HMAR PASALTHA KEIVAWMHRANGA ZIAKTU- Isaac Zote 1- 207

Mizo pipu te chanchin, zo nunze mawi, tlawmngaihna, ai upa zahna lam lantir thei thawnthu....
Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Re: HMAR PASALTHA KEIVAWMHRANGA ZIAKTU- Isaac Zote 1- 157

Unread post by Ngaia » February 18th, 2018, 1:17 pm

Bung - 168

Chutia Guite Lalpa in a thlem mek lai chuan a hnunglam atangin Manlun Lalpa chu rawn tawng ve thungin,” ‘Sapui Chaih Pasaltha’, kan tana i beihna leh i inpekna hi a hlu in, a tawk thawkhat ta viau e. Guite lalpa hian i nunna hial laksak che a duh avangin hetiang ruahmanna tenawm tak hi a siam a ni tih ka ringhlel mawlh lo a nia. Ka fapa vang ringawt chuan i nunna hlu tak mai hi thap duh suh ang che. Vawiin a kan hruai kir leh thei lo a nih pawhin ka fapa chu kawng dangin kan chhanchhuak leh em em ang..” beidawng aw tak mai hian a han ti a.

Beidawng tak maia Manlun Lalpa in tawngkam a chhakchhuah tih a han hmuh chuan Keivawmhranga chuan,” Lungngai mah ta che Lalpa…Ka nunna thap a tul a nih pawhin vawiin ngei hian I fapa chu him damin Tonzang khaw lam kan pan pui leh ang tih ka tiam a che…

…Helai ram thleng thleng hi I fapa chhanchhuak turin ka rawn kal laklawh tawh a. Vawikhat thil ka tum tawh laklawh chu puitlin lovin Keivawmhranga hian ka tlanchhiat san ngai lo !! Mipa in kan tih tawh vek vek chuan Mitthi khaw dai thleng thakin kan ti a niang chu !!” a awki a zamna nei therte lova a han tih chiah chuan Manlun Lalpa chuan a Val Upa Siantuanga’n a chanchin a sawi chamchi, a hma a ding pasaltha ropuizia leh pasaltha inti dangte laka a chungnun zawk zia chu a hrethiam ve ta chiah a.

Manlun Lalpa hnena chutianga a sawi zawh hnu chuan Keivawmhranga chuan a hma ang bawk a Lal mual lam pan leh chhak chhak pah chuan,” Lalpa zahawm…khai le !!.. I tumpang sial chu rawn kaih chhuah tir ta che…Vawiin hian lo insi hlum law law ang hmiang. Mipa fa tan damrei lutuk hi a tulna a awm hran hleinem maw le “ a ti ta chhar chhar mai a le.

Dik chiah chuan Guite Lalpa Gendong chuan eng ang a chakin tharum ngah viau mahse, Keivawmhranga hian tumpang sial em han beih chu a ngam a ring aw zawng lo mai a; chak eng ang mahse tumpang sial meuh han innawrpui tur chuan huaisenna a neih zawh a ring tlat lo !! A rilru chhungril tak chuan chutianga a rin ang ngeia Keivawmhranga chuan a sechal chu a bei ngam ngang lo a ni tih a hmuh hnuah chuan Lalpa Lamthianmang chu Tonzang lamah haw in a fapa hi rawn theihnghilh tawh se a duh a. Hei hi a chhan pawh Lamthianmang a fapa Lunkhokam chu Lalpa Gendong chuan fapa anga enkawl chhoh a duh vang a ni.

Amaherawhchu, thil pakhat Lalpa Gendonga’n a hriat loh chu, chu mi ni a a vangkhua a rawn lawi lut pasaltha chu Sapui meuh a mei ah chaih a, Sairal meuh pawh buan ngam pasaltha a ni tlat tih hi a ni. A rin loh dan daihin boruak chu a inlumlet ta si chu a nih hi !!

Chutia Keivawmhranga lal muala amah chauh a din takah chuan Lalpa Gendong chuan,” A nih leh chutia a hmachhawn ngam a nih si chuan, ka tumpang sial chu va hlingin rawn kai ta poh che u..” a tlangvalte hnenah a han tih chuan Vangteh tlangvalho chuan an thil tih tur hlen chhuak tur chuan phur lo zetin dai lam an pan ta a.

Chutia Lalpa Gendonga tumpang sial, “Guite Sial” tia a sakhming an vuah mai an va kaih chhung chuan Tonzang hovin an khua atanga an rawn kaih Manlun Sial ve thung chu an insik buai hlauvin Lalpa inhnuai lamah chuan Tonzang tlangvalho chuan an kai thla ve ta a. Sial lian tak ni mahse mak tak maiin mihringte thu a awihin an kaihna lam lamah chuan thuawih takin a kal ve zel mai a.

Mahse, Guite Sial ve thung erawh chu Manlun sial anga zaidam a ni ve hauh lo mai le !! Guite sial chu kawlh em em mai niin chi pawh liah that ngam mang loh a ni a. Dai atanga Vangteh tlangvalhovin lal mual lam pan a an rawn kaih pawh chuan a kaitute chu sik tumin chilthli thla buah buah chungin a phit dur dur reng mai a. A rawn thlen chin apiang maiah chuan a chhehvela mihring lo awm te chu baklengin an tlanchhe dul dul hlawm a.

Chu tumpang sial lal mual lam pana a rawn kal an han hmu zet chu Tonzang ho chuan lian leh hrawl an ti em em mai a. An lalpa Lamthianmanga tumpang sial ai mah pawh chuan a lianin an hre hial zawk mai !! A kite ringawt mai pawh chu hmuhnawm tham a tling tak meuh meuh a; sawi uar deuh te phei chuan a ki lehlam lehlam inkarah chuan naupang se en rual vel engemaw zah an thu leng hal hal ang anti hial thin reng a.

Bung - 169

Lal mual a rawn thlen phei dawn chuan amah hlauvin kil tin maiah chuan Vangteh tlangvalho chu an Lalpa ho ho chuan an insaseng dul dul mai a. Intithei tak leh ‘min chotu tumah an awm lo’ ti ni awm hrimin boruakte chu han hnim kual velin chilthli thlauh duah duahin a han hawi kual vel a. Chutah le !! Mi zawng zawng an tlanbo zo ta vek emaw tia a inluling tak maia a hawi kual vel lai chuan thawklehkhatah a piah lawk mual zau deuh maiah chuan mi pakhat tlanchhiat tum ve hauh lova a dinna pangngai a lo ding reng mai chu a va hmu ta thut mai a le !!

‘Engvangin nge I tlanchhiat ve loh?! Min va han zah lo em em ve maw le..” ti ni awm tak chuan thawklehkhatah chak em em mai chuan a hma a pasaltha pianthiam tak mai lam pan chuan a phit phei ta dur dur mai a, a hma a ding chu tu pawh ni se, tho leh tur awm tawh hauh lo khawp a phin darh vek chu a thil tum a ni tih chu a mitmeng sen rum mai atang chuan a chiang reng mai si !!

Chutia a hma a ding tlangval a han phin tak thutah chuan midang ang bawk a hlau leh khur chunga a tlanchhiat ve chu tumpang sial chuan a rin tehlul nen; a rin loh leh beisei lawk loh lutuk maiin chu tlangval dinna chu a va thleng phei tep tih ah chuan rang taka a ki lehlam lehlam rawn man chat chungin chu tlangval chuan a rawn zuan let leh ta thut mai si a. An innawr tan chu a ni ta der mai le !!

Tumpang sial meuh a ni bawk a, tharum chu a lo ngah ngang mai !! Tlak lam hawi zawng chuan Keivawmhranga chu tumpang sial chuan theihpatawp a nawrin Keivawmhranga ke te chuan lei a vaivut chhete awm chu ngil takin an rin phei ta zar zar mai a; Lalpa Gendonga in ropui tak luhkapui thleng tep chuan chu tumpang sial chuan a nawr bet ta rawk rawk mai le !!

Chu thil a han hmuh meuh chuan mangang taka Lalpa Gendonga chu rawn au chhuakin,” Ka in kha chhete pawh a i tihchhiat na chuan tumah nungdamin Tonzang lam panin in haw lovang..” tiin a rawn vau khur khur mai a. Lalpa Gendonga thusawi a han hriat chuan Keivawmhranga chu nui sakin,” A nih leh khawnge, keimah zawk hian ka han nawr let ve tawh ang e aw..” tih leh theihpatawp a nawr let chu a rual ta mai a !! Tumpang sial chu hnungtawlh ve tual tualin chhak lam hawi zawng chuan a let chho ve ta rawk rawk mai le !!

Lalpa Gendonga tumpang sial ropui em em mai chutia Keivawmhranga’n a nawr let tih an han hmu chiah chu Tonzang tlangvalho mai bakah Vangteh tlangvalho pawh insum zo ngang tawh lovin,” Aw haw le…Aw haw le…A nawr let ve e !! A nawr let ve ta e !!” an ti chel chul hlawm mai a. An mit ngei mai a an thil hmuh chu awih harsa an ti hial zawk tlat mai !! Tumpang sial pawh chuan a awm dan chu mak a tiin chutia a duh loh dan a awm tirtu pasaltha chu a mit takah a en reng ringawt mai a.

Tumpang sial tang lutuk chuan leia a ke phun ngheh tum eng ang mahse a nawrtu thahrui ngah lutuk avang chuan tang zo bik ngang lovin lei chu thlangra tiat tiat hian tumpang sial chuan a rap khawk hreu hruau mai a !! Keivawmhranga’n chhak lam kopang thleng rawk khawpa a han nawr chho ve chiah mai chu tumpang sial e ti lo chuan hah lutuk vangin a thaw ve hluam hluam tawh mai a.

Mahse, Tumpang sechal a ni miau mai a !! Sa naran mai a ni bik lo tlat !! Chuti mai a tlawm erawh a tum bik aw zawng lo mai !! ‘Khawnge chu pa phiangsen chu a ruh te ka han nawr tliah sak vek teh ang’ ti ni awm hrim chuan theihpatawp chhuah tak meuhin a ngaite bawk chuan tlak lam pan chuan a han nawr thla ve leh a.

Hetih chhung zawng hian chu Tumpang sial chuan Keivawmhranga'n a ki lehlam ve ve a a kut a nghet taka a vawn tlatna chu thin thlak sak tumin a khat tawkin Vangteh lalmualah chuan a lim kawi zawr zawr mai a. Amaherawhchu, a vawnna a thlah vaih chuan dinhmun chhe zawkah a ding palh thei a ni tih, chu pasaltha zuan zang leh tuan rang tak mai chuan hre ve karin Tumpang sial chak zet maiin a tharum neih zawng zawng hmanga a thin phar vel lai pawh chuan Keivawmhranga chuan a taksa rang taka sik sawi a siam rem zung zungin boruakah Tumpang sialin a theh phar dan ang ang chuan a perin a zuang kawi ve zak zak mai a,

Chu sechal chuan hnehsawh takin han lim puat puat vel thin eng ang mahse a thil tum ber, a ki Keivawmhranga'n nghet taka a vawn thlah tir chu a rin ang mai chuan a awl ai bik hauh lovin, chu sechal pawh chu a chet kual velna lamah chuan a chau tawh hle mai a.

Guite Sialin a tha a thlah deuh a ni tih a han hriat chiah chuan Keivawmhranga pawhin ‘Sairal meuh buan tawh Pasaltha’ a nihzia lantirin tumpang sial ke hnung lamin chhak lam kopang a thlen rawk thleng khawp chuan a vawihnihna atan a han nawr let ve leh a. Chak bik pawh awm hlei thei bik lovin chumi ni a Vangteh lal muala an chetla vel chu a hmuhnawmin a ropui riap riap ngei mai !!

Rei fe chutianga an innawr hnu chuan Keivawmhranga pawh a hah tawh takzet a; amaherawhchu, chau viau tawh mahse tumpang sial ki tawn tawna a kuta a vawnna te chu thlah chi an ni lo tih chu a hre kiau mai si a. A chhan chu chutianga a vawnna a thlah palh vaih zawngin a thlah rual chiah chuan chu tumpang sial chuan duhtawk a pir in a ki sei leh zum tha takte chuan a taksa chu chhunin boruakah a vawrh chho hrep thei tlat a ni tih chu pasaltha fing tak mai chuan a hmuhhmaih bik hauh si lo !!

A vawnna chu a tawp thleng a thlah bik lova chu sechal chu hah lutuk luatah thih chilh mai te pawh a hreh lo rum rum zawk tawh a. Guite lalpa tumpang sial ropui meuh pawh chu hah lutuk vangin a thaw huam huam ve tawh a.



Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » February 18th, 2018, 1:17 pm

Bung - 170

Mahse pasaltha dik takte hi chuan hun manganthlak leh beidawnthlak lai ber pawh hian an rilru fim tak an hmang thei tlat mai thin a. Chu tak mai chu mi naran leh ‘pasaltha ka ni’ inti ve satliah te nen a an in an lohna lai tak chu a ni lawi si !! Bei nge sei run dung tia a tha zawng zawng sawm khawma a tawp nan Keivawmhranga’n a han nawr let leh chiah chuan a hma atang tawha a ruka a lo chan khiau mai, a tan a hun tha chu reilote chhung mah ni se, hawn sakin a awm ve ta mauh mai !!

Chutia a thahrui neih zawng zawng nen a han nawr let leh chiah tih ah chuan chu tumpang sial chau tawh lutuk chu a ke hnunglam pahnihte chu indaikhalh sual palh hlauhin a ke chheh a buai ta tlat mai le !! A ke chheh chutianga a buai tih a han hmu chiah chu Keivawmhranga chuan,” Khai aw…Lawikungi fapa Keivawmhranga ka ni ngai e..” tih leh a kut veilama tumpang sial ki dinglam a vawnna chu thawklehkhata thlah thutin tumpang sial inrin hma hauh chuan, a kut veilam chuan a ki veilam a insawn phei zawkin; a kut dinglam zalen ta chuan rang mangkhengin rei fe a innawrpui tawh tumpang sial nghawngah tak mai chuan a thahrui neih zawng zawng sawm khawmin a keuh ta vak mai a le !!

Chu tumpang sial chu tang eng ang mahse a hah ve tawh em avang chuan awmze neiin Keivawmhranga chu a beilet hlei thei ta bik tlat lo mai !! Chutia a talbuai a hmuh chiah chuan a kut veilama a ki veilam a vawnna pawh chu rang taka thlah ve lehin a kut khing hnih chuan theihpatawpin Guite Sial ropui chu a han keuh tak tak ta tehreng a le !! Meng pual hruau hruau chungin leh hreh tak chung si chuan chu tumpang sial chapo tak mai chu rum nghut nghut chungin a tlu ve ta ruai ruai mai a.

Keivawmhranga leh Guite Lalpa sechal chhuanvawr chu leiah chuan tlusawp dun nuaihin hah lutuk avanga a tu zawk zawk mah an che chang hlei thei tawh bik lova; engemaw zawng tak phei chuan thian dun pahnih inngai leh inthlahlel taka dar a inkuah te pawh an ang lek lek zawkin anmahni hmutu Vangteh leh Tonzang tlangval, tlema la tuaitir deuhte phei chu an nuih a za lek lek zawk hial mai. Chutia an inbeih zawh hnu chuan hah lutuk vang a chet pawh che hlei thei tawh lo Guite sial chu Lalpa Gendonga thupek angina Vangteh tlangvalho chuan thei leh thei lo chung chuan dai lamah an kai chhuak leh ta a.

Chu thil an han hmu zet mai chu Tonzang ho leh Vangteh ho chu nasa mangkheng a sahawkin an haw haw dur dur mai a. Tonzang tlangvalho chuan,” Guite sial ropui a tlu ruai ruai e…A tlu ruai ruai e..” an ti rual dual dual tawh mai si a; Vangteh khaw tlangvalho lah thinrim a hnekin a phur phur leh a haw haw nasa sa ah chuan an la tang ta zui lehnghal a. Manlun lalpa Lamthianmang chuan tanpuitu tura a sawm, khawthlang lam pasaltha chu a lo la hrechiang tawk lo hle nia inhria in, a chakzia leh huaisenzia te chu ropui leh rapthlak a ti hial zawk a.

Guite Lalpa Gendong pawh a bang bik mawlh lo !! A mit ngeiin hmu lo se chuan a tak a thil thleng ni thei pawha a rin loh tur, a pian a hnu lama engtiklai maha a la hmuh ngai loh leh hmuh pawh a inbeisei leh tawh loh hmu theia a han awm ringawt mai pawh chu Lal mah ni se vannei a inti hial zawk a.

Keivawmhranga leh a tumpang sial an inbeih chhung zawng khan mit tla lek lo leh ka ang phuau chunga lo thlir dauh dauhin; a ka a ang nasa lutuk chu a hriatloh hlanin a chil thli a lo thlauh lo chauh hi a ni mai a. Chu mi ni a pasaltha, a khua a rawn chuangkai chu hringfa naran a nih pawh ringhlel lek lek tawhin phung leh huaite thlah a nih a ring zawk hial a; a thil hmuh zet chuan a mit a ti tlai kher mai !!

Phur fahran leh kut beng hluah hluah chunga Guite Lalpa chu rawn tawngchhuakin,” A va ropui kher em !! Pasaltha huaisen leh tharum ngah chungchuang ngei chu i lo ni e !! Khawthlang lama i sakhming hre lo fa reng an awm lo an lo tih thin pawh chu vawiin ni hian kei Guite Lalpa hian ka awih ta e…” a rawn ti dap dap a.

He mi ni atang hian Keivawmhranga chu khawchhak lam ram zawng zawngah chuan miten "Guite Sial Keuh Pasaltha" tia a sakhming vuahin khaw tin maiah te chuan an inbeih dan chanchin chu ngaihnawm takin an sawi chhawng thin a. A hming dik tak hre lem lo pawhin he hming hian an hre lar zawk mah thin a; amaherawhchu, chu an kohna hming chu Tiau lui thlang lamah erawh miin an hre mang lem lo thung.

Chutia Guite Lalpa-in tih tur a tih zawng zawng an tih puitlin tak avang chuan Manlun Lalpa Lamthianmang pawh beisei nei taka rawn tawng ve in,” Khai le Lalpa Gendong…I sawi ang apiang engkim tih puitlin loh kan nei lova; tunah chuan ka fapa duat leh thlakhlelh em em mai, Lunkhokam chu I intiam ang ngei chuan min rawn pe let tawh ta che..” a han tih chuan Lalpa Gendong chu muk taka a inngaihtuah hnuah rawn tawngchhuak lehin,” Ni e…A dik alawm…

….In khua Tonzang lamah va haw phawt ta ula…Ka intiam ang ngeiin Lunkhokam chu dam leh hrisel takin in khua thleng ka rawn thlah tir ang e..” tia a han chhan chuan Tonzang tlangvalte chu an thaw huai mai a. Amaherawhchu, chu Guite Lalpa thusawi chuan mi pakhat erawh a ti lawm ve teh chiam lem lo thung !!

Bung - 171

Thinrimna vawrtawpin a chenchilh mek tih hriat tak mai awki hian thawklehkhatah Keivawmhranga chu rawn khek chhuak thawrin,” Lalpa Gendong…. Lal ropui tak i nih anga ka zah che avangin rei tak chu ka dawh ta a..Mahse a nihin a ni ta em em bik love !! Lal ropui tak chu a ka atanga chhuak thu ah a ding nghetin a intiamna ang te chu a ti hlawhtling ngei tur a ni dawn lawm ni?...

… Nge ni a, i ka atanga thu chhuak te kha ui tang bauh ri ang chauh an ni zawk? I intiamna anga Lalpa Lamthianmanga fapa Lunkhokam hi Tonzang khaw lamah kan hruai kir hma chu kei Keivawmhranga hi he khua atang hian ka chhuak lovang tih ka hrilh a che. I duh dan dan chuan ka chungah i kut chu han lek vel teh khai…

…Mahni thutiam a ding thei lo Lal chu eng ang pawhin ropui mah la ka hlau therte lo che..” a ti ta piap piap mai si a; chutia an rin loh lam lutuk a Keivawmhranga’n Guite Lalpa a chhang ta mai chu Vangteh leh Tonzang lam atanga rawn kal mitin mai chuan mak an tiin chu pasaltha huaisen tak, Guite lal ropui meuh pawh chhuahchhal ngam chu eng ang hremna rapthlak takin tlakbuak ang maw tiin thaw dep dep chungin an thlir thup ringawt mai a.

An lalpa chutianga zah lo taka Keivawmhranga’n a han tawngkhum an han hriat chiah chuan Vangteh tlangvalho thinur lutuk chu an chempui theuh rawn lek chhuakin Keivawmhranga chu an rawn hual ta mai a. Lalpa Gendonga sechal nen an inbeih chhung zawnga a fei-ki-bar leh a chempui a lo ken tir Phuaisabaka lam chu va hawi pheiin Keivawmhranga chuan.” Sabak, a pahnih khan rawn theh phei teh le..Nangni chu ti khan lo awm ula; Keimah hian ka han bei phawt ang e. Chubakah, vawiin ni hian kan zavaia kan thih kher hi a ngai hran love. Heng ka hriamhrei pahnihte hian vawiin ni hian hreh tak chunga Mitthi Khua a tirh liam a mual mual chu an nei leh dawn a nih hi..” a ti ta chher chher mai le !!

A ngaihsan em em pasaltha thusawi a har hriat chuan Phuaisabaka chuan,” Ni love…Min lo nghak rawh U Hrang…I awmna ah khan ka rawn phei ve dawn e. Kei zawngin i kalna apiangah ka zui zel ang che tih ka intiam e…Kan pahnih hian Vangteh lal mual hi i han vai mam vek mai teh ang hmiang…” nui sakin leh a hmel atang chuan a phur hle a ni tih hriat tak chung hian Keivawmhranga, amah chauha a dinna lal mual lam chu a rawn pan phei ve chhak chhak bawk a.

Keivawmhranga'n rawn kal ve lo tura a han tih hmasak kher nachhan pawh kha dik chiah chuan eng dang vang nilovin nau ang maia a en leh thinlung taka a ngainat em em Phuaisabaka chuan mahni chauh a lalmuala Vangteh tlangval tam tak pungkhawmte hmachhawn tur chuan a hnutchhiah dawn lo a ni tih chu ring lawk tho mahse dinhmun beidawnthlak leh hlauhawm tak takah a phatsan mai ang nge mitthi khua pan ngei ngeina khawpa hmelma tihbaiawm lakah pawh a kiangah a ding fan ang tih chu a tak ngeia a fiah duh vang a ni a; tunah erawh a lo beisei leh a rindan ang ngeiin Phuaisabaka chu tlangval tuaitir huaisen tak a ni tih chu tu hrilh hriat hranpa mah ngai hauh lovin Keivawmhranga mitah chuan a chiang ta !!

Phuaisabaka a dinna bula a rawn thleng phei tep tawh tih ah chuan Keivawmhranga chu Tonzang ho awmna lamah chuan va hawi pheiin," Pasaltha Phungkhenpao chu helamah hian i rawn phei ve dawn em ? Nge ni a kha tah khan ngawi rengin i ding reng dawn zawk ?" a hma a elsen taka Tonzang pasaltha chuan a lo tawngkhum tawh avanga mei nei deuh hleka a han tih kher pawh chuan Keivawmhranga lakah a rilru chhungril takin thinrim viau mahse chu hun a lalmual a va kal chu thih ngei ngeina tluk a nih tlat avangin khaw khat pasaltha ve meuh mah ni se Phungkhenpao chuan a huaisenna a sawm khawm zo thlawt lo a ni.

Chulai boruak chu a sosangin engtiklai pawh chuan alh hluah thei dinhmunah a ding a; Manlun lalpa Lamthianmang leh Val Upa Siantuang te pawhin tih ngaihna tak an hre lovin an mangang rilru ve kher mai !!

Vangteh tlangval tam tak maiin Zote khaw tlangval huaisen pahnihte chu a huhova an han bei dawn chiah chu Lalpa Gendonga chu thawklehkhatah rawn nui chhuak hawk hawkin,” A va han mak tehlul em !! A hmelah lah chuan hlauhna emaw zamna chhete mah a awm miah lo mai ka ti !! Eng ang mihring nge maw i nih ngai le? I tan hian thihna kawr ruamte hi thil nuihzatthlak mai em ni?..

… Keimah chauh chu sawi loh, vawiin ni thleng hian nichina min biak dan ang khan min thlahtu Guite lal ropui tak tak- ka pa Mang Sum, Ka pate Kul Gen leh ka pu, Chimnuai lal hmingthang Gui Mang te hunlai pawh khan tumahin min la tawngkhum ngam ngai lo asin !! Amaherawhchu, kei Guite Lal Gendong hi, thinrim a hnekin nang ang pasaltha dik tak ka damchhunga ka tawn che avang hian lawmna in ka khat zawk a ni…

… I huaisenzia leh ka khua a thil ropui tak tak i tih te hi vawiin ni atang hian he khua leh Guite ho lalna ram chhung leh a chhehvel khuate zawng zawngah hian sawi fo a ni tawhin engtikah mahin theihnghilh a ni tawh ngai lovang. I duh ang tak chuan thil chu awm rawh se. Val Upa Nenggou khan tlangvalte kha han hrilh se la, Lal fapa Lunkhokam kha tha takin han chhuah zalen thuai teh u..A pa, Manlun lalpa pawhin a ngai lutuk tawh ang e…” a han tih dap dap takah chuan Tonzang lalpa Lamthianmang lawm lutuk chu a biangah mittui a far hial mai !!

Guite Lalpa dinna lama va hawi pheiin Manlun lalpa Lamthianmang chuan,” Lalpa Gendong..I thu tiamah i ding nghet a, a lawmawm e. Hun lo la awm zel turah pawh Guite leh Manlun hnamte hi thian tha ni chho zelin kan khaw pahnih inkarah pawh remna leh muanna lo awm zel se ka duh e. Tin, ka fapa tlannan a kan rawn kaih, ka sechal chhuan em em pawh i inhnuai thlun a ni bawk e..” a han tih chuan Lalpa Gendong pawhin hmel hlim sarin,” Ni e.. Inhmelmaknate leh thinurna te hian thil tha engmah an thlen ngai love.

…. Tin, i sechal roh em em pawh ka laksak lovang che’ng a; Manlun sial hmingthang chu in khaw lamah kai haw lehin i fapa tlanna atan chuan se patuai I tlangvalten rawn dah leh se la, chu chu kei Guite lalpa hian lawm takin ka lo pawm ang tih ka intiam e…” a han ti chiah mai chu Tonzang khua atanga rawn kal tlangvalte chu lawm lutukin an haw haw dur dur mai a.

Tonzang pasaltha Phungkhenpao pawh chuan ama hriat phak tawk lek hian,” ‘ Sairal Buan Pasaltha’ meuh zawng kei atana tluk chi rual a lo ni lo a nih kha !! “ ti zawi sapin a tan a han el rual a nih lohzia chu a pawm thiam ve ta a. Tichuan hlim leh lawm takin Manlun lalpa Lamthianmang leh a fapa Lunkhokam a ho chuan Tonzang khaw lam an pan leh ta a ni.

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » February 18th, 2018, 1:17 pm

Bung - 172

Lal fapa Lunkhokam chuan amah chhanchhuahnana Vangteh khuaa rawn kal a, a pate hovin beihpui an rawn thlak dan leh a bik takin Keivawmhranga’n mahni sahimna tur pawh ngaihsak miah lova thih leh dam inkara a beih dan zawng zawngte chu a hriat ve vek avang chuan amah chhanchhuak tura rawn kal Tonzang khua-leh-tuite leh Keivawmhranga chungah chuan namen lovin a lawm em em mai a. Lal fapa meuh pawh ni mahse Keivawmhranga chu mahni tlukpui anga en in, a unau pianpui ang hial chuan a ngaina ta tlat mai a.

Tonzanga rawn pem lut tura Manlun Lalpa Lamthianmanga sawmna chu mawi hnai takin hnar fithla thei hram mahse a tlem berah kar khat chhung tal Tonzang khua a cham ve rih tura a ngenna erawh a hnar hlei thei ta bik lova; Guite Lalpa kut ata a fapa dam leh hrisel taka a rawn let avang leh a roh em em Manlun Sial an hawn leh thei chu a lawmnan ran lukim talhin Manlun Lalpa chuan khaw pum huap ruai ropui tak a buatsaih a. Tonzang khua-leh-tuite chuan an khaw din tirh a nih atangin an hlim ni ber an tawng ti ila kan sawi sual tam pui hauh awm love.

Kar khat chamnan ni hnih chauh a awm tawh ang tih ah chuan Keivawmhranga te thian pathumin an thlenna Siantuanga in a zanriah an kil zo fel deuh chiah tih ah chuan an inah Tonzang tlangaupa Chinkhankhual rawn lutin Lalpa Lamthianmanga’n Manlun leh Mantuang ho lalna ram atanga hmar lam a awm Thado lal tam tak te zinga mi Thado lal pakhat mikhual a neih thu leh amah, Keivawmhranga hmu tur a an khua atanga an rawn zin vang vang thu chu a rawn hrilh ta a.

Keivawmhranga te thian pathum Manlun Lalpa in an han thlen chhoh chuan Lalpa mikhual pahnihte chuan lawm taka Keivawmhranga chu rawn chibai lawm lawmin an pahnih zinga tlem a naupan hmel zawk chuan lo be nghal mawlh mawlhin,” Kei hi hmar lam ram a awm Thado hnam kaupeng Doungel ho khaw sahchhuah, Aisan khaw lalpa Thongminlen ka ni a; hei hi ka Khawnbawl Upa min Haotinsei a ni…

….Guite Lalpa Gendong lalna Vangteh khuaa i thil tih ropui tak chanchin kan lo hriatin kan khua in buaina manganthlak tak mai a tawh lak a min chhanchhuah theih beiseiin Tonzang khuaah hian kan rawn lawi lut ve chawt mai a ni...

.. I zin bona a rei tawhin in khaw lam pawh i thlahlel hle tawh ang tih chu ka ring thiam tho na chungin; heng lam ramah hian nidangah i rawn kal leh mai mai kan rin tawh si loh avangin i hah viau tawh ang tih chu hre tho mah ila inthlahrung tak chungin helama i awm lai lai tiin remchang kan lo chuh ve chawt mai a ni e...” tiin khaw khat lal meuh mah ni se, inngaitlawm tak chung leh a hmel a beiseina awm tak mai chunga a han tih chuan engmah sawi lem lovin Keivawmhranga chuan Phuaisabaka lam hawi chuan a han nui sak ringawt a.

Tawng lettu atana an hruai Ruantlang tlangval Khurluta erawh thil awm dan tur a hriat lawk sa vek tawh avangin peih tawh lo viau mahse, a thiante chu hnial eng ang mahse a thil sawiin awmzia tak tak a nei dawn chuang lo tih hre chiang em em chung si hian Thado ho hmuh lovah chuan a rukin a lu a lo thing ve nghau nghau thung a.

He mi tum a Vangteh khua a thil thleng avang hian Lalpa Lamthianmang leh Lalpa Gendong te damchhung zawng chu Manlun lalte leh Guite lalte chu inngeih takin an awm a; heng lal pahnihte rorel hun chhung zawng hi chuan Tonzang leh Vangteh chauh mai pawh nilovin Tonzang chheh vela Manlun leh Mantuang lalho hnuaia Zou hnam ho chenna khua zawng zawngte leh Guite lalho awp khuate inkarah pawh chuan remna a awm phah ta a ni.

[Amaherawhchu, zawi zawiin hun a lo kal zel a; heng lal ropui pahnihte mual liam hnu erawh chuan Manlun lalte leh Guite lalho chu innghir ngho chho leh zelin lalpa Gendonga thlah kal zel- Mang Kiim, Pau Hau, Tun Kam leh heng lai ram zawng zawng a khaw lian leh ropui ber a chhal ngam hial, Teddim khua a lal ropui Gui Mang- II leh a fapa Pum Go ten ro an rel hnu thleng pawhin Zou hnam Manlun leh Mantuang lalte nen chuan an la innek zel a. Heng lal chhungkaw pahnihte buaina hi Guite lalpa Gokhawthang, Mualpi khuaa a kai hnu leh a fapa Sum Kam a hun thleng pawhin a la reh hlei thei lo a ni.

Mualbem khaw lalpa, Sukte lal Khan Thuam a fapa, lal ropui leh hmingthang em em mai Kam Hau, a ropui em avanga a hming chawia a hnu a “Kam Hau Sukte” chi peng lo piang ta hial, lak a Teddim khaw awptu Guite lal a tlawm tak hnuah pawh Manlun lalho nen hian Sukte lalte hi an la innek chhunzawm zel a. Amaherawhchu, Sukte lal Kam Hau hi lal chak leh thiltithei tak a nih avang leh a hnuaiah khaw tam tak lalte an intukluh tak avangin Manlun lalte hian an ngam ta ngang lova.

Manlun leh Mantuang lalho lalna khua heng – Khuangnung, Khawdai, Vanglai, Tungkua, Thangkhal, Tawtak, Haidawi, Mongken, Tualmei, Bungzang, leh a dang dangte a cheng Zou hnam ho chu Sukte ho hian um darhin Burma leh Manipur inri-na bul vel leh Manipur ram chhung heng – Beltung, Chenglam, Chilpi, Kunkai, Lenkot,Loibual, Nabu, Savum, Mualam, Tunvum, Tunkua,Tuidam, Tuitum, Singngat, Behiang, Hiangtam leh Churachandpur huam chhunga Zou veng, Hiangzou, Kamdou veng (Phiamphu veng an tih bawk) leh a dang dangte a khaw thar satin Zou hnam ho hi an darh zo ta a ni.

Guite lal dang dang leh a hnu a Kamhau Sukte awpna hnuaia awm hnam dang dangte - Hauzel, Tonsing, Haulai, Phaipi, Khuptong (Mizoramah chuan Khupchawng kan ti), Vualnam (Gualnam an ti thin bawk), Naulak, Shoute, Tangpua, Langel, Suante, Hangzo, Laingek, Thawmte, Tombing, leh a dang dangte pawh zawi zawi a pem darh ve in Tiaural thlang lam ram a khaw thenkhat – Neihdawn, Ngaizawl, Leisenzo, Murlen, Vapar, Hnahlan, Sesih leh a dang dangte ah Teizang tawng hmang ho an lut a.

Dapzar tawng hmang ho erawh heng – Mimbung, Teikhang, Hianghmun, Chiahpui, N.E Khawdungsei, Kawlbem, Khawkawn, Selam, Vaikhawtlang, Tlangnuam, Daido, leh a dang dangte ah an lut ve thung a.

Tin, heng ho bakah a tam zawk Lamzang tawng hmangte chu thahnem tak Manipur ram huam chhunga khaw hran hranah inbengbelin Lamka, Churachandpur thleng an inzarphah ve ta a. Heng hnamte hi a tir chuan “Guite ho” emaw “Kamhau Sukte ho” tih ni mai thin mahse hmun hran hran a kal darhin India rama an rawn luh hnu hian hming thar neiin “Paite hnam ho” tiin an unau an kalsan tak te chuan an koh phah ta a ni.

“Paite” tih chu “Kal te” emaw “Kal ta te” tihna a ni. ]

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » March 14th, 2018, 7:54 pm

Bung – 173

Lawihmun tlangval Khurluta chu kal chak tawh lem lo viau mahse amah tanpuina diltu tupawh kutthlawn a haw tir ngai lo pasaltha tlawmngai a zui miau si a le; peih lo tak chung chuan a thiante leh Thado ho nen chuan ram hla taka a awm Doungel chi peng ho lalna Aisan khaw lam pan chuan an inzui chhuak hnak hnak hlawm a.

Engemaw chen an kal hnu chuan Keivawmhranga chu Aisan Lalpa lam hawi chuan thil sawi tum tih hriat tak mai hian thawk a han la zauh a; chu chu a han hmuh chuan Keivawmhranga tawngchhuah hma hauh chuan Lalpa Thongminlen chuan a zinpui khualkai pasaltha sawi tum chu hre lawk ni awm hrim a rawn tawng khalhin,” Khai le…Tonzang khua kan chhuahsan ta bawk a, tunah chuan kan khaw buaina chungchang sawi tawh mah ila a zahthlak tawh awm love.

Thil awm dan chu hetiang hi a ni : Kan khua hian kumin chhunga lo atan Molpi Lhang lam ram kan bawh a. Henglai ram hi tukloh ram mawi tak mai a ni a; a ram leilung pawh buh leh thlai tan a that hmel hle in ‘tun kum chu kan khaw tan buh leh bal ngah kum a ni ngei dawn e..’ tiin a phur pawh kan phur ru hlawm hle nghe nghe a….

…Amaherawhchu, kan rin leh beisei loh tak maiin hlo thlo tan tur a kan han fehchhuah dawn ni hma chiah zanah chuan mumang mak tak mai ka nei ta tlat mai a. Ka mumangah chuan hlim tak a ka lo len vel lai tak maiin ka kalkawng dang zawng hian tunge maw ni dum vek, a hmel pawh hmuh hleih theih loh, palian em em mai hian mit sen rum chunga min lo en kuau in a lo ding a….

…Chu palian tak mai chuan aw thum tak hian,’ Thongminlen, hei hi hre rawh… i khua leh tuite hian ka ram chhung an rawn daidar a nih ngat zawngin in chak lo ngawt ang..’ a ti ta chher chher mai a. Chutia ka hma a ding palian tak mai chu mak ti taka ka en reng lai chuan thawklehkhatah ka muhil chu ka harh nghal zawk mai a, ka han in en chiang chu thlanfimin min lo bual khat vek tawh hi a lo ni a..

Zing hma takah ka khawnbawl upate ko khawm chuk chukin ka mumang mak tak mai chu hrilhin ka mumanga ka ramhuai hmuh thusawi chungchanga an ngaihdante chu ka zawt ta hlawm a. Nimahsela, chutianga kan han sawiho hnu pawh chuan chutiang mumang mai mai avanga khaw khat hotuten thuthlukna kan siam fel tawh han thlak danglam leh ringawt mai chu tlawm ah la in a hma a kan rel thluk tawh ang chuan Molpi Lhang ram chu lo atana neih kan tum ta tho a, hun rawn kal zelah chu chu kan thil tihsual ber te zinga mi a lo ni dawn ta a ni…

Chunglai ram vel kan han thloh tan chuan a tirah engmah thil thleng duhawm lo a awm lem lova. Amaherawhchu, Ka khua-leh-tui nawlpui ten an lote theuh a chanve ang vel an thlo zo titih tawh tih ah chuan thenkhat chuan chunglai velah chuan thawm rapthlak tak tak an hre tan ta a; heng thawmte hi tlailam unau hmel hai awm velah leh zanriak ten an hre tlangpui thin a. Heng thawm maksak tak tak an hriat bakah hian an riahna thlamte hial sawi sak an nih chiam thin avangin riak ngam pawh an tlem sawt ta hle mai a…

Nuho bakah tlem a kum lama la naupang deuhte phei chu riak ngam a lawi an awm ta meuh lo mai a. A huai zual leh tlem a pachang deuh an han riah luih hnu pawh chuan a hma aia nasa zawka suah sual chhuahin chung ramhuaiho chuan an riahna thlamah te hial luhchilhin rapthlak tak takin an insiam chhiat khum ta thin a..Patling meuh tan pawh a tihbaiawm takzet thin niin a hmutute chuan an sawi a…

…Chutiang thil hmuhnawm lem lo zet mai an han hmuh meuh chuan hlau leh bakleng a kan khaw pate chu rawn tlan haw hlawmin khua an rawn thlen meuh chuan mak tak maiin khawsikin a tlakbuak ta thin a; pawn pawh chhuak thei lovin khumbetin an na nghal chu a ni ta zel mai bawk si . Tunah hian chutianga khawsik avanga buai mek chu mi sawm bawr vel zet an awm a, an zinga pathum phei chu an sam zawng zawng tla kawlh rawt khawpin an damlo nghe nghe a ni..” a ti chuai raih a.

Lalpa Thongminlen bawk chuan chhunzawmin,” Taksa leh thisen nei a tungchho a kalte zingah hi chuan kei leh ka pasalthate hian tumah hlauh kan nei bik lem lova. Amaherawhchu, huaite em hi zawng han beih ngam chi niin kan hre si lova. Tin, tun ang hunah ram thar lo atan han bawh leh dawn pawh ni ila engkim a tlai zo vek tawhin kan chheh vel khaw dangten buh an thar hunah ei tur kan nei ve dawn lo tihna a ni mai bawk si nen….

Bung - 174

I chanchin an sawite hi tak tak a ni ngai a nih chuan ‘Lasi Lalnu meuh pawh lo hmachhawn ngam tawhtu pasaltha huaisen eltiang ngei hian kan manganna lak ata hi min khai chhuak thei ngei ang..’ tiin heng lam rama i rawn zin remchan lai a lo ni kher bawk nen kan rawn pan chawt mai che zawng a nih hi maw !!..” a ti ta a.

A ni lah tak a !! Ramhuai, Khuavang, Phung,Chawmnu leh Lasite hi hmanlai kan pipute khan an tih em em in an awmna anga an sawi hmunte kha a theih phawt chuan an hel hram hram thin kha a ni a. Kawnah reng reng in sa duh lovin sih awmna hnaih, kham bul, bung emaw hmawng kung awmna ramte kha a theih hram chuan lo atana neih pawh an duh ngai lova; damloh hritlan emaw awmlai an veite khan ramhuai sualte hnathawhah ngaiin an hnenah Bawlpu hmangten ran thisen thleng a inthawiin tlawn lungawi an tum thin kha a ni a.

Amaherawhchu, khatiang a hlauthawng reng reng a hringnun an hmanlai pawh khan an zingah ramhuai enga tan mah ti ve lem lo leh hlau eih lo; hlauh a hneka an fate hial rep saktu, Hmar hnam thlahtute zinga an lo sawi ve thin Chhurbura te pawh an lo awm ve tho mai si.

Lalpa Thongminlen in a sawi zawng zawng chu Khurluta chuan a letling zel a. Khurluta hian Thado tawng chu tawng chhuak ve thiam chiah lem lo mahse a hriatthiam erawh a hrethiam vek tho a; Aisan khua atanga rawn kalte chuan amah chu Thado tawng a bia in ani ve thung chuan Teizang tawngin a chhang let ve mai thin a, inbiakpawhna lamah harsatna lian tham an tawk lem lo.

[ Thado tawng chuan Lal hi “Haosa” tih a ni a, khawnbawl upate hi “Semang Pachong” tih an ni thin bawk. Tin, khaw khat Tlangau hi “ Lhangsam” tih a ni a, Thirdeng hi “Thihkheng/Thihsui tiin Sadawt leh Bawlpu hi Khothempu (Khaw Puithiam) tiin an ko thin bawk. ]

Lalpa Thongminlen hi Thado hnam chipeng Doungel hnam a ni a, a khawnbawl upa Sehtinkai erawh Chongloi chipeng a ni thung a. Manlun leh Mantuang Lalho atanga hmar lamah hian Thado hnam kaupeng chi hrang hrangte chu khaw dang dangah Lal hran theuh neiin an inzarpharh hlawm a.

[ Mak ve deuh mai chu Thado tawng hmang hnam zingah hian an hnam hming rawn chhuahna, an thlahtu bul “Thado” thlahte bik chu heng- Thalhun, Elmun, Sitlhou, Haokip, Kipgen, leh Lhuovum te hi an ni a.

Doungel erawh Thadova U zawk niin hun lo kal zelah a nau zawk hmingin hriat a hlawh ta zawk hlauh a; chutiang bawkin Chongloi leh Hangsing te hi Thadova naute zawk an ni. Tin, hengte bakah hian Thadova thlahte ni si lo, Thado tawng hmang si hnam dangte an la awm ve nual bawk a, chungte chu - Lhangum, Phohhil,Sahum,Khongsai (a chhungah hian chipeng tam tak an awm), Lenthang, Changsan (Khongsai chhunga awm anga ngaih an ni), Thanggeo, Insum, Jongbe, Mate, Lupho, Lupheng, Misao, Lunkim, Lhungdim, Baite, etc

Thado hnamte leh an sangawi zawnpuite hian khaw tam tak an awpin ro an rel thin a. Chung an khaw delh thenkhatte leh a awptu chipengte chu: Khongjang khuaah Singson hnam hovin ro an rel a; Lhungzang, Lhanjang, Sangnao, Chongjang leh Jampi ah Sitlhou hnam hovin; Lhungting,khovung leh Vungjang khuaah Hangsing hovin; Laijang, Loibol, Zoupi, Santing, Boljang, Tingkai leh Goboh khuaah Haokip hovin;

…. Tujang leh Tuhmun khuaah Kipgen hovin, Thenjang khuaah Kholhou; Jangnuoi khuaah Chongloi, Aisan khuaah Doungel hovin, Thungjang khuaah Lunkim; Mijang leh Bongbal khuaah Singsit hovin; Aithun leh Thungvawn khuaah te Thomsong chipeng hovin lalna an chang a. Chutiang chuan tuna Chin Hills hmar tawp ram leh Manipur chhung thlengin Thado hnamte chu an intai darh a ni. ]

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » March 14th, 2018, 7:54 pm

Bung - 175

Lalpa Thongminlen a thil sawi zawng zawng chu Hmar tawnga Khurluta’n a han sawi chhawn zawh hnu a an dinhmun beidawnthlak tak mai a han hriat hnu chuan Keivawmhranga pawhin a tanpuina rawn diltute chu engemaw zawng tak chuan a lainat rilru ve hle mai a; hlauhna hian mihringte thinlungah hian hmun a khuar laklawh tawh chuan ngam mai mai theih a ni tawh lo tih erawh a hre chiang hle thung si.

Kawng lakah zankhat an riah hnu chuan a tuk pawh thim thakin thutmuan ar khuan hun awm velah chuan meichher nen Aisan khua chu an lut ta hlawl mai a. Chutia an Lalpa meuh ram hla tak atanga a rawn thlen takah chuan a khawnbawl upate chu lal inah rawn tlanlut sap sapin an rawn thlen hma ni chiah a, an Val Upa-in chhun eng a nih avanga ngaih thatlohna nei lova a fanulo lama a tirh thu leh a fanu rawn haw chu in a rawn thlen meuh chuan khum beta a nat nghal mai thute chu rilru hah hmel tak chuan an lalpa chu an lo hrilh sap sap hlawm a. Heng rawn lutte zingah hian Aisan khaw khualkai pasaltha leh a hnu a Khawnbawl Upa ni bawk Letzatong pawh a rawn tel ve a.

Chutia khawnbawl upate an rik laih laih lai chuan Zawlbuk (Thado tawng chuan “Som” tih a ni) lam atanga an thawm lo hre pha Aisan khaw Val Upa chu rang taka Lal in lama rawn lut ve in an Lalpa ka atanga a hma a ding tlangval hmeltha tak mai chu tunge a nih a han hriat meuh chuan khualkai pasaltha hmingthang chu chibai lawm lawmin an khuaa a rawn chuan kai avanga a lawmzia leh a mimal tak pawh a beiseina thar a neihzia te a thiam ang tawkin a lo hrilh ve nual a.

Aisan khaw Val Upa hi Hemchon niin Kipgen chipeng a ni a, a fanu tleirawl damlo mek hming erawh Dimchong a ni thung a. Lo lamah a pa in a tirh tlat si avangin hlau chung chungah chhun lamah a va kal a, an in a rawn thlen rualin khawsikin a tlakbuak ta nghal deuh mai a lo ni a; chutia an rin loh tak mai a an fanu a han nat tak thut maiah chuan an fanu awm dan chuan a nu leh pate pawh a ti mangang takzet a ni.

Khawnbawl Upaten lawm taka an mikhualte an lo dawngsawn hnu chuan Lalpa Thongminlen chu rawn tawngchhuakin,” Kan mikhualte hi kan tan chuan khualtha tawpkhawk an nihna angin khawi in dangah mah thleng hrang lovin ka in an thleng vek tur a ni..” a han tih chuan inthlahrun hmel taka Keivawmhranga chuan lo pawtchat thuaiin,” E khai Lalpa !! Keini ang mi naran ve mai zawng Lal inah em chuan kan thlen a mawi meuh em maw ni le?...

… Lal thisen kai pawh kan ni ve si lova..” ti a theihpatawpa a han hnial takngial pawh chuan Lalpa chuan a thusawi chu a sawhsawn duh tlat lo mai a. Lal meuh han hnial chiam mai chu a finthlak ber si loh avang chuan hreh angreng tak chung chuan Lalpa in a thleng tur chuan an insingsa ta a.

Tlai ang reng viau tawh mahse chaw takngial pawh ei hman lova hmanhmawh taka Aisan khua rawn ban an nih avangin khawnbawl upate chuan an Lalpa leh midangte chu an riltam hle tawh ringin thil hriat duh dang la ngah viau mahse hawihhawm takin an chhuahsan leh ta sap sap a. Khawnbawl Upa Sehtinkai pawh zanriah kil turin an in lam a pan thla ve ta a.

Zanriah an han kil zawh chuan reilote titi pah a thu khaw muangin tlai deuh tawh mahse tlangval a pumpa mahni thlenna in a mut ngawt ai chuan tiin Keivawmhranga, Phuaisabaka leh Khurluta te chuan Aisan khaw zawlbuk lam chu an pan ta sang sang a.

Chutia an mikhual tlangvalte an chhuah sang sang lai chuan Lalpa Thongminlen a fanu upa zawk Themlhing, Lhingboi tia duat taka an koh thin; nula lian lutuk anga sawi tur ni lem lo mahse ngaihnobei tak leh hmeltha tak ni thung si chuan an khartung sawn a an run in sanga rawn lawi lut tlangval pianthiam tak leh a hmai a sapui hamna ser, mipa diktak a nihzia nemnghettu ni awm tak neitu chu hmuhnawm a tiin a thlir ning thei mawlh lova.

Chutih lai mek chuan Lalpa fanu naupang zawk Tingneihat, Hatboi tia an koh ve thung chuan chempui pahnih a kut lehlam lehlam a keng chunga mahni inrintawkna tlachham lo tih hriat fahran mai a ‘Sapui Chaih Pasaltha’ an tih mai hnungdawltu pasaltha tuaitir Phuaisabaka mawlh chu a lo mitmei ve thung a.

Bung - 176

A fanu pahnihte’n an mikhual tlangvalte zawlbuk lama kal liam tur an mitmenga an thlah liam dan hmuhhmaih hauh lotu Lalnu Vahhoikim chu nui hak pah a an pa lam chu hawiin,” Zanin a i mikhual tur atana i sawm te chu kan thleng fuh meuh maw?..” khi deuh saka a han tih chuan Lalpa Thongminlen pawhin fiamthu a rawn chhunzawm ve zatin,” An nu te hnam, Singsit pa ho kan khuaah an nghal thei hlawm bawk a; I fanute pawh hian an Pu te an chhun zo tawh a niang chu maw le..” nui hawk hawk paha a han tih ve meuh chuan Lalnu Vahhoikim pawh a dang chiang ngei mai.

Keivawmhranga te thian hovin zawkbuk an han thlen chhoh chuan Val Upa Hemchon chuan mikhual tlangvalte chu tha taka lo dawngsawngin an khaw tlangvalte hnenah chuan an hmingte leh khawthlang lam atanga rawn zin an nih thu a sawi a; Keivawmhranga chu khualkai pasaltha hmingthang, a hma lawk a Guite Lalpa tumpang sial keuh thlutu a nih thu erawh a tlangvalte hrilh duh lem lo thungin zan danga an tih dan thin ang bawk an mikhualte chu han buan fiam turin a han ti a.

Khurluta a rawn chhuak hmasa ber a, Aisan khaw tlangval a beih hmasak ber chu a rawn hneh lo nghal ngawt pek a. A hnu ah Phuaisabaka rawn ding chhuak ve lehin Aisan tlangvalho zinga lian tha leh chak hmel berte zinga mi pahnih chu a rawn hneh ta ve ve mai a.

Tlangval tuaitir Phuaisabaka’n Aisan tlangval pahnih a zawna a rawn hneh takah chuan Aisan tlangvalte zinga mi lian tha ang reng tak pakhat chu rawn ding chhuak lehin,”Kan thianpa chu U Hemchon an rem a tih chuan keimahin ka han bitum ve chhin ang e..” a rawn ti a.

Phuaisabaka rawn buan ve tuma a chu Aisan tlangval chu a insingsat lai tak chuan Keivawmhranga chu rawn ding chhuak ve in,” Ni lo ve..Kan rawn kalna te a hla si a, Ka nau hi a hah lutuk dah ang e..Kan Val Upa zahawm takin rem a tih chuan khawngaihin keiman ka nau hi ka lo buan chhawk ve tawh ang e..” a rawn tih chuan inbuan la chak zek zek viau mahse Phuaisabaka chu thuawih takin a thu ve leh ta mai bawk a.

Keivawmhranga inbuan tura rawn ding chhuak a han hmu chiah chu Val Upa Hemchon chuan a hma a Aisan tlangval Phuaisabaka buan tura rawn tho chhuak lam chu hawi pheiin,” Aw le…Hranga’n chutia inbuan a rilruk ve tak si ah chuan nang chu lo thu leh rih phawt mai la; ani ang buan tur hi chuan Seiboi ngei kha rawn ding chhuak se la a tha ang..” a han tih dap dap takah chuan bang kil lama ngawi renga lo thu, tlangval inkhaithli nalh tak mai, tlem a hang lam lek lek leh Keivawmhranga ai chuan tlemin a hniam hret mai awm e tih awm vel chuan an inbuanna lai chu muangchangin a rawn pan hnai a.

“Seiboi” tia an koh hi a hming dik tak chu Helkhosei a ni a; amah hi Singson hnam niin Aisan khaw khualkai pasaltha leh khawnbawl upa ni bawk Letzatong a fapa a ni a. Kum lamah chuan Keivawmhranga ai hian kum hnih khat vel lekin a nau zawk emaw hret chauh niin la upa lem lo tak mah nise Aisan khaw zawlbuka tlangval kaite zingah hian chak ber nihna titih nghal der tawhin hun lo kal zelah phei chuan an khaw daingul tura a ruk taka an Val Upa leh khawnbawl upa dangte pawhin an rilru te te a an hual ruk a ni.

An khaw tlangval chak ber maiin khawthlang lam atanga rawn zin mikhual tlangval pianthiam tak mai a han bei chu hmuhnawm ti takin Aisan tlangvalho chuan chil pawh lem phal lo lek lekin an thlir thap mai a. Inbeih an han tan chiah chu Keivawmhranga meuh pawh chuan a rilru chhungril takin,” Chu tlangval chu a hmel en ang ngawt chu a ni hauh dawn lo mai…Ka rin ai daihin a chak mai ka ti !!” a ti ve sap a.

Amaherawhchu, Sapui meuh lo chaih tawh leh Sairal meuh lo buan tawh Pasaltha chak leh hrat khawkheng meuh han ter pha tur chuan tharum ngah ve thawkhat viau mahse, Helkhosei chu a la khauh lo deuh hlek a ni tih chu rei vak lovah chuan a lang ta reng mai a. Aisan khaw tlangvalho chuan an mikhualpa chakzia leh tharum ngahzia an han hmuh chuan mak leh ropui an ti hle mai a.

An inbeih zawh chuan Seiboi chu Keivawmhranga awmna lama kal a rawn chibaiin,” I chak hle mai U Hrang..Min bin hrep thei i nih tehlul nen, ka chunga zahngai a, a mawihnai zawnga min hneh tawk tawk avang khan ka lawm e..” a rawn ti a. Chu tlangval nungchang leh tawngkam chhakchhuah duh dante chu Keivawmhranga chuan tha a tiin a naupan tet atanga kawng engkimah zirtirna tha tak dawng a nih ngei dawn hi a ti rilru a.

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

Local Advertisement

MOBILE SIAM ZIR DUH TAN!!!

Tech-Inn Mobile Repairing Traning Centre, Bazar bungkawn

Kum tin mi za chuang eizawnna kan siamsak a, Eizawnna tlaka thiam turin kan zirtir thin

Mizorama mobile siam zirna hmasa ber changtlung ber kan ni. Hrechiang duh tan Contact : 9612099411 / 9862016122


Ngaia
Site Admin
Posts: 25813
Joined: April 30th, 2016, 4:07 pm

Unread post by Ngaia » March 14th, 2018, 7:55 pm

Bung - 177

Chutia an thutna ve ve lam pan a Seiboi leh Keivawmhranga an let mek lai chuan an inbei lai lo thlir ve rengtu, Aisan khaw Pasaltha Lhunneh chu vawilehkhata rawn tawng chhuakin,” Seiboi te zawng inbuan hi a chakna ber a ni hlei nem. A thiam ber leh tuma la hneh theih ngai hauh lohna te chu thingluang inzawhsiak zawkah alawm..” Seiboi a lam hawi a, a chhanna hre chak tak chung si leh nui sawi bai chunga a han tih chuan rang taka Val Upa Hemchon chuan rawn pawtchat thuaiin,” E khai Pu Lhunneh !!…chu zet zawng !! Heng kan khualthate nen meuh a han intihsiak atan chuan duh aiin a rorum mah mah ka ti..” a rawn ti thuai a.

Val Upa Hemchon thusawi chu engah mah ngai lo tih hriat tak mai hian,” Lo ngawi rih teh Hemchon…nangmah a ni hlei nem ka biak che..” vin tak maia a han tih chuan Val Upa Hemchon chu thinrim ang reng viau mahse an khuaah pawh pa rawnkai ve ve patling pahnih, chutia an mikhualte hmaa han intihbuai mai chu zahthlak deuh a ngaiin a chhang zui duh ta lem lova.

Val Upa Hemchon an ngawih a chuh a ni tih a han hmuh chuan a hma aia phur zual sauhin Pasaltha Lhunneh chu Seiboia thutna lampanga hawi pheiin amah bawk chuan,” Khai le Seiboi…tlangval huaisen, nakin lawk a kan khaw daingul tur a mite rin kai i ni ngai a ni lawm ni?..

… Engtinnge i hma a chona awm hi i hmachhawn dawn? Nge ni a he mikhual pasaltha lakah hian hlau leh khur a biruk daih i tum zawk?..” a han tih kher chuan Seiboi pawh chuan chu pasaltha tawngkam mei nei taka chhak chhuaktu a mit taka en siahin,” Pa Lhunneh, i tih ang ang chu a tha mai e. Naktukah Lal mualah kan ti aniang chu..” a ti ta mai a. Chu thu a han hriat meuh chuan Val Upa Hemchon a hmel chu namen lovin a dur khup tawh mai a.

A chhanna hriat duh ngei hmanga Seiboi an a rawn chhan takah chuan pasaltha Lhunneh chu Keivawmhranga lam a hawi phei ve leh thung a; Keivawmhranga pawh chuan tawngka in sawi chhuak kher lo mahse pasaltha Lhunneh a hmel a zawhna awm chu hmuh hmaih lovin,” Ni e…Intihsiakna satliah ve mai a ni a. Khuanu zarah tumah hliam palh pawh kan awm lem loh beisei ta ilangin…

… Aisan khawtlang hruaituten rem in ruat dan ang ang chuan thingluang chu kan inzawhsiak fiam dawn chu a ni mai a niang chu..” a tuka an thil tih tur a pawina em em hre hran lem lo leh ngaihthat lohna nei hran chuang miah lovin a ti ve ta a. A tuk a thil thleng dan tur reng chu Keivawmhranga chuan a hmu lawk der mai si lo le !!

Aisan pasaltha Lhunneh hi Haokip chipeng a ni a. Dik chiah chuan pasaltha Lhunneh hi mahni tawk a pasaltha huaisen ni ve thawkhat bawk mahse Aisan khualkai pasaltha Letzatong chu huaisen, hmingthan leh ropui lamah a tluk phak hlawl si loh avangin amah Letzatong mai pawh nilovin a fapa Helkhosei, a pa ang maia huaisen leh chak, nakin lawk a Aisan khaw humhimtu la ni tur, thleng thlengin a huain a itsik em em mai a ni.

A itsikna belhchhah nasa taka belhchhahtu turin Aisan Lalpa Thongminlen lah chuan a khua sa-leh-ral lak a vawi duailo lo chhanhim tawh tu pasaltha Letzatong chu duhsak em em in Aisan mipui hmuh ah pawh chawimawina Zu Nopui hial a lo zuk tawh bakah a hnuah zel phei chuan a khawnbawl upate zinga tel ve turin a hlang kai ta kha a ni a.

Tin, chu mai chu la ni lovin Thongminlen hian Letzatong hi a duhsak em avangin lal thisen kai ni ve chiah lem lo mahse a farnu neihchhun ngei mai, Veipineng chu a nupui atan a neih tir hial bawk a. Heng avangte hian Seiboi hi Letzatong a fapa a nih mai bakah Lalpa tupa a nih bawk avangin pasaltha Lhunneh hian a rilru chhungril tak chuan a haw hle a ni.

Bung - 178

A tuk zing tukthuan ei khamah chuan phur fahranin pasaltha Lhunneh chu Val Upa Hemchon runah chuan chuang kaiin Seiboi leh khawthlang pasaltha hmingthang leh ropui, Sapui Chaih Pasaltha inzawhsiak tur thingluang buatsaih tura Aisan tlangvalte kohkhawm turin a han hrilh a. Val Upa Hemchon chuan a inlengpa rilru tenawm tak chu hmuh hmaih hauh lo mahse a zan lama an lo incho tawh miau avanga sut leh theih chi a ngai tawh lovin Aisan khaw tlangaupa (Thado tawng chuan Lhangsam) Satgouhao, Lhungdim hnam chu hreh tak chungin a fapa a va kohtir ta a.

Tlangaupa Satgouhao-an tlangvalho a han kohkhawm hnu chuan Val Upa Hemchon chuan an thil tih turte a han hrilh zung zung a, reilote ah chuan an thingluang inzawhsiak tur pawh chu peih felin tlangval tuaitir pahnih chu Keivawmhranga leh Seiboi koh tur chuan a han hrilh ta a. Aisan tlangval rualin Keivawmhranga leh Seiboi an han hmu chiah chu phur lutukin an haw haw dur dur mai a. Tlangvalho ri hretu tupawh mai chuan eng thil nge thleng tih hriat chakin leh hmuh hman loh hlau tak chungin Lalmual lam an pan sung sung bawk a.

A hma zan a zawlbuk chhunga thil thleng chungchang hre ve lem lo Lalpa Thongminlen chu a in lian tak atang chuan eng thil nge thleng tehreng ni tih finfiah tumin a rawn chhuak a; chutih mek lai chuan pasaltha leh khawnbawl upa nih fawm Letzatong chu mipui sahawk ri chuan lalmual lamah a rawn lenchho ve mek bawkin Lal fanu Themlhing leh Tingneihat te pawh chu an in atang chuan rang takin an rawn tlanchhuak ve nghal a.

Thingluang inzawhsiak tur tlangvalhovin an buatsaih a han hmuh chuan Lalpa Thongminlen chuan mak ti ang reng taka Val Upa Hemchon awmna lam va hawi pheiin,” Engnge kha thil kha awmzia? Tute inbeihna tur nge?” thil chinchang hrethiam lo tih hriat tak mai hian a han ti phawng mai a.

Lalpa zawhna chu hreh tak mai Hemchon-an han chhan tum lai tak chuan a piah a ding Lhunneh chu rawn tawng ve in,” Nizan lamah Letzatong fapa Helkhosei leh mikhual pasaltha Keivawmhranga te thingluang inzawhsiakah an incho alawm maw le..” hmel hlim lek lek pu chung hian a ti ta mai a. Chu thu a han hre chiah chu Lalpa Thongminlen a hmelah chuan chawplehchilhin danglamna a rawn thleng a; a hma lawk a hmel pangngai pu kha thawklehkhatah hlauhna in a rawn tuam thut tih chu a hmel atangin a lang thei reng mai !!

Lalpa Thongminlen chu auchhuak tuarhin,”Eng a ni? ‘An incho e..’ in ti elaw? Kha pasaltha kha cho chi a ni lo tih in hre reng reng nang e? Tunge a nih in hria em? Khawthlang lama a chanchin an sawi huai huai, ‘Sairal Buan Pasaltha’ an tih chu a nih kha !! Guite Sial lian leh ropui keuh thlutu kha tudang nilovin amah ngei kha a nih kha !! In va han mawl tehlul em !! An inchona chu sut leh nghal rawh se !!” a ti ta chel chul mai a..

An Lalpa thusawi a han hriat chuan Lhunneh chu nuihza viau mahse insum hram hramin,” Mipa leh mipa an incho tawh a…chuti maia thu han zuk leh chi a ni ngai dawn em ni? Khualkhua atanga kan khua a rawn lawilutte pawh tunah hian an awm ve a; anni hian engtinnge kan khua hi min ngaih tehlul ang ni? A thu hrimah Helkhosei pawh pasaltha huaisen Letzatong fapa a ni a, a inhnukdawk leh a nih hlauh chuan atan a zahthlak lutuk lovang maw? Nge ni a se rang hian se rang an hring kher kher lo zawk?” a ti ta hmiah mai si a; an inbeihna tur chu sut leh chi ziazang a nih hmel tawh loh !!

Lalpa Thongminlen an a chhang chhunzawm tawh lo tih a han hmuh chuan hnehna chang ang mai a lawm taka hawi kual velin Lhunneh chuan,” Khai le !! Kan tlangval huaisente pahnih kha thingluangah chuan lawn kai rawh u le..” phur em em mai hian a han ti a. Lalmual a thil thleng chu a piah atang chuan beidawn leh huphurh hmel takin pasaltha Letzatong chuan a en tlawk tlawk ringawt mai a; a tan chuan tih ngaihna vak a awm tawh bawk si lo !!

A chempui hman thiam, ‘Thisen Ngai Chempui’ an tih mai thin chu Phuaisabaka ken tirin kutruak chuan Keivawmhranga chu an thingluang inzawhsiak turah chuan inthazo fahran hian a per kai nalh mai a. Chutia a lawnchhoh hnu reilote ah chuan Aisan tlangval Helkhosei pawh chu a rawn per chho ve ta nghal a. Amaherawhchu, a beisei loh lutuk leh mak a tih em em chu Keivawmhranga chuan a hmu ta tlat mai le !!

Selboi a kutah chuan chempui dik tak, hriam that hmel tak chu Keivawmhranga chuan a hmu ta tlat mai !! Thil awmzia hre lo tih hriat tak mai hian Keivawmhranga chu Val Upa Hemchon awmna lam chu hawiin,” Engnge thil awmzia ni le ? Khawnge kan inbeihna tur Khawmhma chem insiam chu?” mak ti tak chungin a han ti a; Val Upa Hemchon erawhin chu zawhna chu chhang hreh tih hriat tak mai hian hnuai lam a bik ngar ngar thung a.

Link:
BBcode:
HTML:
Hide post links
Show post links

ADVERTISEMENT (A hnuai a milem hi a nia hmeh zeuh tur chu)