PASALTHA SAINGURA BY MAWITEI BAWITLUNG (Completed)

[mawitei bawihtlung]

Prologue

“ Ka kir leh duh tawhlo ,Saingur i bulah ka awm duh" tiin thinrimna leh huatna mitmenga min en tu chu ka ngen lawm lawm a ,kha ka khawvelah khan kir leh ka duh tawh lo . Ka malna khawvelah khan kir ka duh tawh lo takzet,ka nu leh pa pawh chuan an dil ve mawlh mawlh renga . Mahse engmah a sawt silo,bawlpu leh sadawt chuan inthawina an nei mawlh mawlh “ Vara " tiin beidawng lutuk chuan ka au a ,keimah avanga a chinghne thi ta chu ka au rawih rawih a ,kha khamah khan keimah min chhan nan a tla si .

Chinghne u rawng rawng ka hria a ,chutah lal in hnung lam atang chuan rawn chhuakin Vara ngei chu ka hmaah rawn dingin a chungah chuan ka chuang a ,ka hliam nen ka mit a vai ruai tawh. Ramhnuai lam pan chuan chak zetin min tlanpui nghal vawk vawk a ” Saingur tinge min thah i duh tak hial mai le " ti sepin Vara chungah chuan engmah hrelo in ka bawk zui ta thlawp a

PASALTHA SAINGURA





CHAPTER 1





Ka hma a hruiin a bawh luk mai puk emaw ni chu keuiin ka rin ang ngei chuan puk thim leh zau tak lo awmin ka mak ti chu ka ka ho a ,ka pute huan chhung a ni a ,engtin nge hetiang anga puk tha hi a awm theih le . Ka puten an sawi ngai hauh silo a ,a chhung chu hmuh chian ka chak em avangin ka lut a , bang dap chung chuan hmalam panin ka kal zel a ,a tawp ah a rawn eng ta uar mai . Ngaw pik zetah hian ka chhuak hlawl a ,ka mit ka nuai nawk nawk ..








Engtin nge a nih theih,ka hawi kual ruai a ka hmaah chuan sakhi hi a rawn phei dan dan a ,ka lo en reng ringawt. Thawk leh khatah silai a rawn puak thuai a ,ka au nghal that ,ka beng te chu a kiu nghal vawng vawngin ka hria . Ka hma a sakhi nen chuan kan tlu rual tawp a ,silai khan min fuh lo mahse ka phu nasa bawk nen ka ke chu ka ulh tih hriat takin a na vawng vawng bawk . ” Saia ka fuh e" tihri rawn chhuakin kan lam pan chuan hmanlai mipa incheia inchei an rawn chhuak ta mai,enge a awmzia. Hnam mawl an ni tihna em niang.









Ka lu ka thing nawk nawk,hnammawl tawng te chu ka hrethiam ngawt nang. Nge keihi hmanlaiah ka lut tihna em ni zawk ,ka hmel an hmuh chuan an ding thap a . Mi pali an ni tih ka hmu thei,hmanlai inthuam vek ,kawr an ha lova ,puan an vengin diar an khim thap bawk . ” Lalfapa lo kal vat teh " tiin keichu mak tih hmel lutukin min en a,ka in en chu ka kawrfual var hak chu ka mal te thleng dawn a lo inhlim chu niin ka inkhuh nghal sawk sawk ” Nula i tha em?" an tihte chuan chhan na chang pawh ka hrelo .









Nilo ka hlau a ni zawk mah “ Enge nita lawmpa" an hnung lam atang chuan aw rawn chhuakin mipa pianthiam tak leh hmel pahrak chu a rawn lang zui nghal zat,a taksa inphiar fat te chu hmuh nawm tham a tling . Keichu min rawn enin a meng ve kawk a,tinge mak tih hmel taka min en vek le “ Lasi em ni inih" pakhat chuan a rawn ti haw a ,ka lu ka thing nawk nawk . “ Khawiah nge ka awm? Tute nge in nih?" hlauthawng aw khur dar dar chuan ka ti a,min thah mai ka hlau an mi dip a na ropui si .








“ Engpawh nise helai hmun ah hian kan awm reng theilo,nula i kal thei angem " a hmasa bera rawn lang pa khan a rawn ti a. Bu nghat a thawh ka tum chu ka ke na lutuk avang chuan au leh thatin ka thu thla leh hnawk,ka ke rek chu ka dawm vang vang a ,ka pheikhawk bun chu an en vung vung mai “ Mi mak tak i nih hi " tiin min rawn pan hnai a ,ka hlau bawk nen ka lo tawlh rawk rawk ” Khawngaihin min tina suh u,helaiah hian ka duh reng vangin ka rawn kal lo,puk chhung ka en chian duh mai vang a ni" ka tihchuan in enin an nui hak hlawm a .







“ Kan tina dawn lo che ,tiru khua a tlai tawha riah buk lam pan thuai a ngai" tiin sakhi chu midang chuan an zawn a ,Lalfapa an tih ngawi reng a min en tu chuan min rawn panin “ I puk sawi chu kan hmu ve hauhlo,engpawh chu nise min rawn zui phawt mai rawh " tiin min pawm kang nawlh a ,mak tizet chuan ka en ha. Ava chak em em ve ,a mah lah chu a sangin a palian bawk si ,a chak hle tih a hriat . Ngawi reng chuan a thiante chu min zui pui a ,hmalam a melh ngar bawk ,min biak lumlam chu a tum loh hmel hle mai .







A hnar ngul sang vah te ,a hmaifang tha tak leh a mithmul buk leh pa tak te chu ka en kim hman vek nia . Ka lung lah chu a phu dawt dawt bawk a,an buk sual ni ngei turah chuan min thut luh pui a ,ka pheikhawk chu enin “ I ke chu ka lo en ange " a rawn tihchuan ka pheikhawk chu ka phelh a ,ka ke chu a melh vung vung mai,a diar chu phelhin pawn lamah a chhuak zui a ” Lalfapa a vun a va var em em ve ,lasi an sawi ang mai lah nichuan,a no hmel bawk si " pawnlama awmten an lo tihchuan ka lai em em ringawt.









Rawn lut lehin mau nge rua tih pawh hriat lohah chuan tui sa rawn keng lutin a diar chu a phelh nghal a,a diar chu tuisa chuan tihuhin ka ke rek chu a rawn zut a,a sat bakah a na bawk nen ka lo in pet fan fan . Ngawi reng chuan min zut sak mawlh mawlh a ,ka si leh hlarh hlarh thin chu min melh zawkin ka ke chu a rawn chelh ngheta “ In ring rawh aw " a tihrualin ka ke chu a ri nghal thawt a ka au nghal tuar bawk . ” Awi ka nu ka thi" tiin ka mittui a tling nghal pum a .







“ I thih loh kha , tuar zuau lutuk" tiin min chhuahsan a ,mak tak maiin ka ke chu a na lutuk tawh miah lo . Pawnlamah chuan an sakhi sa chu an buaipui mawlh mawlh a ,an nui leh dar dar thin. Inthlahrung dak chuan ka chhuak phei a ,min lo en thap chu ka lai ngei mai “ Ih hmanlaiah ka awm tihna em ni?" ka tihchuan ka thusawi an hrethiam lo tih hriat takin an ngawi thap a “ Tihpalh,ka awm aniang engtin nge ka let leh ang le " tichuan ka phun zui niah niah a








“ I thusawi awmzia kan man hauh lo nangin keini hi Tlangzawl pasaltha te kan ni a ,hei hi kan Lal fapa leh pasaltha nibawk Saingura a nih hi " min hmu hmasa ber tupa khan a rawn ti a ,ni e hmanlaiah ka lut ngei ani . Ava mak ngai em ,ka mumang tidawn ila a nih loh zia ka hrechiang hle si “ Engvanga khalai hmuna lo awm kha nge i nih le ,tunge i hming ni aw ,i inthuamna lah chu a dangdai riau lehnghal " a rawn tihzawm a ” Keichu helai hmun atanga hla takah ka awm,engtin nge helaiah ka rawn awm daih theih ka hre bik lo .









Pukah khan ka lut a ,hetah ka rawn chhuak ringawt mai a ni,ka hming chu Nunpuii ani e " ka tih tak sapah chuan an bu nghat hlawm a . “ Anih leh in khaw hming te i nu leh pa lam te " a rawn tihleh chuan ka ngawi vang vang “ Lentlangpui khua kan nia ,ka nu leh pa chu ka chan tawh a " tiin ka ngawi zui daih a ,thil ka sawi thui lutuk dawn tlat. Engmah an hrethiam dawn chuang lo “ Anihchu,engpawh nise khuaah haw phawt ila ,kan lalpa ho in ro kan rel leh aniang chu.







Nangpawh in khawlama dah let dan che kan zawng ang chu" a rawn tihleh chuan ka lo hnial vat . “ A theih chuan inkhuaah ka awm rih ange ,kan khaw kalkawng leh a awmna ka hrechuang lova,ka nu leh pa lah an awm tawh heklo,in lalin rem a tihchuan in khuaah ka lo in bengbel ve ange " ka tihchuan an sawi chhunzawm tawh lova ,pasaltha thawnthu ka chhiar atangin an nundan tam tak ka hre ve a ,chu chu hman tangkaina hun tak a niin ka hria .









Ka mutchhuak chu ka muthlu leh lap lap zel a ,mut na tur pawh ka hre lo bawk nen mut chhuak zet chuan an kiangah chuan ka awm ve reng a ,Saingura chuan min en reng tih ka hria “ I mut a chhuah chuan puk chhungah sawn va mu rawh " bul hmuk chuan a rawn ti a ,midang nelawm taka an awm laia engvanga min ngai thei lo anga awm nge maw a nih le? Mahse lalfapa a nia ,kei ang hmeichhia chhawm ngai reng tur chu a duhlo te pawh a nimahna .








Buk chhung chu muangchanga panin hnah an lo phah na ah chuan ka mu thla a ,helaia ka awmna chhan tur awm ang ka ngaihtuah pawhin ka hre thei hauhlo,khawvel hi a mak a nih hi . Thleng ngailo tur anga ka ngaih chu a thleng ngei chu a ni si a ,thawk leh khatah sakei hahum ri a rawn chhuak a ,lei te chu an nghing dur durin ka hria . Ka hlau lutuk chu tho chhuakin pawnlamah ka tlan chhuak a ,buk kawngka ka pel fel awrh tihah chuan tu emaw ka su chawrh a .







Min man betin “ Buk chhungah hian awmla,i him zawk ang rawn chhuak hauh suh " a tihchuan ka khur nasa bawk nen chetsawnna chang pawh ka hrelo “ Keimahin ka awm duhlo " tih ka sawi zo chauh chu silai a puak thuai a ,au tuarin a awmah chuan ka bei thlawp a ,ka hmai ka thukru nghal hmak “ Ka hlau...keimahin ka awm duhlo " tiin ka tap chhuak a ,hahthlak min tih hmel zeta thaw hakin “ U Dailo " a tihchuan,nichina min be tupa kha a ni tih ka hria . A hming ka hre ve chauh a ni “ Lo awmpui mai rawh,kan hliam tawha a che thei tawh lovang,khai le naute u bawh ang aw " tiin a chem a phawrha .








Kan thlang lama sakei rum chhur chhur na lam pan chuan hlau hauh lo hian an liam thla nghal puat a ,Saingura chu kuah bet tlatin ka tawm chawih chawih ringawt “ Hlauh tur a awm lo,ka thiante ka puih angai hetah lo awm rawh,a rawn tina lovang che " tiin min namsawn a ,a chem phawrhin sakei an sual rawnna lamah chuan a tlanthla ve nghal zat . Ti dai chuan buk chhungah chuan ka lut leh a ,mut pawh ka mu thei tawh lo,buk bang ngheng chuan ka inkuah khawm tai a . An thawm a rawn chhuah takah chuan ka thaw huai mai .








An that a ni ngei ang“ Kan sa rim a hria a nih hmel,Nunpui i tha em?" Dailova chuan a rawn ti a ,ka lo um ringawt . Reife an men leh hnuah mu turin an in tintuah a ,Saingura chu bukah chuan rawn lutin ka sirah chuan a rawn mu a ,min en vung vungin “ Ila mu nange " a tihchuan ka enkar ringawt,mu tur chuan an hnah phah chungah chuan ka mu tha sat sat a ,a vawt bawk si puan a awm lo bawk nen ka khur hlak hlak .








Rawn tho in an puan ken chu min rawn sin tir a ,ka lo en ha “ Muhil rawh ,zan a tlai tawh " tiin a mutna lam chu a panzui a ,keipawh chu ka mit chhingin ka muhil zui ve nghal mai bawk . Zingah chuan thawm ri sat sat chuan min tiharh a ,ka tho chhuak nghal vat. An tho vek tawh tih ka hriat avang chuan ka zak ngei mai ,tukthuan an lo peih vek tawh lehnghal . Tho phang chiahe tilo chuan ka ei ve nghal a ,luiah chuan kalin an meihawl nen chuan ka ha ka nawt a . Ka hanawhna keng lut miau hek lo le .







Mahse a fai duh phian mai ,an khawlam pan turin kan in puah chah a ,ka zai ngai tak chuan kal in mi an fiam pah leh zuk zuk thin a ,U Dailova chu an val upa a ni tih ka hre zui a ,midang pawh chu ka nel tawh viau mai,Saingura erawhin min biak a tumlo bawk nen biak ka tum duh bik lo . Min ngaina lo tih hriat reng reng“ Saia ,i lawmnu i va ngai tawh awm ve " Val upa in a tihchuan ka phu zawk,bialnu a nei tawh maw . Saingura pawh chu a nui suk a ,ka lo na ve ringawt chu ka hrethiam lo .









Kawt chhuah kan thlenga ,u Dailova chuan hla do a chham vang vang a ,naupang ho chu rawn tlan khawm nak nakin min hmuh chuan an ding chat hlawm a “ Le lalin lamah dah tur aw ,i kal ang ule " tiin naupang ho chuan salu pahnih chu zawnin khawchhung kan pan a,ka zam takzet khaw mipui min lo hmu apiang lah chuan min zui dul dul a ,an phun leh sep sep zel chu ka hre reng ,lal in ni ngei tur lian zetah chuan lalpa leh lalnu an lo dinga . Keichu mak tih hmel zetin min ena .







Chutah khuh khak khakin “ Ka pasaltha te salu zet chu a ropui hle mai,naktukah awmnikhamin salu kan lawm ngei ang ,ka sechal ka thawh e" a tihchuan kut an beng dur dur a ,upa ho pawh chuan vawk ten an lo do ve bawk a . Chutah val upa chu an ramchhuahna chanchin sawi turin a ko chho a,u Dailovan kei min hmuh dan vel nena a sawi chuan min lainat hmel hlawm hle ,lalpa chuan Lalin lama min ko lutin ramvak ho nen chuan kan inzui lut a .








Ka chanchin engkim ka sawi takah chuan ngawi vang vang hlawmin “ Engpawh nise fanu kan neilova ,kan fanu a i tan duh phawt chuan fa atan lak che kan hreh hauh lo a nia " lalpa in a tihchuan pa pakhat upa min ni ngei tur chu a lo inrawlh vat a ” Lalpa ,hei i mi hriat angin fa reng reng kan nei thei lo bawk nen,rem i tiha mami hian a duh a nihchuan kan fa anga lak ka duh a ni,ka nupui lahin fa a awh thu a sawi ve reng bawk nen " a rawn tihchuan kei chu min enin ” Le inthlahrung lo khan i duh chu thlang rawh le .








I thutlukna a piang kha kan pawmpui dawn che a ,ka upa min fa i nih leh i nihlawh hlei hlei a nimai,mi fel tak an ni a ,tha takin an enkawl thei ngei ang che" a rawn tihchuan ka ngawi vang vang a ,Saingura chu ka melh zauh . A ni erawhin min en hauhlo in vaibel a lo pak khu hlat hlat ringawt,ni e kei atan chuan lal fanu nihchu a mawilo zawk ,chubakah Saingura hmuh reng pawh a hrehawm “ Rem in tih chuan,upa te inah chuan ka awm ange lalpa " tiin ka kun chal a ,upa min chu rawn tho in a nui var var a .







“ A nihchuan in inhruai haw nghal mai dawn em ni,i nu leh pa tak tak angin en la ,i nu tur pawhin a lo hmuchak tawh hle ang che ,Upa Khum ,kha i fanu thar chu han hruai ta poh che " tiin an nui huah huah hlawm a. Upa chu rawn tho thuaiin “ Tirawh le i kal ang hmiang,i nu chuan a lo lawm khawp ang che " nelawm taka tiin kan inzui chhuak a ,lalmual sir lama in lian ve tawk takah chuan min luhpuiin nu pakhat rawng lo bawl mawlh mawlh lam chu min panpui a .








“ Nuni nu lo hawi teh,hei fanu thar hmeltha tak mai i nei dawn a nia " a tihchuan chunu chu rawn hawi vatin min hmuh chuan a mengkawk a “ Pa a ,enge a awmzia " tiin an inhrilhfiah leh hnu chuan rawn hnai vat in min kuah vawng vawng a “ Tunah chuan ka dilna chhanin a awm ta ,fanu thar hmeltha bawk si ka nei ve dawn ta e ,he khaw tlangval te mit hi i la ngei dawn e " a tihchuan ka zak hle .







“ Mami nu,kan fanu hi a chau viauin ka ring a ,chaw kha han siam vat la ,hahchawl rawh se " a tihchuan ka nu (nu tih tir nghal tawp ang) chuan chaw ei chu a siam nghal zung zung a . Chaw ei pah chuan chanchin chu ka sawi a ,min khawngaih na chu hai theih a ni lo “ Lungngai suh,nu leh pa thar min nei tawh a . Thlaphang hauh suh,i mamawh chu sawi hreh lo la ,i pa nen hian kan theihzawng a nihchuan kan tihsak ngei ngei ang che " a tihchuan ka bu nghat a .







Chaw eikham chuan intifaiin ka mutna tur min kawh hmuhah chuan ka mu thuai a ,ka ke ana bawk nen ka hnial duh ta lo,ka in ngaihtuah neuh neuh a ,tunah chuan hmanlai mite zingah awmin ,pipute ti a kan lo sawi thin hun laiah ngei ka awm ta daih chu a ni sia . Lalin lama salu lawm thawm chu ka hre pha vek a ,Saingura chu ka mitthla ah a awm tlat lehnghal .




(LINK NGAIAH CHAR2 KA ZAWM DAWN AW )

[mawitei bawihtlung]

PASALTHA SAINGURA






CHAPTER 2






Salu lawm chuan an ri hut hut a ,kei erawh inah ka la tawm khar a ,ka nu in an mahni inthuamna anga inthuam tura min tih avang chuan kawrchei leh puan ka bih a . Mahse ka chhuak ngam thlawt lo,a chhan pawh tlangval ho in min en duh bakah hmeichhe lam lah min hmuh chuan an phun sep sep bawk nen ka awm a nuam lo zo vek “I hmeltha lutuka,chuvang a nihkha ,khual tual ila thang ngei ang " thenawm pu Luran a tih phei kha chuan ka zak hle a nihkha ,ni e an ni ang lo takin ka vun a ngo var a .









Ka hmel pawh heta ka luh hma rengin hmeltha tih ka hlawh hle a nihkha “ Nu Rual in awm em? Nunpuii ka lo sawm dawn a " hmeichhe au ri ka hriat rualin keimah ang rual vel tur hi a rawn lut a ,ka nu chuan a lo chiau au nghal vat “ E lo lut tawh,hei amah chuan a kal ngam meuh lo a nih hi,Sangte i va fel ve aw lo zâi nachang i hria chu" ka nu chuan a lo ti hlut a . Sangtei chu lo pheiin min nuih var var mai “ I chanchin ka lo hria a ,tirawh va chhuak ve ang hmiang Sangtei ka ni e " tiin a kut a rawn phar a .







Ka lo vuan ve mai bawk “ Nunpui min ti mai rawh" tiin ka nuih let ve sang a ,inkawm bawrh bawrhin lal mual lamah chuan kan phei zui a ,min lo en duh leh pek hle mai . ” Kan Lalfapa hi chu a tha asin,a khaw mipui te min ngaihsak bakah a mah hi pasaltha hming thang leh mite fak rawn a nia ,a nun hi a tlawm in hmeithai leh pachhia lam chenin a ngaihsak em em reng a . Kan khua pawh hi a nuamin pem te hi kan nei deuh reng a,saw saw a lawmnu Thanpari a nihsaw " tiin Saingura leh hmeichhe pakhat inbia a nui dun lam chu a kawk a .










Ka en zawk a ka hawisawn lehnghal,ka mipa duhzawng tak a nih vang nge hmeichhe dang ta a ni tihchu hriat a nuam viau lo ,an lamna hmun kan va thlen chuan min lo be nak nak hlawm a ,tlangval pahnih fiamthu duhzet lam chu min panpui a ,kan nui leh ham ham thin . Mi fel tak an ni ,midang pawh han hriat chian takah chuan an lo felin mi biangbiak an thiam bawk nen kan khuaa awm ang maiah ka in ngai hial mai . Hmanlai tih takah dai te chu an la ngaw tha in thing lian pui pui hmuh tur an awm zut a.









Hawi vel pawh a nuamin a boruak a la thiang var a ,khaw lum lutuk ang kha a awm ve hauh lo . Ramhnuaia min hmu tute ho kha an rawn phei a “ Lam ve ang hmiang" Chhuanthanga chuan a rawn ti a ,ka lo hnial duh bik lo . Lamna tur hmun an zuahah chuan kan chheih dun a ,ka nui var var reng mai . A lo hlimawm phian,hla an lo sa dual dual a ,Saingura leh a lawmnu pawh an rawn chheih ve a ,an inhmeh takzet . Ka chauh deuh avang chuan duhtawkin hmun thengthaw lai deuhah chuan ka kal thuai a.








Ka inzah heuh heuh lai chuan mipa pakhat rawn kalin min rawn bia a ,ka bula thut min dil chuan ka lo rem ti ve mai bawk “ Pu Khuma te fanu chu maw i nih?"a tihchuan ka bu nghat ringawt . “ Zanah lo leng ila i rem ti em?" a tihleh chuan ka nui ta hak hak a” Keia phal leh phalloh a ni hleinem,i lo len duh phawt te chuan keini hnar mi in ni hleinem " tiin lamtual lam chu ka melh a .








Saingura hlim hmel chu ka en reng ,tinge alakah hian ka danglam tlat le ,ka bula rawn thu chu Sawiliana a ni tih ka hre zui a,Sangtei pawh kan lamah rawn kalin Chhuanthanga te chuan an rawn zui a ,kil khatah chuan lo inkawm khawm ve in kan nui leh dar dar thin . Fiamthu duh bula awm chuan pum na urhin kan nui a ,zanlama rawn len thin an tum thu an sawi chuan fiamthu nen ka lo chhang let zauh a .







Kan nui kan nui mai ,hetiang hunlai hi chuan tlangvalte hi an hlu in an khaw venghim tu ber an nih avang hian nula tu tan pawh biak chhiat theih an nilo tih ka hre ve a ,chuvang chuan kei ngei pawh ka insiam rem thiam a ngai hle in ka ring. Tlai lamah ruai kilin ka nu leh pa te nita nen chuan hlui khatah kan kil a ,min duat bawk nen nuam ka ti viau mai . Zanlamah pawh zubel nen inchhawpin nula leh tlangval te chu an la chai mup mup a ,luhka atang chuan Chhuanthanga te ho nen enin kan titi nak nak a .








A tuk lama feh an tum avang chuan keipawhin lo hmuh ka chak bawk nen zui ve chu ka tum a ,an lo phur phian lehnghal . Zunram thiar tura daia ka kal chu Saingura leh a lawm nu kha inkuah chialin an lo awm a ,an in fawp hialin ka hria. Ka en reng lai chuan lung ka rap hrual a ,ka inring hmanlo tukkhum sawh dawt chuan ka thal thuai a “ Tunge " tih rawn ri zuiin ka lam pana hnim rawn ri phei buan buan in Saingura chu a rawn lang hlawl a “ Ka tihpalh,inthiar ka tuma in awm tih ka hrelo a ni" tiin muangchangin ka tho taih taih a .









“ Helai hmun atang hian kalsawn nghal rawh " a rawn tih hmuk chuan ka phu zawk a ” U Saingur tunge a " tiin a lawm nu Thanpari pawh chu a rawn lang zui a “ Pu Khuma fanu Nunpuii a nih hi ,khua ah let ang " tiin Thanpari chu kaiin a kalsawn pui a ,keipawh chu zungin khawlam chu ka pan zui thuai a ,an lalfapa berin min ngaina lo bawk nen nuam ka tilo zo vek,in ka let leh chuan ka nu chuan la a lo kai malh malh a ,a bulah thu in min zirtir tur chuan ka dil a .







Min hrilh pahin kan inzirtir malh malh a ,kan nui leh hai hak thin ,ka nu leh pa tak tak thi tawh mahse an rawn nung tha leh ang maiin ka ngai a ni,kan chawlh hnuah banga sazuk ki a thalfang leh thal lo inthiat ka hmuh chuan ka mit ala ngei mai . Thalkah hi ka tuipui a ,chutia a tak tak ka hmu chuan ka mit ala lo theilo,a lianin a dangdai viau lehnghal . Eng ngho nge pawh ka hriat loh hi a uai bawk a “ Nu ,thal hi ka hmang thei angem?" ka tihchuan phawk zetin min rawn en a .







Hmanlaiah hmeichhia in mipa hmanrua anga ngaih an khawih zen zen ngai miau lo alawm “ Kawkte a tha dawn em ni? Kha chu mipa hman rua a nia" a rawn tihchuan ka nuih ringawt,ka hming pangngaia min ko lo in Kawkte tih hlirin min ko a ,keipawhin ka eih ve zel mai bawk a. “ Aw unau ka nei silo a ,ral lo lian palh ta se ka pa nen ka venhim theih nan cheu thal kah tal thiam ka duh a lawm" ka tihchuan “ I pa lo haw sela kan lo dil dawn a nia ,i pa hi a vanglai chuan pasaltha rorum tak a nia .







Hetia kan upat hnu hi chuan a ramvak thei tawh lo nen a hmanrua te hi tikhan tha taka enkawl rengin a dah a nihkha " a tihchuan ka bu nghat nghat . Thal kah ka thiamsa tih erawh ka hrilh duh hauhlo,ka tui em avang khan a zirna hmunah ka kal fo miau a ,ka pa lo haw har ka rin avangin zinglama dil tum chuan ka mu vat a ,zingah tho in tuikhur lam chu Sangtei nen chuan kan pan a ,tui thawl chu ka phur ve at bawk “ Vawiin chu min rawn sawm ru aw ,kei kalna tur lam pawh ka la hre ve bawk silo a ,ka bo ka hlau teh a nia " ka tihchuan a nui har har a .








“ Tehreng mai ,taka kan khaw tlangval ho titi ber ini tih ka hria a nia ,i hmelthat thu vek an sawi a ni awm e ,vei tak tak che pawh an kat nuk an tihchu" a tihchuan ka ner nang a ,tuikhur kan hmuh ruala pan vat in” Awihawm loh emai,Saingura lawmnu kha a hmelthat kha " insum hman lo chuan ka tichhuak phawng a . Ka harh nghal zawk,ka sawi vek tawh bawk si,keipawh hi engvanga ka lei hi veng hman thin lo nge maw ka nih le .









“ Nia mahse i hmeltha fe zawk a nia ,Thanpari chu Saingura nen naupan tet atanga inkawm an nih bakah an inhrechiang tawn bawk a ,a vannei ngawt alawm. Lalnu a ni dawn sia,apa upa a ni ve bawk nen lal chhungkua nen pawh an inpawh teh a nia " tiin tui chu a thal mawlh mawlh a ,rua in an chawi bawk nen em phurh zel angai a ,ka zeilohna lam tak a ni lehnghal . Midang an rawn kal takah chuan engmah sawi zawm lovin kan haw zui thuai a .








Kawtah inthlahin feh insawm tur chuan kan in chah nawn leh thlap a . Inchhung ka luh chuan ka nu chuan min lo hlan thuai a ,ka pa pawh a lo tho tawh a nih hmel,engdang mah sawi lo in ka thut hnaih sauh sauh a " Pa " tiin ka sawi ngam mai lo bawk nen ka ngawi leh rih chu rawn inher in min rawn en a ” Enge nita Kawkte ,duh i nei em ni?" a rawn tihchuan thawk la huai in ” Englo a nia,i thal leh a fang hi ka hmang thei angem" ka kut sik niap niap chunga ka tihchuan a meng kawk a .








Tinge mak min tih em em zel le “ Ka fanu,hetiang te chu hmeichhe hman chi a ni hleinem aw " a tihchuan ka nuih ringawt ” Ih ka awmna hmasa ah chuan kan hmang thina ,chuvang a nia ,unau ka neilo bawk nen nang ni lah in upa tawh sia thal hmang tala sa tenau ka lo lak theih chuan a lawmawm dawn em a sin,chubakah ral lakah pawh inven dan te zir ve ka duh,hmeichhia ka ni tih chu ka hria a ,mahse tlaw taka awm ka duh lo,mahni invenna tal neih ve ka duh a,a remloh chuan a pawi chuang lo" ka tihchuan a ngawi vung vung a.








A phal dawn lo a nih ringa kalsawn ka tum chu“ Awle i hmang thei ang,mahse fimkhur la intih palh theih a nia ,ka thal phei hi chu silai aimaha ka hman tam leh sa ka lakna ber zawk a ni a ,a khauhin kawih kul mai mai a har a nia " a tihchuan ka phur ngei mai " Ka zir anga ka thiam em em ang,ka lawm e pa " tiin ka kuah chung chung a ,ka nu nen chuan in enin an nui hak hak a . Ka hlim lutuk chuan thal chu la in ka tin chhin thul,ka phur em em ringawt ” Nu vawiin chu zau lamah ka kal ve dawn em ni ka ti deuh a .







Sangtei ten kan lo sawm ang che an tia,in rem ti em . Thlai te pawh hmuh ve ka duh a ,mahni in lo kan neih chuan feh ve ngei ka duh ani" ka tihleh chuan phur taka min lo chhang thuaiin kan lo awmna vel te chu an sawi a ,chaw ei chu siam thuai thuaiin chaw eikham rual chuan em leh hnam bakah ka thal chu kengin ka chhuak a “ Kawkte fimkhur la aw ,kha mite khan mak an ti viau dawn che a nihkha ,mipa emaw i inti nge aw " tiin ka nu chuan min au zui lang lang a .







Ka nuih ringawt ,kan in kawng ka pel tihah Sangtei te leh Chhuana te pawh an rawn lang a ,kawtchhuah lam pan chuan kan inzui nghal dam dam ” Ehe Nunpui kha thal kha enga tan nge i tih?" mak tih avang chuan min en thap a ” Aw ka hmang dawn ,ka pa ka dil a ,sa tenau te pawh ka la thei ve mai thei a sin" ka tihchuan in en kualin an nui vak vak a “ Awi thiani,mipa emaw i inti em ni? Hmeichhe tihchi a ni hleinem" Sangtei chuan a rawn ti hliai a .








“ Aw kan awmna hmasa ah chuan mipa leh hmeichhe tih bik a awm lova ,hmeichhia pawhin mahni invenna tawk kan zir thin a ,a tangkai phian a sin. Tiru kal vat ang u,buh leh thlai te ka hmu chak tawh a nia " tiin phur zet chuan ka pen thauh thauh a ,khawlaia awm leh luhka a awm in min hmuh chuan min melh thap zel a . A awm ve tho,hmeichhia in ka hak ang leh tih ang hi an neiin an ti ve miau lova,kawt chhuahah chuan mi an lo awm thap a .







Ka thal ken vang chuan min lo fiam leh nak nak thin a,ka kalpui te lah chuan lo sawi belhin an nui ham ham a ,chutia kan lo rik hlut lai chuan Saingura leh Thanpari chu an rawn inzui thla a ,kan ngawi nghal thap “Lalfapa in feh ve dawn a nimaw " tiin pakhat chuan a lo zawt a ,Saingura pawh chuan nuisanga chhangin an thu zui ve a * Keini chu kan kal mai dawn em ni? U Chhuan,enge in ngaihdan " tiin ka thiante chu ka en a ,an lo rem ti ve mai bawk .







Saingura chuan ka thil ken leh ka taksa chu a en dun dun hnuah a hawisawn a ,midang chu kan hmanhmawh thu hrilhin ram lam pan chuan kan liam zui thuaia . Lo kan thlen chuan ka au chul mai,buh hring dup leh thli in a chhem zawnga a rawn hring paw phut thin chu hmuhnawm tham a tling . Kan lo awmna chu min kawh hmuh a ,an ni nen pawh kan inhlat vak lo a nih hmel,a hnai pawl a nih avang chuan ka thaw huai mai,thui vaih se chu ka kal theiin ka ring lo .







Thlamah chuan innghatin ka hawi kual a ,zau danga feh leh kawng kal te thawm chu a hriat phak vek bawk . Boruak chu ka hip vang vang a “ Mumang te pawh a ang a ,thil awihawm loh ber chu ka chungah a thleng mek chu a nisia " tiin ka phun sep sep a ,buh tlim hmur leh changkha leh berul te ,fanghma vel zam dul chu thlirin thlam atanga chhuak chuan ka a rah zawngin ka lo nghal thuai thuai a .







Ka zawh rual chuan thlamah in dahin ka thal leh a mu chu kengin vau a ngaw lam chu ka pan a ,thal ngul chu kuai kulin ka kap chhuak nghal fur a ,ka tumna tak ka fuh avang chuan ka kuk nghal raih,ka zir ka la theihnghilh lova ,lawmman pakhatna te pawh ka la hial a nihkha ,sava lian lam ka hmuh ang chu thal chuan ka kap a ,a rei hnu phei chuan ramar tla ka hmuh chu dimte a panin ka hnaih hriau hriau a ,ka thal chuan tin vang vangin a lei thai rawn hawi chhuak chiah lu ah chuan ka thal chu a tlang nghal zawk a ..








Thui vak lo tlanin a tlu nghal a,leiah chuan a tal phur phur hnuah a zal ta riai riai a ,ka pan nghal vat . Ka sava kah ho nen chuan lo lam panin ka kalpui thuai a ,thlam ka thlen chuan ka thlan a luang zuih tawh mai . Ka em kenah chuan thlai nen tuam hrangin ka dah a , Sangtei chu ka au nghal lang lang ,chawhmeh la tura kal kan ni bawk a . A nipawh a lo inpeih ve mai bawk,a rawn chhoh a ka sava phurh a hmuh chuan mak tih hmel lutuk hian min en a






” Awi i va mak tak,engtin nge i kah theih zawk " a rawn tivak chu ka nuih hak hak ringawt,Vahui leh ram parva chu ka pe ve a ,a lawm thiam hle ,inlam panin kan inzui a ,ka chanchin chu ka hrilh mawlh mawlh a . Thudik a ni tih a hriat takah chuan “ Ava mak ve ,kan hmalam hun lo awmzel tura mi maw i nih?" a tihchuan ka bu nghat ” Keipawhin helaia ka awm hi mak ka inti a sin,ka inthuamna atang khan i hriat mai ka ring.









Inthawmhnaw ang hi ha lo in kekawr leh kawr kan nei a chu chuan kan inthuam thin,tin a hnuaia hak tur thlengin mawle " ka tihchuan mak tih hmel takin a meng kawk kawk a ,engmah sawi tur hrelo tih hriat takin min melh reng ringawt . “ Saingura hi a fel tak tak em? Nizanah Thanpari nen an tawm ka hmu a ,a thinrim hmel lutuk a " ka tihchuan a rawn nui chhuak nghal awr awr a ” Awi a za lutuk,mi tawm ve te enge chutia ilo va bih thlak reng reng.







An tan pawh a zahthlak ang chu,a awm tho mai thinrim loh chi a nilo a nihchu " tiin a nui har har reng a ,za lo zet chuan ka lo nuih let ve ringawt .





SAINGURA POV...








Ka feh haw in ka luh chuan upa ho chu an lo awm leh thap tawh a ” Upa Khum engtin maw i fanu chu i tih a ? Kha an sawi zui nasat kha " ka pa in Nunpuii pa en chunga a thil zawh avang chuan an bulah chuan ka ding ve reng a ” Aa... Lalpa enge maw a hriat ni,ka fanu hi hmeichhia a nilo nge ,mahse hmeichhia ang vek chuan a awm ve tho si a ,tukin kan tho kha a tuichawi rawn haw khan ral vawitam ka lo nawrna ka thal leh a fang kha min dil mauh mai a .







Aa fanu pasaltha ka nei reng emaw ni dawn ni,kha nichin ka rawn kai hma khan a rawn thlenga ka rinloh lutukin ramar bakah sava dang a rawn hawn nual a ,ka hmusual emaw ka tihial a ni ,engtin nge ani ang hmeichhia in thal te a kah thiam ni" a tihchuan ka pa leh upa dang ho chu an nui zui hawk hawk hlawm a ,keipawh chu ka khi ve suk . Kha nu kha ka hmuh tirh atangin a dangdai ka ti reng a .







An sawi zui nak nak a ,khual tual a thang ngei dawn an tihte chuan ka lo tang nghal tung . Ka inhre thiam hauhlo,Thanpari hi ka lawm nu a ni a ,phatsan ka tum hauh lo thung

[mawitei bawihtlung]

PASALTHA SAINGURA






CHAPTER 3 .







Daiah naupang ho nen sava kan chang a ,kan perh thlak apiangin kan au leh thin. Puitling bula awm ai nuam ka tizawk bawk nen khaw naupang ho pawhin min nelin min lam reng a ,ka nu leh pa pawhin min enliam tawp zel . “ A u Nun sawtah sawn Vakul ka hmu ania,kap rawh " tiin Liantea chuan min rawn kai a ,a kawhna lam ka en chuan vakul thau tha zet hi bung zarah a lo fu vang a ,ka thal chu kuai kulin dim te chuan ka pan phei a ,ka tin vang vang hnuah ka thal fang chu ka chhuah a .






Vakul awmah chuan han thil pawkin leilama a rawn tla chu ka pan nghal vat ” A u,tikhan a mei kha dah tha la i pasaltha duhzawng tak i tawn tir dawn nia " Liantean a rawn tihchuan ka nuih var var a . Chutia naupang ho nen kan lo awm laih laih lai chuan Saingura chu ram hnuai lam atang chuan a rawn lang hlawl a “ Lalfapa a lo kal" tiin naupang ho chuan an pan nghal sap sap a “ A u Saingur i awk em ,khawi maw kan lo en chhin " tiin an hnaih hriau hriau a .








An ngam danah naupang ho chuan an nel hle tih a hriat,a ip pui atang chuan vahrit pahnih leh ram ar pali lai hi a rawn phawrh a,mak titak chuan ka en ha . Ka naupang hruai pali te chu an au chul mai ,an vai chuan ram ar chu a pe vek a. Hlim zeta ka lam rawn panin an ram ar chu min rawn hmuh a ,ka lo nuih ve var var mai . ” In va nihlawh em aw ,tikhan khuaah hawng tawh ang ule ,kan hlawhtling viau in ka hria ,in chhungten an lo ngaihtuah tawh ang cheu" ka tihchuan phur zet hian khawchhung lam pan chuan an tlan a .









An hnungah chuan muangchangin ka kal ve bawk “ Min lo nghak ve la " rawn titu avang chuan ding datin hnunglam chu ka hawi a ,Saingura mit nen chuan kan in melh tawn ta chat mai ,ka zak chu ka hawisawn thuai a . Ka lam pana a rawn phei lai chuan ka lung te chu a phu dawt dawt thei hial ” I chanchin an sawi ka lo hria a ,thal kah i thiam hle a nimaw ? I ip puar lah danah a hriat mai e " tiin a nui suk a,sawi tur reng ka hre ve lo . Muangchang chuan kan kal dun a ,“ Ka kap thiam vak lo,an sawi mai mai a nihchu. Mahse nuam ka tia " ka tihchuan a nui leh mai a









“ Hmeichhe dangdai tak i nih hi,i hmeichhiat pui te tih loh iti ziah lehnghal . Eng mi chiah nge maw i nih le " thutak zeta a rawn tihchuan ka thaw halh “ I mi hmuh ang chin hi ka nihna chu a ni,ka danglamna em em ka hrelo a sin,mahsela thal ka kah thiam avang leh ka thawmhnaw leh ka chet dan thin hi i sawi a nihchuan ka awmna hmasa a kan nunphung angah i ngai thei ang Lalfapa " tisepin kal chu ka siam zawm a , khaw chhung kan luh takah chuan ka pensan ta daih .








Lawm nei a ni a ,kei nena min hmuh dun chuan mipuite hian min sawi leh ngei ka ring a chu chu ka duh miah lo bawk . In ka thlen chuan ka sava kah thlak ho chu ka nute bulah ka dah a “ Fanu ramvachal tawk kan nei a, sa kan ei reng chu a nih hi " ka pa chuan a rawn ti fiamthu hlut a ,ka nui ve hak hak . “ Sakhi chan te ka duh a nia ,mahse salian tham ,savawm leh Sakei tih vel chu ka ngam miah lo a nia aw pa " ka tihchuan kan pathum chuan kan nui hawk hawk hlawm a .








Vakul chang chu dah tha in ka insil fai a ,inbualna sahbawn leh lusuk na tur vel ka mamawh ber a ni,chu tilo zawng chingala inbual ka thiam ve tlat lo ,la tur lahin kha puk kha a awmna ka hriat tawh loh bakah hmuh tur a awm tawh der silo ,zan ka mu chu ka mumangah hmeichhe pakhat hian min lo nuih sen senin a bula thu tur chuan min hui lauh lauh a ,ka pan hnai vat ” Tunge i nih?" ka tihchuan nui sangin ” Helaia dah tu che hi ka ni bawk " a tihchuan mak tiin ka en ha a .







“ Kha puk kha nangma hawn em ni" ka tihchuan a bu nghat ,“ Engvanga helaia min kal tir nge i nih le ,ka mamawh ho an awm bawk silo,ka talbuai vek a nia " ka tihchuan a nui hak hak a “ Tu emaw tan pawh a nimahna ,i mamawh tur chu naktuk zingah in inhnuaia buh indahna ah khan kal la i hmu mai ang,ka kal tawh ange a hun ta " tiin a bo zui a,ka harh hlawl mai . Khawfing a chat tan a ,mu tawh lo chuan thochhuakin mei ka chhem a ,pawnah buh chu ka deng nghal mawlh mawlh ,ka zawh rualin ka mumang chu ka ngaihtuah let a .









Inhnuai lam chu ka pan phei vat,chutah sahbawn tam tham tak leh shampoo,hanawhna tih vel chu a lo awm teuh a ,lawm zet chuan ka nui nghal var var ,vawikhata lak zawh theih a nih loh avang chuan vawithum vel bawr lukin ka inthiar chho va ,thawmhnaw erawh hetah ka thui chawp theih avangin ka ngaihsak lem lo bawk nen heng hi an awm chuan a tawk mai . Ka zawhna ah chuan ka nu pawh a rawn tho a ,ka thil ken a hmuh chuan a meng kawk kawk mai .







“ Enge ni a Kawkte,a va mak ve " a rawn tihchuan ka lo hrilh nghal mawlh mawlh ” Nu nangpawh ka pa nen in inbual dawn a piangin hei in hman tawm ula,intaksa ah inhnawih chhuak anga ,mahse nawh vak vak tur a nilo a ,a phuan duha a rimtui bawk a . In taksa pawh a ti rimtui châk mai ang" tiin a rimte chu ka hnim tir a “ Ava rimtui ve " a tihchuan ka nuih sang mai. Khum pui lamah la lutin ka dahtha mawlh mawlh a ,renchem taka ka hman a ngai ang . Tam viau mahse helai hmuna ka awm rei tur zawng ka hre silo a .








Chaw eikhamah chuan insiamin daiah thingphur tur chuan ka chhuak a ,Sangtei te erawh lo lam an la zawh loh avangin a feh a ,thian dang ka kawm lo bawk nen dai atanga hla vak loah chuan ka in nghat a ,thing ro ka hmuh ang ang chu ka fawm nghal mawlh mawlh . Chutia chema thing ka lo sah lai chuan thawm ri rak ka hria a ,ka hawi let vat . Chutah chinghne var lian zet ka hmuh chuan ka ding khawng nghal awt, twilight saga a Jacob te ho ang mai khan a lian.







Ka khur der der a ,mit chhingin “ Min tina suh " tiin ka kut chu hmalamah ka phar a ,reife hnuah ka kut rawn liak hlap hlap tu an awm avang chuan ka mengchhuak riai riai a ,chutah a beng tithlepa mei lo then leuh leuh chunga min lo en avang chuan mak tiin ka en a,chutah rawn beuh that in min liak a,ka hmai velah chuan a liak nghal hlup hlup a lianin a sang si ka chen tha der lo ,a lu phei chu keiai a sang daih ” I van fel em em " tiin ka chul a .








Ka nui var var bawk “ Ka thian ni rawh aw ,engtin nge dai maiah i awm theih? Miin an hmuh che chuan an kap mai dawn che sin" ka tihchuan ka thusawi chu hria ang maiin a thu vung a ,a lei chhuahin min en reng “ I var nalh bawk si,nangmah ang hi chu movie ah chiah ka hmu thin a ,a tak takah in awm tih ka hre miah lo " tiin a hmul buk leh lum zet chu ka chul hauh hauh a “ Vara " tih rawn rik rual chuan aw lo chhuahna lam chu kan hawi a.






Saingura ka hmuh rualin Vara zawk chu rang zeta tlan pheiin Saingura chu lawm tih hriat tak hian a va zuan a,a nul nghal nu nu a . Ka en reng ringawt “ Ka ngai khawp mai che " a tisup a ,ka lam chu rawn hawiin a mit chu a rawn tichuar deuha “ Enge i tiha" a tihchuan ka em leh ka thing fawm chu ka hmuh zauh “ I ran em ni?" ka tihchuan a nui hak a “ Ka unaupa a nih hi" a tihchuan ka ner nang mai . Ka awihlo hmel chu rawn hmu in “ Kan khua in run kan tawh tumin ka bo a ,a ni nen hian kan intawng a ,min venghimtu a ni bawk .









Ka tan chuan ka unaupa ang mai a ni " a tihtakah chuan ka bu nghat a . Ka lam pan chuan rawn pheiin ka bulah chuan a rawn thu a “ I phur i ngah tawh em?" a tihchuan ka lu ka thing nak nak “ Phur hnih tal phurh ka duh a " tiin ka bula hnim chu ka pawt ka pawt a “ Ka lo fawm sak ang che " tiin a tho chhuak a . Thing chu a fawm nghal zung zung a ,a vawihnih sahah thing te deuh chu an bung nghal hmawk hmawk a ,ka lo nuih ver ver mai . A hmai tung lam leh tha zet te ,a mitmeng rum lam mah fiah kak si te chu ka en reng a.









Ka hriat loh karin ka lo nui leh var var thin chu min rawn en thut avang chuan phu zawkin ka hawisawn nghal vat ” Ka hmaiah dik lo a awm em ni" tiin a thlan chu a hru zui a ,ka lu chu thing nak nakin “Thil ka lo ngaihtuah mai mai a ,engmah a nilo " ka hmui pet zauha tiin Vara chu ka chul nghal hauh hauh “ Vara kal tawh rawh,midangin an hmu palh ang che,nidangah ka lo tlawh leh dawn che a nia " tiin thu a pe zui a . Vara pawh chu thuawih tak chuan a kalbo zui a ,ka en zui vang vang mai .








“ Tinge i tirh bo daih a ,ka la kawm tui a sin" ka thusawi avang chuan ka hmui ka hup vat,kei hi lalfapa ka va zah lo em em ve ,hmanlaia lal chhungkua an zah zia ka lo theihnghilh a ni “ A hmu ngailo tu in an hmu a nihchuan buaina a tam a ,a nunna atan a hlauhawm thei bawk " a tih takah chuan ka ngawi zui ve mai,thing a fawm ngah hnu chuan ka bulah rawn thu leh in hmalam chu a melh vang vang a “ Khawi atanga lo kal maw i nih?" tiin ka lam a rawn hawi a “ I awih lo ang,hrelo mai rawh " ka lo tileh hman pek chu a rum nghut a .








“ Min chhan chu a har em ni?" lungawi lo zet chuan a rawn ti ta hmuk reng a ” In hmalam hun atangin" ka tihchuan awih lo zet hian a nui a ,ka sawi a awih loh ka ring reng a ,min zawt suh timawlh mawlh a . Ka ngei hle ” Ka sawi reng kha ,i awih dawn loh chuan min zawt tawh suh ka haw phawt ange, ka tlai zo dawn " tichuan ka tho chhuak a . Ka em lam pan mai ka tum chu ka kutah rawn manin min pawt let dawrh a . A mah chu ka pawm nghal chawt ,ka lung chu a phu dawt dawt a .









” Min thlah teh miin min hmu a nge ,i lawmnu thinrim a siam ka duh miah lo a nia " tiin ka nam ngat ngat a, min thlah ve mai bawk “ Inthawn rawh ka chawi loh che chuan nang mahin i inphurh theih pawh ka ring love " tinghutin a tho chhuak a . Kan in phurh fel hnu chuan khawlam pan chuan ngawi rengin kan inzui a ,pen leh mai ka tum chu min dang tlat in ” Kha lamah in in a a awm em ni" tiin Lalmual lam chu min panpui a ,min lo en haw haw tu ho avang chuan ka zak takzet ,thing kan phur dun emaw an ti ngei ngei dawn a nih hi .





(KA NUAM VAK LO VA ,ZANIN CHU HEI NIMAI AW )

[mawitei bawihtlung]

PASALTHA SAINGURA





CHAPTER 4






Mi chuan min en thap avang chuan ka zak hle “ Miin min en duh si Lalfapa nuam ka ti miah lo a nia " tiin ka en ha a ,ka thingphurh leh kal hahna avang chuan ka thlan chu ka hmaiah chuan a luang ngiai ngiai a . Ka thaw hlap hlap bawk ” Kha Lalfapa kan khaw nula hmeltha nen thing in phur a nimaw?" Thanpari pa chuan a rawn tita ngei a ,a fanu nen an awm dan a hre reng dawn a, nuam tilo zet chuan ka kalchak sauh . Kan intualah chuan ka thing chu keuhin inchhung lamah chuan ka lut zui nghal daih bawk .








Hrei la in tuala thing la bun loh chu ka tan a ,ka nu leh pa in min khap mahse keimah bak thalai ka awm loh miau avangin ka tih a ngai tih ka hailo “ A u Nun ,kan lo ti ang " tiin tleirawl rual chu rawn kalin ka hrei chu min laksak daih a ,ka nuih var var mai . Hmanlai mite hi chu tupawh mai hian aia upa an zah thiamin tlawmngaihna nun an ngah em em a,tunlai nun nen chuan inang lo tak an ni . Ka hmuh chinah ringawt pawh hian inzirna tur tam tak ka nei ,tunang laiah chuan tlawmngaihna neilo an tamin aia u zah lo lah chuti bawk .








Hmanlai mipa ten ram leh hnam hum nan theih tawp chhuahin nun hial chan phah dawn mahse nunaute an him nan chuan an bei mai a ,tunlai mipa tam tak awm hmun atanga pawr ve em em a ,a taka che chhuak ngam silo leh tawng tam si te nen chuan inthlau ka ti hle bawk . Mipa tha tih takah an tanin an ek zung zung a ,an zo ta der chu lawm thu hrilh mawlh mawlhin buhban chhum chu ka zuk la a ,kan ei nghal mam mam lai chuan “ Lalfapa nen hian in inhmeh e ,a u Thanpari ai pawhin nang chu i hmeltha an tia" Buangpuian a rawn tihchuan ka nui hak .










“ An hmusual aniang,keite chu ka hmeltha lo a ka var puak ringawt lawm" tiin ka nuih var var a ,an duh loh hmel ngei mai ” Kan khuaah i hmeltha ber ,anu leh apa te pawhin an tivek,hmanniah kan mikhualpa pawhin i hmelthat thu a sawi lawm " pakhat in a rawn tih leh chuan chhan dan tur ka hrelo bawk nen ka nuih sen sen ringawt a . ” Bawihi chu naupang kara a tal kan lo hau thin a,hei a chhawr tangkai phian a nih hi " ka pa in a rawn tihchuan kan nui dar dar a .









Ni e hmeichhe naupang karah in kawi kah te ,in len te nuam ka tiin ka tel ziah a . Khaw mite min sawi tamna ber pawh a ni ,ka ngai pawimawh duh lemlo puitling kara awm ai chuan naupang kara awm hi a hlimawm ka ti zawk ,tlailamah chuan inbual turin tuikhur lam ka pan a ,ka thawmhmaw hak tur ka thui chawp chu kengin ka pan hnak hnak a ,a ban ka siam lemlo a ,a chhan pawh hmanraw tha a awm miau silo a ,a ban neilo in ka thui pum tawp a. Hak a leh nawm phian bawk .








Tuikhur ka thlen chuan tumah an awm tawh lova,khua a thim deuh tawh bawk nen ka bul velah chuan rannung hram an tam viau lehnghal . Hmanlai huna sakei vel dai hnaia an awm thin tih vel ka ngaihtuah chuan harh zawkin ka inbual nghal vat ,fimkhur thu hla ah tuikhur thlang deuha li ah chuan ka inchiah a ,sahbawn chu inhnawihin ka zai rat rat a ,ka hlauhna te pawh an kiang duakin ka hria . Khuh kharh ri ka hriat chuan ka hnunglam chu ka hawi nghal vat .








Tinge ka hmuh theih em em le ? Saingura bawk a ni ka hmuh ni ,ka zak lutuk chu ka inhup nghal vat “ Min en suh,lo kal hnai suh " ka tichul a . Tuiah chuan ka inhnim pil nghal vat,a nui suk a . A hawisawn ve mai bawk “ Kan va intawng thei ve " a rawn tihchuan ka chhang lo,mahse a sawi chu a dik chiah. Kan in hmu thut thut chu a nih hi ” Engthil nge i inhnawih kha,a va rimtui ve " a tihchuan ka chhang duh der lo . Ka lamah a rawn kal chuan tui chuan ka benper sawk a “ I zaklo lutuk,hmeichhe inbual i enthla thin em ni? Pasaltha tih atan chuan a mawi viau lo " ka ti that a .








Rum nghutin ” Enthlak ngailo in ka hmu chuvang chuan ngawi hle hle la i thil hnawih rim tui zet kha ka duh ve " a rawn tihleh chuan ka thaw hak “ I zaklo,ka ta chiah a nih hi " tihlurin ka sahbawn leh shampoo chu ka la a ka pawm bet nghal hmak . Min melh run runin a rawn kal hnai a ,khua a thim titih tawh nen min hmu chiang lutuk chuan ka ring bik lo ,ka inchiahna li a a rawn inchiah ve chuan ka mengkawk ,a puan ven a phelh tur chu au chulin ka mit ka hup a ,a nui kur kur ri chu ka ngei lutuk








“ I duh leh i lawmnu bulah va inphelh ruak rawh,awi i zaktheilo emai" tiin mit hup chung chuan ka tawng char char a,taksa lumin min rawn dai rual chuan ka phu zawk a ,kawrhnuai leh kekawrte bak ka ha lo nen ka phu zawk mai . Ka sahbawn chu rawn la in a hnim vung vung a “ Ava rimtui ve ,engtia hman tur nge mitchhing reng lo khan min hrilh teh,khua a thim tawh . I taksa kha ka it miahlo a nia ,inhup kual vel kha a ngailo " tiin ka kut chu a la thla a .








Ka mengchhuak chu khua a lo thim tawh tak tak lehnghal,ka bula awm erawh chu ka hmu vuai vuai chauh . Ka taksa erawh a ngo chi ka nih avangin a lang chiang bik hle “ I taksa ah khan chulh tawp mai ta che ,i zaklo si ka hman tura ka ken a nihkha " tihlakin ka tawlhsawn a “ In awmna hmun chu hmuh ve ka chak riau mai,a nawm hmel in in thil neih pawh an dangdaiin an tha riau lehnghal" a tihchuan ka thaw hak








“ Keichuan helai hi nuam ka ti zawk,kan khawvelah chuan in er leh in sawiselna a tam lutuk a,a nuam lo helaiah chuan tute pawh hi an felin biak an nuam a ,chuan an tlawmngai bawk ,chubakah in inthuamna nen in dangdai " tiin ka sawi duah a ,ka tawp nghal chawt. Ka va han â tak,ka thil sawi chu a man vak pawhin ka ringlo ,a tawng lo va . Mahse tui rawn che leh thin leh sahbawn phuan rawn awmdan ah chuan ala innuai tih ka hre mai ” Ka chhuak tawh a nge min lo en hauh suh " tisapin ka puan chu la in ka intuam a .








Ka inthlak nghal mawlh mawlh,a ni pawh chu rawn chhuakin a inthlak ve mawlh mawlh a . Ka sahbawn vel chu la in khawchhung lam pan chuan kan inzui hnak hnak a,khaw luh hma deuh chuan min pensan thuai a,miin min hmuh chuan amawilo zawngin ka thang ngei dawn a . Chu chu min dawn tel pui te pawh a nimahna ,hepa chet dan hi a romantic riau in ka hria,a tawk a chet dan lah a thiam si,ka lu chu ka thing nak nak . Ka bialpa pawh nilo heti khawpa ka buaipui hi a dik miah lo .







Ani chu midang ngaihzawng a ni tiin ka lu ka thing nawk nawk a ,inchhung ka luh chuan ka nu chuan chaw ei lo siam nghalin ka tlai lutuk chu min hau hlak hlaka, ka nuih ringawt. “ Chaw ei zung zung ang u,tlangval ho rawn chuan kai hma in kan fanu ve hi chu nula awm dan hian awm reng reng lo mai,kha khaw thenawm lalfapa te rawn zinin rawn len an tum thu min hrilh ania " a tihchuan ka en ha a ,chutiang an awm em ni “ Ka hre ve hleinem,a nihchuan ei zung zung ang u " tiin chaw ei chu ka siam pui sawk sawk a.









“ Kawkte hei i rawn awm atanga rei loteah khual tual i thang der chu a nia, khaw khat mi awm thei atanga Lal fapa leh rethei zawk te chenin an la rawn beisei ang che ,chutih rualin nunnawmna ringawt hi um loh tur a ni a ,min hmangaih tu hi an hlu zawk tih hriat reng tur,tin mipa lakah hian zuamawma awm hauh loh tur a ni a ,chutihrual erawhin biak nuam lo khawp leh mipa te mit tikham thei zawnga awm hauh loh tur,mi tupawh ang khatin bia in kawm la ,chu chuan mite fak a hlawh tir ang che . I laka tlangval a lungawi lo a nihchuan keini chenin kan tuar thei tih i hre reng dawn a nia .








Chutih rualin i dikna ah chuan i tan englai pawhin i nu leh pa hi kan awm reng thung ang" a tihchuan ka bu nghat nghat a . Zan ah chuan tlangval ho chu an rawn leng leh phak phak hlawm a ,ka awm rei ve tawh a ,an hming pawhin ka ko thei ve nual tawh mai . Fiamthu an thawha kan nui leh dar dar thin ,chutia kan lo inkawm bawrh bawrh lai chuan“ Tlangzawl chhuankite runah hian kan tan hmun a la awm ve ang chu maw ?" ti a pawnlam atanga an rawn au takah chuan “ Awm e,lo leng rawh u" tiin ka chhawn thuai a .







An nunphung ka zir nasa bawk a ,tunah chuan a hma ang em em a zeilo chu ka ni tawh hauhlo,chutah lalfapa tih hriat reng reng hi a thuih hruaite nen an rawn lut a ,midang chuan hmun an lo kian sap sap hlawm a “ Ehe kha lo thu rawh u,ka va hmu ngai lo cheu ve ,in va hlauhawm khup khup ve le ,helamah thutna a la awm ania" tiin ka lo be sawk sawk a . An thut rual chuan titi zui leh in an khaw hmingte chu an sawia,an lalfapa chuan min en reng tih ka hre thei.








“ An sawi ang tak takin i hmeltha hle mai,khual tual thleng thang thei chu i hmel a lo tha em lah tak a nih hi,in khaw tlangval chu an vannei teh e" a rawn tihchuan ka nui hak hak a ” Keini ang hmel te chu tha tih tur kan ni hleinem,keini ai hmeltha an tam a lawm. Kan khaw nula te hi keiai an tha vek zawk a nia,min lo fak mah mah a nihchu " tiin ka nui var var a ,“ Ani tak tak a lawm,kan lalfapa pawh i chanchin a hriat rualin hei a nghak thei ngang silo a,hna tul lai pawh pawisa lo in kan rawn khawh chhuak ve tawp mai a nih hi" pakhat chuan rawn tiin an nui zui dar dar a .








An lalfapa pawh chu a hmel chhe hauh lo,mahse mipa hi ka la ngaihsak loh vang nge Saingura anga ka hmel duh ka la tawng lo chu a nih hi . Inkawm ho in kan nui leh dar dar thin a,Sihpui lamin an khaw chanchin leh sakei huaisar an beih dan an sawi te chu kan ngaithla thap a ” Awi keichu Sakei hi chu ka rap ve thlawt ,min seh ang tih hi ka hlau ,an ngampa in an tuan a tha ropui si a " tichuan ka lo sawi ve a ” Ni e sapui reng reng hi chu mihring leh ran tan hian an hnawksak a ,chutih rual erawh hi chuan a nazawng hian min tina vek kher lova .







Hmeichhe tan chuan hlauh chu a awm viau a lawm,mahse nang chu ram i ngaina sia i hlau ve dawn em ni" Chhuanthangan a rawn tihchuan an nui dar dar a,keipawh ka nui ve tawp . ” Aaaa nusaltha ka ni ve mai a lawm ,nang ni buaina ka tawh huna min pui turin in awm reng thova ,taka niminah khan pu Liankhuma khan a lo ral a kal na ah rulpui a hmu an ti a,thudik a ni em le " ka tihchuan an sawi zui nak nak a . Thu dik ngei a nih hmel ,lenghawn ar a khuan al al takah chuan an haw sap sap a ,lalfapa erawh a la tawi muang hret a.









“ Nakzan lamah rawn leng leh ila i rem ti em ang chu maw " a tihchuan a rem thu chuan ka chhang ve mai a ,a ni pawh rei awm lo in a chhuak nghal thuai a ,leikapui thlenga va thlahin inchhung lamah chuan ka lut zui thuai a ,ka la kaih chu dahtha zung zungin ka khum lam chu ka pan nghal zat . “ Chemte an haw tawh em ni?" ka nu in a rawn tihchuan chhangin ka mangtha zui a ,ka khumah chuan mu in ka in ngaihtuah neuh neuh va . Ka tih ngailoh leh ka awm ngai loh na hmunah heti hian nunthar ka tan chu a nia .








Engkim hi mak tiviau mah ila a tak tak ngei a ni bawk si,ka thil tawn zawng zawng hi kan khawvela ka let leh hunah sawi ila chuan mi â emaw min ti ngei ang le . Zingah chuan tho in tuikhur lam chu Sangtei auin kan pan dun a “ En teh thiani vawiin chu lo zawh nite a nisia,i lo feh ve dawn em niang,Lalfapa te pawh an rawn tel dawn a ,a nuam dawn a nia aw ,chubakah lo zawh te pawh i hmu ve reng reng ang chu " a tihchuan ka lei ka chhuah zauh a .








Saingura ka duh tih a hre chiang mai ” Kal mai mai teh,miten min lo hre riau riau ange ,niminah lah ka thingphurhna ah a rawn lang hlawl a ,Thanpari pa in khawchhunga kan inzui min la hmu zui,an intih thiamloh te ka hlau a nia " tiin tuikhur kan thlen avang chuan ka tuithawl chu la chhuakin ka thal mawlh mawlh a . Nui har harin ” Chu in lo va thleng thui tawh awm ve " fiamthu a a rawn tihleh chuan tui chuan ka theh thawt a ,a au nghal tuar chu ka nuih let uar uar a .








Midang thawm a rawn awm takah chuan ngawi rengin ka thal chhunzawm a ” E Thanpar nang ni in nimaw? In va hma ve " Sangteiin a tihchuan ka hawi chhuak a ,Thanpari leh a thiante pahnih chu ka hmu nghal zat“ Nang ni a lawm,kha kan khaw nula chhuanvawr nen in nimaw " a rawn tihchuan Sangtei chuan min rawn en zawk a ,Thanpari aw a tihelna chu a hrethiam te pawh a niang” A nih hi,thian fel leh hmeltha neih chu kan heti mai,lal nupui te pawh a nilo ang tih a sawi theihloh,a rawn awm chauh a kan chan leh vat dawn a ang .








Sihpui lalfapa meuh pawh a rawn lang nghal mai a lawm,kan lo kal phawt a nge tih tur kan la ngah si a " tiin khawlam chu kan pan zui a “ Thanpari khan min melh rum zia kha ilo hmu ve em ,a pa in Saingura nen a min hmuh kha a hrilh a nih ka ring,a van buaithlak tak,min ngeihlo hle dawn a nihkha " tichuan ka kal chhunzawm a ,tuichawi tur dang nen chuan in sul pelin mi awmlohna lai kan thlen chuan “ Lalfapa hi mi namai a nilo a ,tlang tin thang a ni ve a ,haw tu leh ngaisang tupawh a ngah a sin.







Amah hi a inngai tlawm em zawk a ,engtin nge Thanpari te ang lal upa fa nih avanga in chhuang lutuk hi a duh theih ni,a hnaih che chuan lo hnar hauh suh. Thanpari runluih nan hrim hrim pawh lo be tha hurh rawh" a tihchuan kan nui dun hak hak a ,in thlen dawn chuan in mangtha in an lo zawhna a feh tur chuan min sawm nawn leh chu keipawh chuan aw ka pawh ta nge nge a .







Inchhung ka luh chuan Sihpui lalfapa lo thu vung mai ka hmuh avang chuan ka ding chawt a “ Lalfapa ,ilo leng a nimaw " tiin ka nu bulah chuan ka thu thla a ,lai zeta nuiin “ A nih hi,vawiin lam enge i thawh dawn hriat ka duh a " a tihchuan ka nu melh zauh chuan“ Ka nu leh pa ten an rem tihchuan thian Sangi te lo zawhnaah feh ka tum a , nang teh enge i tih dawn . Mikhual in ni bawk si a ,a reh dawn bawk nen ilo tel ve dawn em ni" pangngai taka ka tihchuan phur zet hian a rawn tel tur thu a sawi a.









A haw hnu chuan ka nu chuan thu min hrilh ve malh malh a “ A duh hle che a nihkha ,mahse fimkhur la ,hmeichhia avang hian khua leh khua hi an indo ve fo va ,chuvang chuan nangpawhin mipa reng reng kawm dan tawk thiamla . A ni chauh lo pawh tlangdang lalfapa te pawh an la rawn lang thei a ,i thinlungin a duh tak tak loh chu beiseina pek hauh loh tur . Hmeichhia avanga inchemhar theih tih hre reng ang che ,buaina chawk chhuak tu nih loh hi a him a nia " ti a thu min hrilh chu ka buk pui nghat nghat a









Chaw eikham chuan feh tura insiam in Sangtei te in lam chu ka pan a ,a ni pawh a lo inpeih tawh avang chuan kawtchhuah lam kan pan vat . An lo a feh tur bakah mahni lo a feh tur nen chuan kawtchhuahah feh pui tur te kan in nghak thap a ,an khua hi in zathum vel an ni ve a . Hmanlai khuaah chuan a lian pawl a ni ngei ang ,mihring cheng pawh an tam reng bawk a . Saingura leh Thanpari pawh an rawn lang a ,an hnungah Sihpui lalfapa leh a thiante pawh chu an rawn lang ve bawk .







Sangteiin zawhna mitmenga min en avang chuan an feh ve tur thu chu ka hrilh a “ In va hma ve ,Nunpui ka chawfun hi min phurh sak ve dawn em ni?" Sihpui lalfapa chuan a rawn tihchuan midang in an lawmte chawfun an phurh sak vek bawk nen ka phurh sak ve mai a . Kal siamin lo lamah chuan kan inzui ta diah diah a,Saingura leh Thanpari chuan hnung dawlin an nui leh hak hak thin a ,keipawh an hma chiahah Sihpui Lalfapa chuan min chhawm ve bawk .









Midang chu hmalamah kalin an kuk rawih rawih hlawm a ,a reh lo dawn hle in ka hria . Hmalam a ka pen leh tur chiah chu ka hma a kal nen a kan inkarah rul a rawn tleng thut avang chuan au thawtin ka tawlh hnung rawk a ” Enge ni" an rawn tih thap chuan ka inthlahrung ngei mai“ Rul ka hmaah a rawn tleng a " ka tihchuan an thaw huai hlawm a “ Kawng hi an rawn kan thut zel a ,kal phawt ang u " tiin an kalzawm leh a . Kei erawh rul ka hmu leh thut ang tih hlau reng rengin ka kal ve zel bawk a .







Lo kan thlen takah chuan ka thaw huai mai ,ar buhchiar tur an ken chu talhin mipa ho chuan an buaipui a,hmeichhe lam erawhin thingpui kan lo lum ve thung a . A tu a te mah awl lo in kan che nghal zung zung bawk nen kar loah mipa ho pawh chuan chhum theih turin an peih ta thuai a ,midang ho chuan keimah ber chu thlama lo awm a rawngbawl tura min tihchuan ka duh lo ngei mai . Ka hnial ve tak na in ka hnial hneh bawk silo” Rei thawh kan nei tawh lova,lo awm la nang i peih hma ber ang vauah kan zawh hunah kan inchiah dai dawn a nia " Sangtei chuan a rawn tih ve takah chuan ka pawm ta hram a .








Sihpui lalfapa pawh chu min pui turin an awm tir a ,a ni erawhin tlawmngaih chhuahin a hnial thei hram “ Saia hi lo awm rawh se ,a ni in a pui thei anga,midang chu Nunpuii aiin hlo kan thlo ngun a tizung zung ang u,Lalfapa a awm chuan ngaih pawh a ngam a lawm" an tihchuan ka lo ner nang,Thanpari lawm lo hmel chu ka hmu reng,midang chu bung tur chuan an chhuak dial a . Saingura nen chuan kan in en reng ringawt “ Bel kha lo chhuang la buh hi ka lo phawrh ange "a tihchuan thuawih tak chuan thukah chuan ka chhuang ve mai a .








Kan thlak vek hnu chuan tih tur awm heklo,tawngva tum lo bawk nen thlam namthlakah chuan ka dak ka dak a “ Rawn lut mai mai rawh,engmah i ti thei chuang lo" a rawn tihchuan melh nghekin ka lut zui ve mai bawk . Mei ka chhawm tur ka kun chuan chhem thei chu rap pialin ka pai nawk a ,ka kawngah chuan rang zet hian a rawn dawm a ,a lamah chuan min pawt her nghal lawp bawk . Ka phut nasat bakah a hmai bul cheta ka awm avang chuan ka lungphu chu a rang zual sauh .







A mitmu uk kharh leh fiah kak chuan min en renga ,a hmui sen deuh chak chu ka en nghal ran . “ Insum rawh ,insum rawh mi bialpa a nih hi" ka rilru chuan ka inhrilh mawlh mawlh ,mahse a har lutuk ka insum thei tawh lo chuan a hmui chu ka tawk ta de de a ,min namsawn ka rin nen min namsawn miah lo ,a hmui chu petin keimah zawk chuan ka fawp a ,a ni erawh a che lo hrim hrim . Chutah harh chhuak thutin ka awmsawn a ,ka zak lutuk chu pawnlamah chhuakin midang lo phei hun chu ka nghak ta tawp .







Ka lungphu lah chu a la rangin a la pangngai thei meuh lo ,midang ho an rawn phei pawh chuan thlam chhunga luh ka hreh em avang chuan pawnah chuan ka tei khawmuanga “ Nunpui lo lut ta che ,khata i awm renga ,hei chaw ei siam ang u" Sangteiin a rawn tihchuan luh loh theih heklo,hawi chhuak ngam mang lo chuan ka lut a ,tlangval pakhat ke chu chhuihin ka la tlu tep zui . An nuih dar dar te chuan ka zak zual sauh “ Lalfapa ilo fiam em ni,hei a zak a a hmai a sen vek a lawm" tiin Saingura chu an zawt a . A ni erawh lo nui sukin engmah a sawi lo va .









Ka thaw huai mai,chaw ei lai pawh chuan Sihpui lalfapa in min biakna chu a rul tawk bakin ka chhanglo,chaw eikhama kawrte lama inchiah an tum pawh chuan chhuanlam siamin thlamah ka awm duh thu ka hrilh a ,Sihpui lalfapa pawh chuan a kal ve peih loh thu a sawi ve zat bawk . Hepa hi min duh tihchu a tilang chiang hle mai,Thanpari leh Saingura inzui chu ka thlir reng,ka thik a chuan nichina ka awmdan avang pawh khan ka zak bawk . Min va han hmusit dawn em ,a thiante bula a sawi phei chuan ka chhe vek ngei ang le .








Engvanga lalfapa lehnghal fawp nge maw ka nih le ,chumi ni atang chuan Saingura chu ka pehhel char char a , ka hmu zak a ni ber . Inleng ho an rawn chuan kai a piangin a rawn tel ve ang tih hlau reng rengin ka awm a . Engmah ka ngaihtuah thei heklo,Sihpui lalfapa pawh an rawn zin leh tur thu sawiin an haw ta kha a nia,lo kal tawh lo mahse pawi ka ti miah lo . Tlangval rawn leng ho nen kan titi lai chuan veng hmawr lam atanga ” Sa a tla e " ti a rawn au an awm avang chuan tho suauin an tlan chhuak hlawm a . Thenawm vela leng nen chuan in au khawmin khaw hmawr lam chu an pan zui a .









Rei vak lo hnuah silai puak ri a rawn awm a ,ka lo hlauthawng ve em em ringawt. Saingura a tel ve ngei ka ring bur ,pasaltha chu heng nikhuaah hian hma hruai tu an ni ziah zel bawk nen. Khawchhung lam pana thawm a rawn rik hulh hulh takah chuan ka chhuak ve vat a ,sakei lian zet mai hlang chunga dah a an rawn zawn chu ka lo en reng,kan in an rawn thlen takah chuan chhukin ka zui ve vat . Lal mual ah chuan sakei chu dahin lalpa chuan mipui te chu ngawi tura tiin thu a sawi chhun zawm a .








Chutah val upa chu ko chhuakin an sakei kah dan vel a sawi tir chuan kan lo ngaithla thap a ,pasaltha Dohnuna leh Pasaltha Kunga inhliam thu leh silaia sakei an kah dan te ,Sainguran huaisen takah chempui nen chiaha a thah tak thu an sawi chuan mipui chu an lo au dur dur a . Lal chuan a fapa leh pasaltha inhliam te chu ko chho in huaisen no chu a hlan a ,a fapa chu an mahni avang chauha him a ni tihte chu in ngaitlawm taka hrilhin an ni erawhin Saingura huaisen zia leh chapo loh zia ngawt chu an sawi a .







Keipawh chu kil khat atang chuan ka lo lawm ve em em ringawt,Saingura leika a ding thim run mai leh a taksa lian leh inkhai thli thlarh che vel chu ka en reng . Lal chuan a tuk nilenga sakei lu aih tur thu a sawi chuan kut an beng dur dur a . Mipui an kian takah chuan keipawh chu ka haw zui ve mai hnak hnak a,in ka thlen rualin ka mu nghal hmak .






Chhun lama lam an thai chu tel ve duhlo in kil khat atangin ngawi rengin ka en a ,Saingura leh Thanpari hlim tak maia an lam dun hmuh chuan engtik laiin nge ka mittui a tlak ka hrelo,mi hmuh hlau tak chuan ka hru nghal tawk a ,zan lam thleng chuan thim laiah chuan awm in a rei tak hnuah phei chuan ka kalsawn a ,khaw hmawr lam chu panin thla eng hnuaiah chuan ka hawi kual veuh veuh a . Thing hnuaiah chuan thu in ka awm rei zawng chu ka chhut neuh neuh a .







Thla thum vel lai chu ka awm ve ta reng mai,thingkung ngheng chuan ka ke thluangin hah dam tak chuan ka mit ka chhing a,ka bula khau chher hram chiah chiah te,mu chhia rawn hram leh thin te leh lal mual lama thawm chiang vak lo a rawn ri leh thin te chu ka bengah chuan an rawn ri viai viai a,chutia hahdam taka ka lo thut lai chuan ka ka rawn hup tu an awm avang chuan ka tal nghal vak vak a “ Keimah " thawp sata rawn ti tu avang chuan ka tawp chawt.






Saingura maw?! Engtin nge ka awmna a hriat “ Engtin nge hetah i rawn kal ve theih?" ka zawhna avang chuan a rum deuh nghat “ Ka hmu che tihna a nimai lo em ni? Enga tinge midang kara awm lova helaiah daih i awm?" a rawn tive nghal zat . A hmel ka hmuh a piangin ka chet dan mawl mang lutuk kha a rawn lang a min tizak leh thin,chhang lo a kalsawn ka tum chu rang lutuka thimlaia min pawt lutin ” Min tibuai zo vek tawh ,engvanga min pehhel tlat nge i nih?" a tihchuan chhang lo in namsawn ka tum a .








A chak nasa mai si “ Min thlah teh,pehhel chhan tur che ka neilo,lalfapa inia engah nge ka peh hel ngawt ang che . Khawi teh haw a mut hahchawlh ka duh a nia " tiin ka nam ngat ngat,kawr a ha lo bawk nen keilah ka hnute chinah puan ka hreng tawp bawk nen kan taksa lum chu a innawk reng bawk si . Ka danglam leh zawh vek hma hian ka kalsawn thuai angai “ Saingur min thlah teh" tiin ka nam leh ngat ngat” Aih" tiin leiah chuan min delh tlu a .







Ka chunga a rawn bawh chuan phawk lutukin ka lo en a ,thla eng hnuaiah chuan a hmaifang pa zet chu a lang chiang viau mai “ Kha lalfapa khan min hlat turin a ti che em ni" bul hmuka a rawn tihchuan ka lu ka thing nak nak “ Nilo,engah nge a tih ngawt ang ka chunga thuneitu a ni hleinem" ka tihchuan a thaw chhuak ta ham ham a . Engvanga mak deuha rawn che nge maw a nih le , ka puan lah chu min delh tlukna lamah ka mal pui thleng rawkin a inhlim bawk si .








“ Saingur awmsawn teh" tileh hramin ka nam a “ Min fawh chhan kha engvang nge min hrilh phawt rawh " ka va han ning tak em ” Ka duh vang a nimai,awmsawn rawh a thleng leh tawh lovang " tihlakin ka taksa pum chuan ka tiche a , a kap lama min rawn nawr salh chuan ka tawp chawt ,thil khawng zetin min do run chu haider theih pawh ninghal lo chuan ” Keichuan thleng reng se ka duh,ka mangphan hial a sin,Nunpui min tibuai zo vek tawh" tiin ka hmuiah chuan a rawn bawh thuah a .







Ka phu zawk,zei chu a ni hauh lo . Mahse ka feel lutuk tlat ,zawi zawiin ka inthlah dul a ,keimah zawk chuan duhthawh zetin ka fawp tawn tawn a ,a hnungah te chuan kuahin a taksa lum vung vung chu ka pawt hnai sauh sauh va “ Saingur " thawk harsa tizet chuan ka thaw kawk kawk a ,a ni pawh a thawk dan atang chuan a dik bik lo tih ka hria . Hnuailam min do run tu pawh chuan a tichiang viau bawk . Ka mal chu a rawn zut a ,ka awm ka sep nghal dawrh








“ Duh ...duhtawk ang" thaw hlap hlap chuan ka tichhuak a ,a ni erawh a thil tihlai a la chhunzawm reng thung . Insum a harsat dan tur ka hria a ,mahse hmeichhe sih hnip tak anga awm ka duh lo ” Saingur duh tawk rawh a hunlo " ka tihleh takah chuan tawp chawtin a tho chhuak nghal a . A insiam tha mawlh mawlh“ Tihpalh,ka insum thei lo anihkha " tisupin min kuah bet a . Keipawh chuan ka kuah let ve bawk,min tilui lo chu ka lawm takzet .







A danglam na ka hmu leh ta,mipa tam tak chu nise min tilui talh duh hial mai thei. “ Ka lawm e aw ,mahse Thanpari hi,in inkawp chhung chu ka inthiar fihlim zawk mai ang" ka tihchuan a nui suk a ” Ka then tawh,nau ang bakin ka en hleinem i rawn lan atang khan hmeichhe dang ka mit hian a hawi theilo " a tihchuan ka nui hak . Tunah chuan ka thawveng ta huai mai ,khawchhung lam pan chuan kan inzui chho a ,mi hmuh loh laiah chuan kan in kai rial reng a .







Thla a eng nuam bawk nen a romantic in tunlai hun a awm ang maiah ka in ngai,ka bula mipa ruangam lian leh nalh thlarh ,tunlai mipa tam tak aia tha leh pasaltha bawk si ka ta a ni thei hi ka lawm lutuk tlat . Nui var var chuan ka zui ve zel a ,kan in zawn kan thlen takah chuan ka mut a chhuak tawh bawk nen mangtha a luh mai ka tumlai chuan thingkhawn phenah chuan min pawt lutin min kuah leh vawng vawng phawt a ,chutah ril raih maia min mangtha hnu chuan a kal zui ta nghal a .







Thinlung chhung hlim veng veng chung chuan inchhung lamah chuan ka lut zui nghal zat .

[mawitei bawihtlung]

PASALTHA SAINGURA





CHAPTER 5






Ka pum a nawm loh em avangin inah ka awm a ,ka kaw tha lo chu daiah ka tlansek bawk nen ka che tha thei meuh tawhlo,bawlpu damdawi min chawh ka ei takah chuan ka zia awm ve deuh a . Ka chanchin hria thenawm khawveng te chu rawn leng lut phak phakin artui chu min rawn kan nan an rawn keng zel a . Ka nu chuan lo dawngsawngin a ngaihloh thu a hrilh ve mawlh mawlh a ,mahse an tihluih tlat avang chuan laksakin kho (hei raw hmanga an siam thin aw)ah chuan a dah a .










A tam ngei mai, kei erawh ka pum a ruah bakah ka kaw thalo chuan min tichau vek tawh a . Ka mu reng ringawt ,zanah chuan Sangtei leh Chhuanthanga te ho in min rawn kan a ,an rawn tawng lut nghal bawrh bawrh ” I sa ei i zo lo a nilo maw?" tiin an nui dar dar a ,za lo zet chuan ka khi ve sak sak ringawt. Chutia kan lo inkawm khawm lai chuan kawngka a rawn ri rawk a ,Saingura a rawn lang nghal zat “ E lalfapa ilo kal a nimaw ? Helamah hian lo thu ve rawh" ka nu chuan a lo ti sawk sawk a .







Ka bulah rawn thu in “ I pum chu ala nuam lo viau em ? I pa in lal inah a rawn sawi a ,eichak te i nei em?" a rawn tisawk sawk a ,ka lu ka thing nak nak ,aw rawn thian kharh kharh kan hriat takah chuan kan hawi chhuak a ,kan thiante ho mak ti a lo hawi chu kan hmu nghal ,Saingura chu a insiam tha vut vut a . A lai tih ka hria ,mei engin a hmel a chhun bawk nen ka nui tet tet a “ Keini chu kan haw tawh mai dawn mi,hei kan awm tih pawh an hre meuh tawh lo . Tiru kal ang u,Nun ilo dam vat dawn a nia " tiin Sangtei chuan Saingura chu a en a .








“ Anih lalfapa kan kal phawt ange ,lo inkawm rawh u,ka in leng te ka rawn kalsan a haw vat ka ngai " tiin an inzui chhuak a ,la awm tura ka auhna chu hrelo ang mai chuan mi fiam zuk zuk chung chuan an chhuak a ,ka nu pawh a lo nui ve hak hak mai . Ka nu nen chuan inkawm in reiloah a nipawh khumpui lamah a lut bo thuai a” I ngeihloh zawng ei i nei a nilo maw " a tihchuan “ Daia haivahnim saw niminah ka ei a " ka tihchuan a thaw ta huai a . “ I vir lutuk a nihchu " a tihchuan ka tum hmak .










Keichauh lo pawhin an ei vek a ,ka kua a thalo palh a ni ve mai a ” Ka duh leh ka vir ang ,vir te chu tlaina an tihkha " tihlakin ka puan chu ka sin tha sauh sauh a ,a rawn kal chu ka harh deuh vawkin ka hria “ A dik kha i puar lutuka i mu zawi reng chu a nihkha " a tileh chu rum zet chuan ka en a “ A nihtak chu,mi hau tur ringawt chuan min rawn kan duhsuh" tiin ka titau chu ka hawisawn a ,ka biangah rawn dawmin a lam hawi tur chuan min kuai her a ,ka chil ka lem nghal khawlh “ Titau lo la eichak te i nei em ?" a tihchuan “ Sakhi hang tui tawk mai ka hawp chak " ka lo tinghal vat .









Nui hakin ” Naktukah ka ramvah ngei a ngai dawn a nihchu,a dang eichak i la nei em" a tihchuan fanghma leh dawnfawh ka eichak thu in ka chhanga ” Lalfapa kum engzat nge i nih?" tiin ka zawt a ,a ngawih vung vung hnuah ” Tun hi ka thlasik tum sawmhnih hmanna chiah a ni" a tihchuan ka meng kawk mai . An tawng dan zawng zawng an thil sawi dan te ka thiam ve lova ,mahse mi an chhang thei ve zel mai ,hetianga naupangte nisi in engtin nge khual kai pasaltha a nih theih? Ka pasaltha thawnthu chhiar thin kha a tak tak a nih dawn hi.









Hmanlai mipa te hi an lo puitling hma in an lo huaisen takzet a nih dawn hi,tunlai mipa nen chuan inang lo tak an ni bawk . “Nang teh" a rawn tihchuan aw thian kharh kharhin “ Keichu tum sawmpariat" tihzawng chuan ka chhang a “ I thusawi danglam thei lutuk hi" tiin a nui vur vur a “Zanin chu tumah an rawn chuang kai dawn lo a nih hmel ,chuvang chuan ka rim reng thei che tihna " a tihchuan ka nui hak hak a ,kum ka ngaihtuaha ka kum ka ngaihtuah bawka .









Tawngkam puitling hmang chi chu kan lo ni lo ve ve a nih hi “ Saingur he khawvela awm ve lo ka ni tih hi i awih em? Nge ni a i ring lo zawk " tih zawhna ka zawh thut chuan mak min tih hmel hle ” Ka sawi kha thu dik a sin,in hmalam hun nang ni nun ang rawn pawh phak tawh lo,aia upa te zahna neilo leh tlawmngaihna nei lo mi tam tak awmna atangin ka rawn kal a ,kan hunlai ah chuan maw hmeichhia te thlavang hauh tu ai diriama ti mualpho duhtu an tam zawk a .







Nang ni anga ram leh hnam hum ai chuan mahni ram ngei pawh midangte in luhchilh tirin kan awmna hmunah chuan hnamdang an pung tial tial a ,hmu ve chiah ula chuan thi leh thau pawlha in lo sah ram suasam a ni hi in rilru ana viau in ka ring" ka tihsep sep chuan a ngawi vung vung a ,chutah ” Ka ring che,i sawi dan ang a nihchuan he kan ram luchhum banchhum huama kan pi leh pute venhim thin chu hlauhna avang leh dawihzepna avangin a ral thuai dawn zu nia " a tihchuan ka bu nghat nghat .









“ Hnam dang lakah kan ram hi kan hralh a ,tunah phei chuan zohnahthlak tiin ram hrang hranga awmten buaina an tawh hunah kan unau te tiin an lam fo va ,mahse buai tak tak chinah chuan a him chin atang bakin an thlavang hauh ngam a bar an awm tawh hleinem . Huaisen tak a kan hnam kan unaute tana beih ai chuan a him chin,miin min rawn khawih phak lohna chin atang kan pawr a ,hnam dangte hian dawihzep min ti viau tawhin ka ring,lula hnam tiin nang ni avang hian miin min hria a . Mahse tunah chuan mi ram zawk in a sin kan lu min laksak







Khan thil te ka ngaihtuah chang chuan nang ni ang hi ka ngaihtuah thleng fo cheu a,ka tha a na thin . Mahse keini ah chuan Pathian ringtu kan intih vang a ni pakhat a ,keichuan ka ngaihdan dik takah chuan ringtu kan nih avang ngawta hnamdang inchim ral tir hi ka duh ngai lovang,kan ngawih reng na hian rah tha a chhuah ngai chuang hleinem tiraw " ka tihchuan “ Thi tawh te pawh ka ang a lawm" a rawm tihchuan ka nui hak hak a ” Ka ngaihdan hi ka lo sawi leh hluai thin a .







Mahse en teh,nang ni ho hi kan khawvelah chuan la awm ula hetiang em em hian hnam dang mite hian min zuam in ka ring lo " tiin a awm ser chu ka thai sak neuh neuh a “ Lalfapa vara kha ka hmu chak leh tawh e " ka thusawi a vang chuan a phun hluk “ I hlau lo em ni? Thanpari chuan a hlau viau a sin" a tihchuan ka tum nghal hmuk . “ Thanpari ka nihloh hi a ni nen min tehkhin ziah suh,va haw tawh rawh ka mu dawn,ka chau " tiin ka insiam rem a . Ka pum hi a nuam lo leh tawh tak tak.







Mu thei lo in thawh chhuah ka tum a “ Enge i tih dawn" a rawn tihchuan“ I ninawm ka ek a chhuak,ka inthiar dawn khawi maw awmsawn teh " tiin ka pum dawm chuan muang changin ka tho chhuak a “ Ka kal pui ang che ,a hlauhawm " tiin min kuahin pawnlam min panpui zui a. Kawmchar lama keimahin inthiarna ka siam lam chu min panpui a ,kan thlen rualin ka lut nghal vat “ I beng hup rawh " ka tileh chu hahthlak min tih hmel lutuk hian a rawn thaw hawk a .







“ Ka hre pha dawn tho tho,a chhuah kha hmanhmawh mai rawh " tihlukin pawnah chuan a ding tlawn zurh a ,thla eng hnuaiah chuan ramhuai a ang hle lehnghal “ Nui miah suh ang che " tiin ka ngawi zui kar a ,ka kawchhia chu ka haw tak tak. A ringhal phurh phurh a ,lalpa tlangval bula ri atan chuan a mawilo uchuak,zak viau mah ila ip theih hekloh . A ni pawh chu a insum nge a nui ri ka hre miahlo,ka zawh rual chuan thaw huai in ka tuithawl dah chuan ka intleuh sawk sawk a .








Ka chhuah rual chuan “ Kal ang" tiin ka lehpel a ,a rawn nui chhuak ta hawk hawk chu ding lehin rum theih tawp chuan ka melh a ,a hmu thei awm der silo “ Nui suh aw Saingur ,nui tawh suh" tinghekin ka ke ka per dat dat a . A nui ri leh ka tawng ri chu thenawm te pawhin an hre pha hialin ka ring ” Ka nui lo kal tawh ang le ,i damdawi tur zawn vat a ngai a nih hi,i cher thih ka phal hleinem " tiin min kalpui a ,ka nu pawh chu inchhung lam atang a lo nui ve bawk nen mi mah zah sa nak alaiin .








Ka pum chu ka chul a “ Aieng ka ei ngei a ngai a nih hi" tiin luhka ah chuan ka pen chho dawn a min pawh let thut avang chuan au thatin ka delh thla rawk a ” Ka haw tawh ange ,haw hma in reilo te tihian awm lawk ang " tiin min kuah vang vang a ,keipawh chuan a zak hnuaia kut zen lutin a awm pharh darh ah chuan ka bei nghal chial bawk . A lungphu dat dat chu ka ngaithla a “ Ka ring che a nia ,keimah lo chu he lungphu hian phut pui suh se ,keimah chauh nih reng ka duh " tisep sepin kawmkar lamah chuan ka pawt lut a ,a hmuiah chuan ka fawp vang vang .








Ka pasaltha chhiar thin thenkhat anga a mah duha hmeltha tak tak dang a tawn huna mutpui duh mai chi a nih ka hlau a ,keimah chiah nih ka duh“ I zin chhuak emaw khawi hmunah pawh awm la ,ka ta inih hre reng la . Hmeichhe dang awm ngai suh se aw ,ka tan ka tahna khua tiseitu i nih loh hram ka beisei" tiin ka en kar a “ I tan ka awm reng ang ,ka tiam a che min ring rawh ,mipa tam tak anga a remchanga piang mut pui duh ka ni ngai lovang" tiin ka biangah chuan rawn fawp zauhin a kal liam a .








Ka thlir zui vang vang” Ka ring ang che Saingur ,ka ring che" tisepin inchhung lamah chuan ka lut zui a .

[mawitei bawihtlung]

PASALTHA SAINGURA





CHAPTER 6






Ka pum a nawm loh avang chuan feh theilo in inlamah ka awm a ,ka nu chiah a feh chhuak chu khawngaih viau mah ila ka feh an phal rih tlat silo . Aieng ka ei chu ka ngeih bawk nen ka pum nuam lo lutuk leh inthiar reng chu ngailo in ka awm phah a ,ka thaw huai mai . Tlai lamah phei chuan ka dam var tawha inhria in leikapui lamah chuan ka thu chhuak a ,Saingura pawh a feh nge a rawn lang lo hrim hrim a.








Thanpari nen a an inthen thu vel chu an sawi sep sep tih ka hria ,ka nu a rawn haw chuan a phur chu hlansakin a thlai phurh chu ka chhuah mawlh mawlh a “ Naktuk atang chuan ka feh ve thei tawh ang" tiin ka sawi pah mawlh mawlh a ,ka pa lalin kai pawh rawn haw in chaw ei ka siam nghal thuai thuai a ,ka sava kah thlak rep ka buhchiar a,an ei ngailo bawk nen tui an tiphian a . Ka nuih var var mai “ Kawktei rawn awm chu thil kan ei ngailoh kan ei reng mai chu a nih hi .









A tui phian zel lehnghal " ka pa chuan min fak pah chuan a ti pah mawlh mawlh a ,ka nuih ringawt ” Naktuk ah lo lam feh pahin ka lo hawn leh dawn a nia aw pa " tiin ka nui har har a ,an ni pawh an nui ve hawk hawk tho “ In awm maw ?" Saingura aw chu pawnlam atang a rawn ri a “ Awm e lo lut rawh " ka nu in a tihrual chuan kawngkhar chu rawn nawr tawlhin a rawn lut a . “ E lalfapa nang ini maw? Enge i duh ve teh miala " tiin a lo be nghal sawk sawk chu Saingura chuan min rawn en zawkin “ Inhmelchhiat lai a nimaw ,kha hei hi Nunpuii a damlo si a a eichak ka ringa ka lo pe a nih hi .









Ka haw phawt ange ,kei ni pawh zanriah ei an ti tawh si a " tiin sakhi sa ni ngei tur chu dahin a chhuak a ,ka thil chah kha a la hre reng a nimaw . Ka pa leh ka nu chuan min enin ” Kan lalfapa chuan a ngaihsak riau mai che a ,chutih rualin fimkhur ang che upa min fanu Thanpari saw a duh zawngah chuan zah hre miah lo a ni a ,eng emaw tak i chungah a tilo ang tih pawh a sawi theih loh . Nang lah i awm atanga reiloteah khual i thangin hei khawi khua emaw atanga inleng kan nei ta fo va .








Tlangval te hi biak chhiat tur an nilo a ,mahsela mi pakhat tan chauha awm a chu chu tlangval dang lakah pawh in ven nana hman hun a awm a nia . Lalfapa hi i hmel duh a nihphawt chuan keini chuan kan dang lovang che ,mahsela fimkhur ula hmeichhia chu hoteah mualpho thei in ni tih hre reng ang che" a tihchuan ka bu nghauh nghauh a . Chaw eikham chuan hmun fel phiat fai zung zungin ka dah fel zung zung a ,tlangval ho chu reiloteah an rawn chuang kai leh phak phak a .









Tunah chuan an nunin min chiah hneh ve ta takzet ,Saingura pawh a thianpa ve ber Kapkima nen an rawn leng ve a ,midang mitmei ven a ngaih avang chuan pangngai taka lo bia in thutna ka lo kawh hmuh zung zung a ,midang chu Saingura a awm vang nge an ngawi thiap a “ Ka awm vang ten in lo inkiltawih te a ni ange,insum reng reng suh u,mi pangngai ang in min en rawh u ka tihkha " tiin Saingura chuan a vaibel chu a pak hlat hlat a .










Midang pawh chuan chutia a sawi vang nge titi vawrhin an nui leh dar dar thin,mahse mi a lo na laileng chu lalfapa meuh rawn chuang kai chuan hriat an nei te pawh a niang leng hawn ar khuan hma chuan chhuanlam siamin an chhuak ta phiar a . Saingura leh Kapkima chauh chu an awm a ” Awi an va timak tak,la awm ve mai mai tur ania ,Lalfapa i sakhi min rawn hawn chu ka lawm lutuk aw,naktukah chuan ka chaw ei a tui zual ngawt ang" tiin ka nuih var var a . A ni pawh a khi ve suk mai.








” Ehe nang ni pahnih hi,vawiin ah khan thing lak ka sawm a ,ramvah ka duh a lo tih tlatna chhan kha ka hre thiam tawh e ,a chah tu a lo tha em a nih hi" tiin Kapkima chuan min fiam zuk zuk a ” I ho e a ,naktuk teh enge in tih dawn " tiin ka zawt zui a “ Lawmpa hi zawt rawh,keichu in thawm that ka ngai" tiin Kapkima bawk chuan min chhanga ” Enge i tih dawn " ti a Sainguran min rawn en chuan hawisawn in “ Lo ah ka feh ang chu ka ti deuh,ka zia ta bawk nen in awm chu a reh thei emai " tiin ka la kaih lai chu ka en ngar a .









A mizia a thlaka ngawi renga min en tawh hi chuan ka en ngam ngailo hrim hrim ” A nihchuan kan inlawm ang chu,lo a har lutuk tawh lo bawka,tihian lawm nei velo chu mahni in tal ruk ruk reng rawh se" ti a Kapkima a en chuan an inchum ri nghal dawpa,ka lo nui hak mai “Kei a kar min lawm duh phawt te chuan kan hnar phal nang,thian Sangtei lah lawm dang neiin an lungawi tawk ropui sia" tiin ka lo chhang var a “ Ka pum pai a nuam lo riau mai ,tikhan lo inkawm teh u " tiin Kapkima chu a tho thurh a ,a thianpa nena hun min pek a tum tih hriat reng .










“ A nuam lo viau em ni? La awm ve rih la " tihpawh chuan a chhuak zui nul nul a ,Saingura nen chuan in en in kan innuih ringawt a “ I pum teh chu enge a an a " arawn tihchuan ka ziaawm tawh thu leh ka dam tawh thu chuan la lo chhang a “ Sakhi kha min lo pek tak tak pawh ka lo ring lova , ka lawm e aw ka eichak lutuka kan awmna lamah chuan duh duha ei a theih tawh bawk siloh" tisiam siamin ka la kaih lai chu ka dah tha a .







“ I eichak miau chuan sakhi sa chauh lo pawh kan la kap zel mai thei a sin" a rawn tihsup chuan ka melh vat a ,ka lamah rawn tawlh hnaiin ka kut chu a hum vang vang a . Keipawh chuan laksawn ka tum bik lo,ka mipa duh thusam chu a ni hi a mi tih ka chiang a ,hnar mai mai ka tum bik lo . “ Mahse lalfapa meuh chu keini tan chuan i sang mah mah a ni ,i nu leh pa in khawi khaw lalfanu emaw pawh an lo hual sak mai thei che a sin" tiin a kut lian leh hnathawh nasat avanga thap hraih mai chu ka hum let vang vang a.








“ Ka nu leh pa chuan ka thu an ngaipawimawhin ka duhloh chu min neih tir ngai lovang,chuvang chuan nang hi ka kianga awm turin ka thlang tawh che a . Engthil pawh tawkin thleng sela ka tan chiah awm reng ang che " a tih ve sup sup chuan nuih sen senin ka bu nghauh nghauh a “ Ka haw phawt ange ,lawmpa khan min lo ngaithla ru lo ang tih pawh hriat a nih loh hi,naktuk chu ka lo sawm dawn che a nia " a tihchuan thlah tur chuan ka ding chhuak ve a ,pawn thleng zui chhuakin kailawna a chhuk tur chu ka en reng “ Mangtha muttui aw " tiin ka kut chu ka vai a .









Anipawh chuan min mangtha in thim kara a bo zui chu ka en vang vang a ,inchhung lamah chuan lut in hlimna chuan min tuam chiai chiai a ,faifuk rat rata khum lam ka pan chuan ka nu chuan a aw a lo thian kharh avang chuan phu zawkin ka en a ,“ A haw tawh em ni" a rawn tihchuan “ Um haw tawh e ,ka mu dawn aw " tiin ka khum chu ka pan a . Ka mu nghal than a ,a tuk lamah chuan kawtchhuah lamah Saingura nghak chuan ka thu ran a ,midang chuan ka fehna tur chu min zawt sap sap a .










Ka lo chhang ve zel bawk,feh tur chu an kal liam nual tawh a ,Saingura rawn lang theilo chu ka beidawng rum rum tawh . A tawpah chuan ka hmu ve hram,mahse Thanpari nena an rawn inzui ka hmuh chuan ka ding nghal zawk a ,Thanpari nui har har leh an hnunga an thianten an rawn zui ka hmuh chuan ka kut hum ruhin ka lo nghak ran a ” E Nunpui i feh ve dawn a nimaw ? Hei Saia hi lawmah kan lo sawm a ,lo tel ve ta che " a rawn tihchuan ka thaw ham ham mai ,nizanah ka bulah lem khan kan lo a a feh tur thu a sawi reng si a .









“ Angailo mai ,ka nuam lo deuha haw ka tum leh zawk a nih hi" nui lui sang chuan ka ti a ,ka mit erawhin Saingura min en ngur mai chu ka en let kal a . Engmah sawi a tum loh avang chuan ka thinrim takzet “ Anih phawt u nuam deuhin hun in hmang dawn a nia " tiin ka kalsan a ,ka mittui tla tur chu nuai nawk nawkin ka pen pawk pawka “ Ding rawh " rawn titu avang chuan ding deuh datin ka kal leh nghal ” Ding rawh ka tihchu " a rawn tileh hrawk a . Ka kal ngai bawk chuan ka kal leh nghal zat .








Ka mittui chu ka biangah a luang ngiai ngiai reng a “ Zonunpui" ka hming pum chuan min rawn ko leh a . A lam hawi zawng chuan inher in thinrim teuh chuan a hmel chu ka en reng a “ Ka hmu leh duh tawh lo che " tisepin ka inher lehnghal zat ,in lam pan chuan ka pen pawk pawk a ,ka bulah a rawn kal ve tih ka hriat rual chuan thinrim zet hian ka in her leh a “ Ka sawi chu i hrelo em ni ,ka hmu duh tawh lo che Lalfapa " tiin ka em chuan vawm thuaiin in lamah chuan ka tlan hawng a ,miin zawhna min lo zawh pawh chu chhang lo in kan inchhungah chuan ka tlanlut a .








Ka nu puan tah chu panin ka kuah a ,ka tap nghal hlawp hlawp ” Kawkte enga tinge ,tinge i taha? I feh dawn lo em ni? Khawiah nge Lalfapa ,a rawn chhuah chiah kha in inhmu lo em ni? Tu in nge i mittui ti tla le " dam dapa a rawn tihchuan ka tah a chhuak zual, mi hriat hlau tak chuan ka insut hlawp hlawp a “ Nunpui" kan inah leh zel a rawn la kal amaw? Eng ang mi nge maw a nih le “ Kal bo rawh" tiin ka nu chu ka kuah bet tlat a ,ka hawichhuak duh lo . Ka nu chuan thil awmzia a lo zawt mawlh mawlh a .









“ Kawng lakah Thanpari te nen kan in tawk a ,kan kal ruala in lawmah min sawm in ka hnial a ,mahsela kawtchhuaha a lo awm kha an rawn hmu nen an ni lahin an hrilh mai bawk nen a rawn tlan haw ringawt mai a nihkha,kei lahin midang bula engmah sawi ka duh silo,min hriatthiam ka ring e " a tihchuan ka nu chuan keichu min en in ” Kawkte,chutiang tur a ni ngai hleinem tu pawh in lawm an insawm thei a lawm,keini pawh i pa nen kan la feh theia,kan pathumin kan thlo mai dawn a lawm" a tihchuan thaw ham hamin ka bu nghata .







“ I thu a lawm,kei fahrah mai mai tur min enkawl pawh hi ka lawm lutuk,tunah chuan ka lawm tur chin ka lo thliar hrang tawh ange " tiin ka awmsawn a ,ka em a rawn ken chu laksakin“ I mi puihnaah kan lawm e Lalfapa ,vawiin chu keimahin thing ka phur zawk a nge ,i duh chuan Thanpari te kha i zui thei ang" tiin ka nu min lo khap chu pawisa lo in ka chaw fun chu dah chhuakin hrei leh chem chu ka dah lut zawk a ,ka danglam zia hi ka la hmuh dawn chauh .








Pawnlamah chuan chhuak zuiin kawtchhuah lam bawk chu ka pan leh a ,min zui ve zel chu ka thinrim takzet tawh . Khawchhung ala ni bawk nen lalfapa zah lo taka ka bia an hmuh chuan lal beng a thleng ngei dawn bawk nen ka insum hram hram a ni . Dai ka thlenga kawr ruam lam chu panin ral leh lam ka kai a ,hmun zawl deuh laiah chuan in nghatin ka thu hahchawl a ,ka bula rawn ding chu ka melh lo hrim hrim ” I lungawi lohna hi a ho mah mah lo maw?" a rawn tihchuan ka chhang lo .







Ka chem chu la in ka piaha thingtang ro chu fawm tumin ka pan a ,mahse ka kal thei tawh lo . Leiah chuan thu hnawkin ka tap ta hlawp hlawp a “ Kha nu kha i thlah hlen thei lo a nihchuan keichu min kal tir rawh ,khatiang chiah khan kei hi ka ngaihzawng hlui nen min hmu ve ta la engtin nge i tih ang,Thanpari hmelah khan min hmuhsitna ka hmu a sin,nge keihian engmah hrelo in i bum na thangah ka lo awm zawk. In inkar tawp tak tak silo in min tih mualpho nan min duh angin i awm der ? .









Chung thil ilo ti a nih pawhin eng thil mah tih belh tawh suh,a tawk keipawhin hriat thiam ka lo tum ange . Kal rawh ,min rawn hmu tawh lo la ,i lawmnu nen chuan hlim takin awm ang cheu " tiin ka hnungchhawn reng a ,a kal nge kal lo pawh ka hre heklo . Ka hnung lam atang chuan min rawn kuahin ” I zeldin thil hmangin min hnar tum suh,tin Thanpari kha la duh ni ila rawn umzui che in hetiang chen ka zui lo ang che . I thikthu hi dah tha la ,ka lakah rinna nghat rawh ka tih tawh kha ,lalfapa nakina he khua la awp tu tur ka ni a .








Ka khua leh tui tumah tawngkam mawi lo leh chhe takin ka be theilo,i hria tiraw ? Lal la nimai tur ber hian rilru tha lo leh duhsak bik ka neih chuan ka khua leh tui te chuan an entawn thuai anga ,khawsual leh thalo tih kan hlawh dawn a sin" a tihtakah chuan ka inthlah dul ta riai riai a ,ni e an hunlaiah ka awm ngailo va ,an nundan tam tak hi ka la man pha lo in tunlai ang maiin ka ngai thin bawk nen ka tan chuan an ni anga nun chu a har lam mah ani ” In nundan hi ka thiam ve ngai dawn lo a niang ,kir leh daih maite ka duh .








Kir leh dan hria ila chuan ka let leh ngei ngei ang" ka tihchuan min kuah nghet sauhin “ Ka phallo ,ka hua che a ka lo tina che a nih pawhin ka hmangaih che tih hi hre reng la ,ka tihnat theih che ring ngai suh,nang tihnat che hi ka duh ngailo ang" a tihchuan thaw ham hamin ka mit ka chhing a “ Tihpalh aw ,ka naupan rilru leh kan nundan danglam lutuk hian min tibuai thin a ,chubakah Thanpari laka chan leh che ka hlau takzet bawk nen khatiang khan zah pawh dawn lo in ka che ta tawp a nihkha . Saingur ka hmangaih takzet che " tiin a mitah chuan ka rilru dik tak a hriat theih nan ka en a .








Rawn kun hniam riai riaiin min fawp nghal a,ka lo chhang let nghal vat . Leiah chuan min bawhtluin ka hnute chu a hum a,a hmer nghal salh chu thaw hakin phi chiai chuan ka en a “ Miin min hmu ang insum rih rawh " tiin ka thaw hlap hlap,dik tak chuan tleirawl thisen lum hunlai a ni a in sum a har takzet . Mahsela midangten min hmuh chuan hei ai a pawi thei tlat ” I bula awm chuan insum a har thin,ei zawh vek mai che ka duh" a tihchuan ka nuih hak .








“ Min ei thei dawn em ni" ka tihchuan thutak zet hian min en a “ Min hlau lo ang tih min hrilh phawt la " a tihchuan bo hu chung chuan ka bu nghat ringawt, chutah a kut chu humin a beng chu a rawn inthlak a ,ka meng kawk ” Chinghnia " tisepin ka hmaa chinghne duma a changlai chu ka en ringawt,mihringah rawn in let leh in ” Vara nen khan unau ang mai kan ni a ,ani avang khan vawitam ka him phah bawk,a ni erawh chinghne pangngai a ni thung .







Kei erawh ka anchhe phurh a nih hi,ka nu in min pailai hian ka pa hian chinghne chhungkua a that a ni awm e " a tihchuan lainat zet chuan ka kuah a “ Min duhna a kiam phah em?" a tihchuan lu thing nak nakin ” Ka duhzual sauh zawk che ,chuan chunghnia i nihkhan i mawi takzet" tiin ka nuih ver ver a.