zauh pah chuan zawi muangin nunau zingah chuan a pil bo a. Pasâltha Sângtualan chu tleirawl hawi her a hmuh atang chuan eng emaw tak a awm tih a hrethiam nghal a, nunau melh kual pah chuan ‘Chung thian, a va mak teh ngawt awm ve mawle, i zan mang chu a tak a nih duh hmel hle mai, engtin nge ni ta ang le’ tiin a ngaihtuah nauh nauh a. Ngiazoa pa pawh chuan Chungliana a nupuiin a melh zauh zauh reng leh Chungliana chuan zawn a nei tih hriat tak a hawi kual reng te, tleirawl a hmuh lai a Chungliana a awmdan te a hmuh chuan mak ti tak chuan a lo melh ve reng a. Tleirawi kalsawn turin hreh hmel tak a Chungliana a zeih ralh lai a mitmeng hlauhthawnna lang te chu a lo hmu ru kiau a. Chu tleirawl hmel a hlauhthawn na lo lang zawk chuan Lal fapa ngaihthat lohna chu kai thoin a bul a tlangval pakhat beng bulah chuan a phun sar sar a, Lal fapa in thu a sawi zawh chuan chu tlangval chu tleirawl kal liamna lamah chuan hmanhmawh takin a liam ve thuai a. Chunglianan Ngiazoa pan a lo hmu ru reng tih a hriat chuan a zak chu kun in hnuai lam chu a bih ta reng a.

Ngiazoa pa tirh pa chu lo letin rawlthar sam dum ngil sang leh biang sum nei kalh, a ma rual mi panga laite kar a lo kun deuh ngar chu a lo kal pui dawr dawr a, a thuamhnaw chul lam a in bel atang chuan an chhungkaw dinhmun pawh a rin thiam theih mai a. Neinung fa chu ni ngat sela a hmelthat vang ngawt pawhin tlangvalte sep rawtui tak a ni ngei ang tih an chiang tlang kher mai. Ngiazoa pa thusawi sup zawh rual chuang, chung chung tleirawl rualte chuan tui seki no chuan zu tuitling eng kuk chu an lo semkual zar zar a. Chungliana chu tleirawl hmelthai chuan zu chu a pe fuh hlauh a, Chungliana chuan hmuhnawm ti tak chuan a mah pan mek ti chu a lo thlir nui hau in, zah luat vang a kun chal chung a lo kal kut phar chhuah chu hmu heklo le, tleirawl zak chuan Chunglianan zu seki nô chu a la emaw tiin a thlah a, a hlim khi sang chu a ke zungpui bing lang hmawrah chuan seki no hmawr zum chuan chu a thlah a, a nâ chu khai vu vu in ‘awi a va han na tak em’ tiin a si hlurh hlurh a. Chu hmelthai chuan pawi ti tak chuan Chungliana ke chu a kut nem tak chuan a han hup sak a, lawm leh nâ ti bawk si chuan ‘a nâ lo a nia, ka lo lak thelh palh a ni’ tiin a a tum loh deuh chuan Hmelthai kut chu a hum chut a, hnai takah chuan an in melh kâ hau a, chu hun tawite chu Chungliana chuan ‘ka chet sual tawhah chuan a la fuh pawl tak a ni’ tiin a ngaihtuah a, a hma a tleirawl mitmeng hlauthawnna lo lang zawk melhna lam hawi a tum chiah chu a tukhum chu a ri dawt a, hmelthai delh thal rawkin Chungliana chu a bawk rawp a, a chip samah kut tha chak tak chuan lo tham zuiin a khabe chu a ri dawt a, Chungliana chu a leng lawp a, Hmelthai te thawt leh hlauthawng hmel chu a hmuh hnunun ber tum a ni ta, a nak thip zawk chu a mang hriat ruai in, a khaw hmuh chu a thim ta daih a.

Sa nghet tlet tlawt leh hmai mawk deuh ranin an thianpa a khawih an hmuh chuan pasâltha Sângtuala chu tho thutin, Chungliana nak a chhir dawp tu khabe kualah chuan dimna tel hauh lo chuan a han lawk nghal bur a, a lawk thlukpa tluk pa chu pan thuaiin a chhip samah thamin a han phih tho lawp a, an thlang a thing den nan a han hmang zui chawrh a, midang lo chet tum awm a hmuh mai loh hnu chuan a thianpa tlu zawi hnawk chu a han pawm tho lawp a. Mualkunga chuan tleirawl tap faih faih chu zawimuang a kai thoin a ‘hlau hauh suh aw, i tan kan theih tawk kan chhuah ngei ang’ tiin a phun mawlh mawlh a. Hmelthai tap fap fap chu a thiante chuan kuah in zawimuangin khaw tawp lamah chuan an kal pui ta a. Hmelthai te an in saseng tak hnu chuan Ngiazoa pa chuan thu eng emaw a sawi zawh hnu chuan tlangvalte chuan an khaw tlangval thidang chu zawnin Lal inah lamah chuan an chho a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘Lal fapa min ngaidam rawh, ka duh vang a che ka ni hauh lo a ni aw’ tiin a phun sap sap a. Ngiazoa pa chuan ‘kan hmu vek che u a sin, kan khaw nun hi a lo awngrawp hle tawh a nih hi, fur khat chu han vei leh sela chuan ka pa Lalna pawh a ngaihtuah awm tawh a nih hi’ tiin thinrim tak chuan a hawi kual ruai a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘a dik hmel khawp mai, hun reilo teah ngai in awh mai ang tiin Lal in lamah chuan an in Lal in chu an thleng ta a. Hrumzial silai an man chu Lal inah tlangvalte chuan an rawn pu lut thliah thliah a. Lal fapa lo kir leh chuan an khawchhung a mi tha rah beh a awmte chu beiseina neih tirin, a hnung lo zui tute chetla an hmuh chuan an hlim a ni tih hriatin an thaw huai a.

Zanriah eikham chuan khawnbawl upate chu Lal inah an lo chuang kai sap sap a. Lalpa putar sam var vo tawh pawh a mitmeng a hlimna leh thlamuanna chu hmuhhmaih rual a nilo. A fapa lo zuitute mi na mai an nilo tih a hmuh hnu phei chuan a khaw in awpna pawh hun reilo te hnuah chuan a pangngai leh mai ang tih beiseina nen chuan a che pawh a zang kher mai. Ngiazoa nu chuan ‘nangni kan lo tawng hlauh che u chu kan va nihlawh tak em, awm hlauh lo ula chuan keini chhungkua chuan rei kan awh hauh lo ang mawle’ tiin a ngaihtuah ve nap nap a. Chhungkaw nun a mipa pawimawhna pawh a hriatchian phahin pasâl belh tlak leh in nghah ngamna tlak khawp a nun dan mawi leh zahawm pawimawh zia pawh a hriat chian phah kher mai. Ngiazoa pa ho chuan khawnbawl upa lo chuang lut te chu ngun tak chuan leihka dawh atang chuan an lo thlir ran a, khawnbawl upa zingah chuan mahni in thiam chiah lo tak a lo lut deuh tat tat te pawh awm hian an hre deuh tlat a. Zawite te chuan khawnbawl upate mi zia awm chu an lo sawi sap sap hlawm a, Ngiazoa pa pawh chuan an thusawi chu a lo rindan a nih vang chuan a bu nghat nghat bawk a. Khawnbawl upate an lo luh kim chuan ‘khawnge kan va inthiar lawk a nge’ tiin Satlâk tlangvakte chu an in zui chhuak dam dam a. Ngiazoa nu chuan ‘kal pui in ngai em lawng maw ? Ngiazoa hi va hruai tir in ngai em’ tiin a lo fiam zauh a. Thûamkunga chuan ‘kan lo hawn lawk loh tak leh min lo zawng zawk dawn nia’ tiin an nui chhuak hak hak a. Chungliana chuan bai deuh saih saih chungin ‘kan mi hnaisailopa chu min dim lo kher mai. Ka hnung lam atang kher a min han nawp chu ka tlawmla kher mai, hmaichhan a hnen lo chu ni ila a zia deuh tur a nia’ tiin a phun zui bai bai a. Mualkunga chuan ‘remchang a la awm mai thei a sin, inring reng tur i nih vei nen i fimkhur lo em a ni’ tiin a fimkhur loh na ah chuan a lo kam khat zauh a. Chungliana chuan ‘a ni khawp mai, kha hmeichhia kha eng ti tih a mang lam a hmu teh hlawl nge maw ka nih chu le’ tiin mak ti tak chuan kal a baih saih saih a. An in thiar zawh chuan khua chu ngun tak chuan thlaral lam lo chhuak tan ah chuan an thlir vang vang a, an piah mual toh lurh kham rangah chuan meichher eng a in zui dam dam a, a hnuah chuan hmun khatah in telkhawm in vanlamah chuan a thlawk chho luah luah a, an thlir thap lai chuan van chhumah chuan meieng chu a thlawk lut ta daih a, Thûamkunga chuan ‘chu tau meichher chhi chu a va lian ve mawle’ tiin a nui huk huk a, zawimuangin khawchhung lamah chuan an in zui dam dam a.

Lal inah chuan ropui relin an phun sup sup hlawm a, khual valte lak a an chet lak dan mai bakah, a famô lak a kut thlak tumtu chungah chuan Lal chu a lawm loin a hmelah chuan lawmna reng hi a lang hauh lo a. Khawnbawl upate zingah chuan an khaw tlangvalte chedan haider sak duh in an tlangvalte chu an tan ru hlawm kher mai. Ngiazoa pa chuan An tlangvalte chuan eng vang a nupui chu kut thlak tum nge an nih a hriat loh chuan a lungawi loh thu sawiin chempui nen chuan rip lam pan chuan a kal ta ngeuh ngeuh a. Tlangvalte chuan an Lal Fapa thinrim hmel dur khup an hmuh chuan chin an lo zawt var a, tlangval pakhat chu rip a tang chuan tham chhuakin a thil hriat duh chu a han zawt a, a chhanna duh ang a hmu lo tih hriat tak chuan a chempui chu a tle zawk a, a bul a tlangval te thawt rual chuan chem fawng chuan luruh chu chhu pawp a, mihrung rum kawk leh taksa zawi vekin lei a deng dawt chuan a zui zat a. Tlangval dang chu tham chhuak leh nawlhin zawhna chu a zawt hul hak a. A bul a tlangval pakhat let reng melh zauh zauh in. A rin loh deuh chuan a tal chhuak thutin Ngiazoa pa insiam rem tur chu a tlawh zawt a, chak fahran chuan dai pawn lam pan chuan a tlan ta chiam a, an mi man vengtute chu te teng tung a. Satlâk valrual in thiar zo zawi muang a nui hak hak te chuan an hma lawk a chak tak a lo tlan baih lauh lauh an hmuh chuan Hmelthai ti mangang tu leh Chungliana inring lo khawih tu ngei a ni tih an hriat chuan ‘Chunghnap, saw le remchang chu i nei dawn e’ tiin Thûamkunga chu phur fe chuan a in hum sek nghal a. Chunglianan thla eng dul ruih hnuai a lo tlan baih lauh lauh a hmuh chuan ‘khuanu hi chuan min la kalsan lo teh e’ tih pah chuan a hma a mi chu ngun tak chuan a lo melh ran a, an in kar hlam khat emaw chauh a nih chuan boruakah zuang kang thutin a kuttum chang tha fahran chu a vai nghal zawk a. A hma a mi zuang kang mek kun san tum a kun chaih chung a tlan tukhum ah chuan a chum chawrh a, lei a deh rual chuan a chum thluk pa lamah tlan vatin a rem dan dan chuan a khawih zawt zawt a, a thianten an kaihhran meuh chuan a mi khawih pa hmai chu a duk thluah bakah a hmui leh hnar chu a thi sung tawh a. Tal fat fat chungin ‘khawi maw vawikhat chiah ka han chum leh zawk teh ang, min lo thlah teh u’ tiin a tal laih laih a. Thûamkunga chuan ‘ka nau, awm tha mai mai teh aw, kei i u kut atang meuh chuan i tal chhuak hlei lawng e’ tiin Chungliana kiu zawnah chuan pawm in tlem a chawi chuan lei rah tum chuan a ke a leng vaih vaih a.

Pasâltha Sângtuala chuan ‘Chung thian insum deuh teh aw, thinrimna i in hneh tir chuan buaina zakhaw rawih kan dai baw palh a nge, kan Hmelthai khan a mamawh hle mai thei che a nia’ tiin a lo nuih var var a. Chungliana chu a ngawi deuh run a ‘nang teh zawt hi lo ngawi hmak teh aw’ ti a hawi lawl lawl a, khaw tual tlangvalten an tuk thluk sa an kuah phei chu zawi muang chuan zuiin Lal in lamah chuan an phei ta sauh a. Rip bul a Ngiazoa pa ding to leh chempui hum run an hmuh chuan ‘ka u, engthil nge ni ta ngai’ tiin a zawt dam thlap a. Ngiazoa pa chuan thawpui lak hulh pahin ‘ka nau, ka nupui thah an duh chhan hi a ni ka hriat duh chu ni, hetiang a nih chuan kan chhungkaw tan hian kan khua hi a him hauh in ka ring lo’ tiin a phun sup sup a. An mi man pakhat tlanchhuah dan a sawi chu ngun tak chuan an lo ngai thla thap a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘a ni khawp mai, hei an tam bawk a, ren hauh lo in dawp ila a chhuak mai ang’ tiin a lo tuihnih ve zauh a. Ngiazoa pa chuan rip vengtu tlangvalte chu biain an sawi zawh chuan tlangval pahnih chu hruaiin kawt chhuah lamah chuan an in zui phei ta dam dam a. Lal fapa thinrim ngawi run reng an hmuh chuan chung an mi hruaite chu an zam tih hairual lohin an hawi kual sek a, an bul a mite chuan an lainat falua lo tih hriat takin zawi te te chuan an phun sap sap hlawm a, Lungdawh chu pelin ngaw chhah vak lo chu an pal tlang leh a, thing leh phul in pawlh awmna leh khaw hawina nuam ang reng tak maiah chuan an ding ta thap a. Ngiazoa pa chuan vaibel chu zawimuang chuan siam kaiin vawithum chiah fawpin a vaibel ling chu a khawng thla leh a, aw a thian khurh khurh a a aw ka chhuak leh chet danah chuan pawisak a nei tlem tih a hriatin, thlarâl lam rpmei vang a lang sen phutin a mitmeng rumul leh chempui hum nghet sauh sauh chu an tlangval mante chuan an melh tawn chhen a, an bul hnai a mite lah chuan an chhan dawn hauh lo tih an hre chiang mai si a, an nunna chungthu chu an thusawiah a in nghat tih pawh an hrechiang ta kher mai. Chiang tak a melhin Ngiazoa pa chuan a hma a tlangval naupang zawk chu thu a zawt tan ta a, a zawh hmasak pa chuan hlau viau mahse engmah sawi tum awm chuan a lang hauh lo. Pasâltha Sângtuala chuan ngun takin a lo melh reng a, an mi man upa zawk mitmeng dal deuh rup chu hmuin, Ngiazoa pa beng bulah chuan a phun sar sar a, buk nghut nghut pahin hma lamah Ngiazoa pa chu pen thum a pen a, an mi man nuapang zawk tukhumah chemfawng chuan a chhu thlu tawp a.

An man upa zawk chu hmachhawn zui zatin chempui chu zak kau meuh chuan a lek zui zat a, an hma a tlangval chu thingthi rawpin tap chung chuan thu a sawi zawt zawt a, Ngiazoa pa te chuan eng emaw chu a thusawi karah chuan an zawt zauh zauh a, an duh tawk an zawh hnu chuan ‘hawh ule i hawng tawh ang ule’ ngaizoa pan a tih chuan lungdawh lamah chuan an phei leh ta dam dam a. Kal pah chuan thil awmdan chu hrilhin pasâltha Sângtuala te hmelah chuan mak tihna leh thinrimna chu a in thlak zawk zawk a. Thawpui lak hawp pah chuan ‘ka thawk tek tek chhung chuan an duh ang chuan an awm hauh lo ang, an va rapthlak deuh ve’ tiin pasâltha Sângtuala chu phun chhuak ta nawlh a. Ngiazoa pa chuan ‘ka nau, min pui dawn i tihna a mi, min hnuchhawn ka ringlo reng a ni’ tiin lawm tak chuan a phul ta hlut a. A thusawi chu rilru chhung atang a lawm a sawi chhuak mah nise in hrechhuak leh thutin ‘hei fur tui a tlak deuh chuan khu lai lui kha dai kai rual a nih loh vangin, in hawn hmat mai a that ka ring’ tiin thla chu a thlir ta zauh zauh a. Satlâk valrualte chu an in melh zauh zauh hnu chuan ‘kan pasâlthate chu kan rawn lo nang a, keini thianzaho chuan in buaina hi kan chinfel pui ngei ang che u’ tiin Thûamkunga chuan a chhang ta a. Ngiazoa pa lawm lutuk chuan ‘nilo chu tiang tur a nilo, hei nangni tlawmngaihna leh khawngaihna zarah chhungkua pawh kan in hmu khawm a, a bakah erawh chuan in inrawlh ka rem ti tawh lo a ni, vanduai thilah in nun chan palh ta ula, ka tan a zahthlakin a tlawm thlak thuahhnih lutuk dawn a sin’ tiin a tang ta tlat a. Chungliana chuan ‘chutia in rual a râl kan bawh i rem tih loh tak leh a hrang a hraiin kan kal a nga, kan tan chet a sam khai zawk mai thei a sin’ tiin a lo chhang khauh a. Mualkunga pawh chuan ‘ a ni chiah mai, in tlangvalte hi râl han bawh tur em chuan an rin duap em a ni’ a lo tih leh tak zelah chuan Ngiazoa pa chuan ‘chutiang a in tum lui tlat a nih chuan a bak a hriat nuam kan chhungkaw tan chuan a awm hauh lo, in sawi tak ang khan kan tlangvalte pawh râl beih chu in zirtir mai a niang chu, kan hma lak dan tur chu in kutah awm sela’ tiin Ngiazoa pa chu a hlim tih hriat tak chuan a hmel dur khup pawh chhem bo duak a awm in a then sang reng a. Ngiazoa pan Satlâk tlangvalte thil sawi a pasâltha hnen a sawi chuan a ni chu then sakin, a hmelah chuan a hma a khual val naupan tak tak te chu a chung en lo tih hriat tak chuan a then leh suk thin a.

Thûamkunga chuan ‘kan nau a chuan min nuihzat hmel riau mai ka ti, ka che tla lai a hmuh hun ah chuan a pa ai min ngaisangin, ka malsawmna dil a min biak a duh hial ang chu’ tiin a then suk suk a. A thiante chuan Thûamhnap a em em thin hi a, tawngkam hi insum kar ve deuh thin teh aw’ tiin an nui tat tat a. Lal sumhmunah chuan tawi khawmuangin khawnbawl upate rorel leh inhnial leh bap bap thinte melh kanin, Ngiazoa pa chuan a pa chu hui zauhin an pafa chuan an in zui chhuak a, rei lo teah an lo in zui lut lehin Lal putar hmelah chuan zawhna chu chhiar theih hian a awm a, Lal fapa erawh chu a hmelah chuah ngaihngamna a awm thung a. A pasâl hmel dur khup kiang ta thut leh ngaihngam tak a Satlâk tlangvalte a nuih leh var var a hmuh chuan Ngiazoa nu pawh a engmah hrelo mahse a hlim ve ngawt a. A pasâl thil awmdan mitmei a a zawh lah chuan a ni chuan hrelo derin leh lam hawi chuan a khi sang reng a, a nupui thinrim deuh chuan ‘I va han zaklo hmen hmut ve le’ tiin thuk mei en chuan a then sak sak a.

Chini i ei chuan I kâ chu a thlum ngei ang, kam thuah ngun erawh a ngai deuh . . .



Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » October 3rd, 2018, 6:00 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA ( Mampuia pa )

BUNG – 168

Thûamkunga chuan ‘hei zawlbuk pawh an nei na nge, khawnge kan mut dawn a’ tiin a zawt hau a. Ngiazoa nu chuan ‘Thûama keini chuan zawlbuk kan nei ve lo, amaherawhchu nula inah kan tlangvalte chu an riak mai thin, nula hmeltha deuh leh rual kawm thiam deuh te chuan in riak an nei tam mai a ni’ tiin an awmdan chu a sawi siam siam a, then sung chung chuan ‘zanin chu Hmelthai chuan in riak a nei nual dawn a nih chu’ tiin Thûamkunga chuan Chungliana chu a melh zauh zauh a. Bengkawm sen tanin ‘nang zet zawt hi chu a khabe i sep thiam thin e, i thusawiah chuan a ngaihthlak nuam ber erawh a ni lawi a’ tiin pawnah a chhuak zui daih a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘nula tih hian engchen nge a huam’ tiin a han zawt zauh a. Ngiazoa pa chuan ‘in sawi fiamthu thin tleirawli pawh khan danah chuan a hnar thei tawh hmel loh’ tiin a then suk suk a, Ngiazoa pa chuan tlangval thalai inni vangin kan dan hi in zawm kher a ngailo a nia aw’ tiin a naute chu a nuih sang a. Lalpa putar chuan an thusawi a hriat chuan ‘a mai mai thin a, tlangvalte chuan thil hriatna rengah kan awmna te nun dan ang chu kan zawm tur a ni’ a lo ti lan thung a. Lalpa thusawi an hriat chuan ‘chheih raw, engtin nge kan va biak tak ang le’ tiin Thûamkunga chu a khi hui a. An piah a muthlu bam Ngiazoa melh zauh zauh in ‘sawle ka tawng bur te chu, ka nau lo kal teh’ tiin Ngiazoa chu a pawm nawlh a, Ngiazoa chuan ‘naktukah dawithiama arpa min perhthlak sak loh chuan ka duh lo’ tiin a lo hnial ta tlat a. Ngiazoa nu chuan rum tak a a fapa melhin ‘midangte thuhnuai tumin i pawimawhna kha hman tum hauh suh aw’ tiin a vin hrawk a. Ngiazoa chuan chhan beisei tak chuan a pa chu a melh vat a, nelawm loh zet a melhin ‘I nu khan a sawi dik chiah a ni, mi min mamawh vang mai a an lak a phut neih hi misual awmdan a ni a, sim hmak ang che’ tiin a fapa chu a melh rum ul a. Ngiazoa pu chuan a tupa lung nilo hmel zet a hmuh chuan a chhan zawtin a ni chuan ‘chungte chu tlangval tan thil har a nih loh tawp chu’ tiin Ngiazoa chu lainat hmel tak chuan a melh rulh rulh a. Ngiazoa pa chuan ‘ka pa tu tha neih ai duh a nih chuan tun hi thunun hun lai tak a ni’ tiin a pa chu a kam khat zauh a.

Chutia Lalpa in a tupa thlavang hauh a lungawi loh pui deuh lai chuan tlangval pakhat chu lo lutin eng emaw sawiin an phun sap sap a. Ngiazoa pa chuan ‘Sângte hei, Awdei hian in duhna ah chuan a riah pui dawn che u a nih chu’ tiin a then sang a. Thûamkunga chuan ‘zaizir in kan in be dawn chu a nia, kan lo nui deuh a nih pawhin huatthuah a lak loh hram ka beisei’ tiin mahni in veng lawk tak chuan a han sawi a. Ngiazao pa chuan Awdeia chu thil eng emaw hrilhin a phun sap sap a, buk nghat nghat pah chuan a thiante tur chu a melh kual dan dan a, pumrua ah chuan an inrual tawk viau hlawm in, sumhmun a a thiante chu a han au lut ve a, tlangval panga lai an lo luh belh a. Pasâltha Sângtuala chuan lo lut tharte chu ngun takin vaibel fawp hlat hlat chung chuan uluk tak chuan an nungchang awm chu a lo chhut nap nap a, an zing a pakhat chu a zek zuk awm mang e tiin a lo ngaihtuah nap nap a. Thutmuan ar a khuan thuai thuai lai chuan Hmelthai te in lam pan chuan Satlâk tlangval sawmhnih te chu an in ak chhuakin, hmun an thenawm in hnaivai a riak tur chuan midangte pawh chu an in ak chhuak ta dam dam a. Tawng thiam lo tawn nafam chu in be thei heklo le an in en a, an in nuih leh ngawt thin a. Thûamkunga chuan ‘zanin chu tumah thawh at tum loh tur a ni tih hriat reng tur a ni aw’ tiin Chungliana chu a fiam kawng tluan a, MIdangte pawh chuan lo tuihnihin Chungliana chu an fiam kawng tluan a.

Hmelthai te in chu daihnaiah awmin, râl hnaih lai chuan muttui a har hle ang tih a pawh a chiang kher mai, in an thlen chuan khawtual tlangvalte chuan kawngkhar chu an kik karh karh a, inchhung lam a tang hmeichhe aw zawi thawp sat hian lo chhawnin Hmelthain Satlâk tlangvalte an in a riah tum a hmuh chuan a hrilhhai zawk hle tih a chiang hle a, a nu leh pa erawh chu an hlim hmel kher thung mai. Hrumzial an râl hlauh tlangvalte nuai bo reilo te chhung a mi sawmhnih ngawt nuai bo thei an lo lawi khup khup leh an khaw tlangval zingah pawh an en ni mek te an hmuh chuan nui sang chuan an lo chhawn a. Awdei chuan an mutbu dahna tur chu mitmei chuan in neitu te chu a han rawnin, an ni chuan puanzar phenah chuan khual valte thuamhnaw chu an dah thiar sak thuai a. Hmelthai pawh in ngaihtuah harhin a pa te chu a pui thuai a, an in dah fel hnu chuan Awdeia leh Hmelthai pa chu an ti ti tui kher mai. Nui huah huah chung leh a theih tawk a nelawm in zu bel hnum hluau hi Hmelthai pa chuan a lo chawi chhuak a, a fanu chu tirin a ni chuan zak sen tan tan chungin mau châng nô chuan a sem kual zung zung a. Chungliana chuan a chetsual leh hlau chuan a theih tawk a in sang phekin Hmelthai kut erawh chu a vuan tel hram a, a kut lak vat pah chuan Hmelthai chu a sen tawn tawn a. Chungliana zak chuan Thûamkunga malah chuan a sik vawt a. Thûamkunga uang pheng chuan ‘awi ah taivangin min she chu le’ tiin chhuatah chuan a let thawk a. Chutia a let thut chu phawk tak chuan an melh thap a. Thûamkunga chu mei engah chuan a phei a a mal chu hlimin a han en chuan tin hnu chu lang kulhin mipa ho chu an then sang hlawm a. Chungliana run lutuk chuan ‘Hmelchhepa i va han ngeiawm teh lul em, ka han bin zawt teh ang che’ tiin Chungliana chu a tho uaih a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘khaih zia thup aw, zia thup aw’ tiin a thiante chu nui sang chuan a lo khap thuai a. Tualchhung tlangvalte chuan nui sang chuan an lo nuih var var a. Hmelthai pa pawh chuan nui sangin a tawng zui zat zat a, a bul a tlangvalte chuan nui sang chuanThûamkunga te chu an melh zui zauh zauh a. Satlâk tlangvalte fiamthu duh dan chu hriain tawng hriain an ti ti ngaihthlak an chak phah kher mai le.

Thûamkunga chuan Chungliana leh Hmelthai chu hmeh belin a phul zui hlut a, Satlâk tlangvalte chuan lo chhun zawmin an nui leh hak thin a, chutia an rik dar dar lai chuan khawtual tlangvalte chu an lo lut vein an hmel atang chuan an khaw tleirawl chu an humhalh tih an hawi herah buai an chô ru hliah hliah a, an khaw tlangval an zah pawl a awm ve a vang chauh leh an tawng an hriat miau loh avang chuan buaina chu a chhuak lo a ni tih pawh an hre ru kar a.Pasâltha Sângtuala chuan chung tualchhung tlangvalte chu an ngaisang lem lo tih hriat tak chuan tukhum chhah chhawnin fiamthu thawhin an nui ham ham a. Chutia rilru rilru in millo tak a an thut lai chuan vawk chu a lo ngawk ta rawng rawng a, chu vawk ngek hnu chuan patling hi mangan hmel tak chuan a lo au ruar tuar a, chu au thawm a reh rual chuan tlangval au thawm chu a lo awm zui zat a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘khai ule, thiante u mangang puih ngai an awm niin a lang, fimkhur tak leh in veng tawn ranin awm tur a ni’ tiin a thiante fuih pah chuan iptepui leh silai chu a chuh nghal nawlh a. Awidea leh a thiante pawh chuan an hmanrua chuhin meichher nen chuan an tlanchhuak nghal dawr dawr a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘thiante u, hei kan boruak hi hre rengin a hma tawngah tan loh hram kan tum a nga, a bak erawh chu a tuldan ang ni tehse’ tiin a fuih pah zel a. An thian in dang a mite pawh chuan pasâltha Sângtuala te chu an lo ngaichang in an lo nghak thap tawh a, Satlâk tlangvalte chu a hlawp chuan tlangvalte hnungah chuan an tlanve zel a. Vawk neitupa in an thlen chuan tlangval pawh an lo zi nuaih nuaih tawh a, chung tlangvalte zingah chuan Ngiazoa pa pawh lo awm a lo hawi kual nasa mai a, Satlâk tlangvalte a hmuh chuan nui sangin ‘in lo thleng tawh maw ? tiin a lo nuih var a. Pasâltha Sânguala chuan ‘khawtual tlangvalte nungchang thlir phawt ila kan ti deuh a’ tiin a chhang sap a, buk nghat pah chuan ‘a tha a lawm, kei pawh ka khuate mi ze hriat nan ka lo thawk chhuak a ni’ tiin a chhang zawi sap a. Tlangvalte hnungah chuan meichher eng vaklo hnuaiah chuan ngaw lam pan chuan an kal ve ta zel a.

S akei chuan vawk chu a zawh hmel kher mai a ngahna awm manglo chuan a lo fing khat emaw lai chu a pu kang zo tlat a ni. Pasâltha Sângtuala ten ngaw chanve an thlen chuan silai hi a puak khawk rawih rawih a. Silai a rik rual chuan keipui thinrim huk dum dum chuan ngawpui chhung chu a luah lan nghal rum rum a. Tlangval tuaitir ho chuan Satlâk valrualte chu an su chho nawk nawk a. Thûamkunga chuan ‘chhe heu, kan thiana chuan a ngam huai dawn hle a ni maw ? tih pah chuan a iptepui ah dan chu a siam rem mawlh mawlh a. Ngaw chhung lamah chuan patling thinrim thawm leh keipui thinrim thawm chu a ri ta bur bur a, sapui thinrim in hrosa karah chuan patling na tuar ri chu a lo lang vau vau a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka hlauh ang thil a thleng dawn tlat mai, hmanhmawh a ngai a nih chu’ tih leh tlan chu a rual nghal a. Midangte chuan zuiin Satlâk valrualte chuan an hma a mite chu an tlan pel sung sung a. Hmalam thawm leh hnung lam a thawm lo awm chuan tlangval thleng hmasa te chu a tip hawk hru a. An hnung lam a thawm lo an hmuh chian chuan mak ti tak chuan an hawi thup a, hmanhmawh tak a lo tlan peltu khual valte an hmuh chuan mak ti tak chuan an thlir thup a, tim eih lo a tlan peltu khual valte hnungah chuan khawtual tlangvalte pawh chu an tlan ve hul hul a.

Sapui chuan a mihring seh chu a lo vel thur thur a, inchhung dung awmah chuan tlangval pangâ vel bawr hian an thianpa kah palh hlauh vang a thâl thlah loin tin thap a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘tuman hmanraw hman loh tur kut lawngin he sapui huaisar deuh hi a mei kan chaih tur a ni’ tiin a han sawi a. Ngiazoa pa melh ralhin a ni chuan a tawng chu tlangvalte chu a hrilhchhawng thuai a, khawtual tlangvalte chuan mak ti tak chuan pasâltha Sângtuala chu an melh tlawk tlawk a. Meichher eng a lo thlen belh zel chuan Satlâk tlangvalten an han en chian chuan ruang pahnih lai chu sapui chuan a lo vel thur thur a lo ni a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ramhnuai pasâltha hringmi meuh pawh zah loin an chungah tiang hian i che a, keini pawh i chungah zah kan ngaih bik hauh lo ang’ tih pah chuan tim hauh lo chuan a pen ta hmiah hmiah a. Sapui chuan a mah pan mektu chu zuan tum chuan a awp hniam ruai ruai a, a sir lam a melh zeuh chuan a mah hual a mihring lo kal tuau tuau a hmuh chuan sapui hliam tuar pawh chu a tim deuh tih hriat tak chuan a hawi kual zuk zuk a. A bul vel a melh kual hnu chuan sapui thinrim chu a rum leh ta hem hem a, a mei chu a vai che ngual ngual a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘inring ru, a zuang dawn e’ tiin an au that that a. Pasâltha Sângtuala aw tawp a rual chiah chuan keipui chu a zuang kang zawk a, a hma a mi zuan fuh dawn emaw a tih chuan keipui chuan a tum a thelh tih a hriat meuh chuan a tan khua a tlai zo ta. Sapui zuang kang a hmuh rual chuan pasâltha Sângtuala chu sir lam a tawlh zauh pah chuan a kun hniamthuai a. Sapui zuang kang lai chu a meiah man in a bul thing tlanhual var a, sapui thinrim chuan a ban phak chin thing hawng chu a hai khawk tawp tawp a, Sapui in her tum han che sawn tur chu Thâmkunga chuan sapui ke khing khat ah chuan man chawih a, a ke leh lam chuan a ban vun chu a hai pilh nghal duaih a. Vin tukin Thûamkunga chuan ‘Sânghnap lo vuan nghet sauh sauh rawh aw, ka pawt bet a nia’ tiin a au tuar tuar a. Mualkunga chuan sapui kut khing khat chu a lo chelh vat bawk a. ‘tawlhhnung thuai rawh, tlem ka thlah dul dawn e’ tiin pasâltha Sângtuala chu a au tuar a. Thûamkunga tawlh hnung tur chuan thing bung pal palhin a tawlh thlu ta hlauh a. sapui chuan a mei tlem a lo thawl deuh chu remchang a hman ngei tum chuan a ang sen huam in a huk dum dum bawk a.

Thûamkunga chuan sapuiin a she ngei turah ngaiin a ang pum ri ngawt a, Chungliana chuan sapui beng tawnah chuan thamin phih kang vawkin ‘Thûamhnap, tawlhhnung thuai rawh’ tiin a au that that a, hlim tak a then sukin ‘tun ai a I hmel that tum ka la hre hauh lo’ tih zauh pah chuan tho vatin a tawlh hnung thuai a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘hrui chhat vat ula, thing tuai pawh han sat vat rawh u’ tiin Satlâk tlangvalte chu a au that that a, tlangval sawmte chuan sapui chu an chelhpui thuaiin misangte erawh chu pasâltha thusawi bawhzui chuan an che thuai a. Tuibur hmuamda awm ah chuan sapui chu chethei hauh lo chuan hlang chungah an cheng khawng ta vung a. Hawi kual hruk hruk chuan a tih theih tawk tiin a rum chhur chhur reng a. Satlâk tlangvalte chuan an sapui cherkhawng chu an zawn kang ta luah a. Lal fapa Ngiazoa pa chuan a khuate chu fuihin a au that that a, mak ti tak a khual valte melh thuptu tlangvalte chuan Satlâk tlangvalte chu hlang zawn chu an lo chuhin khawchhung lamah chuan an ri chho ta nawk nawk a. Thûamkunga chuan ‘kan naute mai mai chu hmuh an nuam hlawm e’ tiin a ban thi tuam tuam chu a melh zauh a. Ngiazoa pan Thûamkunga hliam a hmuh chuan tlangval pakhat chu ko eng thu sawi zawh hnu chuan tlangval pathum chu hmanhmawh takin khawchhung lamah chuan an tlan ta dawr dawr a. Satlâk valrualten Lal mual an lo thlen chuan Lal leh khawnbawl upate chu an lo ding thap in, eng thil emaw sawi chuan an lo phun sap sap hlawm a. Chung Lal khawnbawl zing a pathum te erawh chu an hlim hmel mang hauh lo. Pasâltha Sângtuala chuan chung khawnbawl upa pathumte melh ral chung chuan Ngiazoa pa chu a nghawk zauh a, buk nghat pah chuan ‘an chanchin hi naktuk chuan ka hriat theih tawh ka ring’ zawite chuan a ti sap a. Ngiazoa pa tirh tlangvalte an karah chuan pa upa lam tawh tak hi eng emaw khai puar luah chuan a lo thaw hlawp hlawp a, a chal a thlan bawl tuam chu a kut hnung lam a hruk zauh pah chuan Lal fapa chu a be sap sap a. Thûamkunga kut keipui tin hamna an tuam luk chu melh zauh zauh in, Lal in lamah chuan an in zui chho ta dam dam a.

Lal sam varvo tawh a kut vun pawh zur chhuar tap tawh chu Satlâk tlangval lawm tih hriat tak a melh vang vangin a han bu nghat nghat phawt a. Nunaute an reh thap hnu chuan ‘He na zy vana heta ei sawnawzy he a tlahbo pata y ei ta, he su liata ama y chhô ta la, reiruna nama tawpa awhpa cha vei. Nama theihna chyu liata nama bawkha lyma awhpa a cha awh’ (heng mite a vang hian ka fate hi nungdam in an la awm a, he hmun a an awm chhung hi hian an chungah harsatna in siam tur a nilo, in theihna chunah in buaipui zawk tur a ni ) tiin a han sawi a, chung khual valten an khaw tan a reilo te chhung a an thawh sak zo zai an hmuh tawh a vangin an lal thusawi chu lawmin an au ta hluah hluah a. Hmelthai te in a lo chungtlak tawh tu tlangvalte chuan an tluk loh valrialte chu haw ru viau mahse an ti lang ngam hauh lo. Satlâk tlangval vang a rip chhung a tang chhung leh lain ate erawh chu thinrim tih ngaihna hre silo chuan awm hmunah an in she ruh hlawm kher mai. Khawnbawl upa thenkhat te chuan chung khual valte nungchang an hmuh chuan an ruahman chu hlawhchham turah ngaiin an awm a nuam tawh hauh lo a, Khual valte tan chhan turin Lal fapa leh an chhungte mai bakah an khawchhung in awpna a lawm lo mi tam zawkten thil nihphung an hriat hun tur chu an huphurh kher mai le, khutual tlangvalte zingah chuan chung hmelhriat loh tlangvalte han khing pha tur tumah awm chai heklo le, an rilru chuan an thil ruahman Lalna rochun leh Lal rosum an lo in sem ti tih tawhte vang chuan a ruk a khaw dang pem tum chuan ruahman na an nei tawh a ni a, an hun tawn mek chuan an ruahman ang chuan a awm tir thei lo bawk si nen, an rilru chu a hah ru tak zet tawh a ni.

Lalin thu a sawi zawh chuan nunaute chu an reh thupin, Satlâk valrualte chuan an hma a mite chu mak ti tak chuan an melh kual ha ha hlawm a. Nunaute an reh thup lai chuan tlangau pa chu seki nô hnum hluai mai lekin Lal putar sam varvo hnungah chuan dingin a phun deuh sar sar a. Ngiazoa pa chu a pa beng bulah chuan a phun sap sap a, buk nghut nghut pah chuan thu pe aw thak hian thu a han sawi chhun zawm lehin Awideia chu Lal leh khawnbawl upte bulah chuan kalin aw a thian kharh kharh a. Awdeia chuan Satlak tlangvalte melh zauh zauh chuan thu eng eawm chu rang tak tak chuana sawi zung zung a, a thusawi lai chuan nunaute chuan Satlâk tlangvalte chu hmuh chian tum chuan an hnaih hret hret a. Awdeia thusawi zawh chuan Lal chu a fapa bengbulah chuan phun sup sup nui var varin ‘kan pasâltha Sângtuala te, Chungliana te, Mualkunga leh Thûamkunga te kha lo kal rawh u, Lalin a hmu duh che u a nia’ tiin a nui sang a. Ngiazoa nu in a pasâl hlim tak a nui leh thei a hmuh chuan a hnukte hial a ulh hial a, an inneih tirh a a nui hmel ngaihawm tak hun rei tak a hmuh tawh ngai loh a han hmuh leh chuan a thla a muang huai huai a, heng a pasâl nuih theihna hnar Pasâltha Sângtuala te ho chungah chuan a rilru chuan lawmthu a sawi mawlh mawlh a. Ngiazoa pan a a nupui mittui hru zauh zauh a hmuh chuan midangte hmuh loh chuan a thlek leh zauh zauh thin a, a pasâlin a melh zauh zauh tih a hriat chuan inchhung lamah lutin tui dehna lamah kalin a hmai chu a phih thuai a, inchhung a lut leh chu a pasâl chuan ngun tak chuan a lo thlir vang vang a. Ka nupui duh tak engvangin nge a tah ? tiin chik zet chuan a thlir vang vang a. Thup tit tet loin ‘hun rei tak a nui hmel mawi leh ngaihawm tak ka hmuh loh hnuah ka han hmuh leh kahn kan nun a ralmuang leh tan tih min hriat tir a, chuvangin ka lawm lutuk hi ka hnuk a ulh a ni’ tiin a ssawi sap sap a, hlim tak a then sukin ‘thlamuang takin awm rawh, hei khuanu zarah kan hlimna chu kan nei kir leh ngei dawn e’ tiin a nupui biang chu a piai sak zauh a.

Thûamkunga zung zo lo lutin a nupui biang tuai sak zauh a hmuh chuan ‘e hem’ tiin a hank huh luiin ‘he lai hmeichhe lalna hmun hi ngawpui hmun fianrial a lo chang zo ta’ tiin a han chhun zawm zat a. Ngiazoa nu zak chuan ‘chhe zawt zawt lutuk mai’ tiin hmaisen talin pawnah a pen chhuak zui zat a. Zak awm lo tak a lan tumin ‘khawnge i kal a, ka pa in a hmu duh che u’ tiin a tawng bah nuaih a. Thûamkunga chuan ‘I nupui biangah kha chuan ka awm loh tawp chu a’ tiin a han chhang lui leh hram a. Ngiazoa pa chuan ‘lo kal tha mai mai la a nih chu a, nupui te zawng han nei ve la in inah tu an len ngam pawh ka ring niau lo e’ tiin pawnah a chhuahsan zui hmak a. Nui rah rah chung chuan ‘kei pawh nupui nei ila chu inleng ka mamawh hauh in ka ring lo e’ tiin a nui chhuak var var a. Pawn a va chhuah chuan nunau chuan an lo thlir thap a, nui sang chungin ‘palai chi tak i nih ngei dawn hi, i thusawi reng a in pha man mai’ tiin Ngiazoa pa chu a phun khum zauh a. Thûamkunga chuan a ban chu na tih hmel tak chuan a han khai tawm a, then sak sak chungin a thiante lo ding thapn chu a fin ve ta thuai a. Lal putar in thu a sawi zawh chuan nunaute chu an au hluah hluah a. Nunau au thawmah chu hlang chung a sakei chuan a lo tuar thei ikhaw lo mai chu niin, a han rum ve chhur chur a, sakei rum thawmah chuan a bul hnai a hmeichhia leh naupangte chu an til hak a. Lal putar chu phun sapin a khawnbawl upate chuan an zui thla thuai a, banglai zukchâl ki hreu a silai uluk tak a enkawl hnum hluai chu la thlain an liam nghal thuai a. Lal chuan a silai hmawr hawlh chuan keipui sumruk tha zet chu a kâp dur a, keipui chu huk tuarin hlâng sawi hlawk hlawk chuan a tal khur dar dar a, a nunna chuan a chhuahsan tih hriat tak chuan a mu zawi ta der a. Keipui a thih fel chuan Lal leh khawnbawl upate chu Lal in lamah chuan an in zui chho thuai a, tlangau pa chu zu siakchhuak chuan phur fe chuan a che nghal char char a. Ngiazoa pan sakei aih dan tur a sawi hnu chuan zawimuangin an riahna tur in lamah chuan an in zui thla dam dam a.
. . . . . . . .
Zingah Lal chuan a sechâl leh vawkpa sut nghak chu a thawh a, khawnbawl upa dangte pawh chuan an rante chu an thawh lem lem hlawm a. Tlangvalte chuan sa chan pah chuan eng emaw chu an sawi nawk nawk a, tlangval thenkhat te chu thinrim hmaisen chuan an tawng bawrh bawrh hlawm a. Tuikhur kawng lam chu an kawk sawk sawk hlawm a. Khawnbawl upate zingah chuan an rinhlelh ruk pathum te erawh chu an hmel an hmuh lo vang chuan Satlâk tlangvalte chuan rindan an nei thiam ta deuh a. Ngiazoa pan thilawm dan a hrilh hnu chuan ‘thurual pui an nei ngei a nga, zanin chuan râl beih dan hi in tlangvalte hi zirtir ila a that a va rinawm ve’ tiin pasâltha Sângtuala chu a in ngaihtuah ding kher mai. Ngiazoa pa pawh chuan ‘a that hmel khawp mai, hun dangah chuan tun ang boruakah chuan tlangvalte pawhin zu an in ve thin a’ tiin a thusawi chu a tawp ta daih a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘chutiang a nih chuan vawiin chuan tlangval leh pa valai chin chuan lu kai khawpin tuman zu in lo sela a that ka ring mang e, hma lam hun tun hriat va ni suh’ tiin a ngaihdan chu a han sawi a. Buk nghat nghat pah chuan ‘a dik mai thei, vawiin ah zu in lo ila hun thawl zawk a awm mai turah ngai ila’ tiin Ngiazoa pa chu a phun zui sap a. Val upate bulah chuan Ngiazoa pa chu kalin eng emaw an sawi zawh chuan, val upate pawh chu an bu nghat nghat hlawm a. Tukthuan ei hunah meuh chuan harpui ah chuan an sa bel chu an chhuang kai zo ta a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka u, kan hma hunah hian engnge lo thleng dawn a hriat loh vangin hmanrua lah chu kan in daih hlawm bawk silo a, Thâl siamna tur mau sahna tur hi a awm hnai vai a ngem, keini khual lam hi awm lo mah ila tun min bengkhawn ka ring lo a’ tiin a ngaihdan chu a han sawi a. Ngiazoa pa chuan ‘mai mai thin a, nangni ho hi vawiin chuan in langsar hle dawn a sin, tlangval lo tirh tur ka lo ngaihtuah mai ang, chem hman tur khawmhma thing pawh lo ngaihtuah nghal sela, fatu lamin harpui vil pahin lo suih sela a that dawn chu a’ tiin a han sawi a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘rindan I nei em, kan khawnbawl upa chhuak tate awm danah khan ? tiin a han zawt leh a. Lu thin mat mat pahin ‘ngaihdan siam thiam a har khawp mai, ka awm lai kha chuan kan chhehvel khuate nen hian kan in pawh in, thuchhia tha hi kan in hrilh zung zung thin a’ tiin a han ngawi vang vang a, thawpui lak halh pahin ‘englekhawlke, vawiin chu hahdam takin hman tum phawt mai teh ang’ tiin an ngawi dun ta ran a.

Lal mual lam thawm pawh a tha sawt kher mai, naupang hlim ri chel chul karah chuan haw haw laih laih te, a khat tawk a ngupang tap ar ar te chu a lo ri teng tung a, nu changing a naupang a hrawk thawt thawtte chu an hre awllo a. Lal chuan pasâltha Sagtuala chu hui zoh zohin an khum puiah chuan hreh takin a lut ve ta a. Lal putar chuan hlim tak a melhin ‘Duaah tiin puan te deuh chu a theh chhuah a, Khutho tiin diar a hman tur puan chu a thehchuah sak nghal bawk a. Lal putar chuan nui tat tatin ‘Chylao’ tiin puan bah tur chu a thehchhuah sak a, Thul mawng chu a zen leh ngur ngur a, nui vur vur chung chuan ‘Hrokei’ tiin dawhkilh ang tak chu a han hmeh bel chawt a. Ngiazoa nu chu a au zui lung lungin a lo luh chuan nui vur vur chuan a phun zui sup sup a. Ngiazoa nu chu bu nghat nghatin ‘hei hi ka pa hian nei rawh a ti a nih chu, vaiin i ta a nih tak chu’ tiin a pasâltha Diar bal deuh tawh chu keh thlak sap in, Lal putarin a thuam pek thar chu a han bel tir a, hlim tak a nui ar arin ‘kan mite pawh i ang tawh khawp a lawm le’ tiin a, kha hrenpereng erawh chu ka hren tir lo mai ang che’ tiin a nui chhuak ar ar a. Ngiazoa chuan ‘e he, ka patea chu a va nalh tak em. nula pakhatin min lo biak rawh a ti a nia’ tiin a lo nuih hak hak a. Ngiazoa nu chuan ‘kha in patea kha vengtha hle rawh u, Nuhlupin a la palh a nge’ tiin a lo fiam zui zat a. Lalpa insiam zo pasâltha Sângtualan a hmuh chuan Lal thuam ang an thuam tir tih a hrethiam ta chauh a. Zak ru deuhin ‘ka u, hetiang thuamte chu keini in bel tur a nih loh hi a’ tiin nuam a tih loh zia chu a sawi sap sap a. Ngiazoa pa chuan ‘nangin I phu loh chuan tunge phu chuang ang’ tiin a lo chhang thuai a. Lal nu pawh chu a vanglai chuan a hmelthain a pian a nalh ang tih hriat tak chuan a la in khai thli zarh a, pasâltha Sângtuala melhin thu a han sawi a. Ngiazoa nu chuan ‘ka nu hian kan vanglai chu in tawng ngat sela, kan pa nen kan innei lo ang a ti a nih chu’ tiin a nui uar uar a. Lalpa in pasâltha Sângtuala in siam zo a hmuh chuan lungawi tak a buk nghut nghut pahin ‘ka fapa naupang zawk chuan ka hmelma leh min tih chhiat duhtu a tu dai ang’ tiin lungawi tak chuan a vaibel chu a fawp khu tual tual a.

Thûamkungan pasâltha Sângtuala a hmuh chuan ‘chhe hei raw, choak thi beh ang vah lah ni che’ tiin a nui huah huah a. Chungliana chuan ‘zawk zamah chuan a, tuiah i thlâ kha va bih la ti nia’ tiin a lo khak sup a. Thûamkunga chuan lei sei tak a chhuah zuk in, Chungliana melh run chungin ‘nang te reuh chu ka dawlh daih dawn che a maw ni chu le’ tiin a phun sup a. Chungliana chhang ngaihna hrelo chu tho thutin Thûamkunga chu a chawi vawk a, then sang chung chuan ‘nangte zawt zawt reng hi, i dang lah a nal hrep a, hnial hneh ngaihna lah i awm lo na hek lo, i tan that theih loh lai hian ka paih daih teh ang che’ tiin leihkatlangsang lamah chuan a kal pui vawk vawk a. Hlauthawng tak a te tuar tuarin ‘Mualkung min lo chhan loh chuan ka sawp hrep ang che’ tiin a chiau chul a. Lal putar chuan Chungliana chelh vatin Thûamkunga ban na lai kawkin a tawng bawrh bawrh a, then sang chungin ‘Lalpa a tawng thei lutuk a, a dam chian loh lai hian paih dai ka tum a lawm’ ti a then sang chungin Thûamkunga chu a nghat chawrh a. Thûamkunga melh ralh ralh chungin ‘nakinah thelhtu awm lohna ah ka paih ngei ang che’ tiin a nui suk a. Ngiazoa pan a pa bulah an infiamna dan a sawi chuan nui tut tut chungin a phun sup sup a,Lalpa tawng hrethiamte chuan nui chungin an khual valte chu an melh thap a. Chutia hlim tak a Lal inchhung a an rik laih laih lai chuan Lal mualah chuan dar khuang hi an lo tum vut vut a,an zai ta dual dual karah chuan aw fiak thak hian a chheih lauh lauh a. Chutia zai thawm a lo awm takah chuan inchhung a tlangval puanthuah khaite chu an tlan chhuak vut hlawm a.

Thingpui thlum in zawh leh, Vawksa hmeh zawh hlim a kuhva leh Meizial a han chhunzawm nghal chu a. vante pawh pit dawr tia lekin a lang thei an ti

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » October 3rd, 2018, 6:01 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA (Mampuia Pa)

BUNG – 169

Satlak tlangvalte nundan naupang chhe ru tak an hmuh chuan Lal putar chu then sukin ‘heng kan khuate hi an tawng hria ila, an nundan tak hriat chian ka chak kher mai’ tiin a phun sup sup a. Chutia khual lam chanchin sawi a an nuih hak hak lai chuan Lal mual lamah chuan nunau hlim thawm chu a lo ri huk a. Ngiazoa pa chuan ‘Thûamkunga che leh a ni ngat mai’ tiin hmanhmawh tak chuan leihkatlangsangah a chuang chhuak vat a. Nuihza aw tak chuan a nupui chu koin a nui dir char char a, a nupui pawh hmanhmawh tak chuan tlanchhuakin a ni pawh chu a nui ar ar a. Tlangau pan chutia Lal fapate nupa nui khur char char an hmuh chuan midangte pawh an chhuak thuai a, Thûamkunga chu ban tuam lak chungin muall laiah chuan mawng lang zawk zawk hian a lo zuang kual a, tlangval thenkhat chu lam theilo in an lo nui char char a, chung tlangval nui kun tlawk tlawkte chu an Thuamkunga chuan an puan pawtthla in, an lo um kawi zawr zawk a. Chutia an thlir thap lai chuan Thûamkunga chuan tlangval pakhat puan chu kek thla thut a, chu tlangval chu a rilru a lo chak ngang mai a lo ni a, a bul a tlangval puan chu pawt thla vein Thûamkunga lam a tuan loin an ni pahnih chu an mualah chuan an in bawh khu rum rum a. Chutia an inchai buai fe hnu chuan Thûamkunga chuan a puan lak chu a neitu chu nui sang chuan a pe a, tlangval sawmhnih chuangte erawh chu nui sang chung chuan in lamah in ti fai tur chuan an kal nui var var a. Thûamkunga chuan a puan pawh thlak sak pa chu zuiin zai zir chuan an in bia a, kal pah chuan an bul a nula chu a han chhiatkhum zawk zawkin an ni pawh chuan an lo chhiat khum ve zauh zauh a, hlim takin in fiam nan tak leichhuah khum chu an hmang ta hlawm a.

Tlangval inti faite an lo kir chuan Lalte pawh chu Mualah an lo kal tawh a. Lal fapa thi tawh riak a an ngaih tawh dam takin an hmu leh te, a fapa awm loh hnu a Lal hmel a hlimna awm tawh ngailo tunah chuan hlim takin a khuate chu a chhawn leh thei ta, an khua chuan par a chhuang leh ngei dawnah ngaiin an hlim hlawm kher mai, chu an lawmna thlentu ber chu Satlâk tlangvalte an ni tih tun an hai lo, tawng ka in an lawm zia sawi lo mahse an hmelah chuan an lawm hle tih pawh Satlâk tlangvakte ngei ngei pawhin an hai lo, chutia hlim tak a an rik chel chul lai chuan Pasâltha Sângtuala rilru erawh a vak thuai kher mai. Nunau hlim tak a tualchai a hmuhte chuan englai pawhin buaina an tawk thei a ni tih a hre chiangin Hrumzialho chu khua atang a chhuak ta, khawnbawl upate chuan duh tawkin an be thei ngeiin a ring a, chungho chuan an khaw awmdan chu an sawi hrehin a ring hauh lo bawk, buaina lo chhuak ta sela engtia chet lak tur nge niang tiin a thutna atang a ram awmdan turte chu a suangtuah nap nap a. Ngiazoa pa chuan ‘engthil nge i ngaihtuah a i hawi veng veng’ tiin Pasâltha Sângtuala chu a nghawk zauh a. Then sangin ‘kan hma hun hi ka lo ngaihtuah a lawm le, kan thiante hian Hrumzialho hi lo thurual pui ang sela, keini lah hian ramchin kan hre bau lo mai si a, rei an rial ka ring bawk silo nen’ tiin a ngaihtuah chu a hrilh ta vek a. Lal Fapa chuan ‘a khai a Sângte, lungkham neih lutuk hi a tha ber lo a nia, tunah chuan kan khaw nula te saw ngaihven rih rawh khai, ruai theh zawh lamah dai vel chu kan fang dawn nia’ tiin a nau chu in ngaihtuah hah lutuk lo tur chuan a lo hnem vat a. Ngiazoa pa chuan ‘mau putur tlangval te pawh ka tir tawh a, reilo teah an lo kir thuaiin ka ring’ tiin a sawi zawm a, nui var var chungin ‘a that nasat chu, in khuate hian muanna an neih vat a ngai a ni’ tiin a thiante bul lamah a in sawn phei ve ta a. Chungliana chuan a mang mawlh mai chu a rilruah a lian tual tualin ‘ka u, kan hmelthai buaina leh harsatna hi vawiin hian hriatchhuah ngei tum hram ta che’ tiin a mang lam a a hmuh dante chu a hrilh ta vek a. Lal famô pawh chuan Chungliana hmel a thu takna leh zah vang a biang sen tal tal a hmuhin a rilru zawng a sawi chhuak tih hriain ‘aw le, theihtawp ka lo chhuah a nge’ tiin Chungliana thiante kar a su zui tlai tlai chu a melh zui vang vang a. Satlâk tlangvalten an hna awm a ngaih leh an tum a lum tawh tih hlawhtlin loh an hlauh dan a hmuh chuan an khaw buaina pawh reilo teah an chin fel mai beisei na nen chuan nula tlangval chai dual dual chu hlim tak chuan a thlir dauh dauh a.

Lal putar sam var vo tawh chuan a kut zur tap tawh chu pharin nunaute chu an reh ta thup a, nunau pungkhawmte ngun tak a melh kualin hrawk bawk tawlh ralh chuan chil a han lem khalh a, thawpui lak halh pah chuan urhsun fe in ‘Namo ei khihsaw sahlao sai u, chô khazoh zawzita a tano taih ta, rairuhna nata tymana zy dua vaw chatôh papua ha pita, a thi hapa hawta ei pachapa ei tu nata saw zy chhao tahma hmô thei pa nata bie chho theipata y eita. Tahma ta ei buana nata ei nôpana chhao he eima pathla pato awh pa a cha. Hatipa nata macha chiehleipa pachhah awpa chhao he, namo satlia naw ku liata a y tahpa pahno ula, kei nata ei khyby la lahpa zy he namo eima satlia na zy he eima bona tlah cha awhpata eima pahniehna cha ai chita eima cha mo kha thla hapa a cha. He khitla he mo hropa bie ry liata y awhpa nata sei ta a chhi patla pata y awhpata namo kho lei pata a cha khia tala thi nata thaw pahlaopata, moku hnaku lei pata y pata. Nama vei khia ta la eima hro papua chei ngei awh( Nangni ka khua leh tui te u, khuanu zarah ti leh chen hi kan harsatna leh buaina te kan lo su tlang tawh a, thi tawh a kan ngaih ka fate leh tute pawh tunah kan hmuh theih leh biak theih an lo awm leh bawk a. Tun a kan buaina leh mangan na pawh hi kan chingfel thuai tur a ni. Naupang leh tar chaklo chhanhim nate hi nangni tlangvalte kutah a awm tih hria ula, kei leh ka khawnbawl upate hian nangni tlangvalte hi in humhimna tlak innih rinna in kan lo thlir reng che u a ni. He khua hi midangte thuhnuai a awm leh an sâl a hruai darh in duh lo a nih chuan thi leh thau pawlh, mutmawh hnarmawh a nei in nih chuan kam dam khawchhuak ngei ang)’ tiin tlangvalte chu a han fuih thar a. Chu thu chuan tlangvalte chu a fan hneh ngiang a nih pawh an hriat kher mai, an lamna tur a hmanraw ken te chu chung lam a lekin ‘Eima hria hnolo khia tala eima sie nata saw zy he chysa hropa bie ry liata ama bô awhpa a ry ta bie aw mapi. (kan thawk feih feih chhung chuan, kan farnu leh naute hi midangte thuhnuai a kun kan remti ngai lo ang)’ tiin thinrim tak chuan an au rual dual dual a.

A khaw tlangvalte chuan an thinlung leh tih tak zet a thusawi an nih zia Lal leh khawnbawl upaten an hriat chuan lawm luat a hnuk ulh tulhin van lam hawi a ban pharin an aw neih tawp a au in an haw haw ruih ruih a. Satlâk tlangvalte chuan chung tlangvalte chuan an theihna chu an khaw tan an hmang ngei ang tih an hriat chuan lawm in an lo khi sak sak hlawm a. An tan pawh hna a awlsam sawt turah ngaiin an hlim kher mai. Ngiazoa pa chuan buk nghat nghat pah chuan a nuih var var a. An duh tawk a in infuih zawh chuan Lal chuan a silai pu ngoh in sakei lubung an tarna lam chu a pan chhat chhat a, a hnungah khawnbawl upaten lo zuiin nula tlangvalte chuan tumruhna nei tih hriat tak chuan an lo lam chhuak duah duah a. Tum dang a an lam nen chuan a dang hlawm kher mai, an hmanraw lek pawh a khawng tlangin nui hmel an pu tha duh hauh lo. Lal leh kawhbawl upate hnungah chuan pasâlthate chuan silai puin sakei lu chu an vel thur thur reng a, a khat tawk chuan sakei lu chu zên hlang chuan an phuh dum thul reng bawk a. Lal mulaha chuan darkhuang lian ri ring tha deuh mai chu tlangval pahnihin zawnin a khat tawkin an tum ri thum vung vung a.

Hmelthai leh Chungliana pawh an in nawk leh zauh thin a, in hawlo tih hriat tak chuan an innuih leh sak thin, Hmelthai lo ngaihventu tlangvalte chuan khualval leh an lo suangtuah in hawlo tak a innuih leh sak thinte chu an ngaimawh ru ti hriat tak chuan an melh leh hrawk thin a. Chungliana lah chuan chutiang a an han rum thaihna chuan phur rukna ti chhuakin a hma ai a uar chuan a nawk lui leh zauh thin. Ngiazoa nu chuan nui rah rahin ‘ka nau kha tlangval kha chhuah hlek suh aw’ tiin a rilru chuan a lo fuih sauh sauh a. Chungliana chuan ‘tawng theilo bul a chai ang reng kan ni mai, a manganna lo hman tangkai tumah ngaiin a rilru chuan in thiam lohna a nei tan ta, a ngaihtuah chian chuan ‘runhmun a len em a rem dawn silo a, kei vang chuan lungngaihna a chang tur a nilo’ tih ngaihtuah ranin a ruk chuan inthiar fihlim san dan chu a ngaihtuah tan ta a. Chaw hnu thlengher a nih meuh chuan Lal leh khawnbawl upate pawh an lu a kai tawh tih hriat tak chuan an lam bu ve lawp lawp a, tum dang ang lo takin tlangvalte chu an harhfim kar thung a. A tlangvalte awmdan a hmuh chuan Lal chuan ‘ka khua hian zu a nei lo em mi ? ka tlangvalte hi an la meng fiah lutuk’ tiin tlangau pa chu a melh rum al a. Lal fapa chu a pa bengbulah chuan a phun sap sap a, Lal putar sam var vo pawh chu a han ngawi vang vang a, buk nghut nghut pah chuan ‘kan Satlâk pasâltha zet chu khuanu vohbik leh finna a pek bik niawm tak a nih reuh chu’ tiin nula bul a thlantla hluam a su kual zak zak chu a thlir vang vang a. Ring deuh tak chuan ‘kan buaina chuan min kian san ngei dawn e, saw kan khual tlangvalte sawn min hnehpui ngei dawn e’ tiin hlim tak chuan a then zui var var a.

Ruai siam tur chuan Lalpa chuan fatu lam chu a tirin, nula tlangvalte chuan an pui thuai a, karlo ah ruai siam chu an peih ta mai a. vawk leh ar leh naupang hnap tawl zal leh thlan thang ham hamte chuan an ruai chu a ti hlu kher mai. Hlim tak chuan ruai chu an theh zo a. Pasâltha Sângtuala chuan a thiante chu mitmeiin dai fang tur chuan Ngiazoa pa ho chuan an in zui chhuak dam dam a. Nunau thekhat chuan ngaihtha zan lo in Lal fapa chu an lo au lauh lauh hlawm a, Lal fapa in dai chuan tur a kal an nih dante a sawi hnu chuan zawi muangin an kalsan ta hlawm a. Pasâltha Sângtuala chuan a ram awmdante a duh tawk a zawh hnu chuan zawi muangin lungdawh lamah chuan kalin thimhmulah khawchhung chu an lawi lut leh ta a. Thûamkungan a thiante a huh chuan hlim takin a lo nuih var var a, an ram fanna leh ram awmdan te pasâltha Sângtualan a sawi chu ngun tak chuan an ngaithla thap a, khua a thim chuan tlangau chu thler tinah tlangau in rei loteah tlangvalte chu an la kal khawm tak tak a. Ngiazoa pan thu a sawi zawh chuan thing vur belhin Hmelthai te in a an len lai a in la huaisen leh pawr ber chu pasâltha Sângtuala chuan ko chhuakin an in hmachhawn ta ran a.

Ngiazoa pan an awmdan tur a sawi chuan hlim tak a khi sukin ‘hmanrua chu ka mamawh hauh lo ang’ tiin chu tlangval mahni inring tawk tak chuan pasâltha Sângtuala chu lawk thal tawp tum chuan a kuttum chu a thlawhchhuak nghal fua a. A hma a mi chuan awlsam tak a lo tawlh hnun san zauh pah in a nuih zui var var a, a hma ai uluk chuan veh lehin a ban pahnnih chu a vai leh fua fua a, a hma a mi kut thlawk chu tawlhhnun san zauh zauh in, a rawn vai nawn leh chu a vai per lawp a, a tukhumah thamin a han phih zui nghek a, a duh ai chak a tlanin a tlu dawn emaw a tih hnu chuan ban tha chak tak hian a lo tham ding chawt a, thawpui lak huai pah chuan a hma a mi zuam sual awl dan chu a ngaihtuah thiam ta chauh a ni. Pasâltha Sângtuala chuan a hma a tlangval chu kalsawn tirin Chungliana chu a ko chhuak thung a, chem lem chu la in an in veh ta theuh theuh a, an chem lek chhuah leh an beih puite in thlahdah lai a bawh zui dan chu zawi muang chuan an han ti a, tlangvalte chu lo phun sup sup a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘Chung thian, tunah a tak ang thei ang berin aw niang’ tiin a au that a, an meipui eng dul ruih hnuaiah chuan râl beih ang chiah chuan an han in bei ta chu khaw tual tlangvalte chuan ka hau chuan an en thap a, a in chhawkin tlangvalte chu an in hmachhawn tir zel a, zan khat atan chuan a tawk a tih chuan arbawm chhia pangâ lai hi hlam sawm danah chuan tarin a laiah pawnchhe kut phat tia chu an tar theuh a. Ngiazoa pan a han sawifiah hnu chuan khawtual tlangvalte chuan an zim hnai tuau tuau a. Satlâk tlangvalte chu arbawm chhe zawnah chuan in tlarin thal ngul khauh tak chu an kuai kur pap a, thal fang chuan arbawm lai a pawnchhe in khai lai takah chuan fuhin arbawm chu a leng lawp a. Khawtual tlangvalte chu mak tiin an kâ hau hlawm a, Pasâltha Sângtuala chu Ngiazoa pa bengbulah phun sap sapin ‘tlangval panga zel lo chhuak ula, thâl hi han kap chhin teh ule’ a tih chuan tlangval te chu an lo chhuak thuai a, Arbawm chu an han kâp ve a, a tirah chuan an fuh mai thei hauh lo, an kut lek dan leh an tha pek dante an siam rem sak hnu chuan tlangvalte chuan arbawm chhia chu an kâp fuh ve thai ta hlawm a.Duh tawk an zirtir hnu chuan zing kar a Lal mual a kal khawm leh vek tur chuan Ngiazoa pa chuan a tlangvalte tin ta hlawm a. Lal leh khawnbawl upate pawh chuan zu tuitling engkuk lem pah chuan, chung tlangval râl beih in zirtirte chu an lo thlir reng bawk a. Tlangvalte an tin hnu pawh chuan an ti ti chu a kal laklawh bawk a, zanlai arkhuan thleng rawk chuan an la ti ti zui a.

A tuk vartianah tlangvalte chu Lal mualah chuan an kim thap hlawm a, thâl kah chu an mahni chuan an lo chhunzawm lat lat hlawm a. Khual valte an hmuh chuan lo nuih var var in’Samaw’ tiin an lo be sap sap hlawm a. Satlâk tlangvalte pawh chuan ‘Samaw’ tiin an lo chhawn tliar tliar hlawm a, an tawng thiam chhun chu Thûamkunga chuan uar falin, an thiltih fuh deuh a piangah chuan ‘Samaw’ a lo ti hman ziah a. Tlangvalte pawh chuan ngai haw mai biklo in an lo ‘Samaw’ pui ta dual dual a. Chutia thâl kah leh râl bawh dan an zir lai chuan râlven buk atang chuan tlangval pakhat hi a lo au lawng lawng a, khawtual tlangvalte chu chu au thawmah chuan an hmanrawh chuhin an phu nghal suau a. Ngiazoa pa pawh chu a hmel chu lo in thlakin a phun sap sap a, hmanhmawh tak chuan inah atlan chho thuai iptepui leh silai nen a lo thawk chhuak nghal var a. Rip chhung a tlangvalte melh zauh zauh pahin ‘tak a na, nizan khan heng kan tlangval chhungte hian palai lo tirin ngaihdam min dil tak a sin’ tiin pasâltha Sângtuala chu a hrilh sap sap a, melh ral ral pahin ‘chu engtin nge in lo chhan tak’ tiin a zawt thuai a, thinrim in thup tih hriat tak a thawk sak pahin ‘ka nupui kâh an tumna chhan ka hriat hma chuan’ tiin ka chhang tiin a thusawi tawp lam phei chu a ram hmak a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘an chetdan hian tan chhan nei an ang riau a , hei hi hriat hma sak a fuh viau ang’ tiin a lo tuihnih ve sap a. Buk nghat nghat pahin ‘engtia hmalak nge tha ang, hei hun reilo teah buaina chu a in tan tawh mai hmel si a’ tiin a han rawn chhunzawm a. Nimin a kan va kalna hnuai kha kham i ti maw kha, khang laiah khan hmun biru deuh a awm ka ring deuh tlat mai’ tiin pasâltha Sângtuala chuan a rindan chu a han sawi a. Ngiazoa pa chuan ‘naupangte pawhin buk an nei thluah a sin’ tiin a ngawi zui daih a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘chutiang a nih hrim chuan tlangval pangâ emaw lek lek a in ram chin kan va chian chu a that ka ring deuh a, chu mi thil kan va chian chhungin Nunaute erawh chuan tukthuan lo ei hlawm sela, khaw en lai chuan min lo bei lo mai thei a ni, englai pawhin kan inrin chu a ngai tawh ngei ang’ tiin a sawi charh charh a. Pasâltha Sukthanga leh Phulliana chuan an nau thusawi chu ngun tak chuan an lo ngaithla karin, an thlawp a ni tih hriat nan an lo bu nghat nghat a.

Chutia râl rel a an bawr thap lai chuan silai a lo puak dur a, natuar te thawt chuan a lo zui zat a, tlangvalte chu an te teng tungin, an hmanrua nen chuan silai rikna lamah chuan an tlan khawm tup tup a. Lal fapate pawh chuan silai rikna lam chu panin tlangval pakhat dar chu a lo thi hnuang a, tlangval hliam tuar chu a lo thi dang tawh a lo ni a. Tlangval thinrim chuan kut vai zawk zawkin ram lam pan chuan an tlan ta huk a. Pasâltha Sângtuala chu hmanhmawh tak chuan ‘ka u lo tlan vat rawh, tlangvalte saw kan dan vat a ngai’ ti a au tuar chung chuan tlangvalte tlan khalh tur chuan a tlan thuai a. Lal fapa leh pasâltha pahnihte pawh chuan Sângtuala chu an um dawr dawr a. Tlangval tlan hmasa pawl chuan dai hungna chu an thlengin a then phei chu an lawn tan hial a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ding rawh u, tumah la kal suh u’ tiin a au tuar tuar a, thaw hlawp hlawpin tlangval a mah lo thlir thap tute bul chu a thleng a. Lal fapate an lo thlen chuan ‘tun a hetia râl bawh a kan tlan chuan min lo changin kan chan a chhe hle ang tih a hriat a, tunah chuan he lam atang lo hian râl hnung lam a beih dan kan zawn a ngai’ tiin a ruahmanna chu a han sawi a. Ngiazoa pan pasâltha Sângtuala thusawi a lehlin zawh chuan tlangvalte chu thinrim tak chuan an tawng tawn tawn a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘tunang khaw eng ah chuan kan langsar lutuk dawn a, chuvang chuan an beisei loh ang takin tukthuan kan ei phawt a, nunau an reh lai chuan râl lam chu mak tiin an in thlahdah in a rinawm, chulai tak chu nang ching turin an awmna kan hriat hnuah kan thawng thut mai dawn a ni’ ti a a ruahmanna a sawi chuan tlangval tam zawk chuan a tha hleah ngaiin lungawi chiah lo chuan an in melh kual thap a. Zan a pasâltha Sângtuala te tawng khum tute thianzaho erawh chuan ‘chutiang a dawihzep thu hla emaw, in ngam lo a nih chuan keini erawh chuan kan thian kâp tu hi a nungchung ngeiin kan lo chaih hawng dawn a ni’ tiin luhlul fe chuan chhangin, pal lam pan chuan an kal lui ta a. Nhiazoa pa kal tur chu pasâltha S^angtuala chuan lo dangin ‘an duh phawt chuan bawh tlang phawt ang hmiang, nakinah an ruang kan khawm mai dawn nia’ tiin a lo khap ta hmiah a.

Tlangval dangte chuan Lal fapa thuawihin khawchhung lamah chuan an kal ta diak a, nuih sawh tak chuan ‘nangni mahni thiante pawh chhan ngam hleilo, ti khan kan sul sut saah nuam sa takin in lo kal dawn a nia’ tiin khaw hungna palah chuan an lawn liam ta hlawm a. Tuibur hmuanda awmah chuan ngaw hnuaiah chuan silai a puak ulh ulh in, hliam tuar mangang rawl chu a ri vau vau a. Tlangvalte chuan an thiante mangang au rawlah chuan an in her suau a, Lal fapa chu an melhin an hmelah chuan thinrimna thuk tak chu a lang thei a. Pasâltha Sângtuala chuan tlangvalte chu hmun thumah then phawkin Satlâk tlangvalte chu hmun khatah awm khawmin khawtual tlangvalte chu a pasâltha Sângtuala te, Chungliana leh Mualkunga te, Ngiazoa pa chuan an ho khawm a, Pasâltha Sukthanga leh Phulliana chuan khawchhung lam a tlangvalte chu an ho thung a, an kar a tawng let turin Ngiazoa nu leh an ni unaute chu an awm bawk a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘keinin chuan hnuai a tangin kan lo bawh a nga, nangnin sawlai tuikhur kawng chhak atang sawn in lo bawh thla dawn nia, nangni chuan kan chet sual palh thulh ah Lal leh nunaute hi in lo hruai chhuak thung ang’ tiin a ruahman chu a han sawi a. Lal putarin Pasâltha Sângtuala râl rel dan a lo hmuh chuan ‘saw tlangval zet saw chuan a hmelmate chu a vat ham lo dawn takin, kan lam tang a ni hlauh chu kan tan malsawmna a ni’ tiin a phun sup sup a.

Pasâltha Sukthangate chuan Ngiazoa nute chu an rorel an hrilh chuan tlangvalte chu an au chuah chuah a, in tinte chuan rilru phawk lek leh ru hra chuan tukthuan chu a hming mai chauhin an bar hlawm a. Hmelthai te inah chuan tlangal pakhat tirin Ngiazoa nu chuan an buai laiin ‘Chungliana ngaihtuah ang chu a ni reng em, vawaiin hian ka fiah vek teh ang’ tiin a ma hriat tawk lek chuan a phun sap sap a. Tlangval chuan Hmelthai chu reilo teah zak kun chal chuan a lo thlen pui a, Ngiazoa nu chuan lo be sawk sawkin chu Hmelthai pawh reilo teah Ngiazoa te unau nen chuan an in fiam zauh zauh a. Ngiazoa nu chu hmuh remchang tur leh kâh fuh mai theih loh tur chuan Hmelthai nen chuan muk tak chuan an tawng sap sap reng a, chutia muk tak a an tawng lai chuan ni chu a lo vanlaizawl dawn ta reng a, Ngiazoa nu chuan a pasâlte chanchin an hre lo rei lutuk leh tukthuan la ei lo tih a hriat chuan a thut a nuam ta meuh lo, an ni chauh nilo in Lal leh khawnbawl upate pawh chuan ngaw pui lam chu an melh chhen hlawm tawh a, a khat tawk chuan Lal chuan ‘kan tlangvalte chuan ngaih an va thalo ve mawle’ tiin a vaibel chu a fawp khu tual tual reng a. Hmelthai chuan ‘kan tlangvalte kha an ngaihtuah awm a ngem ? tiin Ngiazoa nu chu a zawt sap a, Ngiazoa nu chuan ‘Kan tlangvalten Satlâk tlangvalte thu an zawm phawt chuan kan hmelma chuan nuam an sa hauh lo ang’ tiin rin tawk hmel tak chuan a lo sawi a. Inthlahrun tak chuan ‘kei chu khual valte t ehi an la naupang hlawm si a, ka ring mang hauh lo, kan Hrumzialho lah râl hrat leh nunchhe pui pui an ni hlawm si a’ tiin hlauthawng tak chuan a han sawi leh sap sap a. Ngiazoa nu chuan ‘kei chuan Satlâk tlangvalte hi ka ring tawk khawp mai’ tiin an chhungkua an chhanchhuah dan leh a hnu a an buai zui dante, an khaw thenawm te an chhanchhuah dan te chu a sawi siam siam a. Lal putar chuan a famô tawng chu lo hre phain nguan tak chuan a lo ngaithla a, chu a monu thusawi leh pasâltha Sângtuala râlrel fel ziate chu ngaihtuah zuiin ‘ka ring reng a ni, tupa min hrin sakin lawmna min thlen a, tunah lah i thuin min ti hlim leh chu a nia’ tiin a ngaihtuah zui nauh nauh a.

Hrumzial leh an thurualpui khuate chuan tlangval thinrim au thawm an hriat chuan ‘lo kal tak rawh u, khatiang a in thinrim kha a nia kan duh ni’ tiin an silai chu thing chungah an lo kham tha sauh sauh a. An beisei ang ni lo a thawm awm mai lo leh khawchhung lam reh ta lutuk chu an hrilhhai zawk kher mai, an chan hmunah chuan thuin ‘kan khualvalte chu an sawi huai hle emaw tiin an va dawihzep si vela’ tiin an phun bal bal hlawm a, chutia an phun sap sap lai chuan an chhak lamah chuan phun sap sap leh thawmdim tak a lo kal thawm chu an hre ta a, an han en chuan mi sawm pawh tlinglo tur hian uluk takin hnu chu an lo chhuiin hma lam chu an lo thlir uluk ve hle hlawm a. Hrumzial pasâltha chuan zaizir chuan inring turin a hote chu a vai zauh zauh a, an karah inchhung dung awm bak a awmlo ang tih chuan a naute chu mitmei zauhin silai chu a hmetpuak ta dur a, midangte pawh chuan an silai chu an hmetpuak zui ulh ulh a. Tlangval hnu chhui a kalte chu mit khap kar lekin an tlu zo ta vek a, then khat erawh chu an hliam a vang chuan nâ tiin an te rawng rawng hlawm a, Hrumzial ho chuan mi lu lak tumin an thut hmun atang chuan thoin an chempui nen chuan an tlan chho thuai a, an hruaitu pa erawh chuan a naute khawsa zia a hmuh chuan a vin tuar tuar hlawm a, an vanneih a siamin an mi kahte zui tu an awm lo mai pawh a. An hutupa chuan tlangvalte chu melh kualin a hrawk zui khur khur reng a, an chhak lam melh zauh zauh chungin in thiamlo hlawm kher mai, an beisei hauh lo a an lo lan tak mai lohah chuan tlangval pathum chu khawchhung lamah chuan a tir chho leh ta, an mahni chhan tum awm hmel an hmuh loh chuan an mak ti chu an hawi lawl lawl in, an hotupa bul a an sawi chuan a ni chuan ‘an va han dawih zep hlawm em em ve mawle, an khaw daiah pawh tiang an nih chuan zanin ah an nula hmeltha zawng zawng kan tlawm kim vek tur a ni’ tiin chil chu a chhak phurh a. Thawpui la a then vur chung chuan ‘mi dawihzep daiah vawiin chu hun hmang ila, zanriah ei khamah an khumpui kan kaipui nghauh nghauh mai dawn a lawm, tlangvalte u thawm chhuah loin hahdam rawh u, zanah hna in ngah dawn a nia’ tiin a naute chu a han fiam pah zauh a. Thlamuang takin vaibel chu siam kaiin an lu lak tlangval pasarihte lu chu sawisa in an nui leh hak thin a.

Thiante u, kan hriat theuh angin INTER NET vangin ka lo dah theilo thin a. FB ah lut thei mah ila thawnthu type sa dah lut tur chuan thahrui a lo nei mawh khawp mai. Kan in hrethiam thin a, ka lawm thin khawp mai. K zin dawn a vangin he thawnthu hi ka lo zawm theilo a nih pawhin min hrethiam tute in ni a, ka in thlahrung vaklo e, ka theihtawk min hrethiam tute in nih thin a vangin ka lawm tak meuh meuh thin a ni. Tin thawnthu a niin phuahchawp liau liau a nih tun kan hailo chungin ka sawi nawn ve leh hrim hrim a ni e

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » October 9th, 2018, 6:51 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA (Mampuia Pa)

BUNG – 170

( Dated 6/10/2018 Zan dar 12 vel khan, Bualte ah vai motor kawng thlang dai sualin min dang a. Pu. H.Dothuama te chhungin mikhual tangkhang tan, an chhuat khat dul mai bakah an Bedroom chhuat thleng mutna an siam sak put a, an fanu ( a hming ka hre ta lo a) in zing 2:32 thlengin nui sang chung a mutna siam a han vir buai te kha hmuh a va nuam teh lul em tar chaklo leh Nau pawm mi eng emaw zat tan chuan a va han hlu tak em,. A tukah YMA in mikhual tangkhang mi 100 chuangte ei tur phutlet nei hauh lo in min han siam leh zel te kha a va ropui leh zel em, kan tluan lohna khan midangte thatna min hmuh tir a . . . Bualte khawtlang te in pekna ropui tak kha rul theilo mah ila, ka thawnthu BUNG -170 Na hi Bualte khawtlang tan ka hlan e)

. . . . . . . . .

Hrumzial ho chuan an mahni dolet ngam loah ngaiin thlamuang tak chuan zan lam a an chet dan turte sawiin an nui hak hak hlawm a. Ngiazoa pan hrumzial ho tawng a hriat chuan a thinrim lutuk a beng chu a sen chhuak vek hial a. Thinrim hachang thial rap rapin ‘kan hmeichhiate chung a an khawsak dan tur fiamthuin an sawi a nih chu, an tum ang rawk chuan an awm nge awm lo kan en ang chu’ tiin a phun sup sup a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka u, i thinrim kha bengdai deuh phawt rawh chutiang a nih loh chuan vanduai palhte pawh a awm thei a nia’ tiin a khap thuai a. Thinrim then sakin ‘ka thinrimna hi ka khawl tam ta bawk e, i rin ang in kan khawnbawl upaten in chanchin pawh an lo hrilh tawh a nih chu’ tiin an thlang a hrumzial pakhat thing ban buam ti chhawk hmawk pah chuan ‘kei man chu in sawi pa chu ka bitum ang’ a ti a nih chu tiin Ngiazoa pa chuan an thlang a hrumzial in hrosa mek chu a melh rum ul a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘khungho khu tawh an khirh duh zek a sin’ tih liam puat pah chuan a silai chu a en dik mawlh mawlh a. Lal fapa melh zauh pah chuan ‘eng hunah maw kan chet dawn, kan chet har poh leh kan riltam ting a ni mai’ tiin a then sang a, a nuih lai chuan a mit meng erawh chu a sen leh hlar tawh a. Khawtual tlangvalte chuan chu mitmeng hmachhawn zawng a an awm lo chu lawm ru takin leh lam an hawi zal zal hlawm a.

Ngiazoa pa chuan ‘kan thiante kha an in peih tawh ang chu maw’ tiin a phun sap a. Mualkunga chuan ‘min nghak zawkin a rinawm tawh a ni’ lo ti ve sap a ‘khai ule, kan zalenna chu min han beih pui tak tak teh ule’ tih pah chuan tan hmun chu a han siam rem zui zat a, tlangvalte chuan thal chuan an thlang a hrumzial milu sawisa pah a nui huk huk te chu an sai vir ta nawk nawk a, a lang lai a mite an tluk zawh chuan hrumzial pakhat chu a han au that that a, valrualte chuan thal dah thain an silai chu an hum zui far a, Ngiazoa pan a naute an in peih tih a hriatchian hnu chuan ‘tunah i che tak tak ang aw’ tih pah chuan hrumzial in hrosa leh tawng tam ber chu a sai lir nghal tawl a. Chutia Ngiazoa pa silai a puah rual chuan tlangval dangte pawh chuan an silai chu an hmet puak ve dur dur a, thlang lam a tang chuan silai thawm chuan a lo chhawn zui zat a, reilo teah chulai ngawpui chu silai thawm leh thinrim thawm chuan a khat zo ta. Pasâltha Sângtuala chuan ‘khai aw, kan unaute zalen nan a tawp thlengin i bei tak tak ang aw’ ti a thiante fuihin hrumzial ho tan hmun lamah chuan a tawl hnai tan ta, kham hnuai a tan hmun siam an nih vang chuan duh ang in an hmu thei mai lo a, silai puak khawk rum rum leh silai mu leng karah Mualkunga chuan lungpui tan chhanin tlang lam chu a bih dak dak reng a. Then sukin ‘kha kei ve tawh aw’ tiin a silai chu a hmet puak zui zat a. hrumzial pa chu te thawtin zawng kah thlak ang der chuan khamah a phar thla dar dar a, Chungliana che sawn deuh chu silai hi a lo puak dur a, a vanneihna in a la hum hram tih loh rual a ni lo bek sam chhawk thatin silai mu chuan a thawi thuak a. Then nawng nawngin silai hmawr khu luai chhuahna thing bul lam chu a tin in pasâltha Sângtuala silai chu a puak zui dur a, hrumzial pan a mi kah a en duk duk lai chu a chaldar ah tak suan tlang sa tha zet chu riah run a rem tir a. Thing phen atang chuan hrumzial chu lo lum chhuakin silai mu luhna atang chuan thisen lar fe leh thluak in pawlh chu a rawn luangchhuak zaih zaih a.

Kham chung lamah chuan patling thinrim in pawmchilh thawm chu lo chhuakin, thir in khak ri chhak chhak ri leh na tuar te thawt thawt chuan chu lai ruam chu a luah lan chiang kher mai. Satlak valrualte chuan an thiahte an chesual ang ti hlau in hmanhmawh tak chuan an theih dan dan chuan khamah chuan an lawn ta sang sang a. Kham hnuai lam pawhna khan awmah chuan tlangval sawm hnih tha lam chuan an veng a. chung lam in beihna a chan chau tan hrumzial lo in sa sengte chu an lo kuk thlu nghauh nghauh a, tlangval sawm chuang lai chu man in chung zingah chuan khawnbawl upa pathum te chu an tel ve tlat a, an mahni kum upa lam an nih vang leh rorel tur Lal an hmuh hun a awmdan hmuh chakin then sak sakin hlawm a, chutia Satlâk valrualten an râl mante an tawn mawlh mawlh lai chuan silai a lo puak dur dur a, Satlâk tlangval paruk te chu vir zawkin an tlu zawi nghal hnawk a. Satlâk tlangvalte chuan Silai rikna lam an en chuan hrumzial pasâltha tih hriat tak paruk re chu hmanhmawh takin ram ril lam pan chuan an tlan duai duai a. An hmanhmawh luatah pathum bak chu an kâp fuh thei bik hauh lo, kham mawngah chuan kawrte thuk tak hi awmin chu mi piah lam chu ngaw chhah tak leh ram awihten deuh mai hi a ni a. Him ngei tum a tlan chu an in thlau deuh a ni, Satlâk tlangvalte chuan an hma a hrumzialte chu um in an tlan duai duai a. An nang dawn ta loah ngaiin an thiante hmuh chu an hreh kher mai, chutia lunghnur tak a an tlan lai chuan an piah kawn zamah chuan silai a puak dur dur a. hmanhmawh tak chuan Satlâk valrualte chu an tlan zel a, silai rikna Satlak tlangval leh khawtual tlangvalte an va thlen chuan Pasâltha Sângtuala leh hrumzial pasâltha hi an lo in veh thauh thauh a. Hrumzial pa chuan a hma a tlangval naupang tak chu a zuam ang ngawt a palzam chi a nilo tih hriain a thiamna leh theihna zawng chuan a chempui chu a sat thlawk fur fur a, a tuma sah fuh mai theih loh vang a thinrim an chuan a fimkhurna chu hloh tiring, pasâltha Sângtuala beisei lawk ang ngei chuan a fimkhur lo sawt kher mai. Khawtual tlangval tang lutuk chuan an zim hnai tuau tuau a.

Pasâltha Sângtuala chuan a hma a mi ke chheh melh ru ran in chempui thlawk chu a lo bum zauh a, hmalam ah pen thutin a chempui chu a vai tle zawk a. Hrumzial pa chuan a dar veilam kak duau chu melh zawkin awr phiar tawng tawng khawp a ring a au tial ruai ruai chung chuan a, a hma a mi sah fuh ngei tum chuan a chempui chu a vai kawi zawk zawk a. Pasâltha Sângtuala chuan chutia a in ven reng chuan chetsual hun a nei dawn tih hriain, a hma a mi chu a sat ve ta zawt zawt a, Hrumzial pa chuan a hma a mi chu tuanran leh thluak hman thiamah a tluk lo tih hriain a hmelah chuan beidawn na alo lang chhuak ta hial a, a hliam leh rilru beidawn na chuan a tha chu a ti thumin pasâltha Sângtualan kar lak awm hman lo khawp a rang a a sah zawt zawt bawk a vang chuan a chempui chu hum nghet zo loin a thlawk ta dawrh a. Pasâltha Sângtuala chuan chempui chu vai leh zawkin a beihpui pa a in dang tawk tawk hnungah chuan tham ri dupin a hnang awl awl a, hrumzial pa hnang a zik kual ngawl ngawl lai chuan vawihuih hrui chu chhatin pasâltha Sângtuala chuan a kut chu a hnungkhirh mawlh mawlh a. A phuar zawh chuan a hmelma pa hliamah chuan vaihlo seh tui chu bel sakin a thichhuak zual pui chu a reh deuh mai a. Chutia a beihpui pain a thichhuak tih reh nan a thiltih chuan hrumzial pa chu makti in a din zum tir zai a. Thum chhur in a hma a tlangval naupang tak chu biain a mittui chu a luang chhuak ta zawih zawih a.

Mualkunga chuan ‘khaih a, chempui a sah ai chuan hna a thawk na zawk a nih hi mawle’ tiin a lo phun sap sap a. Ngiazoa pa chuan hrumzial pa chu chhangin an eng emaw sawiin an in be sup sup reng a. Ngiazoa pa chuan ‘khai ule, kan thiante hliam buaipui tur kan nei nual a nia’ tiin tlangvalte chuan an hrumzial man chu chhawm in zawimuang chuan an thiante awmna lamah chuan an phei a. Hrumzial pa chuan thisen a hloh hnem deuh vangin inchhung dung awm lek a kal hman tih chuan a awp hnawk a. Ngiazoa pa chuan ‘khai aw a va buaithlak deuh ve mawle, in zawn lah chu a hmun a rem lo bawk si a, sawlai thlengte chu kal mai theih awm tak a nih vei nen’ tiin hliampui tuar a let bul chu a melh vung vung a. Pasâltha Sângtuala chuan Mualkunga chu silai pe in ngawi reng chuan a pu nawlh a, chutiang chau awm pawh a langlo a mahni ai mah a lian a han pu nawlh chu mak tiin an melh thap hlawm a. Khawtual tlangvalte chuan chutia hrumzial pu a lo kal nal nal chu mak ti takin an melh thap hlawm a, khawtual tlangval hliam pawh sawmhnih dawn chu awmin Satlâk tlangvalte pawh hliam zawn ngai chu mi pasarih lai an awm a. Hlâng an siam zawh chuan khaw lam a tang chuan pasâltha Phulliana leh tlangval sawmhnih te chuan an lo fin vangin harsa lutuk lo chuan an in zawn thei ta a, an tukthuan ei lo chuan a ti chauin an hnehna avang chuan phurna an nei thar mai zawk pawh a. Khawtual tlangvalte chuan an khual valte an tluk loh zia hriain an chet zia a lo ngaitheih loh na ti langtute chuan chuan hrehawm an ti hlawm kher mai.


Khawchhung awmten chin an hriat chuan lawmin an ri le lu a, nunaute chuan an khaw tan a beitute chu an la hmuh ngai loh ang hrim chuan hmuh chakin an liam nghal suau a. Lal putar pawh thu hle hle theilo an tan a beitute hmuak tur chuan kawtchhuah lungdawh lamah chuan nui sangin an liam nghal a. Ngiazoa nu chuan ‘hawh u, kan tan a beitute chu i va pawh thuai teh ang u’ tiin a fate leh Hmelthai te nen chuan an liam ve thuai a. Khawchhung lam veng tlangvalte chu an thiante pui tur chuan an liam thuai a, Lal thuawih a awmte zingah chuan nunchan em chu an awm lo nangin hliampui tuar mi sawm chuang an awm a, mahni lum a lum mi pasarih te erawh chuan lu bung zawm chawp nen khua an lawi lut a. Lal mualah chuan mitthite chu puan a khuhin an mut tlar put a, hliam tuarte erawh chu an tam tham deuh a vangin a thiam deuhte chuan an pui a. Hliam tuar an buaipui chhung chuan Lal chuan vawk pahnih chu a talh tir a, râlbawh a kal ve lo chuan an puah zung zungin kar loah hârah chuan an chhuang kai thei a, hlim leh tha tho tak chuan an che sung sung a. Lal fapa thuawih lo a kal nunchante erawh chu an chhungte chuan lungchhe tak chuan an tah rawih rawih hlawm a. Khawngaih viau mahse Lal thu ngaichang lo a che an nih a vang chuan mi lainat erawh an hlawh teh chiam lo. Tlangvalte chuan an thiante chan atang chuan râl rel thiam leh ruahman na tha hnuai a hlawhtlin a awlsam dan an hriat chian phah a. Chutiang a an hlawhtlin theih na a ngaihtuah na sengtu Pasâltha Sângtuala chu an ngaisang tharin an chung en lo thei lo, Lal fapa in kawng engkim a a rawn thin kha an vanneih pui zia tlangvalte pawh chuan an hriatchian phah in, an bul a awm hman tangkai thiam a pawimawh zia pawh tu hrilh hran an ngai tawh lo, ai upa leh thluak fim zawkte ngaihchan pawh sawi nawn leh a ngailo khawp mai. Lal leh khawnbawl upate chuan chu khualval naupang tak ngaihtuah na erawh patling sawm chuang ai a tha zawk nei chu an thlir awllo a, tu han dem zia lah an nilo. Hrumzial te pawh chuan an ruahmanna hma khalh thei khawp a ngaihtuahna hmang thei chu tu tak ni ang maw ? tiin an ngaihtuah na sa khawp mai. khaw pumin an zah rawn leh a thu an ngaihchan dan atang chuan rind an chu an nei thiam thuai a, an rilru chuan ‘tiang khawp a ruahman na tha hi engtin nge in neih theih zawk’ tiin Lal fapa chu hrumzial hruaitu chuan a zawt chawt a. Lal fapa chuan ngaisang tak a pasâltha Sângtuala melhin ‘saw kan nau ngaihtuahna leh ruahman na a kal kan ni’ tiin a nui var var a.

Lalpa Thadaian an râl mante zing a a khaw daingul nithin leh khawnbawl upa dang a hmuh chuan a mak tihna leh thinrimna chu a in pawlh nawk a, in ngaihtuah harh thutin ‘vawiin a ka thil hmuh hi ka mangchhia ni hlauh sela aw, hetiang khawp a kei leh ka khuate chung a chhiatna thlen duh tur khawp chuan ka lo ring pha ngai hauh lo a sin’ tiin rilru na tak chuan a han sawi zawi sup a. Pasâltha chuan ‘nang leh i khuate ka venhim na thin chu tiang hian a ni maw min thung rulh dawn, tiin a hawi larh larh a. Lal Thadai chuan ‘kha leh chen kha kan tan i lo tangkai tawh avang hian tun thleng hian ka thu hriat hi ka la ring phallo a sin’ tiin a chhang ve thung a. Chupa chuan ‘tunah hian la hlawchham mah ila, reilo teah he khua leh Lal hi nuai boin a awm a nga, nunau leh hmeichhai te pawh khawdang sâlah an la tang tho ang’ tiin pawisak neilo zet chuan a nui lui uar uar a. Chutiang khawp a an chhiatna duh tu chu Lal fapa chuan a lo ngaithei i khaw lo mai chu niin ‘nang mi tenawm pa, ka tlangvalte thihna leh khati chen kan lo tlanchhiat phahna kha nang leh hengho vang hi maw lo ni, nuam in sa hlek lo ang’ tiin chempui thisen bawhsen hnuang nen chuan a pan ta chher chher a.

Chupa chuan ngaihnep hmel tak a melh Ngiazoa pa melh ram ram chung chuan ‘nang engkim ka zirtir chawp kha ka hmaah hian eng ruai i ni chai lo a nge, ka chet theih loh lai hian ka chungah i theih tawk chu han lan tir ta che’ tiin a lo nuih leh uar uar a. Ngiazoa nu chuan hlauthawng takin pasâltha Sângtuala bulah chuan an pa hmachhawn tu tawng chu a lo letling char char a. Pasâltha Sângtuala chuan rum nghat pahin ‘ka u, kei i nau ka awm lai chuan nang chu i lo awm mai mai tur a ni, khawnge kei hian ka lo kalchhan chu ka hlen vat a tul a ni’ tiin Lal fapa chu a hmakhalh lui ta tlat a. Ngiazoa pa chuan ‘khawngaihin lo in thiam fihlim teh, hetiang khawp a hrehawm a min siam tu hi ka kut zal ngei a dahthat ka duh a ni’ tiin pasâltha Sângtuala chu a han phih che lawih a. Nui sang chungin ‘ka sawi tawh kha, ka u te tiang khawp a ti tu chuan ka lei a ba a ni, tunah a rul ngei tur a ni’ tiin a hma a nui uar uar reng chu a pan ding a. A kut phuarna chu zaichah sakin ‘Thûam thian, kan tawngtheipa chempui chu han pe vat teh u’ tiin a han au lang lang a. An phuar pa chuan hmusit deuh tak a nuiin ‘hei min hmachhawn ngam loh vangin mikhual naupang i rawn tir a ni maw ? he naupang hi ka dahthat hnuah i tan hun a la in hawng va mai ang’ tiin a nui leh uar uar a.

Iptepui a ke bul a lo leng thla lawp chharin a chempui chu a han phawrh a, nui sawng chungin a hma a mi lamah pen thum chu a han pen a, a hma a mi mitmeng a hmuh chian erawh chuan Chupa kal lai chu a ding chawt a. Chutia a ding zum deuh ran chu ‘kha hmuhthianglo hmu ang mai in i ding reng ringawt a, ka lo nghak reng che a nia’ tiin Ngiazoa pa chu a lo nui ve uar uar a. pasâltha Sângtuala chuan a hma a mi mit tak a melhin hma lamah chuan a pen ta hmiah hmiah a, an in kar hlam khat emaw chauh a awm ta tih chuan ding chatin ‘mi inring lo lai leh hnung lam a bei ngam tawk a huaisen chauh maw i lo nih a, min han hmachhawn ta che’ tiin a han au that that a. Ngiazoa pan pasâltha Sângtuala tawng a lehlin chuan Chupa chuan kawng dang a awm loh zia hriain a hma a mi chu sah fuh ngei tum chuan a chempui chu a vai tle zawk zawk a. Pasâltha Sângtuala chuan chempui lo thlawk khak per zauh zauh pah chuan a tawlh kual zung zung a, a beihpui pa chuan a hma a mi chu a kum ang a en chi a ni hauh lo tih hriain a thiam tawp chhuahin a sat pawp pawp reng a. Pasâltha Sângtuala chuan a beihpui pa chet zia chu uluk tak chuan en in a rawn sat leh chu kun hniam thutin a chempui chu a han vai ve zawk a, a hnungah chuan chempui lian telh tawlh hnu chu lang sen tul in na ti chu a eu ngawng ngawng a, Ngiazoa pa chuan ‘kha pasâltha chu lam i va thiam mak sak ve’ tiin a lo au lang lang a. Nunaute chuan nuih dur durin chutia nunau nui dur dur chuan pasâltha thinrim chu a tawng khawng in a fimkhurna chu a hloh ta vek a, vawi thum a han kun zoh zoh a rang mangkheng chuan hmalam ah zuang thutin chempui chu a han vai leh zawk a, nunaute chuan an tan a beitu khual tlangval chu a thiah ngain an te tuar hlawm a.

Pasâltha Sângtuala chuan chempui vai nghek chu hnaih thutin a beih puipa ban rekah chuan a man chawt a, a lam a phih hnaih thut pahin a kap ah a khupin a han do kang lawp a, a beih pui pa in lei a deuh rual chuan thoin chempui chu a vai tle zawk a, lu uai hnawp chuan a han sat nghal pawp a. A nghawng atang chuan thisen chu lo chik chhuak zuai zuaihin Lal mulah chuan thisen chu a luang sen nguai a, nunau hlau chu an te tuar tuar a. Chutia nunau an rik luih lai chuan khawnbawl upate chuan an theihtawp chhuahin an phuarna hrui chu an lo tal in pakhat chu a tal put thei ta mai a, a thian chu phelhin an silai tun that lamah chuan an tlan thut a. Thûamkunga chuan ‘kha silai lamah an tlan e’ tiin a au nghal tuar a. Thûamkunga leh tlangval dangte chuan an silai in chhawp chu lekin khawnbawl upate chu timna tel hauh lo chuan an sai let nghal tawl tawl a. Khawtual tlangvalte chuan an chung a chhiatna thlen tum a che te chu dimna tel hauh lo chuan an sai dur dur a. Ngiazoa pan a khap meuh chuan khawnbawl upa pahnihte ruang chu silai mu chuan a fuh chik nuk tawh hial a. Lalpa Thadai chuan ‘an chan tawk ai tha an chang a nih kha, misualte tan hmun a awm lo’ tih nghut pah chuan hrumzial an man te lamah chuan thinrim tak chuan a pen ta chher chher mai le. Hrumzial tlangvalte chu hlau kimki chawih chawih a, Satlâk tlangval leh Lal fapa chu an melh ruai a. Ngiazoa pan a pa chu chelhin a beng bulah chuan a phun sup sup a. Lalpa chu in ngaihtuah harhin ‘buk nghut nghut pahin a khawnbawl upate nen chuan zawi muangin Lal inah chuan an in zui lut ta dam dam a. Ruang chu seng hawi turin Ngiazoa pa chuan tlangvalte chu a tir a, an senghawi zawh chuan pasâltha Sângtuala te chu in tifai tur chuan tuikhur lamah an liam ta duak a, an lo kir leh chuan hrumzial ho pawh tlem chuan an thla a ngam leh deuh tih hriat tak chuan an hmel pawh a pangngai leh ta deuh a.

Hrumzial hruaitupa chuan ‘saw tlangval saw in hnam zing a mi pawh a ni hauh lo a, in zingah engtin nge a awm nawlh theih zawk a’ tiin a hmel a mak tihna chu hairual a ni lo. Lal fapa chuan ‘eng vang berin maw awm hle hle theilo a min han um zui zel che u ni maw’ tiin zawt ve thung a. Hrumzial pa chuan ‘nang leh i tlangvalten kan khuate buk beiin kan tlangval tam takin nun an chan a, kan tlangvalte phuba chu lak chu kan tih tur a ni’ ti a sawiin a hmel chu a dur nghal khup a. Lal Fapa chuan thudik i hre duh a nih phawt chuan ka hrilh ang che’ tiin an buai tan dan chu ti hian a han sawi a. Thawpui lak huai pahin ‘ker hi (Thilthek) khaw Lal Hralai fapa mal Thadai(Thandenga)ka ni a, ka hming put chhan chu ka pa hi Lal chi atang zi chhuak a ni bik lo, nupui a neihhlim in a huaisen leh remhriat em vang a Lal a an sawm a ni a, ka pa in he tlang a thut hlim chuan in sawmngâ bawr vel chauh kan ni a. A mah huaisen leh hrohrang a nat em vangin khaw lo ding hmasate aiin an thang chak a, reilo teah in zathum chu kan tling chho ve mai a, mihring pawh kan khaw phulo in kan tam in sa lu hian kan khaw chhung a deng awllo a, Chungte a vang chuan ka hming hi an lo phuah ta a ni. kan tlangval hruaitu zingah hian fing deuh leh rilru hneh thei deuh mai hi awmin, a ni zarah khawdangten sa an beih hlawhchham sa lu hrang hrang chuan kan khua chu a deng zut reng a. Ka pa lawm lutuk chuan a ni chu tlangval lai atangin khawnbawl upa ah a ruat phah ta hial a’ tiin vaibel chu a siam kaiin uluk tak chuan a han si vang vang a, meikhu chhak chhuah tual pah in ‘khua kan luah luh hnu a naupiang hmasa ber ka nih vang leh Lal fapa ka nih vangin min lawm hle hlawm a, ka duh a piang chu ka ta a ni mai, rawlthar kan nih a tang rengin ka kum phulo in ka chak vakin sa pawh ka la thei a, kan khawnbawl upa leh khaw daingul chuan min hruai rawt a ni mai e. Hun leh ni veiin nula lam lah chuan pianpui unau dang neilo ka ni bakah Lal fapa ka lo ni bawk nen, ka mitmei deuhte puantlang chu ka dek awllo ti ila a dik ber awm e’ tiin a then suk a. A bul a hrumzial pa chuan Lal fapa vaibel chu a thlir leh dauh dauh thin a, Lal fapa chuan vaibel chu beng tha lehin a siam kai sa chu hrumzial an man pa chu a han peh kawh tir a, a kut an phuarna chu an zaichah sak ta bawk a, Satlâk tlangvalte chuan midangte pawh an kut phuarna zai chatin vaibel chu tui ti tak chuan an fawp khu talh talh hlawm a. Chu hrumzial pa mak ti chuan phawk hra a melhin ‘nangni ho hi khuanu malsawmna dawng awm reng inni’ tiin tui ti takin vaibel chu a si hlat hlat a. Lal fapa Thadai melhin ‘I chanchin chu han sawi zawm la mawle’ tiin a melh zauh a. Lal fapa Thadai chuan ‘tum khat chu sairam chhuakin kan kal a, kan tum a fuh loh in kan khaw ram pel zan sarih riakah kan kal ta hial a, kan va kalna chu hla hle mahse tlangval thalai tan chuan lungkham awm heklo, chu kan va kalna ah pawh chuan kan vanduai a kal tluangin kut ruakin kan hawng dawn a, kan hruaitu pa tlawmla thinrim chu a hlauhawm kher mai, buhfai kan neih loh vangin kan hawng ta a. Chhuan thum zet chaw kan nghei hnu chuan ngaw karah meikhu rim kan hre hlauh a, chu chuan kan riltam tawh zia min hriat chhuah tir a, buk awmna kan va thlen chuan kan beisei hauh loh in hliam tuar bukah chuan an lo mu phung a, buk chhung a awmte chu kan khaw thenawm tih mai theih in hnam peng pakhatte an lo ni a, tawng in hrethiam chiah loin kan pasâltha Cholai nen erawh chuan duh tawkin an in be thei hlawm a.

Chaw eitur te chu tlawmla ru tak chuan kan eipui ve mai bawk a, zah a lak chi nichai tawh heklo le, kan chaw ei lai chuan kan pasâltha Cholai chuan ‘kan pawih ho ngam loh chu kan chungnun zia lanna rengah kan bei chhin dawn a mi niang’ tiin a han rawt a, tha za rual tih takah beihchhin reng chu kan tum ta a, chaw ei kham chuan kan pasâltha ChoIai ( Zikliana) chuan chu ramsa awmna lam kawh hmu tur chuan a han be chhin a, an ni chuan kan hlawhtlin ring bik lo chuan min kawh hmu tha mai bawk a, mual nga zet kan kal hnu chuan sele hnu chu kan hmu in kan phur kher mai, kan pasâltha Cholai chuan “hei kan sa beih tur hi kan fimkhur hle a ngai dawn a nih hi, kan thiante kha eng emaw sawi duhlo neiin ka hre tlat mai ka ti, mi khatiang zat sahrâng mah nisel in hliam thu va awm suh fimkhur ah a lutuk a awm tur a nilo” a tih chuan keini chuan ring lo tak chungin kan aw liam satliah mai a, Pasâltha Cholai sawi ang tak chuan kan insem darh hnu chuan mualthum zet chu kan fang hman ang tih chuan sele thawm hriain kan veh hnai thuai a, sele kan hmuh hnu chuan kah ngei tumin kan hlim kher mai, kan hlim lutuk chuan kan pasâltha Cholai (Zikliana) thusawi chu kan lo mangnghilh daih a, sele chu kan kah rawn in a sahuat takah kan kap fuh hlauh a, awp rawkin thlang lamah chuan a lum thla a, zen kan sawh lai chuan kan piah ruamah chuan thingtang tliak rawp kan hria kan hawi chhuak chiah tih chuan sela kan kah tak ai a ki tha zawk mah chuan, thinrim mitsen rum a min melhin meikawh meuh chuan a lo tlan chu niin, ka bul a zen sawh mek Rilai(Hruiliana) chu a rawn nang ching a, a han vawrh nghal zawk a, a lo tla leh chu ki zum tha tak chuan Rilai(Hruiliana) lo tla leh chu a ki chuan lo dawngin Rilai a ril chu a chhuak nghal pur a, kei chuan sele inher lai chu a beng kawmah ka sai nghal dawt a, thir tlang in a lu a tawn meuh chu a ni pawh a let hlawl a, ka bul a Rilai(Hruiliana) silai let reng chu chharin ka theih tawk a rangin zen chu ka sawh thuai a, sela luhai thawh tum awp rawk rawk lai chu a lu ah ka kap nawn leh a, hreh tak chuan a thingthi rawp a. Ka thianpa ril tla pur ka hmuh chuan ka thlang a sele lamah chempui nen chuan tlan thlain a kaihza tha ka chhat thawt a, harsa lo takin kan ti hlum thei ta a.

Kan pasâltha Cholai chuan a rukin min lo er tan der chu niin min lawmpui ang tak chuan min fak thluam thluam a. A tawi zawngin sawi ila ka thianpa Rilai(Hruiliana) ruang chu zawn hawn ngaihna awm chai hek lo le, hreh tak chuan lei hai khuarin kan phum ta ngawt a, lawm kim lo tak chuan ka sele kah sa kan rep zawh chuan kan thian chhar tharte chu han haw zia zang ni heklo le, zualko turin kei leh tlangval dang pangate chuan kawng in zawn chawpin khua chu zan thum ah kan thleng ta hram a. An khaw tlangvalte chuan min zuiin harsa lo takin an khua chu kan thleng a. An Lalpa chu ngaihhrui nan leh ka thianpa an ni pawhin an hriat reng nan ka sele lu pakhat chu ka pe bawk a, chu khua Zairawp khaw khawnbawl fanu Tuankami chu tun a ka nupui hi a ni ta a ni. Kan inneih hnu chuan kar a hla tham nen kan nute khua chu kan tlawh mai thei silo a, fa pahnih kan neih hnuah ka tlangvalte nen zan sarih riakin kan va tlawh thei tawk a, kan nu lah hi fa a neih hnu hian a hmel chu a tha tharin a nulat lai a ngaizawngtu Laituaha chuan a lo la ngaizawng ngang mai a lo ni a, nangni hnam ho hi fuih pawrhin kan zan riak min thawng thut a, ka tlangval sawm chuangin kan riah bukah chuan nunna an chan in, a hnuah ka tlangval la damchhun mi pangâ te chuan kan tan an nun an hlan leh a, min ban san mai loin min um zel a. kan la hriat ngai lohna hmun lam panin kan tlan zel a, tun a i hmuh Satlâk tlangvalte nen hian kan in tawngin an ni hian tun hun thleng hian min la puiin, in lakah pawh ti hian chungnung zawk dinhmunah min hlangkai ta a nih hi’ tiin a chanchin chu a han sawi a.

Hrumzial an man pa chuan ‘a nih leh Laituaha te chuan kan hnam tlangvalte chu engtin nge nangni beih zawm tur chuan an thunun theih ?’ tiin a han zawt leh bauh a. Lal fapa chuan ‘ka lo hriat dan chuan kan hnam tlangvalte ramchhuak in that tiin dawtthu an sawi a, khang hrumzial min um zui tute hnenah erawh chuan dar leh ro thil an tiam thung a ni’ tiin Satlâk tlangval ten hrumzial tlangval an man te thusawi chu a han sawi chhawng a. Hrumzial an manho chu an rilru a buai tih hriat tak chuan an hawi buai ta nak a. Hrumzial tlangval te chu lu thing mat matin a lo va mak ngai reng reng ve mawle tiin an phun sap sap a. An mahni mantu khuate chuan duh sela chuan an tihlum tawh ngei ang tih lan an chiang tlâng si a, Lal fapa Thadai lah chu an sawi ang a nunrawng a nih hmel bawk silo a, a nupui lah leplerh hmel a pu loin a bul a mite tan in nghahna tlak ni zawk hian an hre bawk si a, an rilru a buai ta kher mai le. An ngaihtuahna chu kawm a thu tlukna siam tur chuan khawtual tlasngvalte chuan an in thiar fihlim san ta, an piah maiah chuan an râlthuam chu a awm a. Tlangval pakhat chu silai melh zauh zauh chung chuan eng emaw sawiin a phun sap sap a, an hruairupa chuan melh thip rinin eng a phun sup sup a, midangte pawh chuan an mahni ring ngam lui tute chu han nawk leh an duh loh vang chuan an ngaihdan a in persan tih hriat tak chuan an in hnial deuh rap rap reng a, reife an in hnial hnu chuan hrumzial hotupa chuan Lal fapa Thadai chu panin ‘kan thiltih tawh kha ngaihdam vek ka beisei lo, kan hun kal turah erawh chuan engmah hre chiang loin engmah tih ka tum tawh lo a ni, thil hre chianglo chung a hma lam kan bawh rawk hian buaina leh harsatna bak min thlen lo tih ka hrechiang thar a, chuvang chuan dam a kan chhuak leh a nih ngai chuan in ngeih leh lungrual tak a nun hi ka tum ber a ni tawh ang’ tiin a han sawi sup sup a. Lal fapa Thadai chuan a hma a thusawi tu mit meng leh che zia chu ngun tak a en in ‘ka ring tawk a che, thlamuang takin zan mu kan chhin theih tawh ngei ka beisei’ tiin nui var var chuan chibai a nuk ta, an piah a vaibel fawp a nunau che vel lo thlir daih daihtu Satlâk pasâltha chu nui sang a nuihin chibai a buk ta nghal a.

Chutia pasâltha pahnih leh a fapate hlim tak a nui chung a ding khawp taih chu Lal putar chuan hlim tak a lo thlir in ‘kan buaina chuan min kiansan em ang chu maw, nangni ka faten an lo tawng kher hi chu ka va han lawm tak em’ ti a mahni hriat tawk lek a phun sup sup chu Lalnu (Ropuii) chuan ‘a va nuam tak em, pasâl fing leh rem hre neih chuan nun hi a hahdam thin a ni’ ti a nuihin a pasâl bulah chuan a lo ding ve a. Lalpa Hralai chuan an piah a mi pathum nui chung a nunaute hlim tak a thlek vang vangte kawk in ‘remna leh muanna chu kan nei ngei dawn e’ tiin a phun sup sup a. Khawnbawl upate chuan an Lalte nupa chu lo finin an piah a mi pathum dingte chu mak ti leh lawm tak a thlirin ‘a ze, kan nun chuan muan lam a pan dawn a va ang ve mawle’ tiin hlim tak chuan an khi hai hlawm a. Lalpa Hralai chuan tukthuan siam tur chuan tlangvalte chu au lung lungin an lam pan a mi pathum lo kal mekte chu ngun tak chuan thlir vang vangin ‘tunah chuan I zarah ka khua leh tuite muanna hi a lo thleng a nih ngat chuan, engti fakau in nge ka han chawimawi ang che le’ tiin a ngaihtuah rauh rauh a. Hrumzial pasâltha chu Lal Hralai hmaah chuan meng khup lapin ‘Lalpa in lak a pawi kan khawih min theihnghilh sak turin ka ngen lo che a, ka tih theih chinah erawh chuan remna awm theih nan ka theih tawp ka chhuah ngei ang’ tiin a sawi zawi sap a. Lalpa Hralai chuan ‘tlangval thil kal tawh chu keini siam rual a awm tawh lo a, kan hun lo kal turah erawh chuan duhthlanna erawh chu kan nei a ni, kan hma hunah chuan hlim leh muang tak a kana wm theih ka beisei’ ti a chhang in a kut zur tup tawh chu a han phak chhuak a. Hrumzial pasâltha chuan zah tak a Lal kut lo vawn sakin ‘kei pawh muanna hlut zia ka hriat chian hian muanna awm theih nan theih tawp ka chhuah ngei ang’ tiin a lo chhang sap a. Tlangvalten ruai siam an peih chuan Lal Hralai ‘hawh ule, ril pawh a tam tawh a lawm le, vawksa chhum hmin chu I zu lim nghek teh ang u’ tiin khawnbawl upate nen chuan Mual lamah chuan an in zui chhuak ta dam dam a. Pasâlthate pawh chuan an zui chhuakin Satlâk tlangvalten an pasâltha an hmuh chuan an nuih var var hlawm a.

Hrumzial pasâltha chuan chaw chu a bar ngawi run reng a, a bul a mite hlim tak a ti ti bawrh bawrh a hmuh chuan ‘Lalpa min hrethiam la, hetia muang lei a in awm lai hian kan pasâlthaten min zawm turin I khua hi an lo pan dawn a, han cham khawmuang chi pawh kan va ni lo ve, chaw ei kham hian kan tlangvalte hi phum felin kan kal nghal mai hi a tha zawk a ni’ tiin a han sawi a. Lal Hralai leh a khawnbawl upate chuan an mahni chik tak a lo thlir rengtu Hrumzial pasâltha Khupzakulha chu an thlir ta thap a. Lal Hralai chuan a khawnbawl upa leh a fapa chu mitmei chuan a han rawn a, an ni chuan Satlâk pasâltha Sângtuala chu an melh thap thung a. Lal fapa Thadai chu pasâltha Sângtuala bengbulah chuan a phun sap sap reng a, Lal fapa thusawi chu ngun tak a ngaithlain a mah en thap tu khawnbawl upate chu melhin thawpui a han la hawk a. Lal fapa hnenah chuan ‘engtik hunah nge an lo thlen theih ang’ tiin a zawt sap a. Lal fapa Thadai chuan Hrumzial pasâltha an thiante lo thlen hun tur a zawh chuan, lu thing nar nar pahin ‘an lo thleng harin ka ring tawh lo, ni hnih/thum hnuah a ni thei ang’ tiin a lo chhang zawi raih a. Lal leh khawnbawl upaten Hrumzial pasâltha Khupzakulha thu sawi an hriat chuan an meng phar awn awn a, mitmei a an rawn tlat vang chuan ‘kan pasâltha hian a sawi dikin ka ring, remna leh muanna awm theihna tur chuan an ni hi an kal vat a ngai a ni, keini lam pawh kan in buatsaih chhunzawm tur a niang’ tiin a chhang zawi sap a. Mi nawl puiin chaw an eikham chuan Lal Hralai chuan ‘hei kan thiante ruang hi a rang lam a kan phum a ngai dawn a nih hi’ a tih chuan tlangvalte chu thlanmual lamah chuan an liam nghal suau a. Lal fapa in nunaute hriat loh chuan an khaw boruak chu tlangvalte a hrilh chuan an nui lai chu an tawp chat hlawm a. Hrumzialho tawhkhirh zia leh an râl hrat zia an hriat tawh vang chuan an hmabak ko zia an hai mawlh lo a ni, an ziang a Satlâk tlangvalte awm chuan a hnem deuh mai pawh a.

Mitthi an phum zawh chuan hrumzialho chu khaw chhuahsan tur chuan an in peih ta thap a, Lalpa Hralai chuan nunau phun nuaih nuaihte melh in a kut zur tap tawh chu a han phak chuakin Lal mual chu a reh thap a ‘Namo khichhai satlia zy heta mia pahniepa tupa cha ei chita, ei khi sawzy vyupata a lyna bie ch hla ei. Nama khih cha a boh pata va tlô ula, thla lôhna nata a ryhona sô zie zy, chysapa hrona sôh zie zy kha a vao lyma ula, Moleina nata kara hneina ta chysapa a parao thei zie, he eima typa hmo heta rie mie pahnosa maw sy. Khih pachha nawpata hrona pahleipa nata hma phaopa zy chhao, nama tawna vata hawti-macha zydua ta thla lôhna eima hmô/topa vata cha palaikhei pita nama pie pasana he myna no hnei khao aw ma pi. He khih liata pahra pa zy ta meikhu eima pakhu thei chhô he tala eima cha thei ngathla ha awh ei.( Nangni kan unaute u, mi rumthaih zawng a khawas loin, in khua leh Lalte hnanah pawh thiawhrimna leh taimakna nen a khawsak hi lo zir mawlh teh u,in rumthaih zawng a hunk an hmanhlelh dawn a nih chuan, muanna leh nun hian awmzia a nei hauh lo ang. Kan damrei zawh poh leh lungngaih a rei ting mai dawn a ni. Patling takin ngaihtuah ula, nangni leh keini hian muag leh hahdam a hunk an hman theih nan remthui i sawi zawk ang u) tiin hrumzial tlangval la damchhun te melhin a han sawi a. Hrumzial pasâltha Khupzakulh thusawi chuan nunau leh Lal Thalai te melhin ‘A tanota ei khihchhô chata a pei hriana zie ta nata pa chana hma tupa zy, a dyryna sô zie palasana nama kho pata a cha khiatala, he khi liata khi nama sa thei awh. Bie heihpa nawa hnei khia deikuala, a hy hma cha pabosa awh ma pi. Adyna nata a ryna eima hryta chhy pazao lyma pa cha mawly.( kan hun tawn hian min barakhaih tak zet a ni. kan chakna chauh hmachhuan in ka hmuh phak chu thuhnuai ka lo tum thin a. Tunah erawh in nungchang vangin ka ngaihdan ka thlak ta e, ka chakna hi midangte puih nan chauh ka hmang tawng ang. Ka theihna a piangah muanna hlut zia ka sawi zel tawh ang) tiin a han chhang a. Chu chhanna chuan (Thekpui) khuate chu lawmin an au khawk tir ruih ruih a, hrumzial tlangval la damte pawh chuan chutiang tak a remna thu ringawtin a tih lawmte lawmpui leh nunpui tum tak chuan an lo au kher ve thawt thawt a. Lal fapa Thadai leh Satlâk tlangvalte chuan lungdawh thleng an thlah a.

Lal fapa Thadai chuan ‘damte in va kal ne ko u . . hnangamnak tangah zu kan dingti ta hna lai tiah ka zum (Tluang takin kal ta ula, muanna hnuaiah hahzu kan la zuk ngei ka beisei tlat a ni) tiin a nui sang a. Hrumzial pasâltha chuan ‘si e . . dam te in rak um ilaw, . . can tha hmaisa bikah kan ra te lai mu, . . hnangamnak tangah rawl kam dumti lai tiah ka zumh mi a si, . . damte in aw (Nia, dam takin lo awm ula. Remchang hmasa berah kan lo tlawh leh ngei ang che u. Remna leh muanna hnuaiah zanriah kan la kilho ngei ka beisei. Tluang takin ule) tiin nui var varin ngawpui hnuaiah chuan an kal liam ta a. Hrumzial pasâlthate an liam tak hnu chuan Thûamkunga chuan ‘ka raak tlung hnai teh’ tiin khaw lam pan chuan a kal nulh a, Chungliana chuan ‘nang a hnai kha lai che che, ka theih tung loh’ tiin a hnungah chuan a zui cho nghal a. Tlangval dangte chuan nui chungi an zui chho dam dam a. Lal fapa Thadai chuan ‘kha nangni pahnih chu eng in sawi na nge ni reng a’ tiin a nuih hau a. Thûamkunga chuan ‘khawnge kan khualte an liam takah chuan nula i han rim teh ang u’ tihna a nih kha tiin a then sang a. Chungliana chuan ‘ka thianpa hi zawng hriatthiam a ngai a, a tawng ve pawh lo ngai thu tak vak suh u’ ka ti a nih kha tiin a then sang a. Nui sangin ‘Kunga i ute pahnih i chhun a nih chuan tawng hi nangmah a tangin a piangchhuak nual ngei ang le’ tiin a then sak sak reng a. Fiamthu eng emaw sawiin an phul chho hlut a, Thûamkunga ber chuan tawng a thiam ber emaw tih tur chuan a tawng tam berah tangin tlangvalte chu an nui ham ham reng a. Lal mual an thlen chuan pasâltha Sângtuala chuan ni suk chen vel awrh a awm chu thlir vang vangin ‘ka u, kan hrumzial pa khan dawt a sawi ka ring mang hauh lo, chuvang in zanah râlbeih hi tlangval leh naupang lian deuh tawh chen hian zir mai ila a va tha mai awm ve’ tiin a han rawt a. Lal fapa Thadai chuan buk nghut nghut pah chuan tlangvalte chu zan lam a lal mual a kal khawm tur a hrilh zawh chuan tlangvalte chu an tin ta a. Tlangval thi chhungte inah chuan paho chu zu in pahin an ti ti laih laih hlawm a.

Zanah chuan Lal fapa Thadai chuan an khua chuan engpawh tawk thei a nih vang leh Satlâk tlangvalte awm chhung chuh a, râl beih dan zir ngun tur chuan a chah a, a hma lawk a hnehna chanpui tu lungdum tu ber nih tum chuan tlangvalte chuan an theih tawp tak meuh chhuahin Lal mual meipui eng sen phut hnuaiah chuan nunchan chu zirin an thawm pawh a tha kher mai. Tlangval hliamte chuan an mu hmunah an thiante thawm chu ngaithla in chhun lam a an râl bawh lai Satlâk pasâltha chetdan leh an tlangvalte nungchang chu ngaihtuah nawn in ‘kan khaw tan hian hmasa ber ka ni thei’ tih ngaihtuah chung chuan an thiante thawm chu an ngaithla ran reng a. Lenghawn hawn arkhuan chuan an thiante thawm pawh a reh ta, an lawmnu te inah an awm dan turte chhut puiin an rilru chuan an thiante chu a zui ve reng hlawm a. Tlangvalte an tin hnu chuan Lal chuan Satlâk tlangvalte chu inah ko lutin an mahni vang a an khaw hmel danglam tan mek ah lawmthu chu a sawi sup sup a, zu tuitling engkuk mai chu seki no hnum hluai chuan tlangau pa chuan a lo thlit zung zung a. Thûamkunga chuan ‘ka naua hi chu a va han fel tak em, ram kal hunah theipui hmin hawn sak a ngai a ni’ tiin a nui huah huah a. A thusawi chu hrethiam ve loin tlangau pa chu a nui ring ringah tangin an boruak uap lutuk tur pawh a zia huai a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka u, kan khualpa thusawi kha a tak turah ngai ila, naktuk hian funpui kan er mai dawn a mawni le ? kan beisei ang a thlen loh tak leh, zen hmanna te chu phanawm a ni chuang law’ tiin a ngaihdan chu a han sawi a. Lal fapa Thadai chuan a pa leh khawnbawl upate chu a Satlâk pasâltha thusawi a sawi chhawn chuan an lo bu nghut nghut a, Lalpa Hralai chuan ‘kan hunt awn thlir hian hah sawi hman pawh kan ni meuh lo chu a nih hi maw, kan khualte pawh kan hahdam tir hman lo chu a nia a in thlahrun thlak hle mai’ tiin a sawi chuar chuar a. Satlak tlangvalten Lalpa tawnga n hriat chuan ‘e khai a, tlangval lai a awm awl mai mai chu thatchhiat a hlauhawm a lawm le, tiang deuh rep rep nuam kan tih zawng a nia’ tiin pasâltha Sukthanga chuan nui sang chung in a lo ti a. Lalpa chuan ‘kan hun tawnin han zir deuh phawt rawhse, kan phak tawk a thain a nia kan la dah dawn che u ni’ tiin a tukhum chu a hiat mawlh mawlh a.

Pasâltha Phulliana chuan ‘e khai kan theih tawk a tlem teh reng nen, in thlahrung hauh suh u, kan awmdang ang hian min hmu ula min thlahthlam hauh lo ang, in vanduai a leiah kan lang tha mai chauh a nih hi’ tiin Lal leh khawnbawl upate chu a then khum sak sak a. Pasâltha Sukthanga chuan ‘naktuk funpui er chu eng tik a tan turin nge I ruahmnan’ tiin Lal fapa chu a lo zawt bauh a. Thawk ham ham pahin ‘thil tih dawn vaivek chuan a hma lam nise ka ti deuh a, tukthuan ei kham hmasa a piangte chu Mualah lo chhuak khawm sela a tha mai awm e a’ ti a lo chhan takah chuan Khawnbawl upate pawh chuan an ngaihdan chu an lo sawi tliar tliar a. Lalpa Hralai chuan ‘chutiang a fumpui er tur a nih chuan, nunau eng emaw zah hi an phawk lek mai ang tih ka hlau deuh mang e a, ramchhuah tur tiin tlangau hi naktukah vengtin suar chhuak sela, nunau pawhin lungmuangin hun an hmang thei mahna’ tiin a phun sap sap a. Khawnbawlte rilrem zawng a ni tih hriat tak chuan an lo bu nghat nghat hlawm a. Zan rei lutuk hmain Satlâk tlangvalte pawhin an riahna hmun chu panin an kal ta a, an riahna an thlen chuan nui thawm a lo la awm a. Chungliana tlangval hlim nui thawm a hria chuan ngaihthat lohna leh thikna hmel chu thup hman loin a lo lang chhuak a, ngaihtuahna sat nak laiin a ke zungpui tin kau hawk chuan thing fak chu a pal leng dawrh a, thingfak leng chuan a chawn veilamah hemin a mawng sawh charh chuan a thu hnawk a. Thûamkunga nuihza kai chhuakin a nuih tiah tiah a. Thûamkunga nui thawmah tlangvalte chu meichher nen an lo chhuak vat a.

Satlâk tlangval ding nui sang ten Chungliana a thingfak nen a ding leh Thûamkunga dul dawm meuh a nui dir char char an hmuh chuan mak tiin an hawi kual zak zak a. Hmelthain Chungliana thinur hmel a hmuh chuan hlau ti dak leh a mit a zawhna a khat chuan Chungliana chu a melh hau a. Chungliana in thlahrung chuan ‘hmela nangmah vangin ka mualpho leh ta, i la hre khawp ang’ tiin thingfak chu a ke bulah chuan a thehthla thak a, a chhuan lam tur hrelo chuan a ke zungpui chu a hup ta ngawt a. Hmelthain Chungliana ke zungpui thi a hmuh chuan hlauthawn hmel tak chuan panin a han enchian sak a, Chungliana zak lutuk chuan ‘a nâ lo tih pahin in chhungah chuan a baihlut suih suih a. Thûamkunga chuan sentul chungin ‘nu ber a lo lan meuh chuan na reng i lo hriat loh kha maw’ tiin a han sawisa zui zat a. Satlâk tlangvalte chuan nuiza in sum tak chuan an zui lut dal dal a.

Lo tawk leh phawt tehse, rilru a lut thei hauh lo. A thu in saikalh a lo awm a nih pawhin lo chhiar mam leh mai teh u

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » October 15th, 2018, 6:31 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA (Mampuia Pa)

BUNG – 171

(Coment leh Like tute in zavai chungah lawmthu ka sawi e, Nangni a vang hian hlim takin thuthmunah kan khi vur vur thin tih in hriat loh ka duh lo e, Tun ai hian han tang leh zual teh un . . . .)

A naute an han awmlo chu pasâltha Laiawrha chu a lung a leng ruin a nau chu a ngaihtuah ru kher mai, Satlâk ram khawi pawh chu an unau an in zui tawhna a nih a vang chuan a a mitthlaah a nau chu thi turah chanin a thinrim chu a lum pup thin a. Pasâltha Lianmana chuan a thianpa awmdan chu hrethiam in hnem thin mahse a mah tak pawh chuan a hlauhthawn pui ru deuh tlat a, khawi hmun nge an thlen tawh la a hre bik silo ‘aw engvang chuan nge maw an va thlah kher ni, hetiang lutuk chu a ngaih pawh a ngai hauh lo a sin le’ tiin a ngaihtuah rauh rauh thian a. Pasâltha Sângtuala te awm loh vang a khawhar ru tak chu bawlpu fanu Rinzuali chuan hman tangkai tum ru tak chuan a ngaihtuahna chu seng a then ru var var a. Zing khat chu a tuichawi tur kal chu pasâltha Laiawrha zan mu thalo tih hriat tak meng thial urh vak harh tur nen chuan an in nang fuh hlauh a, zak awm tak a hnuai lam bih ran chungin ‘ku Laiawrh, i va zing ve khawi lam nge i kal dawn a’ tiin a lo nuih sang a. A hma a nula naupang tak hlim tak a lo nuih sangtu chu en in ‘Ngurpui lo lan hma khan ka naute nen an in lawm ve hman tak a sin’ tiin a rilru chuan a ngaina zual sawt a. Nui sang chungin ‘a khawi dang kal dawn lo e, dai velah hian sava kan veh mai mai teh ang ka ti, kha i va mal ve‘ tiin a chhawn thuai a.Rinzuali chuan ‘nia ka laklawh a thiante pawh ka pawl hman ta lo deuh a ni, Sângtea te chanchin i hria em ? tiin a han zawt a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘hre rihlo an tha turah ngai ang’ tiin a chhang liam puat a. Rinzuali chuan ‘mipa hi chu in mak thin ka ti, ngaihngam tak hian tha ang hi in ti liam puat thei a’ tiin a thusawi avang a in thiamlo ni awm tak chuan lehlam chu a hawi ta daih a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘a in ngaihtuah loh lam pawh a ni chiah lo, chanchin hriat tur a awm loh chuan tha tur a ngaih mai hi a hahdam thlak chawk a nia’ tiin in thiam loh hmel tak chuan a chhang a. Rinzuali chuan ‘a ni tho mai, chanchin I hriat chuan min hrilh ve ngei ang che’ tiin zak awm tak chuan tuikhur lamah chuan liam nghal daih a. Chutiang khawp a a nau lo ngaihven tu chu Laiawrha chuan a ngaina ru ta riau a.

Khual thuthang a Satlâk tlangvalten Hriangngai tlangval an man thu chu chiang lo ruai chuan an hre chhawm ta mai a, awmhmun a an chin lo ngaihven tute chuan hriatchian tumin bei viau mahse a sawitu khuate chuan an hriat chian loh em vang chuan an ngaihthat loh chu a zual kher mai. Pasâltha Laiawrha phei chu a thinrim ru tulh reng a. Bawlpu fanu Rinzuali chu hre chhuakin zanah chuan a naute chanchin hrilh tur chuan a leng lut a. A pate nen an ti ti luam hnu chuan Rinzuali chuan ‘k’u Laiawrha, khual lam thu kan hriat hi a dik em ?’ tiin a lo in rawlh ve zauh a. Pasâltha Laiawrha chuan a hriat dante a sawiin an ti ti tui ta khawp mai a. Bawlpu te nupa chuan ‘tikhan lo in kawm teh u, kei zawng ka kawng a na them thum e lo leng ve fo rawh aw, hei Mami lah hi rual pawl a thiam loh a leiah in ;eng pawh a neih ngai loh hi’ tiin a tawng luam a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘nia hei ka lo hrelo mai pawh a, a bul a awm a nuam in rilru a harh vawk thei a lawm le, ka lo leng fo ang’ tiin a chhang tha ve mai a. Bawlpu te an mut hnu pawh chuan fiamthu eng emaw sawiin an la ti ti zui in Laiawrha rilru hah pawh hlim tak chuan a awm theih phah a. Rinzuali lah a hmel a faiin a bul a awm a nuam reng lah tak a, a rilru hahna a reh chu mak a ti zawk hial a. Zawlbuk a kai leh chu a hmel a hlimin fiamthu a thawh chul a, a thiante pawh chuan ‘nangte reuh chu zanlawn i kal emaw reuh tur in a va hlim em em ve mawle’ tiin an fiam laih laih a.

Ni a liam leh fe hnu chuan zankhat chu pasâltha Laiawrha chu Rinzuali te inah chuan a chuang kai leh hlawl a, chumi zan chuan tlangval tuai tir te chu an lo chuang kai ve taih hlawm a. An pasâltha lut an hmuh chuan rei thu ngam loin an chhuak zal zal hlawm a, pasâltha Laiawrha chuan la thu tur chuan ti mahse an hawng lui ta tho a. An pahnih chauh a an thut hnu chuan ‘chanchin tharte hriat in nei em ?’ tiin a zawt leh var a, beidawng tak chuan ‘an chin engmah kan hre rih lo, khual lo kalte pawh kan ngaihven a an tha turah kan ngai ngawt mai, engvang chuan nge maw an lo va thlah kher kher ni chu aw’ tiin beidawng tak chuan meialh dim ruih mai chu a melh vang vang a. Rinzuali chuan ‘tun bak a hun tha a awm lo’ ti a ngaihtuah rauh rauh chungin pasâltha Laiawrha darah chuana ban da da in dimte chuan a han chul hliau hliau a ‘lungngai mah che, an dam a tluang takin an lo kir leh em em ang’ tiin a beng bulah chuan a phun sap sap a. Pasâltha Laiawrha chuan duat tak a chul tu ngaihtuah chiang manglo chuan a han nghek thlap a, a ni lah chuan a tum a hlawhtlin ringin a tukham sam chu zawite chuan a chul sak hliau hliau a. Tumah tawnglo chuan an thaw ri chauh chu thawm awm chhun a nita, a rin phak bak a nula kut noin a han chul chuan tlangval thalai tih takah a ngam telh telh a, meieng thim deuh ruih hnuaiah chuan tum lawk pawh ni chuang lo chuan khawvel dangah an kal ta daih a. Chutia hna thawk a an tul lai tak chuan pawnlam ah tawng chu lo hnai zelin bawlpu aw ngei mai a ni tih an hriat chuan hreh tak chungin Pasâltha Laiawrha chu a tho tum hmukin ‘a va han hun lo ve mawle, tuibur hmuanda tal la khawtlai ula tha tur’ tiin a ngaihtuah chuan rauh rauh a. Bawlpu chuan a fate awmdan chu haider luiin ‘Mami khawnge ka thla thum zu kha han chawi chhuak teh, kan pasâltha chu ka han dawm pui a nge, chhawl a hawl a lawm le’ tiin an boruak chu a thlak sak thuai a. Rinzuali chu tho vatin zu chu ngawi reng chuan a buatsaih mawlh mawlh a. Bawlpu chuan khi lai deuh a hmeithai nu kha a nuam sam meuh lo, kan han tlawh lawk e kan ti a’ tiin a ti ti luam a. Ti ti eng emaw an sawi leh nual hnu chuan Bawlpu te nupa chu an mu leh ta mai a, zan dang ang chuan ti ti a kallo in an kut erawha chu a hlei dun reuh khawp mai. Pasâltha Laiawrha chuan ‘nangte reuh chu rin aiin i tuang a chhah theih reih dawn hi a, engtin pawn lo awm ila mipa kan mualpho thei tak tak hlei lawng e’ ti a ngaihtuahin rei vaklo hnuah chuan a ni pawh a hawng ve ta a, sum hmunah chuan hna an thawk laklawh chu chhunzawm in hlawhtling in ti takin pasâltha Laiawrha chu a nui hawng var var a.

A inleng pa hawn hnu chuan ‘ka thangah chuan a awk ta phawt chu a nia, ka chhuah tur a nilo’ tiin a nauin a rilru a tihnat tawhna chu rulh let ngei tum chuan a rilru chu a siam sauh sauh a ‘A duh leh hmeichher buanchaklo ah pawh min ngai ang hmiang, midang a ka hming chhiat loh phawt a hnu hmanah’ tiin ngaih tha tak chuan a muhil ta siai siai a. Pasâltha Laiawrha chuan Rinzuali mizia chu ngaihtuahin, mipa lamah dem bel theih awm deuh chu a nau nen khan an ni mai a, kha lah kha Lal fanu nen an kar khatiang a nih takah chuan chhui dawn chi ni chai heklo’ tiin a mah a in thiam chawp a, a hrehawm tihna pawh a zia sawt a. Ni a liam fe chuan Rinzuali duhang thlap chuan thil a kal tluangin a hmeichhiatna chu a hmang tangkai chho zel a. Pasâltha Laiawrha pawhin nupui a neih hial a duh ta rum rum a, a naute lo hawn hnuah tiin a ngaihtuah rauh rauh a. Ngaihngam a a awm lai chuan tlai khat chu mipa naupang pakhat hian ‘Zanin ah U Rinzualiin lo leng ngei ngei rawhse a ti’ tiin a rawn hrilh ta tlat a, Pasâltha Lianmana chuan ‘chhe heu, hnunglam a sa barh thut kan va ang ve mawle, tiangte chu min hrilh ve awm tak a njjih vei nen’ tiin a nuih vur vur a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘kan bawlpu fanu saw hmuh a hrehawm teh chiam loh a nia aw’ tiin a fiamthu zauh a, thu tak deuh zawk hian ‘a nia sin, khawdang nula nisela an in saw kan chuangkai ngun in a rinawm khawp mai, mahni khuate hi kan lo chian lo mai zawk pawh a’ tiin Pasâtha Lianmana chuan a lo tuihnih a, a thianpa thlek hauin ‘in lo va lutthuk tawh em ve, saw nau te reuh saw an fak riau asin chhuah hauh suh’ tiin a thianpa chu a fuih sauh sauh a. Nui sang chungin ‘chutiang pawh a nilo, a pa in zu a nei tha deuh a niang nge’ tiin a chhang liam satliah mai a. Nui hau chungin ‘ti chu lo zui ve che ila a that dawn chu, nula hmeltha thlir pah a zu thlum tha ngan mai han dawm chu a tluk a nuam a awm hlei lawng e’ tiin a thianpa chu ngun tak chuan a melh reng a. Laiawrha chuan ‘leh ta mai mai thin hian a, in nu I hlauh hlauh nen chhuanlam ka zawn pui peih teuh lo che’ tiin a vaibel chu a in dap ruk ruk a. Nui sang chungin ‘chutiang a min thlim I duh tlat te chuan I mal kal mai ta lawng, kan nu hnute ka fapa nen kan inchuh leh a nga, nangte chuan I kai deuh hnuah a fanu chum it tla lek lekin thlir la ti nia’ a thianpan a tih chuan. Pasâltha Laiawrha chuan ‘nang a nupui hnute uai hnuk kal ang reng hmuh ai chuan nula tuaitir mal mum ral thlir pawh ka thlang zawk e a’ tiin a nui var var a. Pasâltha Lianmana chuan ‘nangni pahnih hian ramri chu in kan chiang mai, zanin hian ka fiah ngei dawn a ni’ ti rilru nap napin ‘khawnge ka nupui ka ngai tawh, ka va tin teh ang’ tiin a kal ta a.

Zanriah eikham chuan Pasâltha Laiawrha pawh zawlbuk lamah kalin naupang thingnawi zilh ngaite an zilh zawh chuan Rinzuali te in lamah chuan a mah chauh chuan a kal ta, thutmuan ar a khuan chuan Bawlpu chuan zu tui tling engkuk chu an khawn chhawk zak zak hnu chuan, luhai chhuan lam chuan bawlpu te nupa chu an mu leh ta mai a, Rinzuali nen chauh a an thut hnu chuan fiamthu eng emaw sawiin an nui dun kar kar reng a, a lukai deuh nen Laiawrha kut chu a hlei tan leh kher mai. A duh tihpuitlin tum chuan ngaihtuahna chu sawr tan viau mahse hmeichhia zawk chuan a ruahmanna tih hlawhtlin ngei tum chuan, naktuk thing phur ila, fur hma a khawn hnih tal neih ve ngei ka duh sia’ a tih takah chuan ‘ni tuk e nang berin I tih te chuan’ tiin a chhang ve hram a, a hawng tur sumhmunah erawh chuan an in dap rill eh viau tho a, an piah a khuh lui tih hriat tak a lo chhuah chuan Pasâltha Laiawrha chuan ‘nangpa mei mei chu I va han zak theilo tak em‘ tih rilruk nuap nuap pah chuan a mah lo nghak rengtu pasâltha Lianmana chu a pawh thuai a, a zak tih ngaihna hre lo chuan ‘I awmna a rei tawh em, kei chu nang ang rawk a hmeichhe bula kut neilo ang rawk ka ni ve hauh lo a nia’ tiin a thianpa chu a kalsan dawr dawr a. Pasâltha Lianmana chuan ‘ka lo rin phak bakin I puanven pawh a thang chek kher mai’ a tih chuan Laiawrha zak lutuk chuan ‘nang zet zawt thin hi, mi bulah te reu reu min fiam rawk a nge’ tiin chhang laim puat a, a thianpa tawng leh hma chuan ‘hei ramchhuah pawh a chakawm hi maw, lungleng in pal rehna reng ah pawh’ tiin an piah a ngaw dur khup chu zung tur tur pah chuan a thlir vung vung a. Nui huk huk chungin ‘lunglen rehna chu I va han thlahlel awm ve mawle, I liamsan chauh emaw tia hetiang hrim chuan rei I dam lo ang a’ tiin pasâltha Lianmana chu a nui zui huk huk reng a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ngawi mai mai teh, I nupui hel lai I theihnghilh ta pek a mi’ a tih chuan zawlbuk kawt chu an thleng ta a, zawlbuk lawi hmasa tlangvalte chuan ‘chhe heu, kan pasâlthate chuan vanglai in va ngai thar awm ve’ tiin an lo fiam hlut a. Pasâltha Lianmana chuan ‘hei kan pasâltha hian ramchhuah a rawt a, engtin nge in ngaih ve chu le’ tiin a han rawn a. Tlangvalte chuan ‘a va tha dawn ve, in tawngkam changing kan beng hi a za ruai tawh a lawm le’ tiin an lo chhawn thuai a. Lal sawipui phawt tha an tiin tlangvalte pawh phur tak chuan ramchhuah hun tur hisap chuan mut hmunah chuan an phul hlut a, zanlai ar a khuan tak chuah chuah chuan val upate chuan tlangvalte chu khapin Satlâk zawlbuk chu a reh tat hap a.

An tiam lawk angin pasâltha Laiawrha chu phur ru fe chuan thingro pu tur chuan a chhuak nalh a. Pângpuii chuan ‘tunlai ka u chu a mak khawp mai, thian tello hian a mal tal chawt a, k’u Sângtea hi a ngaihtuah hle ni tur a ni’ tiin a melh zui reng a. Zoliani chuan ‘chutiang lam a nih pawh ka ringlo, tukin a chhuak tur mitmeng kha a phur ru riau in ka hre mai, mo kan nei thuaiin ka ring ru deuh tlat mai’ tiin a nui zui ar ar a. Pu Tawnliana chuan ‘Zote, nangni nuta te chuan nupui lam hi an ngaihtuah pawh ka ring niau lo e a, tu hmel hi eng tik khaw tikah kan hmuh pawh ka ring lo e, nagni unau lah hi inlengte bulah in nui khek uar uar ri ngawt a, pasâlte hi nei rawh u, unau zing a fa nei hmasa ber chuan rilru an khawih dan a dang tlat a nia, a nei hnuhnung ber phei chu an vui ngei ngei thin’ tiin khawnbawl upa chuan tu a awh zia chu a lo sawi chhuak bauh a. Pângpuii chuan ‘kei chu Zotei neih hnuah ka nei ang, charsut phawi ka duh’ tiin a nui zui ar ar a, Zoliani chuan ‘khawiah min va nghak hman suh che, nizan pawh sumhmunah lasi tlangval phun ka hriat kha’ tiin a nui zui ar ar reng a. Pângpuii chuan ‘awi zote i lo hreve maw, a zaklo tak tak a ni’ a tih chuan in hrechhuak thutin ‘nangmah vang vek, ka pate hriatah sawi loh tur ka sawi’ tiin Zoliani chu a bawh thlu rawp a. Pu Tawnliana te chuan an ni chhuat a let tawp tawpte thlir a nui huk huk chung chuan ‘tho mai mai rawh u, kha in mal a lang thui lutuk dawn a nia’ tiin an lo khap thuai a. Pângpuii chuan ‘ka pa, Zotei hi a zak lo lutuk a mah rim a lo kalte hi min dem bel vek a nia, khawnge thleng ka han sil daih teh ang’ tiin zak bengsen tal tal chuan tui dehna lamah chuan a kal thuai a.

Pasâltha Laiawrha pawh an in tiamna belrawh mual lam pan chuan zuitu an awm leh awm loh hawi let zauh zauh chung chuan a liam thuai a, tuman an hmulo emaw tiin Rinzuali thing bul a hawi hrak hrak bulah chuan thaw ham ham in a thu nui var var a ‘min lo nghak rei taw hem ? tiin an bul vel chu ngun tak chuan a hawi kual zung zung a. Rinzuali chuan pangchang aw tak hian ‘rei tawh ang chu mawle, ngawi rengin min thulhsan emaw ka ti hman a, mahni lo mah a hlauh nak lai in’ tiin a ngheng pah salh a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ka lo kal loh phal i ring reng emaw chu le’ tih pah chuan Rinzuali sam chhawl leng chu a hui mam sak pah zauh zauh a, a dar a lu nghah pahin ‘thingro awmna chu i hre tak zet maw’ tiin a khabe hnuai a tang chuan a melh chho ral a, Laiawrha chuan a awm a kuah beh chaih pah chuan ‘thingro chuan hlutna a nei tam rihlo tlat mai, ti zawk hian mawle’ tih pahin Rinzuali chu a kuai mu ta raih raih a. Pasâltha Laiawran tawk a ngah hnu chuan vaibel chu siam kaiin a bul a nula tuaitir te sam thur chhap a thu kun ngal sam chu a han chulmam sak thuak thuakin, a khabeah chuan a han dawm kang a, chu nula tuaitirte hmel fai vang leh awm poh lah mit a tang chuan mittui chu a lo luakchhuak nta ngiai ngiai a, mittui luang a hmuh chuan pasâltha Laiawrha chuan ‘aw hawi, engti zai zia nge nita mai i tah tak mai le’ tiin phawk tak chuan a melh ka hau a. Rei fe a in sut hlap hlap hnu chuan aw khur dar darin k’u Laiawrha, hetia nupa ni mang silo a kan awm fo chuan hmingchhiatna hi ka khum mai ang tih ka hlauhlel lo e, mipa te chuan hmingchhiat in nei thei hauh silo a, in duhthu zawm sakin kan thianghlimna ngei pawh ka hlan che a, nawmchen nan bak min tilo niin ka hria, nangni pasâlthate phei chu tun han dem ngam tur che an nih loh hriain kei hi min hman i tum niin ka hria, tunah tak phei chuan i thu lah ka hnial thei tawh lo che in, i duh hun a kaihthal theih ka ni satliah ta ngawt a, heng zawng zanwg hi nangmah ka rin ngam vang chauh che a ni tih min hriat sak duh ngut a ngem tih lah hriat a ni tawh hauh lo nen, i farnu Zoliani chung a thleng nise chuan i enliam theih ka ring hauh lo, kei erawh chu nuta belh tur pawh neilo khawp a baihvai ka lo ni nen’ tiin mittui nen a in dawm kun ta reng a. Pasâltha Laiawrha dim te a chul hliau hliau in ‘nawmchen nan ka hmang ang che ka ti hauh lo asin, I sawi tak ang khan ka farnu chung a thleng a nih chuan ka enliam hauh lo ang le, tunah te chuan ka naute chanchin pawh I hriat ang hian kan ngaihven reng a, khuanu zarah damte in lo hawng leh sela, nupui a neih ngei che hi ka lo tum ruk reng a nia sin, nangin min hnawl te a nih ngawt bloh chuan’ tiin a chhang dam thluam a. Rinzuali chuan mittui kar atang chuan mak tih hmel tak a melhin ‘chu i thutiam chu i hlen ngei ang ti raw’ tiin beisei hmel tak chuan a chhang a sam chhawlleng kar atang chuan a han melh kiau a. A sam chhawlleng zut man sak mawlh mawlh chungin ‘ka nei ngei ang che, amaherawhchu duh dang I nei a nih erawh chuan I hlim nan lawm takin ka thla thung ang che’ tiin a chhang leh sap sap a. Hlim tak a nuih san san chungin ‘ka va han lawm tak em, nang tluk a in nghah ngamna hi a awm chuang hauh lo ang le’ tiin pasâltha Laiawrha awmah chuan a han bei hnap a. Chutian hlim tak a an in kuah lai chuan hahchhiau insum tih hriat tak hian an piah ruamah chuan a ri thut a, lung muang tak a in kuahte chu in thlah zawkin ‘hawh le, saw lamah sawn thingro chu a awm’ tih pahin hmanhmawh tak chuan fahro awmna lamah chuan an liam thuai a. Rinzuali chuan a hma a tlangval tharhui nei takin thingro a ek lai chu en in ti ti eng eawm sawi chuan a lo tawng siam siam reng a. Reilo teah hmeichhe phur hnih chu a ek zo thuai a, a thing ro put tur cpawh tan zoin khiangpui hlimah chawlin inhaw lo tih hriat tak chuan an in nuih var var reng a. Rinzualin thing a thawn lai chuan hlim tak a nui ar ar chu a lo hnai zel a, an aw a hriat chian hnu chuan ‘aw hawi unau kan in hmu khawm dawn a va ang ve’ tiin pasâltha Laiawrha chuan a ngaihtuah nap nap a, a hlauh ruk ang ngei chuan Zoliani te unau leh hmeichhe pangâ lai hi fiamthu nen an lo nui phei ar ar zel a. An beisei hauh loh Rinzuali leh a u an hmuh chuan ‘e kha in va ngah hma bik ve, min lo fawm pui ve ula’ tiin Zoliani chuan a u chu a han fiam zauh a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘tlangval hruaitur pawh her hleilo chu ti khan thlantla phungin lo va fawm tawh u’ a u in a tih chuan ‘kan thingphurh sa a chhum chu I ei ve tawh lo ang’ Pânglianin a tih chuan an lo nui dar dar a. Zampuii chuan ‘ka thinghual in lo phur ru leh nghal a, a rulh nan min fawmpui ngei tur a ni, a nih loh tall eh Rinzual khawi maw I tuibur al chu min theh teh’ tiin Rinzuali kalna tur takah chuan a han ding a. Rinzuali chuan ‘ni tuk e a, kha ka tuibur al chu tui deuh a nia, in vai khan hmuam teh tak u’ tiin a tuibur al chu a han theh a, an hmun dan dan in ‘nangte reuh hian kan pasâltha pawh hi tuibur al hian i lo hling a nih dawn hi a’ tiin hlim tak a nui sang chungin an in pelt a hlawm a.Zampuii chuan ‘Zo thian, e ka u chu ka lo sawipui ang che i tia, kha a lang zawkah kan va tang mai awm ve’ a tih chuan an lo nui dar dar a. Pangpuii chuan ‘a kan monu tur chu a tirh tawk dawn hle mai a, an pa awm loh hun chuan mawng hung hman lo khawpin ka tir ang mawle’ a han tih leh chuan na thiante chu an lo nui dar dar a.

Zan tam a vei hnu pawh chuan Satlâk lam chuan an tlangvalte chin chu engmah hriat an la nei lo fo mai a, Lalpa Chhawnthiaua chuan ‘kan tlangvalte thawm thangva lah tun kan hrelo a ni chek a nga, hei tlangvalte lah chuan an ngaihtuah in ngaihven an rawt sek mai bawk nen, han in lam ngawt dawn ila thil mawi ber a ni bawk lo nen, ramchhuah an lo rawt a, engtia tih chi nge maw ni dawn le ?’ tiin khawnbawl upate chu a han rawn a. khawnbawl upate pawh chuan ‘a ni khawp mai, chin hrelo in han in zui tawp ila thiltih chi pawh niin a langlo a, kan tlangvalte duhang chuan ramchhuah chu nisela a tha a nge, salu lian pawhin kan Satlâk pawh a deng khat ta lawm le, khuanu malsawmin salu hming lang tham deuh kan pasâltha ten lo hawn sela a lawmawm viau ang chu’ tiin an lo tit liar tliar a. Zawlbuk tlangvalten an hriat chuan an hlim hlawm khawp mai, an pasâltha Sângtualate thianzaho erawh awmsela tiin an sep zui sap sap hlawm a. Tlangval thenkhat erawh chuan ‘pasâltha Sângtuala hian a u hi a hliah khuh in, a u lah hian a nau hmingthatna hliah zawng a khawsak a duhlo mai pawh a, an ni thianzaho awm lo mahse kut ruak chuan kan hawng hauh lo ang’ tiin an sawi zui laih laih a. A rang lam a funpui er tur chuan val upa leh pasâlthate chuan zawlbuk mei engah chuan an rel zui laih laih a. Nula rim ngam ve chiah lo tlangval tuaitir te chuan an hruaitute thusawi chu ngaithlain zawite te chuan ramchhuah an chak zia mawlh chu an lo sep rawtui ve hlawm a. Lal leh khawnbawl upate beisei ruk ang chiah chuan Satlâk khaw boruak pawh chuan hlim lam thu chauh chu sawiin boruak pawh a nuam leh ta sawt a.

Tukthuan an ei lai chuan Zoliani chuan ‘ka pa, ka u hi a sual lutuk a nia, min ngaihtuah duh hauh lo a nia’ tiin Laiawrha a chaw eilai chu a melh ralh ralh a. Chaw bar puk pah chuan ‘a engthu ah nge maw ka han ngaihtuah loh rawk che u le’ tiin a nau chu a melh ralh ralh a. Zoliani chuan Pângpuii chu nghawk zauhin ‘a ni chiah mai, ka u sângtea kha nimin chu ka ngai kher mai’ tiin babai chu a hawp zui hraih a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘engthilah maw ka ngaihtuah loh che u, han sawi chiang ula mawle’ tiin lawm lo aw ka deuh tak chuan a farnute pahnih chu a melh hrawk a. Pu Tawnliana pawh chuan ‘nangni unau chu eng thuah maw in vui leh tak, hmeichheho lah hi vuihmui in pu hma thei si a’ tiin a lo in rawlh ve zauh a. Pi Chhuanthangi chuan ‘a eng hre hawt lo a mipa dik a I lo ngaih nghal ngawt a, a pawng puiin kan fate hi an vui vai a zeng lah a ni law, Pângpui engtin chiah maw a lo tih che u’ tiin a fapa chaw bar chu a melh hrawk a. Zoliani chuan ‘ka nu hi chu a van fel tak, hmeichhe dinhmun min hriat pui a’ tiin a han ngawi leh rih a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘sawi tha mai mai rawh, engnge ka ngaihthuah lohna che u chu’ tiin a aw pawn ngaihno a beilo sawt kher mai. Nui rah rah chungin ‘Nimin ah pawh thingro awmna min hrilh duhlo a, sawlai nula naupang tak pakhat chu phurh senlo a eh sak tho sia, a bang kan lo phur ve ang kan tih pawhin min hrawk khur khur kha’ a han tih chuan pasâltha Laiawrha chuan chaw hmuam chu lem mel awl awl in ‘nangni thing phurh pui tur hmuh zawh loh vang maiin tiang hian sawi kual suh, ka hlap zawt ang che’ tiin a zak chu a beng a sen tawl tawl a. Pi Zuntei chuan ‘chungte chu han vuina tur chi pawh a nih loh chu, hahdam in duh a nih leh tlangvalte hruai ve mai ula ti nia’ tiin a lo khak ve zauh a. Zoliani chuan a u zak kun deuh ngal chung a chaw ban melh zauh zauh in ‘nia, keini chuan hliam enkawl pawh kan thiam ve bawk silo a ti raw Pângpui’ tiin a nui zui ar ar a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ nangni zet zawt hi, ka hlap zawt dawn che u mawle’ tiin fian chuan a tin uaih a. Pi Chhuanthangi chuan ‘nangni unau zet chu chaw min phuh tir dawn a lawm le’ tiin a fapa beng sen tul a chaw bar mawlh mawlh chu a nuih var var a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘nangni pahni zet chuan chaw ei pawh in ti tui lo e’ tiin bai hawp hrawp pah chuan a tho nalh a, tui hmunah kan a thuah zawh chuan pawnah a chhuak tlang nghal daih a. Pângpuii chuan ‘he tianga nih hrim chuan kan mônu chu kan va ngam dawn lo ve, a eng a mah hmain tiang hian min vau duh a nia’ tiin an u chhuak chu a nuih zui ar ar a. Pu Tawnliana chuan ‘nangni unau hi tawng tawng lo khan chaw ei kham thuai ru, chaw eilai in hmeichhia an tawng teuh ngailo’ tiin a then suk suk a.A chhungten chaw an ei kham chuan ‘khawnge vawiin chu kan dai vak mai mai teh ang, therhlo ila fahran pawh ka hmuh tak mialin, babai leh sarep ngawt zawngin hrawk a fah lo emai’ tiin Pasâltha Laiawrha chuan silai la in a tuai hnum mawlh mawlh a. Zoliani chuan ‘kha lehchen thian tello a dai vak ngailo, tun a tak a tlat hran I han zir thut danah. Khawi a therhlo va zawng ma lek tur che, chhun chaw fak dawnah dai hnai hnim buk hnuai a tangin naupang thingnawi fawm i thawn darh ur ur nghal loh’ a han tih leh chuan tumah insum thei lo chuan an nui ta tlawrh tlawrh a. Nuihza insum tak a a fanu melhin ‘Zotei thin tak hi chu aw, I tawngte reu reu min an hre palh a nge’ tiin Pu Tawnliana chu leh lam hawiin a then toh toh a. Pasâltha Laiawrha chuan chhan ngaihna hrelo chuan ka hau a en in ‘ka pa he nu hi zilh ve deuh teh aw, tiang hrim chuan ka dawh reng dawn hauh lo a nia’ tiin sumhmunah a chhuak zui zat a. In thahrung ru takin Rinzuali nen an intiamna lamah chuan a in pu liam ta thuai a. Pasâltha Lianmana chuan a thianpa in pu liam mek nuih zui vur vurin ‘tang nasa hle rawh khai, a hun lai a nih kha’ ti a nuih var varin a thianpa chu a zui ru leh ta a . . . .

Ni sarih dang a vei leh meuh chuan Rinzuali leh Pasâltha Laiawrha chu thing phurin an kal leh a, kawng thlang ah rul thi uih deuh tawh lo awmin Rinzuali chu a uak ta chiam a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘a va mak tuar tuar ve mawle, hawh the khu laiah khuan tui sik thianghlim tak a awm asin’ tiin an thlang kawrte ruamah chuan a hruai thla a. Mittui tla phak a a hma a pasâltha melhin ‘ku Laiawrh, ka awm dan hi ka hrethiam miah lo, eng rim emaw na deuh ka hriat chuan ka insum thei hauh lo, ka uak leh chiam thin’ tiin a sawi zawi sap a. Ngaihtuah muk tak nei tih hriat chuan pasâltha Laiawrha chu a han ngawi deuh vang vang a. Thawpui lak huai pahin ‘Rini kan inru mai dawn a mi ? tunah palai han tir zia ka ni hauh lo mai a’ tiin a hma a nula naupangte chu ngun tak chuan a melh ran a. Mak tih hmel tak chuan ‘a va mak teh thut awm ve, tlang ngaihah pawh a mawi dawn a mi le’ tiin a han hnial khaw mawi a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘tlang ngaih chu a pawimawh hun a awm na meuh mai, i sawi hmangin i ruaklo niin a lang’ tiin a sawi chuai raih a. Rinzuali chuan nui ru var varin ‘ka awmdan hi kei pawh a mak ka ti khawp mai, a changin ka lu te hi a vi muai muai thin in ka tha hi a zo thut thin, chutiang a ka awm chang chuan ka ngai zual thin khawp mai che’ tiin a han thle deuh ngaih a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘aw i va han naupang chhia tak em aw’ tiin a hma a mi chu khawngaihna nen chuan a thlir vang vang a. Amah vang a mualpho leh hmingchhiat a khum chu a phallo in a duh bur lo a ni, a farnu chung a thleng nise . . . ‘ tiin a ngaihtuahna kawmin a ngawi reng a. Rinzuali han uak leh thatah chuan harh thutin a insum zawh loh sulhnu lang ni a ngaihna nen inthiam loh tak chuan duat tak chuan a kuah ta hle hle a.
Chutia lungmuang a an in kuah lai chuan khuh khak thawm hriain an in thlah vat a, an han hawi thlak chuan pasâltha Lianmana lo nui var var chu an hmu a. Rinzuali chu zak awm tak chuan kun ngal a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘e khai rilru a i awm lai tak a i lo lan hlawl chu a va lawmawm ve’ tiin thu tak deuh chuan a thianpa ding ran chu a pan thuai a. Pasâltha Lianmana chuan a thianpa hmel tak deuh ngul leh rilru buai deuh nak chu en in ‘eng tak chu sawi ang che u maw’ tiin vaibel a beng mawlh mawlh a. Thawpui lak huai pahin ‘ih englo a nia, hei kan khawnbawl fanu mal nen hian khuanu samsuih te pawh kan lo ni mahna’ tiin a ngai leh daih a. Pasâltha Lianmana chuan ‘ka lakah hian I zep rei ka ti reng a sin’ tiin a nui huk huk a. Then suk sukin ‘chu kan kar thu chu I lo hre daih tawh a maw ? tiin a zawt hau a. Then sangin ‘nangmah a tal hran I chin deuh atang daih tawh khan ka en zui daih tawh che a sin, zan thim leh chhng eng i hman thiam dan lah ka hai hauh lo a nia’ tiin a thianpa chu a chhang sap sap a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘remchang hmasa berah ka hrilh ang che ka ti reng thin a, mahse nuam lo ka tih deuh vang leh kum lam a kan in thlauh deuh vangin ka ngawi leh ta mai thin a, tun hunk an thleng ta ni’ tiin a han sawi leh sap sap a. Pasâltha Lianmana chuan ‘nia han sawi dawn ila, i pehhel zel vang khan ka sawi ngam ta chiah lo a. Ka duhai chuan thil I dawn chianglo a ni, kan naui leh i nau kha an in zui hman deuh tih kan hre tlang vek a, tunah in sawi hmang leh awmdanah hian ramri in kan thui hle tawh niin a lang a, a lawmnu hlui nen hian pumkhatah lo insiam ula, i nau hian in in a lo chuan luh nuam a tih i ring reng em ?’ tiin a thianpa rin loh lam daih chu a sawi kai ta daih a.

Pasâltha Laiawrha chuan ‘chutiang zawngin thil ka lo thluk hauh lo a sin’ tiin pawiti tak chuan an piah chu a thlir ta vang vang a. Hrehawm ti tak a a thianpa melhin ‘ka nau chu a insiam rem thei em turah lo ngai ila . . . Tunah hian ka fa a pai mek niin ka hria, chung a nih vang chuan khawdang han hawi thei niin ka in hrelo. Engtiang a ngaihtuahna han sen chi nge ni ang le’ tiin a thianpa chu puih beisei deuhin a melh hau a. Lu thin nar nar pahin ‘ka thian, a va mak dawn ve chutiang thleng chuan in lo kal thui ang tih ngaihna ka hre hauh lo asin, in kal zel dan tur chu hriatthiam a va har ta ve aw’ tiin a tukhum chu a chul zauh zauh in pasâltha Lianmana chuan a ti chuai raih a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ka ngaihtuah a buai ta nuaih mai a, thil hi ka lo va ngaihtuah chiang lo tak em ‘ tiin a chek vang vang a. Pasâltha Lianmana chuan ‘engpawhnise, tun tut tutah zawng thu han pawhchah ngaihna ka hre mai lo, beng tharin kan la ngaihtuah dawn nia’ tiin Rinzuali chu a be sawm luam a. Pasâltha Lianmana chuan chhuan lam siamin a kalsan leh ta. Rinzuali chuan a a beisei ang chu a thleng thei dawn ta lo emaw tiin a in ngaihtuah muk ta hle a. Ngawi renga kalin lungdawh ah pawh chawllo leh tumah in be mumal lo chuan an kal dun a, an pen dawnah chuan ‘zanin chu lo leng la’ tiin Rinzuali chuan a be zauh a, buk nghat pah chuan an in then ta rih a. Zanah chuan pasâltha Laiawrha chu a thianpa te in lamah chuan kal in zawite te chuan an ti ti dun sap sap reng a. Hmingchhuangi chuan ‘nangni pahnih chu a va mak sap sap ve, eng thuruk nge maw in saiw ve le’ tiin a fapa tlankual zak zak reng um kawl pah chuan a han zawt a. Nui hau chungin ‘ele chhuan lo la awm tur hcungchang te pawh kan ngaihtuah a ngai ve tawh a law, hei kan leng tul lam a nih ruai tawh hi maw’ tiin Pasâltha Laiawrha chuan a chhang ve mai a. Hmingchhuangi chuan ‘chutiang tur chu a ni reng a ni, puan lak pawh ka chak ve tawh teh a nia’ tiin a chhang tha ve mai a. A fapa hnenah chuan ‘hawh awi Mamte lo kal rawh, i pa te khan i nau tur neih ve dan an ngaihtuah dawn a nih kha’ ti a nui sangin tap lamah chuan an in hnuk rak that that a.

. . . . . . . . .

Pahru(Thilthek) khaw tlangvalte chu Pasâltha Sângtuala ruahman ang chuan funpui er chuan an vir buai sang sang a, ni sukchen a nih meuh chuan an zên den pawh an duh tawkin tlangvalte chuan an chawk hluau hluau hlawm a. Upa deuhte chu an vanglai sawiin nilum hnuk puakin an ti ti laih laih a, nu awm thei deuhte chuan tlangal zên dengte tan chuan zu bel chu an lo pu chhuak awllo bawk nen, tlai lamah chuan thawm chu a that a kher mai. Fiamthu duh zualte chu an in buan khu leh rum rum thin a. Chungliana ke zungpui Hmelthai tuam chu a phelh deuh hnuang tawh a, Thûamkunga chuan ‘kha Chunghnap, I ke zungpui chu a lawk lel lul nen a tawn a phelh ve thei a nih kha mawle, chhuanlamah I lungdum tu hmuh nan va hmang leh tawh’ tiin fiam nan tak a hmang a, a tawng hriate chu an nui leh dar dar thin, Chungliana lu kai deuh chuan ‘Thûamhnap, khawnge khualval zir tir nan ka han bin tak tak tawh the ang che’ tiin an in man leh ta phat mai le, an tha hruiah an in hneh tawk bawk a khawtual tlangvalte chuan an lo bial tuai tuai a, Lal mual chu haw haw thawmin a luahin an ri luih luih a. tumah chetsual tum lo chuan an in daikhalh zawk zawk reng a. A keuh mai theih loh vang chuan Thûamkunga chuan Chungliana ke zungpui chu nâ chu a ke artui chuan a han khawn sak zauh a, Chunglianan a thianpan a ke a rah sak dawn tih a hriat chuan tlem lo sawn hman deuhin Thûamkunga lei rah hma chuan tha tawpin a chawi thut a, Thûamkunga tang lutuk chu puan ven kau hawk hawk chuan boruak ah a leng ta vaih vaih a. Chungliana chuan hung tha mai lo chuan a dar zawn atang chuan a han theh thla thum dup a. Thûamkunga chu vut kai luaiin a lo tho thuai a, a khel sawhna na vang chuan kal baih suih suihin ‘khawnge ka han bin tak tak teh ang che’ tiin an han in kuah leh tur chu pasâltha Sângtuala chuan ‘a tawk tawh, midang hmuh laiin tullo ah chakna hi hman a mawi fo lo a nia’ tiin an karah a lo tla zep chaih a. Chungliana chuan ‘nangte reuh pawh hi khawnge ka han bin law law teh ang che’ tiin a lo khuah nghal chat a. Thûamkunga pawh chuan ‘nangte zawt zawt hian chak ebr emaw i in tia law’ tih pahin pasâltha Sângtuala chu a hrawm ve nghal chat a. En tu lam haw haw thawm pawh a ring sauh a, pasâltha Sângtuala chuan ‘e khaih aw mai mai che u hian, min thlah vat rawh u’ tiin a thianten an chawi mail oh nan chuan a tang sauh sauh a, an thlah duh tak loh ah chuan ‘in duh tak tak elaw’ ti a au that pahih a thiante pahnih chu a hrawm kawp thawt a. an pahnih chuan a han vir kual pui zak zak a. Thûamkunga chu ‘min thlah vaih chuan i chak lo ang’ ti au tuar tuarin an thianpan lei a rah tir hnu chuan a lu hai chu a han pen chhat chhat a, a luhai a reh deuh chuan ‘ka rinai daih I chak mai ka ti’ tiin a mah lo ne thaptu nunaute chu ‘hawng vek rawh u, zaklo hlawm lutuk’ tiin a han hrawk zui khar khar a. A tawng an hriat loh vang chuan a mah chu kawkin an lo nuih tlawrh tlawrh hlawm a. Thuamkunga chuan ‘a ve mai mai hlawm che u chuan, meikhu in ka la u rang che u mawle’ ti a phun nang nangin vaibel chu a beng zui mawlh mawlh a.

Râl beih leh hmanraw hmante an zir leh hnu chuan râlveng chu an awmna tur lamah chuan an awm kim leh vek tawh a. Pasâltha Sângtuala chuan Pahru(Thilthek) pasâlthate chu an khaw ram awmdan chu Lal fapa Thadai kal tlang chuan hriatchian tum chuan a zawt ngun khawp mai. Tun hma a hrumzial chettlat tawhna lam chu a zawt ngun deuh bik a, an sul awmdan an sawi atang chuan chhuahchhawng ram lam tlângkhan tha lai fan a rilruk ta deuh a. A ngaihdante a sawi chuan Pahru Lal fapa Thadai (Ngiazoa pa hi Thadai tiin ka sawi zui tawh ang) chuan ‘kei pawhin chung lai ram chu ka lo fang nual tawh a, ka ai a chiang tur an awm chuang lo, kan va kal dawn nia’ a lo ti thuai a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘chutia fang tur a kan va kal ngawt chuan nunau a ti chiai mai ang tih a hlauhawm a, tlangval hmun thumah then ila, khawchhung a awm tur tlangvalte kha tam ber sela a tha in a rinawm, keinin ka sawi tak ram lam kan va chuan a nge’ tiin a lo chhang thuai a. Khawtualte chu eng emaw sawiin an phul hlut hlawm a, Lalpa chuan ‘kan khualte sawidan kha a that hmel riau mai, ramchhuak tur angin hmun thumah kal sela, chung kal chhuakte chuan an kalna ramchin sul a thar em ? tih chian sela, eng emaw a awm anih chuan a rang lamin in hriattir nise a tha a nge’ Lal Hralai chuan a han sawi chuar chuar a. Lal thu hriate chuan tha an ti tih hriat nan an lo but liar tliar hlawm a. Lal koh tlangvalte chu Mualah chuan an zi nuaih nuaih in an nui thum leh huk thin a, tlangvalte an lo kim tak hnu chuan Lal Hralai chuan tlangvalte chuan a ruahman dan chu a han sawi chhuak a, tlangvalte chu ramchhuah duh vek an ni chungin pasâltha ten khawchhung awm tur chin an siam ang chu hnial loin a tuk lam a ram lam pan tur pawh chu an ti fel ta thuai a.

Pawngia(parmawii, Ngiazoa nu) thusawi vang chuan Chungliana chu a rilru a vak thui kher mai, engpawhnise tun buaina hian rei a awh em lawng chu maw tiin a ngaihtuah rauh rauh a. Chungliana hmel a hlim lohna awm chu a thian te chuan hrethiam in eng vang nge tih chu an in zawt thin a, a ni lah chuan eng danga chhanglo in ‘ka ke zungpui chhuih hian min kam deuh a lawm le’ tiin thil dang a sawi kai zel mai si a. Pasâltha Sângtuala chuan Pawngia ( Pawngia hi Ngiazoa nu sawi nan ka hmang zui tawh ang) chu ko in ‘ka u, Chung thian a hi vei nei awm takin a ngawi deuh reng thin a, a chhan awmte I hre mial lo maw ?’ tiin a zawt ta chawt a. Pawngia chuan a nau chu melhin ‘ka hre mai thei a ni, engmah a la hrilh ve hlawm lo che u a ni maw ?’ tiin a ngawi dat a. Pasâltha Sângtuala chuan hriat chang deuh c thawk ham ham pahin ‘engthil nge I hrilh a ? tiin a lo zawt thuai a. Pawngia chuan ‘tun a in riahna tleirawlte saw in hmuh ang in a hmel a tha reuhin a felin thenrual zingah pawh fak a hlawh reuh thin khawp a ni awm e, a vanduai a siamin a pa sawn pum lam that lohna a neiin hna rum a thawk thei mai lo a, a fanu tleirawl chhuak zawt pawh saw hmeichhia e ti lo in a hah rimtawng thin khawp mai, chutiang khawp a thawkrim a nih vang sawn mahni pawh a in tuai hnum theilo a, lulet tak meuhin hna a thawk thin a. An thenawm maiah sawn tlangval sa pawh kap zeuh zeuh thin, taima tak erawh ni lem lo chuan a lo ngaizawng a ni awm a. Chu tlangval chuan a pa theih loh chu remchangah lain lainat awm tak hian lo vahte pawh a pui thin a, chu tlangval chhungte pawh chuan an fapa mahni in a hnathawk peih loin, an ni chhung a han pui chu khawtlang pawhin an fak viau a ni awm e. Chu a puihna vang chuan Thlapi(Thanpuii, Hmelthai hming sawi zui nan kan hmang tawh ang) pawh chuan u ang tak a en in khawi hmunah pawh a bulah chuan thlamuang takin a kal thin a, buhseng lai khan zan khat chu Thlapi ( Thanpuii) beisei loh deuh mai chu a chungah a thleng ta tlat mai le.

Thlapi (Thanpuii) zan mu chu a ban na a tih vangin a harh a, a ban a ti che tur chu hnam hrui hian a lo in tawn ta vek a. a ka chu puankawp chuan a lo in hnawh bawk a, u ang a a en thin leh a thlamuan pui thin chuan a lo bawh run tawh a. Thlam meiling vam thla ah chuan a puan ven lai chu Thlapi mutna hrulah chuan theh thlain a beng bulah chuan a au bengchhen chuan a thah tur thu a hrilh in, a ni tleirawl chhuak zawt thinghlimna chu a tihbawrhban sak ta a. Midang bul a a sawi chhuah chuan a mah leh a chhungte tan a pawi theih tur thu sawiin a duh hun a piangah nupui ang a hman a tum a, eng emaw chen chu a hlawhtling thei ta hial a. An awmdan chu thup reng theih ni heklo le an mualpho dawn chuan Thlapi(Thanpuii) chu khawhring neiah an puh in, chutiang mi chu mi endawng an niin khua a hnawhchhuah tur a nita si a, a pa lah hnathawk theilo a nih bakah chhung leh khat nei thalo an lo ni ve bawk nen, Thlapi pa chuan mittui tla zawih zawihin a fanu chu tuar hram hram turin a ngen ta chawt a. Tleirawl nun zalen leh hlimna hun chu a tan chuan tahna ah a chang zo ta a, a tawi zawngin sawi mai ila kan han thlen takah khan khang khawnbawl upa sualho hun chu a tawp ta a, zalenna kan neih tir a nih deuh ber mai . Thlapi rilru a ser erawh engtik khaw tikah a dam ngai tawh lo ang, an in a in awm takah chuan beiseina an chhungkuain an nei a, an huphurh lawk erawh chu in hawn leh hun tur a nit hung lawi a, an lo hrawn hmasakte vang khan beisei an nei sanglo khawp mai. Tunah erawh ka pasâl hi ka la hrilh ngam rih lo mai chauh a ni, ka pasâl hriat hunah erawh chuan thil liam tawh siam theih tawhlo mahse eng emaw chu a thlen ngei ka ring. Chunglianan ka thusawi a hriat tirh chuan kan in dang nasa teh a sin, Lal rorel nghak turin kan in bengdai thei hram a nih kha’ tiin Thlapi chanchin chu Pawngia chuan a sawi ta vek a, an thu hriatthar chuan Satlâk tlangvalte thin a khei tih hriat tak chuan an kut chu an hum khur ngar ngar hlawm a.

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Local Advertisement

MOBILE SIAM ZIR DUH TAN!!!

Tech-Inn Mobile Repairing Traning Centre, Bazar bungkawn

Kum tin mi za chuang eizawnna kan siamsak a, Eizawnna tlaka thiam turin kan zirtir thin

Mizorama mobile siam zirna hmasa ber changtlung ber kan ni. Hrechiang duh tan Contact : 9612099411 / 9862016122


Ngaia
Site Admin
Posts: 25873
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » October 17th, 2018, 7:47 pm

PASÂLTHA SÂNGTUALA (Mampuia Pa)

BUNG – 172

(coment leh Like tute in zavai chungah lawmthu ka sawi tak meuh meuh e, nangni hi awm lo ula heti chen hi ka ziak hauh lo ang. Nangmahni vang liau liau a ni e)

Pasâltha Sângtuala chuan ‘chutiang teh nuaih chu maw lo ni a, a va han suaksual teh lul em, a chan tawk tur chu a hmu mawlh ang’ tiin Pawngia chu a melh ralh a. A thiante melhin ‘Chung thiana chu tu emaw in kan ven ruk deuh a ngai ngei dawn a nih chu, thil pawi zawk te a lo thlen palh a nge’ tiin hmanhmawh takin an chhhuak ta nghal a. Pawngia chuan Satlâk tlangvalte melh zuiin ‘aw nangni ho zet chuan mahni tan a tha tur zawk pawh in ngaihtuah theilo a nih ber hi maw, hetiang rilru hi pu vek ila chuan kan chen hona hi a nuam in a thlamuan thlak khawp ang le’ tiin a ngaihtuah zui nap nap a. A nupui ngaihtuah bing tak a dingin a lo en hau chu nuih sakin ‘I va ngaihtuah bing veng eng ve, engnge i thil nge i ngaihtuah veng veng a ? tiin a zawt sap a. Pawngia chuan a pasâl mit tak a melhin a buk nghat pah chuan khumah an in zui lut a. A pasal mit tak a melhin Thlapi chung a thil thleng te, Chunglianan a hriat a a hmel hlim thei ta vaklo te, Satlâk tlangvalten ngaihdam an tum loh ziate chu a sawi ta vek a. A nupui chu ngun tak a melhin ‘chung thu i hriar hnu chuan engvangin nge min hrilh hmasak loh ? ka khua a thil pawi thleng thei thil a nih chu hre rual i nih tawh vei nen’ tiin lawm lo aw ka tak chuan a nupui chu a melh vang vang a. Pawngia chuan ‘min ngaidam rawh, hrilh loh tum che pawh ka ni bik lo asin, i rilru hah leh i buai zia ka hmuh in nakinah tiin hun rem chang ka lo nghak ve tho a sin’ tiin in thiamlo tak chuan chhuat chu a bih ran a. Lal Fapa Thadai chuan buk nghat nghat pahin ‘a dik khawp mai, min venpui a ka lawm e, nang tluk a kawppui tha hi an awm hauh lo a nia, i sawi dan hmangin ka nau Sângtea chuan a thiante chu a thunun thei turah ngai ila, remchang hmasa berah Thlapi chungchang chu khawnbawl upate nen kan la ngaihtuah dawn nia, ka pa pawh ka lo hrilh a nge’ tiin hmanhmawh takin pawnah a chhuak nghal vuai a.

Ramchhuak tur ang a kal tur tlangvalte pawh an lo chhuak kim tawh a, Lal fapa Thadai chuan Satlâk tlangvalte chu a kal pui a nga, midangte chu khawtual pasâltha te kaihhruaiin an kal thung dawn a ni. Lalpa Hralai chuan a tlangvalte chu nui sang a thlahin fuihna thu eng emaw a sawi zawh chuan an tum hmun lam pan chuan tlangvalte chu an liam ta sung sung a. Lal fapa Thadai chuan pasâltha pakhat chu bekbawrh sar sarin Lungdawhah chuan dunsakna thu an in thlah ta sang sang a. Chungliana chuan an piah a tlangval satha deuh leh midangte zing a inthlung hrang ru deuh chu a melh leh vang vang thin a, a mitmeng pawh a thup zo meuhlo in thinrim mitmeng chu a lo lang leh zawk thin. Lal Fapa Thadai chuan ‘rei tak chu i insum theih tawh dawn loh hi, a rang lamin kan sawi fel ami dawn a lawm’ ti a ngaihtuah nap napin hmanhmawh lutuk lo chuan ngawipui chhah tak lamah chuan an tawlh lut tham tham a. Tum dang a hlim tak a nui hawk hawk thin Satlâk tlangvalte chu an thu hriat chuan a fan hneh em a vang chuan ngawi reng chuan an kal ngawt ngawt a. Lal fapa Thadai chuan ‘Vawiin chu ngawi in va dawh tha ve mawle, duhlo rai ang hmuk mai ni hlawm che u’ tiin a naute chu a melh kual ralh ralh a. Thûamkunga chuan ‘kan zan mangin min uap hneh deuh a niang e’ tiin an thlang kawr a tui thianghlim tak luang her her chu panin a in khawlh khawlh a. Thûamkunga chuan a iptepui chu dimte a dahin a thiante chu a hui zauh a, silai endikin an thlang lam chu lungpui beh chhan chuan fimkhur tak chuan a tin ta veng veng a.

Fimkhur leh hmanhmawh tak thing behchhan chung chuan an ni pawh chuan an fin thuai a, Thûamkunga chu an mitmei chuan an han rawn a. Then sungin ‘khu lai a lungdup khu kap ta ila ka kuh mai lawng maw’ a han tih chuan, thinrim leh nuihza bawk si chuan ‘Thûamho, i han fiamthu dan reng reng hi ka tlawh zawt dawn che a maw ni chu le’ tiin a thiante chuan an haufiam nang nang hlawm a. A ni Thûamkunga lah chuan ‘han tin ve chhin teh u, in themthiam ka chak khawp mai’ tiin a thiante tawng chu ngai haw duh lo chuan vaibel chu a phawrh zui zat a. Vaibel khu chhem chhuah ham ham pahin ‘ti khan han chawl ula, in hmaite kha phih ve teh u, inhmel reng hmuh tlak a awm hauh lo a nia’ tiin a nui zui hau a. Chungliana chuan ‘Thûam thawvenga hi chu fing zawt khawp a keuh che hi ka bat a ni, hetiang hrim chuan ram ropui kan inthlen thei dawn hauh lo’ tiin a nui hau a, an boruak rit lutuk pawh a zangkhai huai tawh a, Lal Fapa Thadai chuan ‘Thûama i zarah kan boruak pawh a thaw veng ta huai e’ ti a ngaihtuah a, khi sangin ‘vaibel kan zuk zawh chuan kal leh nghal mai ila’ Lal fapa in a tih chuan an kal leh ta sap sap a. Thawmrin hlau chuan an ze ngai chhuahin an infiam leh ta zauh zauh a, an infiam lai pawh chuan fimkhurna erawh tuman an hloh chuang lo. Zanriah chhum hun an kal leh meuh chuan an thleng hla thaw khat ta viau a. Lal fapa Thadai chuan ‘riahna hmun rem en ila, zan khat chauih tur a nih vangin buk pawh suallo law law ila a tha ang a’ a tih chuan an lo bu nghat nghat hlawm a. Tlang khan tha laiah riahna tur chu siamin eirel erawh chu kawr kamah an siam thung a, an sulhnu chu thup leh in hresa tan lo chuan sul thar pawh a ang lo zawk hial a.

Lal fapa Thadai chuan ‘hei zanin chu kan sapa vah deuh ngawt a nga, a tul tawpah lo chuan silai hman loh tur a niang, silai ri kan hriat chuan a rang lam in kan pan khawm thuai dawn nia’ a tih chuan tlangval pathum theuh a in zuiin Chungliana erawh a ke zungpui vang chuana duhlo chung eirel tur chuan an dah lui thung a. Pasâltha Sângtuala Mualkunga leh tlangval pakhat chu an in zui a, Lal fapa Thadai bulah Thûamkunga leh tlangval dang an kal bawk a. Sul thar an hmuh chhun chu hrumzial pasâltha te sul an zui zel deuh chauh kha a ni, sahnu erawh chu hmun tinah a thar a, pasâltha Sângtuala te chuan sih an palchhuak hlawl in tlang khan tha laiah a lo awmin a hmun chu a rem bawk a, chu sih chu an han belhchian chuan zukchâl hnu hraw hruih mai pawh a lo awm a, Mualkunga chuan ‘kan chang chhin dawn em mi ? tiin a han rawt a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ti hian in pahnih hian lo chang ula, khi lamah khian ka han kal zawkin ka rawn lam hawng dawn che u ni’ a tih chuan hlim tak a khi sakin an bu nghat nghat a. Mualkunga chuan a thal chu uluk tak chuan endikin mau fei pawh a thlang uluk kher mai. In râlpalh lo zawng a thutna remin an thu ta ran a, rei an thut hma chuan sakhi châl kit ha deuh pahnih hian a nu hur an lo zui a, sih kamah chuan an in nawr zak zak a, hmuhnawm ti tak a an thlir lai chuan nghalchang ngho chuak vur hi a lo chhuak hlawlin sakhi in nawr zak zak te chu nghalchang hnar phit dut dutah chuan sintui tlem in in ngaw hnuaiah chuan an liam leh ta mai a. Nghalchang chu Mualkunga chanpui pa chuan kah chakin a thal chu a kuai kur phan phan a. Mualkunga chuan kap lo tur chuan a han ziazir lauh lauh a, hreh fe chuan a thâl kawih kur pap tawh chu a sut thei ta hram a.

Tuibur hmuanda an thut leh hnu chuan sehfa an lo pung thut a, Mualkunga chuan sa lian a hnai tih hriain chung sehfa lo vir tu chu a ngai pawimawh lo lui hram hram, a chanpui pa in vai sek chu a va zai zir lauh lauh thin a ni lah chuan vaihmite chu a lo vai ve sek a. Hnah hi a han ri suau in a reh leh deuh hnu chuan Zukchâl ki tha deuh chu a lo hawi paw ta ho a, a kiah te chu naupang thingnawi pu emaw tih mai tur a mawi a ni, a beng chu phut lup lupin sih vel chu ngun tak chuan a thlek kual vung vung a, hlauhawm a hnailo ah ngaiin sih lamah chuan zawi muangin a pen ta chhut chhut a. Zawi muangi a kal emaw tih laiin Mualkunga thutna chu a pel dawn ta reng a. Mualkunga chuan thâl chu a theih tawp a kuai kulin zukchâl zakdawhah chuan a mau chang thel mam chu a tlum pawp a. Zukchal chu a zuang nghal zawkin ngaw lamah chuan hlim neilo ang mai chuan a lim ta zawk zawk a. Thûamkunga chanpui pa zawnah tak chuan tlanin a ni chuan a irno ah tak chuan a lo kap bur ve chat a, Zukchâl zuangkang in lei a deh chuan thâl chu a tlum belh a. Zukchâl natuar chu awp hnawkin tho leh mahse a tuan a fum ta kher mai le, zukchâl hliam tho leh chiah chu thâl a lo thlawk leh fua in a ngawng tumah chuan a bur leh chat a. Mualkunga chu a channa atang chuan zuang thlain chempui nen chuan zukchâl hliam chu a pan thuai a. Zukchâl hliam tuar tho leh tur chu a kaihza tha a chhah sak ta, zukchal na tuar chu a te thawt in a lu chu a thle buk buk a. Mualkunga chuan a rem lai laiah chuan a sat pawp pawp a, an thian dun chuan reilo teah an sat hlum thei ta a. Mualkunga chanpui pa chuan ‘ka thian hetiang a salu lian leh ropui i han hawn tur chu i hmingthan phah dawn kher mai’ tiin lawmpui na chibai chu an in buk lawp lawp a. Mualkunga chuan ‘nangma kah zawk a lawm, awm lo la chuan he zukchâl hi kan man hauh lo ang’ tiin a han tang leh khaw hnu a, nui sangin ‘thianpa chutiang a ni ngailo, thâl thlah hmasa tu i ni a, i kah ngei a ni e’ a tih tak tlatah chuan Mualkunga chu lawm in a khi var var a.


Chutia lawm a an in chibai lai chuan an bul maiah chuan hrumzial pasâltha tih hriat tak mai leh a naute pahnih hi an lo ding reng a. Mualkunga chuan a chempui zukchal thisen a bual nguai chu hum nghet sauh pahin ‘khai le, saw hna hahthlak deuh kan tawng dawn a nih hmel e’ tih sap pahin an piah a mite hmachhawn zawng chuan a in her rem nghal a. Mualkunga hmel a zamlohna chuan a bul a tlangval pawh chu muanna pe in a tul chuan tangral raih tur chuan a rilru chu a siam ve nghal thuai a. Mualkungan chu pasâltha a hmuh chian chuan mak tiin a melh ta tlawk tlawk a. Pahru khua atang an chhuah tak hrumzial pasâltha Khupzakulh leh a thiante ngei an ni tih a hriat chuan a thinrim chu chhung lam atang chuan a lo so chhuakin ‘nangniho hian min lo bum reng a ni maw ? that e a thil a tih theih loh chuan kan in rum nek hle a nga ti nia’ tiin chempui nen chuan a pan ta chher chher a. Hrumzial pasâltha chuan a ban phak chhuakin eng eawm sawia chuan a phun sup sup a, Mualkungan hrumzial pasâltha Khupzakulh leh a naute bul a thleng chiah tih chuan ‘Kunga ding rawh’ tih pahin pasâltha Sângtuala chu sih zawlah chuan a lo tlan chhuak hlawl a. Mualkunga chu ding chawtin a hma a hrumzial pasâltha lam hawi chuan a then sak a, a ni pawh chuan ban phar chhuakin a awm chu a khawih ve zauh a. Mualkunga chuan ‘rin loh lutuk a ka han hmu thut mai kha ka run lutuk a, pawi kan va khawih teuh ve’ ti a nui sangin hrumzial pasâltha Khupzakulh chu a chibai zauh a. Tawng in hre pawh lo nafam chu zaizir a in biain zukchâl sa chu an phawk hlawk hlawk a, an zawh tawk chu lain, an in nghahna lamah chuan an in zui thla ta ngawt a.

Lal fapa Thadaian hrumzial pasâltha Khupzakulh a hmuh chuan ngaihtha lo zet a melhin, aw ngaihno bei fahran lo chuan a han bia a. Vaibel fawp hlat hlat pahin rang deuh deuh chuan hrumzial pasâltha chuan thu sawiin thinrim hmel tak chuan chil a chhak zui phawrh phawrh a. Lal fapa Thadai chuan a hma a pasâlthu sawi chu ngun tak a ngaithlain a hmelah chuan thinrimna lo langin, thawpui chu a la hawk a ‘an duh phawt chuan lo kal tak rawhse, kan lo mang phiarh a nga a ni mai a lawm’ tiin a sawi pawr chhar a. Hrumzial pasâltha Khupzakulh chuan Lal fapa Thadai chu melhin ngenngawl aw tak chuan a sawi ngai chu a sawi zui sek a. Lal fapa Thadai chuan ‘ka nau, hrumzial pasâltha chuan lo tawng beih ngawt lohin remna kawng hawi zawng a lo be hmasa turin min ngen a, engtin nge ni ang le’ tiin pasâltha Sângtuala chu a han rawn a. Ngun tak a ngaihtuahna seng tih hriat chuan kun ranin tawh pui a la halh a, hrumzial pasâltha melhin ‘nangni la, hetiang hnuah hian I la be tho a ngem ?’ tiin a zawt zauh a. Lal fapa Thadai chuan tawng letlingin hrumzial pasâltha chu a ngawi ta reng a. A hma a tlangval naupang tak chu melhin ‘ka biak tawh ka ringlo, amaherawhchu muanna awm theihna tur a in thawhhah danah chuan in tih theih ka ring’ tiin a han chhang ve leh a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘min beisei ang chuan kan ti ngei ang, kan theih loh erawh chuan kan tih tur chu phur takin kan ti ngei ang’ tiin a but a nghat ngaht a. Lawm tak a buk nghut nghut pahin ‘tlangval ka beisei ang ngeiin min chhang a ni, kan unaute pawh kan theih tawkin kan lo sawithat pui le hang, kan theih tawp a remna awm theihnan phur takin kan thawk chhuak leh ang’ tiin a han sawi leh bauh bauh a. Lal Fapa Thadai chuan ‘remna hi kan thawhchhuah theih tak tak i beisei em ‘ tiin a han zawt bauh a, hrumzial pasâltha Khupzakulh chu ngun tak a in ngaihtuahin a han ngawi vang vang a, lu thin mut mut pahin ‘ka hrelo le, kan theih tawpin kan bei ang chu’ tiin beidawng aw tak chuan a chhang sap a.Zanriah an peih chuan chaw chu eiin Zukchâl sa chu an chan zui mawlh mawlhin fiamthu nen an ri hlut a.

Duh tawk a sa an rep hnu chuan a remchan dan ang chuan an tlu phung a, Lal fapa meuh pawh chuan Lal a nihna chu a lan tir duh bik lo a ni, chung an hmuhte chuan hrumzial ho chuan mak an tiin an ngaisang zawk hle a ni. A tukah chuan hrumzial pasâltha Khupzakulh leh a naute chuan ‘kan tinsan leh phawt ang che u, kan unaute nen chuan eng thu pawh lo nei ula, kan inhmuh thu hi min zep sak dawn nia’ tiin a han sawi a. Lal fapa Thadai pawh chuan ‘pasâltha a tawp thlengin kan zep sak ngei ang che, kan dun ber chu remna a ni tih kan hriat tlan tawh hi lungmuang takin kal tawh u’ tiin zukchâl sarep iptepui kau hawk theuh chuan ah tiring an in vai liam leh ta lauh lauh a. Hrumzial pasâlthate an liam tak chuan ‘kan boruak thlir chuan kan hmabak chu thisen rim a nam tlat mai a, engtia hma lak nge tha ang ? tiin a naute chu a rawn hlawm a. Ngaihdan chu an sawi khawm nak nak hlawmin an thu a rual thei meuh lo, a tawpah chuan ‘kei ka ngaihdan chuan khawchhung hnaih lutuk a tharum thawh hi a fuh berin ka hrelo, lam kal in tirin kan thiante kha va koh nisela, kan hrumzialho pawh he lamah an lo kal a rinawm zawk bawk nen, kan kal pelh takah khan ram awihten laiah khan hruai luh dan tur a awm turah ngai ila, lung lianpui pui kha fâlah siam leh in hahdam zawkin hnehna chu kan chang thei mai lawng maw’ tiin a ngaihdan chu a han sawi a. Mualkunga chuan ‘ku Sângte, engtia he lam a an kal i rin theih ? tiin a han zawt a, nui sangin ‘kan hrumzialho pasâltha te khan an lo kalna tur min hrilh ah ka ngai deuh mai’ tiin a lo chhang thuai a. an han ngaihtuah chuan ni mai dawn chuan hriatna chu an nei a. Lal fapa Thadai chuan ‘helamah lo kal lo ta se engtin nge niang ?’ tiin a han zawt a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘an chet tawhna hnu hi helam vek a nih bakah, an tan hawnna khan rem chang ber a nih vangin helam hi a rinawm a ni, ram dangah chuan tlangval sawmhnih pawhin mi za dawn chu reife an dang thei ang chu mawle’ a tih chuan an han ngaihtuah chiang a, hmelma tan chuan chulai ram bak thlanna awm a awm chuang hauh lo tih an hrethiam a. Pasâltha Sângtuala chuan sawi zawmin ‘midang zawng hi let ta ula, sawlai kham hnuai kawng kha zawh bel ula, keini mi pangâ emaw vel hian kan hma lam kan lo va chian leh zual a nga, kan che buai lutuk turah ka ngai lo’ sawi leh charh charh a. Lal fapa Thadai pawh chuan a han ngaihtuah chuan tha dawn hle hian a hre ta a, rem an tih hnu chuan ‘kan sul hi tlangvalte khan han thup deuh ula a tha a nge’ tiin a han sawi zawm a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘sul thup chu a ngaiin ka ringlo, kan râlmuang hleah ngai sela a tha zawk ang chu’ a lo tih leh bauh a. Lal fapa chuan ‘khati chen kha kal lamah sûl kan thup a, tun a tak a chutiang a kan awm leh chuan a tha dawn a mi ? tiin ngaihdan ni chiahlo chuan a han sawi bul deuh hmak a.

Pasâltha Sângtuala chuan ‘kan sûl hi thup ila chuan an lo fimkhur sawt dawn a sin, chutiang nilo a kan hnu an hmuh chuan lungmuangin an lo thawk thei zawk ngei ang’ a ti leh hram a. Lal fapa chuan a han ngaihtuah chuan a nau thusawi chu tha zawk tur a ngaihna a nei ve ta a. Then suk chungin ‘midangte kha lo va hawng ula, khuaah tlang vang vangin midangte pawh in ko hawng vek dawn nia’ a tih chuan Lal fapa awm lai a khaw lam pan chu Satlâk tlangvalte chuan an duh bik lo a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘Lal fapa sawi hi a dik a ni, a ramchin hre ber a nih bakah a ni bak a tawng thiam kan awm chuang lo a, chuvang chuan inhnialna hun a awm lo tih hria in hmanhmawh takin kal thuai ula, khawchhung in thlen dawnah tlang in tlir dawn nia, a theih chuan thawm nasa thei ang berin siam ula, chai bung chung angin awm ang che u’ a tih chuan tlangvalte pawh chuan an pasâltha rilru chu an hrethiam tan ta a. Hmanhmawh tak chuan an ni pawh an hawng leh ta a. Lal fapa Thadai leh pasâltha Sângtuala tih loh chu .Mualkunga Thuamkunga Chungliana leh tlangval sawm awmin midang zawng chu hmanhhmaw takin khaw lamah chuan an let thuai a, an thiante liam hnu chuan ‘Ka u, kan thiante sûl kha zui ila, kan thiante chu kan pawh hma ber lawng maw’ tiin pasâltha Sângtuala chuan a han rawt a. Lal fapa Thadai chuan ‘thiltih chi tak a nih dawn chu’ tiin hmanhmawh vaklo in hrumzial pasâltha te sûl zuiin fimkhur tak chuan an kal ta zel a. Tlang khan thalai leh mual insuihfin laiah zel chuan hrumzial pasâltha chu an kal a, chawhma zet an kal hnu chuan mual eng emaw zah chu an pel ta reng a. Thûamkunga chuan ‘kan hrumzialho chuan khan pawh an hriat hrep hi a, hetiang a nih chuan ram kal a sawt dawn hle mai a’ tiin a phun sap sap a. Naurual zanriah chhum hun awm an kal leh chuan an thlangah chuan silai hi a puak khawk raih raih a.

Satlâk valrualte chuan an thlang a thawm chu ngun tak chuan an ngaithla ran a, hrumzial ho chu an in au lawng lawng hlawm a. Chutia an ngawih thap lai chuan an thlangah chuan nghalchâng hawk hruih hruih chu an hre chhawm a, silai a han puak leh dur a, nghalchâng thawm pawh a reh ta hmiah a. Nui ham ham thawm lo awmin a hnu deuhah chuan meirim chu hriain meikhu pawh kawrte zelah a lo zam ta del del a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘tikhan min lo veng ula, ka zuk chian dawn teh reng ang’ tiin a thiante melhin zawimuang chuan a chhuk ta tham tham a. An thlangah chuan hlim thawm chu lo chhuakin an nui leh hak thin a, tuibur hmuanda awm velah pasâltha Sângtuala chu a lo lang hlawl a a thiante chuan nghakhlel tak chuan an lo melh thap a. Thawk ham ham pahin ‘ka rinai an thahnem tlat mai, an zing a pathum khu nghalchâng khan a hliam a an nat hmel khawp mai, kan sul kha thup ila an hnung lamah hel kualin zui ila a that ka ring, zanin an râl rel hriat tumin hnaih ru ila a that hmel khawp mai’ tiin a han sawi sap sap a. Lal fapa Thadai pawh chuan buk nghat nghat pahin ‘a tha viau ang, mahse hnaihchilh an har viau lawng maw’ tiin a ngaihdan a han sawi a. An bul vel melhkual zauh zauh pahin ‘a har chu a har ngei ang, beidawn nan rengah kan tum poh a niang chu’ tiin mual vei lamah chuan an hel kual a, hrumzial ho chu mi za chuang zet an niin an thawm pawh a na ham ham kher mai, an tawng pawh an dim loin an kalna tur khua chu hnehsa ah an ngai tih lah an chet danah a lang reng mai si a. An hruaitu pakhat chuan an piah lam chu kawkin an thum hak hlawm a. Pasâltha Sângtuala ten chutia an thum hak an en nak chuan hrumzial pasâltha Khupzakulh leh a naute pathum chu an hmu ve ta a

.
Hrumzialho chuan an pasâltha khualthang chu zah tak a biain an phul hlut a, Lal fapa Thadai chuan an tawng chu uluk tak chuan ngaithlain a hmel atang chuan hriatthiam a har khawp mai. Hrumzialho chu an thu a in hmu chiah lo tih hriat chuan a hnu deuhah chuan an aw ki a sang sawt ta kher mai. Khupzakulh chuan a hma a mi chu kawk sawk sawkin chutiang khawp a pasâltha khualthang meuh thinur chu ngam loin a khup deuh ta zan a. Khupzakulh chuan rang deuh chuan thu a sawi zung zung a, a thusawi chuan tlangval thenkhat chu a hnen tih hriat takin chung tlangvalte chuan thil an zawt zauh zauh a. Chutia tlangval rilru nem thenkhat an awm tih a hmuh chuan pasâltha Khupzakulh a hma a mi chuan thinrim tak chuan thu a han sawi that that a. Tlangval thenkhat te chu an ngawi leh ta thap a. Khupzakulh chuan thinrim tak a thusawiin thu a sawi zawh chuan zawimuang a in her a ngawpui lamah chuan an kalsan leh ta a, Pasâltha Khupzakulh te an liam hnu chuan tlangvalte chu an in hnial deuh laih laih a, an hruaitupa chuan tlangvalte chu vin that thatin an ni chu an ngawi thap a. Lal fapa Thadai chuan a naute chu melhin thawm nei lo chuan an tawlh let ta zal zal a. Pasâltha Khupzakulh a te in hnialna chu sawiin a sawi zawh chuan ‘chutiang khawp a an chak phawt chuan lo kal mawlh ang hmiang, kan thak thakin kan thak a nga ti nia’ tiin Satlâk tlangvalte chu an phun bal bal a. Zukchâl sarep thar lam tak chu an keih mawlh mawlh in, tam zualpui a reh chuan zawimuangin hrumzial ho chu an hnaih leh ta hriau hriau a.
Meipui engah chuan hrumzial hruaitu chu dingin ‘kan pasâltha in nghahna Khupzakulh leh a naute chu an tlawm tawh a, kan unau leh in nghahnate ber an tlawm takah chuan kan hnam damna tur leh chakna turin, keini hian heng kan hma a khuate hi dimna tel hauhlo in kan phindarh vek tur a ni, nak zan chuan sâl leh rohlu tam tak nen kan unaute phuba chu lak zawhin a awm tawh tur a ni, in sâl mante chu in ta vek tur an ni ang, in rosum man erawh Lalin a phal tawk a sem ve ang che u, heng hnamte ai hian kan chakin kan huaisen a ni tih an hriat nan leh, kan hnam an sawi ngawt pawh a an khurh nan chet kan thawh ngei tur a ni’ tiin a naute chu a fuih mawlh mawlh a. Tlangvalte chuan an pasâltha thusawi chu lawm in ngawpui khawk rawih rawih chuan an au hluah hluah a. Piah tlang a sakhi chu hlauin a huk pap pap a, hrumzial hruaitu in a naute a fuih zawh chuan fiamthu eng emaw sawiin an nui zui hluah hluah a. Lal fapa Thadai chuan ‘in duh tawkin duhthu lo sam mawlh teh u, in tum ang rawk a ni meuh emaw chu’ tiin a thinrim chu a rum ngal ngal a. An piah a mite chu râlveng pawh in dah loin ngaihngam tak chuan a rem laiah an mu phung a. Pasâltha Sângtuala chuan chung hrumzialho chu fiam a chakin a thiante beng bulah chuan a phun sap sap a. Thûamkunga chuan nui sangin ‘ka chak zawng tak a ni, an pasâltha ber mai saw chhaih kawlh ka chak mai’ tiin nui ri ngam lo chuan a then suk suk a. Lal fapa Thadai pawh chuan ‘hengho hian puithuna hi an la thu tak riau a, zanin chu mu manglo khawpin chhaih law law ila a ni mai a lawm’ tiin an chanpual tur theuh ngaihtuah chuan ngawpui thim hnuaiah chuan an in sem darh sang sang a.


Mualkunga chuan hrui chu thing kungah lawn puiin a duh tawk a zam hnu chuan then sangin a thiante chu a lo nghak a, Thûamkunga chuan chângel hnah chu la khawmin mihring ang tak chuan thing inchung chen awm ah chuan a siam thluahin hmun hrang hrangah a dah thluah a. Lal fap Thadai leh pasâltha Sângtuala chu an nghak reng a, Thûamkunga hmanhmawh chu awm hmunah a lo thaw sek tawh bawk a, zanlai arkhuan awmah chuan an mi nghahte chu thlantla phung chuan an lo thleng ve hram a. Pasâltha Sângtuala chuan an piah a mite ngun tak a melhin an muhil nghet ni a hriat hnu chuan thawm nei hauh lo chuan a pan tham tham a, a chesual thulah tiin thal leh silai chu hman mai theih tur chuan an lo hum rem sauh sauh a. An meichher siam lawhk chu a vai a puiin an duh ang tawk an in buatsaih hnu chuan an insem darh ta sang sang a. Lal fapa Thadai chuan lungtum chu chawiin meipui mei vapin a bawh deuh luk chu a deng darh chuah a. Hrumzial ho chu lo tho chhuak suau in an silai chu an chuh sang sang a. Meiling darh deuh nuaih leh thawm reh tlawk tlawk chuan an awm a ti nuamlo tan tih hriat tak chuan an hawi kual hrak hrak a. Tlangval pakhat chuan meipui thi deuh thup tawh chu chhawm that tumin ti deuh chuan a pan hnai a. Meipui awmna a thleng tep tih chuan hmeichhe nuihza lutuk nui awr awr chuan ngawpui chu luah khat a, Chu nui awr awr chu sa nge mihrung tih hriat mang loh aw hian lo chhawn in chulai ngawpui hnuai chu a rapawm kher mai. Hrumzial tlangvalte pawh chu hmun khatah an ding khawm thap a.

A naute hlau ding chu thlamuanin hrumzial pasâltha chu awm chum dup dupin a inhrosa tun tun a, hlau awmlo tak chuan meipui chhawm that tum chuan a pan hnai a, meipuiah chuan thing chu vurin a han chhem sur sur a, chutia a meichhem kun kut kut lai chuan a hnungzangah lungtum hian a lo deng thum tawkin a na ti chu a eu ngawng ngawng a. A naute chuan an hotupa natuar chu hlau tak chuan an thlir thap, a na zualpui a reh chuan an hotupa chuan silai chu lek kawh in a hnung thim tham chu a sai zui dur a. Silai thawm a reh chiah tih chuan nuih za khek tuar tuar chuan chulai ngaw chu a lo luah leh ta. Hlaua a hrumzial ding khawm thapte lamah chuan eng emaw hi a ving thuak a, an zing a tlangal thum chu te thawt in an tlu nghal tawp a. Mei khu chu tlem lo alh eng deuhin mei engah chuan ar ril niawm tak chuan chung tlangval te chu a lo fuh niin, hlau leh rap zetin an mahni bawmtu ril chu paihin an te tuar tuar a. Chutian tlangvalte an te tuar tuar lai chuan an bul thing chu a lo insawi ta hluau hlau leh nghal, mahni zawnah theuh chuan tlangval tam zawk chu te tuar tuar chungin thim thamah chuan an darh ta ur ur a, Satlâk tlangvalte chuan thâl ngul chu hmangin an mahni hnaitu chu an hlap zawt zawt a. Thim lam chu a him lo tih hriain meipui awmna lamah bawk chuan an tlan let leh hum hum a. Mei eng an thlen chuan an zing a tlangval sawm chuang lai chu an kim ta hauh lo.An pasâltha pawh a awm nuam lo tih hriat tak chuan a hawi â ruai tawh a, an meichher siam lah chu a lo bo vek mai nen. Thinrim tak tihtheih neilo chuan mei eng chhun bawk chu an melh thup a. Chu meieng en bakah chuan palian tak ni awm tak hi an vei tuak sek in thing karah chuan an lang zawk a an bo leh thuai thin a, Hrumzial pasâltha chuan mihring niawm tak chu a sai leh dur a. Silai thawma reh chian tih chuan patling thinrim phun bul bul thawm chu hmun tinah chuan a lo ri chhuak leh ta bul bul a, hrumzial tlangvalte chuan an pasâltha chu hlauthawng tak chuan an hrawk tuar tuar a. A nauten an hrawk tuar tuar chu ngai haw mai biklo in inthiam loh hmel tak chuan thim lam chu a thlir ve doh doh a.

Chutia hrumzialho hlauthawng a an ding khawm thap leh hlapna lai vual hul an khawih zauh zauh chu Satlâk tlangvalte chuan mittui tla phung a nuihza insum chuan an lo thlir thap a. Reilo teah khua a var tawh dawn tih an hriat chuan Thûamkunga chu ngawpui khawk rum rum chuan a han nui leh awr awr a. Hlauhna nasa takin a tham lak lawh tawhte chu an ding khur hlak hlak a, iptepui hmawr a kâ hnawh tat chuan zawimuang in an inthiar fihlim san a. Satlak tlangvalte chuan an vuakthluk tlangval thenkhat chu thingah nghet tak a phuar betin ngaih tha takin an kalsan a. khawvar hma a chaw chhum hmin tum chuan tui awman chu an pan thuai a, meikhu lan lohna tur ber a an ngaihah chuan chaw chu chhumin sahrang chu an thukphum sawk sawk a, a khat tawk chuan an sah leh huk thin a. Lal fapa Thadai chuan Satlâk tlangvalte thluak that zia a hriat chuan a ngaisang thar kher mai, nui tat tat a tlangvalte melh in ‘nangniho zet chu hresa tan lo chuan ramhuai han tih loh zia zang in nih loh hi a’ tiin a ngaihtuah nauh nauh a. Ngawpui hnuai a lo en chuan zanriah leh tukthuan inkawp chu puar tak chuan eiin an ei bang chu an fun tha a. An kalsan tak hrumzialho zan riahna chu fimkhur tak chuan an bihthla leh ta a. Zing khawvar chuan hrumzial pasâltha chuan a naute chu a hrawk nasa kher mai. Thûamkunga mihring lem thingler a siam chu lek kawhin a naute chu a hawlh sawk sawk a. An sulhnu zanwg tur chuan tiring tlangvalte pawh chuan chutiang tak a bumtute chungah chuan an thinrim kher mai, phuba lak ngei tumin an an sul chu an man fuh mai reng a, an in au chuah chuahin an chaw chhumna lamah chuan an liam hul hul a, kawr kanm an thlen chuan meiling leh thuk bak an hmu ta mai hauh lo, an chhuah lehan chu uluk tak chuan zawng mahse thal khaw ro a nih tawh vang chuan hnu thup chung a chhuak an nih vang chuan engmah hmu thei heklo, thinrim tak chuan an te nawk nawkin an hruaitupa chuan a naute chu a khat tawk chuan a tham leh pawp thin a.

Thinrim tak chuan hmalam pan chuan an kal hmawk hmawk a, tukthuan eirelna rem an hmuh chuan hrumzial pasâltha chuan a naute chu tiring ei rel chuan an che leh sang sang a. Pasâltha Sângtual chuan ‘hengho hian kan kal tih an hriat tak chuan an kal khan an thlak mai a ngem aw ? kan thiante hi lo va kal hmasa sela, sahbuak pawh lo la siam rih loin lung pawh hmun khat lo deuh turin lo dah sela a tha ang a’ tiin Lal fapa Thadai hnenah chuan a han rawt a. Lal fapa pawh chuan ‘an buai tawh viau ang, kan beisei lawk ang khan biak pawh an nuam deuh tawh ang chu’ tiin a nui tat tat a. Lal fapa Thadai chuan ‘khaih aw kan lo theihnghilh tep a lawm le, kan thiante kan chah a an hnungah kan kal zel chuan an in tawhchilh thut mai dawn a sin’ tiin a sawi hluai a. Pasâltha Sângtuala pawh chuan ‘ni dawn tak maw, ka lo mangnghilh daih a’ tiin inthiam lo tak chuan a chek vang vang a. Lal fapa Thadai chuan ‘inthiam lo duh suh kan la tlaichhe chuang ang’ tiin a lo hnem vat a. Fimkhur tak chuan hrumzial tukthuan rel mekte chu kal pelin hmanhmawh tak chuan an kal thuai a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka u, kan vai a kan kal chuan a fuh lo ang, ka nau Kunga, Chung thian leh Thûama te nen kan pali in kan thiante hi en zui ila’ tiin in hmuhnan tur chu an ruahman thuai a. Lal fapa Thadai chuan ‘ a tha a lawm, kan lo sawi loh chuan tumah lo chet loh tur Lal fapa in a tih chu tlangvalte chu a chah ngun malh malh khawp mai. Tlangvalte an liam hnu chuan pasâltha Sângtuala chuan an hnu chu thup then in an hnung a hrumzial che tla hmu phak chuan an in sawn zung zung a.

Zanriah chhum hun dawn chuan hrumzialho chuan ram chian tur chu an lo tir ve ta thung a, tlangval pathumte chu fumkhur tak chuan an lo kal in hmun tin chu an en uluk khawp ma. Pasâltha Sângtuala te pawh an chesual thelh a ni. Khaw chian turte an liam chuan Lal fapa chuan ‘kan thiante kha an va nang mai awm ve’ tiin ngaihthalo zet chuan a sawi a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘a hlauhawm khawp mai, khangho kha man vek mai ila a tha mai a ngem ? chutiang a nih loh chuan kan duh ai hma hian chet thawh a ngai mai awm mang e’ tiin Lal fapa chu a ngaichang ran a. A ni pawh chuan ‘tih ngaihna a van hmel khawp mai, man phawt ila helai mualpawng tan chhan hian tlangvalte chu awm tawh mai ila, chutiang a nih loh chuan silai thawm in kan khua a ti chiai mai ang tih a hlauhawm a lawm le’ tiin a han sawi charh charh a. Mual khat emaw chauh an kal hman tih chuan hmanhmawh leh thawm dim tak a kal thawm hriain thing phenah an biru thuai a. Hrumzial pathumte chu hmanhmawh tak chuan an lo kal hlawk hlawk a. Lal fapa chuan a naute melh kualin zaizir chuan chan an insem thuai a, an zawn an lo thlen chuan hnung lam atang chuan an zuan ta thut a. Mitkhap kar teah an kuk thlu thuai a. Lal fapa hnenah chuan Mualkunga nen kan lo en thla zui a nge, tikhan kal thuai tawh u’ tiin pasâltha Sângtuala chuan an bul vel chu a melh kual thuai a.
Lal fapa Thadai te an liam hnu chuan pasâltha Sângtuala te chu tlang pawngah an chuang chho thuai a. Hrumzialho chu hmun zawlah chuan chawlin vaibel chu an fawp khu luih luih a. An pasâltha chuan eng thu emaw sawiin a phun sup sup reng a, tlangvalte chuan melh thapin an ngaihthlak ngun danah thu pawimawh tak an sawi a nih ringin an chetdan chu ngun tak chuan an bihthla ran a. Ngawpui hnuai a thim dawn ta maw tih chuan chawfun chu phawrhin hrumzial ho chuan an phawrh a, khaw lam kawk a nuih hak hak pahin zawimuang chuan chaw chu an bar a. Pasâltha Sângtuala chuan an hnung a thawm hriain a han leh hawi chuan Thûamkunga chu fimkhur fe chuan a lo kal dan dan a. Mualkunga kheuh zeuhin Thûamkunga lamah chuan an kal thla thuai a, an va thlen chuan an in bekbawrh sar sar a. Buk nghat nghat pahin fimkhur tak chuan Pahru khaw tlangvalten an lo ngahna lamah chuan an phei thuai. Lal fapa chuan ‘helai hmunah hian lo lambun ila ka ti deuh a sin, an ni ai kan tam zawkin tanhmun siam sa kan ni zawk bawk nen, duh tawk a tanhmun kan siam chuan kan hup barh thei mai ang chu’ tiin a ruahman dan chu a han sawi a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘a tha viau tak ang chu mawle, helaiah hian tlangval sawmngâ chuang awm in ruang chaicheh kan thlak a nga ni mai a lawm’ tiin a tuihnih bauh a. Inchhung dung lethnih kar danah tlangvalte chu tan hmun siamin an thu ta fur a, pasâltha Sângtuala ten chaw an bar zawh chuan tanhmun siamin an awm ve nghal zat a.

Thutmuan arkhuan awmah chuan hrumzial tlangvalte chuan an mahni changtu an awm tih hrelo in fiamthu thawhin zawi te e tawngin an nui leh hak thin a. Chang hmasa zawkte tan hmun an pelh fel chuan Lal fapa Thadai chu zawimuang a lo penchhuakin hrumzialho hmahchawn zawng chuan a lo ding chat a. Hrumzial pasâltha chuan ‘in va han rei em em ve, engnge chanchin’ tiin a vin khur khur a. Lal fapa Thadai chuan ‘unaupa Thahru Lal fapa Thadai ka nih a, kan khaw ram hi chhuahsan rang in buaina zawng zawng chuan vawikhat mah lo kal tawh hauh suh ang che u, tunah hian ka duh chuan ka mangthak thei che u a ni tih hre reng bawk ang che u’ tiin a han au that that a. Hrumzial pasâltha chuan ‘nangni khuate hian kan tlangvalte inring lo lai thatin tunah hian chu kan tlangvalte phuba chu lakin a awm dawn a ni’ ti a sawiin a nui lui uar uar a. Ngaw khawk rum rum chuan nui thawm chu lo awm thutin thawm awmna lam hawi chuan an phawk hra hlawm a. Pasâltha Sângtuala chuan ‘ka u, hei kan mang thak mai dawn nge an in pe zawk dawn’ tiin a han au zui lang lang a. Hrumzial pasâltha chuan an chan chauh zia hriain a, mi engzah chiah nge an nih lah a hre na heklo. Rilru buai tak chuan a naute chu a melh kual dan dan a, a naute hmelah chuan zamna lo langin thinrim tak a phun sup supin ‘hei lehchen hi phuba la turin kan lo thawk chhuak tawh a, kan tih tur tilo a awm ai chuan thih vek mai pawh kan thlang a ni, nangni hi kan dahthat zawh hunah in khua kan hal vek bakah in nunaute chu sâlah kan man vek bawk ang’ tiin a in hrosa tun tun a. Lal fapa Thadai chuan ‘nangni mahni a thudik pawh fiah tum lo a mi thusawi awih a tawngpawng tal ringawt te u, in duh a nih hrim chuan kan chimih thak che u nga ti nia, thi tur chuan inpeih rawh ule’ tiin a chhang leh hmak a. Hrumzial pasâltha chuan ‘nangni mi tenawmho hian thudik chu in sawi ve ngam maw ? in tenawm rulh tur in neih vangin a lawm kan lo pen chhuah chu le, thi tur chuan in peih rawh ule’ tiin a han chhang leh lang lang a. Lal fapa Thadai chuan ‘dawt hi ka sawi ngailo in , thisen chhuah tur hian ka la penchhuak ngai hauh lo e aw, mi inring lo lai phei chu kut ka la thlak ngai hauh lo a nia, chutiang a dawt in ppuh reng ai chuan pialral ka lo thlen hunah min lo zawt chiang dawn nia, thudik hre hmasa lo a I nunchan pawi tiin pialralah pawh I la chek vawng vawng ang chu, khaile kan sawi tam tawk ta e, thi tur chuan inpeih rawh ule’ tiin a han au peh that that a.
Hrumzial pasâltha bul a tlangval chuan an pasâltha chu a bek bawrh sar sar a, lu thing mut mut pahin hmalamah chuan timna nei hauh lo chuan penchhuakin ‘chiang deuhz awkin han sawi teh, nangni khua hi kan pasâltha Khualthang Khuzakulhan chin min hrilh ang hi a ni ngei em tih fiah ka duh a ni’ tiin a han pen chhuak a. Lal fapa Thadai pawh chuan timna nei hauh lo chuan a hma a mi mit tak a melh kalin ‘eng thudik maw hriat i duh chu min hanzawt ta che’ tiin ngaihno beilo zet chuan a hma a mi chu a bia a. Hrumzial pasâltha chuan ‘ka sawi tak ang khan kan pasâltha Khupzakulh chuan in chin min hrilh a, ka thu hriat hi a dik meuh em, nge thibeh lo thu zawk’ tiin a hma a mi chu a melh kal a. Tlangvalte chu chet mai inpeih chuan an inep thap reng a. Lal fap Thadai chuan ‘kan khua in lo runchhan leh keini nupa min um zuinma chhan hi dawt muhlum a ni’ tiin an chanchin tlangpui chu a sawi zung zung a. Hrumzial tlangvalte chuan Lal fapa thusawi chu ngun tak a ngaithlain ‘I sawi ang chu a ni chiah maw ? kan lakah insawi thiam I tum a nih vaih chuan a pawi viau ang aw’ tiin a chhang rum al a. Lal fapa chuan ‘duh ni ila tunah hian in thi vek tawh ang chu mawle, tunah hian kan hual bet vek tawh che u a ni tih in hriat reng hi maw’ tiin a han chhang ram hmak a. Hrumzial tlangvalte pawh chuan an hma Lal fapa chuan dawt a sawi an ring thei lo. A thusawi lai hmel a rilru natna aw lo lang te chu an hai bik hauh lo, an pasâltha pawh chuan ‘I han sawi dan hmang leh in khawsak phungah hian thu dik sawi chu i va ang si ve mawle’ tiin thawpui a la huai a. Lal fapa chuan ‘thudik chu in rin duh a thu a ni mai a lawm, inrin duh loh tlat chuan tihian inlu kan lam a nga ni mai a lawm’ tiin pawisak neih loh hmel tak chuan a sawi zawm a’ in râlthuam kha dah thain thu dik chu in pawm dawn nge tunah kan che ang’ tiin cho tak chuan a han sawi ram leh hmak a.
Hrumzial pasâltha chuan ‘ka hlauh vang che ni hauh loin, chet thawh huna tlai mawlh heklo’ tiin a silai chu lek hniam ruai ruaiin a hma a mi nen chuan rei fe chu an ti ti din ta a, Hrumzial pasâltha chuan ‘in sawi ang a nih ngat chuan kei ngei hian chung mite chu ka dahtha a nge, a rang thei ang berin in sawi khuaah chuan kan kal ang’ tiin a sawi bul hmuk a. Lal fapa chuan ‘chutiang a khua in lo lawive dawn a nih chuan, in râlthuam kha kan kut a luh a ngai ang, lungloh ah in lak loh hram ka beisei’ tiin a hma a hrumzial pasâltha chu a melh ran a. A naute chu rawnin ‘engtin nge ka rin ngam ang che u, inkhua chu thleng ila min bum lo ang tih engtin nge ka hriat teh lul ang ?’ tiin a chhang bul leh hmuk a. Lal fapa chuan ‘ka thawk feih feih chhung chu ka khuaah him takin in awm ngei ang, kei ka lo awm lo a nih pawh in kan Satlâk pasâltha Sângtuala khan thu dik chu a hmuh ngei ang che u’ tiin a chhang ve thung a. Meichher eng a tlangval naupang tak, a dar leh tawn a keipui tin hnu lang kul chu en in, a duh tawk a teh hnu chuan ‘I sawiang chuan ni rahse, min bum vaih a nih erawh chuan nang leh in khaw chan tur chu a rapthlak khawp ang’ tiin a chhang ram hmak a. A ni chuan a silai chu Lal fapa kutah hlanin vaibel chu tui ti tak chuan an fawp vang vang hlawm a. Hrumzial pasâltha leh Lal fapa chu ngun tak chuan ti tiin an in peih chuan Thahru khaw lam pan chuan meichher nen chuan an kal thluah thluah a.
Lungdawh an thlen chuan râlveng tlangvalte chuan nui sang a lo lawmin, hrumzial tlangval tam tak an hmuh chuan thinrim tak chuan an phun sap sap hlawm a. Lal fapa chuan an chin chu tawi fel deuh tak a sawiin khawtual tlangvalte pawh an ngaih a ngam huai a. Lal leh khawnbawl upate pawh chuan an khualte chu tha tak a dawng sawngin, zu tuitling thlumtui tak an in hnu chuan an ti ti pawh a kal ta viau a. Lal fapa leh a nupui fanau te a hmuh chuan a mitmengah chuan mak tihna leh khawngaihna a lo lang ta hial a. An khuate awmdan chu ngun tak a mitsir ralh ralh reng a, hrumzial pasâlthate chuan tunah chuan kan ring tawh a che u, chutiang tak a dawt a min bumtute chu hmuh kan duh a ni, an khaw kalna pawh hnai teah kan hria a lawm, khua han var sela chutiang an thil tih dik lo a nih ngat chuan nuam an sa hlek lo ang le’ tiin a thinrim chu a hmel a dur ta khup a.

. . . . .

An tlangval ramchhuak ten sele ki tha leh mawi tak an hawnna pawh ni tam a vein lo hal pawh a hunt a viau mai a, khual a an tlangvalte chin lah hriattur a awam zui silo, rilru a ngaihtuah ru tak chuan Satlâk khua chuan hun chu an hmang chho zel a. Ngaitha lo tak leh rilru pangkhiung tak chuan hun chu hmang zelin pasâltha Lianmana chuan Bawlpu fanu chetdan chu mak ti ru viau mahse ruak lo ni a hriatna chu a neih vet ho a vang chuan a rang lamin in hruai maise tih chu a ngaihdan a ni ve ta deuh a, a thianpan a ngaihdan a zawh chuan ‘kan naui hi a tuang a chhah reuh phian a mak chu ka ti khawp mai, kan hun tawng hian han nghah leh lam rilruk thei kan ni chiha lo bawk nen, tlakna leilung a zir an lo ti mathlawn lo bawk a kan ti ve pawp mai a niang chu’ tiin a sawi chuar chuar a. Zan lam a inhruai hawng mai tur chuan an ruahman ta. Pasâltha Laiawrha rilru pawh a nuam lo ru khawp mai, chhungkim loh lai a chutiang thil han tih chu hrehawm a tiin a lo insum theilo chu pawi a ti hnuhnawh kher mai, tui bawhnu a ruh theih tawh loh zia pawh a hre chiang kher mai. Zanlai arkhuan chuah chuah chuan Rinzuali leh pasâltha Pahnite chuan pu Tawnliana te kawngkhar chu an kik dat dat a. Khawnbawl upa Tawnliana chuan ‘tunge ni’ tiin kawngkhar bulah chempui hum run chuan a ding to a, pasâltha Lianmana aw chuan zawitein ‘ka pa, kei mahni I fate kan ni e’ tiin a lo chhawn thuai a. kawngkhar hawngin sumhmun thim a mi pathum lo ding ran a hmuh chuan ‘aw hawi,engthil nge nita ngai, lo lut phawt teh u’ tiin thuk mei chu a han vur eng sawt sawt a. Pasâltha Lianmana chuah chu lo lutin a hnungah hmeichhe pakhat leh a fapa la ding zum reng a hmuh chuan thil awmdan chu man thiam in ‘Mama lo lut che u, kha tah in saum dil din reng a’ tiin a han be zui luam a. Khawnbawl upa pawh a rilru a lawm chiah lo tih a tawng chhuakah chuan a hriat theih a, Pasâltha Laiawrha pawh chuan a pa tawng chhuak atang chuan a hrethiam in a hrehawm tih a zual khawp mai.
Mei engah chuan Rinzuali leh pasâltha chu an thu kun ran a, pasâltha Lianmana chuan thil awmdan chu a han sawi zung zung a. Pu Tawnliana chuan ‘a lo nih tak chu mawle, rin loh lutuk a chhungkua kan han pung thut chu a va lawmawm ve’ tiin a nupui chu a han kai tho a, Pi Chuanthangi chuan ‘aw hawi a va lawmawm tak em, chhungkim lai ni p[hei sela a tha leh zual tur a nia, ka khawhar lutuk tur min hnem tur ka nei tur a nih tak hi’ tiin Rinzuali chu a be sawk sawk a. Hmeichhia tih takah a fanu te chu kaithoin ‘hei unau in pun belh a nia’ tiin khumah chuan a kal thuai a. Pu Tawnliana chuan ‘Mama nu tak thin hi I tawngkha dim deuh teh khai, thenawm khawveng kan ti harh zo tak ngial dawn a lawm le’ tiin a lo khap thuai a. In thiam loh tak ‘ a ni dawn tak maw, ka lawm luatah ka lominsum hman lo a lawm le, tunah chuan pi ka ni va tak tak dawn tawh a sin fa nei thuai rawh u aw’ tiin Rinzuali bulah chuan a thu sawt sawt a. Zoliani te unau leh Pi Zuntei pawh lo tho thuaiin an mônu thar chu an lo thut hnaih thuai a. Hlim leh thawm chhuah na ngam silo chuan an in nuih leh sak sak hlawm thin. Pi Chhuanthang phur lutuk chu a chhungte chuan nuih tet tet in a nil ah chuan tih ber tur hreloin chhuat dungah chuan a vei tuak chhen a. A hmel a hlimna chuan Rinzualin pawh a ti hahdam sawng sawng a. A pum ruaklo a lo hlawuhthawn thin chu a tan muanna thlen tu a ni tih a hriat chuan a lawm ru kher mai . . . .

Palai kaldan tur te an tih fel chuan pasâltha Lianmana chuan ‘engpawhnise kan zu chhuk phawt a nge, kan thiante ngaih a thalo lutuk a nge’ tiin zawlbuk lamah chuan an in zui thla leh ta. Zoliani te unau chu mut hmunah chuan hlim tak a ti tiin an u Sângtea an ngaih thu chu an sawi chhuak sap sap a. Pângpuii pawh chuan ‘kan u hi chu a ti awm ang lo e, hetiang te chu chhungkim hun pawh ngah awm tak, tlang ngaih ah pawh a zahthlak deuh ka ti’ tiin a phun sap sap a. Zoliana pawh chuan ‘a dik chiah unau pahnih chauh awm an ni a, kei chu ka lawm mang hauh lo’ ti a tuihnih in an lung lawm a kim loh zia chu an sawi dun sap sap a. An tawng Rinzualin a hriat an hlauh vang chuan ngawi reng chuan an mu meng kar reng a, khuan hmasa awmah chuan pasâltha Laiawrha pawh chuan a nupui ni mai tur bulah chuan in thawlh ru zal zalin ‘I han chhuak leh kha chu ka zak lutuk a ka hawng leh daih dawn emaw ka ti hman hial a sin’ a han tih sar sar chuan ‘hun eng emaw ti chhung chu a ruk hlirin I bulah ka mu dawn a sin’ tiin a chhang sap sap a . . .


Palaite chu bawlpu te nupa chuan tha tak a lo dawng sawngin man leh mual in hlan erawh chu Pasâltha Sângtuala te hawn hunah ti a an ngenna chu hrethiam takin an lo rem ti a. Satlâk khuaah chuan Zoliani te chanchin chu a thar ber a nih vangin ti ti a luah hnemin tlangval thenkhat Rinzuali lo ngaizawng rut u te chuan ‘ka rinai a thar rang reuh ka ti, nulat pawh hrehman loin tiang hian a awm a nia’ tiin an ui zia sawi tha duh silo chuan an sawi zui sap sap a. Hmeichhe lam lah chuan ‘hetiang a mahni fate rual deuh thaw han neihte chu, kan pasâltha hi a rilru a puitling lo hle mai’ ti tawk lah bo lo chungte chu Satlâk khawtlang a boruak thar leh ti ti niin, pasâltha Laiawrha hian unau pahnih chauh an nih vein en, a nau awm loh hlna ber kher a nupui a han hruai hawng mai chu an hrethiam lo ber a ni, thil awmlo lah a ni lo in an khaw tan mai bakah an chhungkaw hui khawm tu ber leh an hlimna a awm tawh chuan an chhungkaw boruak a nuamin a fiamthu duhna chu a farnu te pawh chuan an ngainat chhan tak a ni, a tul hunah leh eng tih mah a hrelo a, khawtlang a a hmingthatna chuan an chhungkua a thleng lo mai nilo in, chu a hmingthatna chu a hresa tan lo chuan rin ngaihna awm lo khawpin a nelawm in inchhung khurah pawh a che peih tlat a ni. Hun a liam zel a buhchi thlak hunah meuh chuan Rinzuali pum pawh a puar ve lan tawh a, a mona chhungte chu an thawk zoin an phut hauh lo chungin tun hma a chhungkaw hlim leh infiam bawrh bawrh ang kha Pu Tawnliana chu an nita hauh lo a, an thenawm putar Pu Neihlaia te nupa pawh chuan a ruk chuan an thenawmte chhung boruak in thlak mek chu an sawi ru sep sep thin a, Pasâltha Sângtuala chu awmsela aw tiin duhthu an sam thin a ni.

Rinzualin chu a mona chhungte chuan an duatin inchhung a achet pawh nu ber pi Chhuanthangi chuan a remti loin a monu chet ai chu hlim takin a che bawrh bawrh thin, a monu chuan reilo teah a awh ruk em em tu a hrin sak dawn tih hriain chu nau lo piang tur chuan lawmna neih tirin, a tupa piang tur chu ngahkhlelin artui leh a duh zawng awm a rin chu nitin a tih sakin a fate aim ah chuan a ngaihtuah a. a pasâl chuan ‘Mama nu, hetiang lutuk chuan awm teh suh, kan fate mitmei pawh hi veng ve deuh rawh aw’ tiin a nupui chu a khak zauh zauh hial a. Rinzuali lah chuan a nu rilru hre ranin a chet peih lo chuan a taksa nawm loh thu chu thiam takin a nu bulah sawiin, a nu chu chhiahhlawh ang deuh thaw chuan hnathawkin mawngvawmba ang mai chuan a che nileng thak thak thin a, hah pawh sawilo in a monu hlim loh hlauin a tih theih a piang tiin a phe nitla van vuai a ni ber e. Hnuhpui lak pawh zoin ni khat chu pi Chhuanthangi chuan ‘vawiin chu in hah emai, inah awm ula puan ai bang teh ang u, hei naute hi thlasik ah kan nei dawn a’ tiin puanbu hnih a tah turin zing kar a tang chuan a che leh char char a. Rinzuali chuan a nawm loh thu bawk sawiin midangte chu thlirin tap bul a tangin an thil tih lai chu a lo saiw ve sek a. Zolianai chuan a hma atang a Rinzuali awmdan ngaithei tawh lo chuan ‘Rinzual, i chet peih loh chuan lo ngawi ve deuh teh aw, i chhe zawt zawt emai’ tiin a khak ta hlak a. Rinzuali chuan ‘e chutiang chuan a ni maw min lo en hran engmah ka saiw ve tawh hauh lo ang’ tiin khumah chuan a lut tau nghawng nghawng a. pasâltha Laiawrha chuan ‘Zote, taksa nuam lo tak leh in thlahrung takin an awm a, hriatthiam hram hram tur a sin’ tiin a farnu chu a khak zauh a. Zoliani chuan ‘tih emah te zawng, hei bak hian khawi hmunah mah nawmsakna a hmu teuh lo emai, ka nu nisela mawngvawmba ang maiin nitla van vuaiin a vir buai a, a lo mo hnu hian chhuat vawi khat em pawh a la phiat lo a sin, a in thlahrunna tur in tu kan tawngin kan khawsa lah a ni lo, i nupui hi zilh ve deuh zawk rawh’ tiin a chhang ve ta nek a. Rinzuali chuan ‘chutiang khawp chuan min lo chik a ni maw, ka naupai a fuh loh vangin peih leh peih loin ka tho kang zawk a, ka naupai ang hian awm ve la chuan nang chu I mu nileng zawk ang chu, tiang a min ngaitheilo a nih chuan kan in lamah ka phei ang’ tiin naupang chhe tah chuan a tap tuar tuar a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘Zolian ngawi turin ka ti che a ni lawm mi ? min va zahlo em em ve mawle’ tiin a nau eirawngbawl lai chu a beng let tawp a, a tham leh tur chu ‘ka u, i va han ti em em ve mawle, Zotei khan tih dik loh engnge a neih ? i nupui hi kan phak tawkin kan duatin kan awl ve bawk a sin, tih emah chuan a lo awm hnu hian i thuamhnaw pakhat pawh a su em ? kan phak tawk chuan kan awlin thenrual zingah pawh kan thup mawi ve bawk asin’ tiin a kawk ve sawk sawk a. Pasâltha thinur laklawh chuan ‘nangni ho hian ka nupui hi in ngeih lo a nih, kan indang ang’ tiin Pângpuii chu a nam leng lawp a. Pângpuii chu rapah in tauhin a tlu zawi hnawk a, Nikhaw hrelo chuan a let ta reng a.

Pi Zuntein a fanu nikhaw hrelo a let a hmuh meuh chuan tap rawl nen ‘Mami harh teh i tha em ? tiin a fanu chu tangkham in a tap ta tlawk tlawk a. Pasâltha Laiawrha chuan inthiam lo tak chuan Pângpuii nikhaw hrelo chu a han bawihsawm dawn a. Zoliani thinrim laklawh chuan ‘lo khawih ve hlek suh, i eng pawi nge kan sawi a hetia kan chung a i chet tak chiam mai chu le, nuta pawh kan nei ta lo a nih hi’ tiin lungchhe tak a inhnit hlawp hlawpin Pângpuii chu a thiam tawk chuan buaipuii an ri ta le lu a. Pu Neihlaia te chhung chuan an thenawm a hmeichhe mangang rawlah chuan puantlang phe dawr dawr chuan an tlan lut thuai a. Pângpuii lu a tang a thisen lo chhuak ngiai ngiai leh mangang tak a hmeichhe ho lo phusa sek te, an sir a pasâltha Laiawrha in thlahrung tak a ding zum dai a hmuh chuan ‘ka fapa upa zawk a ka ngaih chuan hmeichhe pakhat vangin a farnu te ti hian kut a thla maw ? a va mak ngai ve le kan nun dan chu’ tiin thinrim sehchilh rap rap chuan a han sawi a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ka tih loh tawp tur ka ti a ni’ tiin in thlahrung tak chuan a ti a. Rinzuali chuan ‘mi chhungkaw karah chuan kan lenglo a nih hi, ka lo va inthiar fihlim a nge’ tiin thinrim tak chuan a chhuak kawh vah a. Rinzuali chhuak tur chuan pu Tawnliana sumhmunah su her sawkin a monu khawsak dan a lawm lo takin pu Tawnliana chuan inchhung lam a tap thawm lamah chuan a tlan lut zui zat a. Thil awmdan a hriat chuan pa insum thei Pu Tawnliana meuh pawh a hmel a dur khup a a fapa hming koh chu melhin ‘tiang hian i farnute chungah i khawsa ang tih hi ka mang lamah pawh ka lo ring chhin ngailo a sin, lenrual zingah engtin nge mit ka men ngam tak ang le ? tiin a fapa chu thinrim khur zawih zawih chuan a melh ta reng a.

Pasâltha Laiawrha chu inthiam lo tak chuan ngawi rengin a chhuak a a thian leh unau ang mai a ngaih pasâltha Lianmana te inah chuan a kal ding nalh a, pasâltha Lianmana chuan a thianpa hmel a hmuh chuan thil dik tawk lo a awm tih hria in ‘thianpa engthil nge nita, i va lawm hmel loh ve’ tiin a lo chhawn var a. Thawpui lak huai pah a thuin an boruak kal vel chu a sawi ta vek a, a thianpa thusawi chu ngun tak a ngaithlain ‘ka thian, nang tluka a chhungkaw nei fuh hi an tam lo khawp ang chu, kan nu hi en la nau nen engkim a tiin mawng hung hman lo khawpin tiang hian a ti a buai nileng zan khua a sin, i nupui chu i farnu te chuan che turin an phut a zeng lah a ni lo, ai upa bula khawsak a zir a ngai a nih chu, i farnu te pawhin i nakin hnu tur ngaihtuahin hmeichhe khawsak phungin nung sela an tih vangin an khak a ni mai a, ngun takin ngaihtuah nila chuan in tun boruak hi in thleng lo tur a nia, a pawi teh zawng a nih chu le, i naute mah nise tha takin ngaihdam dil la a tha berin ka hria’ tiin a han sawi sap sap a. Pasâltha Laiawrha chuan ‘ka diklo tih ka hria, a thu hrimah kha tiang tluar tluar a a mihrang ber an tih chuan ka nupui tan pawh a nuam nang, ka nu chhungklaw rel fel tru berin a ngaihtheih berah chuan naupang lo tawng ve sek a tulna pawh a awm lo, a thu hrimah mipa in ngawi rawh kan tih chuan thusawih takin hmeichhia chu an ngawi mai tur a ni’ tiin mahni thiam in chantir tak chuan a han sawi leh hram a. Pasâltha Lianmana chuan ‘I ngaihdan a lo va mak ta ve thianpa, inchhung chet hi a buaithlakin thawk ve lo inrawlh sek ninawm zia tun kan hai loh hi maw, I nupui a nih vang khan tawng tan tlut lo la mawle. Mipa takin thulai lak tum ta che’ tiin pasâltha Lianmana aw pawh ngaihno a bei lo tan kher mai.

Pasâltha Lawiawrha chuan ‘thiante ber pawhin thu lai in lak duh loh zawngin ka harsatna i bulah ka sawi tawh hauh lo ang’ tiin thinrim tak chuan a chhuak nulh a. Pasâltha Lianmana chuan ‘hetiang khawp a hmeichhe thuhnuai a awm hi ka ti ti pui peih hrep bik hleinem, nang a thiamthu sawi kha tun an ngaihthlak sak peih hauh loh ang che’ tiin thinrim tak chuan a au zaui hram a. Hmingchhuangi chuan ‘khaih a, insum ve deuh la mawle, thinrim lai chuan zaidawh a tha ngai’ tiin a lo khap a. Pasâltha Lianmana chuan ‘khatiang reng a mahni thiam inchan tir tum kha ka la hmu ngailo, hmeichhe pakhat vang mai a chhungkaw han tih buai hi ka ngaihthiam zawng a ni hrep lo e’ tiin thinrim tak chuan vaobel chu a fawp khu luih luih a. A fap pawmin ‘kawhnge ka va tei harh zawk teah’ tiin sumhmunah chuan an pen chhuak zat a. Hmingchhuangi chuan ‘khawiah nge in kal dawn a rei suh aw, naute pawh a hritlan vangin bual hmat a ngai dawn a nia’ tiin a au zui lauh lauh a.

Thiam a tawp leh ta, Net awm laiin ka lo chhung lut leh tawp e. lo chhiar mam leh mai ru, Curent kan nei zing bawk si

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)